Γιατί άραγε, ειδικά το ΠΑΣΟΚ, που υποτίθεται ότι είναι και θέλει να κάνει αντιπολίτευση, παρέχει τέτοιες διευκολύνσεις στην κυβέρνηση για το άρθρο 16; Διότι, πολύ απλά, η θέση του είναι υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16, υπέρ της άλωσης των δημόσιων πανεπιστημίων από ιδιώτες, υπέρ της εξώθησης των δημόσιων πανεπιστημίων να λειτουργούν σαν ιδιωτικά. Αυτή του τη θέση όμως, άλλοτε προσπαθεί να την υπερασπίσει με ψευτοεπιχειρήματα κοροϊδεύοντας τον κόσμο κι άλλοτε προσπαθεί να θολώσει τα νερά ότι τάχα υπάρχουν κι άλλες φωνές στο κόμμα, ότι δήθεν δεν έχει ξεκαθαριστεί τι θα ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ στις 10 Γενάρη κ.ο.κ.

«Πρέπει να πάμε σε μια λογική όχι δημόσιου χαρακτήρα, αλλά δημόσιου συμφέροντος», είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου, αφού ξεκαθάρισε ότι το ΠΑΣΟΚ θα ψηφίσει υπέρ της αναθεώρησης και ότι αυτή είναι η επίσημη θέση του. Δεν εξήγησε πώς προσδιορίζεται το «δημόσιο συμφέρον», ωστόσο σε καπιταλιστική κοινωνία ζούμε και ακόμα κι όσοι δεν έχουν μελετήσει τον Μαρξ μπορούν εύκολα να καταλάβουν ότι τα συμφέροντα που κυριαρχούν είναι τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Για παράδειγμα και οι μεγάλες πολυεθνικές το «δημόσιο συμφέρον» λένε ότι τάχα υπηρετούν με τα προϊόντα τους, κι όχι τα υπερκέρδη τους! Το «δημόσιο συμφέρον» δεν είναι για όλους το ίδιο: Για τον εργάτη είναι να μην πληρώνει ούτε ένα ευρώ για τη μόρφωση του παιδιού του και για τον κεφαλαιοκράτη είναι να αγοράζει και να πουλάει τα πάντα, ξεζουμίζοντας τον εργάτη με κάθε τρόπο.

«Το δημόσιο συμφέρον δε σημαίνει ότι υπηρετείται αποκλειστικά από το κράτος», λέει ο Γ. Παπανδρέου και εννοεί ότι δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια θα υπηρετούν κοινούς σκοπούς (κερδοσκοπικούς) και φυσικά, θα λειτουργούν και με τον ίδιο τρόπο: Θα έχουν μάνατζερ, θα φτιάχνουν επιχειρησιακά σχέδια, θα έχουν δίδακτρα και, φυσικά, δε θα χωρούν σ' αυτά τα ιδρύματα η δωρεάν διανομή συγγραμμάτων και το ακαδημαϊκό άσυλο.

Ποιος θα είναι ο ρόλος του κράτους απέναντι σ' αυτή την κοινή αγορά δημόσιων και ιδιωτικών ιδρυμάτων; «Πρέπει το κράτος να μη διαχειρίζεται τα ιδρύματα αυτά, αλλά να τα αξιολογεί και να πιστοποιεί ότι το πτυχίο είναι ανάλογου επιπέδου», είναι η απάντηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Δηλαδή, η θέση του ΠΑΣΟΚ για την Παιδεία απαλλάσσει πλήρως το κράτος από την ευθύνη του να εξασφαλίζει δημόσια και δωρεάν μόρφωση σε όλα τα παιδιά και από την ευθύνη του να χαράζει τις κατευθύνσεις ανάπτυξης της ανώτατης εκπαίδευσης και της έρευνας, σύμφωνα με τις ανάγκες του λαού και του τόπου. Ο ρόλος του κράτους θα αρκείται σε μια... πιστοποίηση και μάλιστα, εντελώς τυπική, γιατί την ουσιαστική πιστοποίηση των ιδρυμάτων και των ειδικοτήτων θα την αναλάβει τελικά η ίδια η αγορά, οι εργοδότες.

Είναι γεγονός ότι ο Γ. Παπανδρέου ποτέ δεν έκρυψε τη θέση του υπέρ της αναθεώρησης και υπέρ των ιδιωτικών («μη κρατικά» τα λέει, όπως τα λέει και η ΝΔ, γιατί ακούγεται πιο «σικ») πανεπιστημίων. Αλλά ποιο είναι το βασικό του επιχείρημα υπέρ της αναθεώρησης: Οτι υπάρχουν ήδη ιδιωτικά πανεπιστήμια που λειτουργούν στη χώρα μας και δεν τα ελέγχουμε. «Με το να μην αλλάζουμε το άρθρο 16, κόβουμε τα χέρια του κράτους. Αποποιούμαστε την ευθύνη μας και το δικαίωμά μας να ρυθμίσουμε έναν τομέα που σήμερα ελέγχεται από ιδρύματα εκτός Ελλάδας», έχει πει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ βαφτίζει «ιδιωτικά πανεπιστήμια» τα διάφορα κολέγια και Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών (ΚΕΣ) που συνεργάζονται με ξένα πανεπιστήμια ή που εντελώς αυθαίρετα βάζουν στη φίρμα τους τη λέξη πανεπιστήμιο (συνήθως στα αγγλικά). Αυτά τα ιδιωτικά μαγαζιά όμως δεν είναι, ούτε αναγνωρίζονται επισήμως ως πανεπιστήμια. Είναι κέντρα που προσφέρουν κάποιες γνώσεις σε συγκεκριμένες μόνο ειδικότητες και το επίπεδό τους σε σχέση με τα δημόσια πανεπιστήμια είναι πολύ πιο χαμηλό (πιο κοντά βρίσκονται στο επίπεδο της κατάρτισης, δηλαδή των ΙΕΚ). Εξάλλου, η υπόθεση αυτών των μαγαζιών και του επιπέδου τους, είναι ένα ζήτημα πάλης για το κίνημα και δεν έχει κριθεί ακόμα, όσο κι αν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θέλει να τα κάνει «ντε φάκτο» πανεπιστήμια.

Σε τελική ανάλυση, η αναθεώρηση του άρθρου 16 δεν μπορεί να εξαρτάται από την ύπαρξη αυτών των μαγαζιών. Η οποιαδήποτε κυβέρνηση αν θέλει μπορεί να τα κλείσει, να τα καταργήσει εντελώς ή να ψηφίσει νόμους που θα τα περιορίζουν, θα τα ελέγχουν κ.ο.κ.

Η άλλη όψη των ψευτοεπιχειρημάτων είναι η εσκεμμένη καλλιέργεια κλίματος δήθεν «δυο γραμμών» στο ΠΑΣΟΚ, έτσι ώστε να εγκλωβίζεται μια μεγάλη μερίδα του κόσμου και να διατηρεί αυταπάτες ότι δήθεν μπορεί να επικρατήσει η «καλή» πλευρά και να μην ψηφίσει τελικά το κόμμα υπέρ της αναθεώρησης.

Ομως στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το πρόγραμμα του κόμματος που περιλάμβανε τη θέση περί αναθεώρησης του άρθρου 16, ψηφίστηκε ομόφωνα. Επιπλέον, θυμίζουμε ότι το καλοκαίρι το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε στη Βουλή γραπτώς την πρότασή του για την αναθεώρηση του άρθρου και η συγκεκριμένη πρόταση υπογράφεται από όλους τους βουλευτές του κόμματος.

Ακόμα και ο βουλευτής Ευ. Βενιζέλος, που φέρεται να διαφωνεί με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για την αναθεώρηση, εξηγεί ότι «η χειραφέτηση των ΑΕΙ από το υπουργείο Παιδείας... η ευελιξία στα εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα» μπορούν να γίνουν και πριν αναθεωρηθεί το άρθρο. Δηλαδή, η ιδιωτικοοικονομική λειτουργία των ιδρυμάτων μπορεί να προχωρήσει άμεσα, ακόμα και χωρίς την αναθεώρηση. Αρα ο Ευ. Βενιζέλος απλά βιάζεται να προωθηθούν αυτές οι αναδιαρθρώσεις για τις οποίες το ΠΑΣΟΚ ζητά επισήμως την αναθεώρηση! Πού είναι η διαφωνία του; Και για να διαλυθεί η οποιαδήποτε αμφιβολία, ο ίδιος ξεκαθαρίζει τη θέση του δηλώνοντας: «Στην επόμενη Βουλή θα ψηφίσω υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16»...