Ελληνες της Κερασούντας σφαγιασμένοι από τους Τούρκους

Το παράδοξο είναι ότι αυτοί που πήραν άμεσα μέρος, το 1919, στη στρατιωτική εκστρατεία στη Ρωσία, για να καταπνίξουν τη σοβιετική εξουσία και να υποδουλώσουν έναν φίλο λαό, που τόσα είχε προσφέρει στον αγώνα της ανεξαρτησίας του λαού μας, αυτοί ήταν και οι πρώτοι κήρυκες του αντισοβιετισμού και των «σφαγών» των Ελλήνων της Ρωσίας. Αυτοί που είναι υπεύθυνοι, που προκάλεσαν τόσα δεινά στους Ποντίους, γενικά στους ομογενείς της Ρωσίας, προσπαθούν να επιρρίψουν σ' άλλους την ευθύνη και αυτή η διαστρέβλωση των γεγονότων συνεχίζεται και σήμερα με άλλο προσωπείο.

Αναφέρεται ότι η ελληνική κυβέρνηση, με την υπερπόντια τυχοδιωκτική στρατιωτική εκστρατεία της ενάντια στη νεαρή Σοβιετική Ρωσία, όχι μόνο επιδείνωσε τη θέση των Ελλήνων της Ρωσίας, των Ποντίων, αλλά τους οδήγησε και στην καταστροφή.

Αντίθετη ήταν η στάση της νεαρής σοβιετικής εξουσίας. Με τη νίκη της Οχτωβριανής Επανάστασης, η προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή Οδησσού διαβεβαίωσε τον Ελληνα γενικό πρόξενο της πόλης ότι ο ίδιος και οι συμπατριώτες του της ελληνικής παροικίας βρίσκονται υπό την προστασία της Επαναστατικής Επιτροπής και οποιαδήποτε επιβουλή σε βάρος της ζωής τους, της οικίας και της ιδιοκτησίας τους θα παταχθεί με τα πιο αποφασιστικά μέτρα, ακόμα και με εκτέλεση.

Ο τελευταίος πρόεδρος της Ελληνικής Αγαθοεργού Κοινότητος Οδησσού, που το 1920 μετανάστευσε στην Ελλάδα και αργότερα εξελέγη βουλευτής, χαρακτηρίζοντας το πώς συμπεριφέρθηκε η σοβιετική εξουσία προς τους Ποντίους, γενικά προς τους ομογενείς, γράφει: «Οι Ελληνες πολλάκις έτυχον ειδικής μεταχειρίσεως και απήλαυνον παρά της σοβιετικής κυβερνήσεως προνομιακής διακρίσεως μεταξύ των λοιπών ξένων υπηκόων». Ενώ η εφημερίδα «Εμπρός», επισημαίνοντας την κατάσταση των Ελλήνων της Ρωσίας, γράφει ότι είναι επισφαλής.

Μάλιστα, αναφέρεται ότι «ουδείς εδιώχθη διά την ελληνικήν του συνείδησιν, αλλά πολλάκις ετύγχαναν οι Ελληνες ειδικής μεταχειρίσεως».

Να, άλλο ένα γεγονός από τα πολυάριθμα. Η εφημερίδα «Νέα Ελλάς» γράφει για την ασφάλεια των Ελλήνων κατοίκων της Σεβαστούπολης ότι «οι Μπολσεβίκοι ουδέν μίσος επεδείκνυαν κατά των κατοίκων της πόλης».

Και αυτό, παρά το γεγονός ότι ο ελληνικός στρατός πυροβόλησε κατά της ειρηνικής άοπλης διαδήλωσης των Γάλλων ναυτών και κατοίκων της πόλης. Μάλιστα, από την επίθεση, μεταξύ των διαδηλωτών, υπήρξαν θύματα.

Και όχι μόνο αυτό. Οταν το Δεύτερο Σύνταγμα Πεζικού, που στρατοπέδευσε στην Κριμαϊκή Χερσόνησο, ετοιμάστηκε να εγκαταλείψει τη Σεβαστούπολη, ανάμεσα στο Σοβιέτ της πόλης και της διοίκησης του Συντάγματος υπογράφηκε συμφωνία, που, μεταξύ των άλλων, όριζε ότι κατά τη διάρκεια της αποχώρησης των ελληνικών στρατιωτικών τμημάτων από την πόλη δε θα εξαπολυθεί επίθεση εναντίον τους. Για την εφαρμογή της συμφωνίας αυτής, το τοπικό Σοβιέτ κυκλοφόρησε έκκληση στην πόλη, που συνιστούσε στους κατοίκους της Σεβαστούπολης να μην επιτεθούν εναντίον των Ελλήνων στρατιωτών. Αργότερα, με το διώξιμο των στρατευμάτων των επεμβασιών από την Οδησσό, το Προεδρείο της Επιτροπής Εργατών Αντιπροσώπων της πόλης απευθύνεται προς όλους τους ξένους κατοίκους της Οδησσού και αναφέρει: «Από σήμερα δε θεωρούνται εχθροί μας και μπορούν να παραμείνουν στην Οδησσό».

Αρα δεν εκδιώχθηκαν οι Ελληνες από τον τόπο διαμονής τους, όπως υποστηρίζουν ιδεολογικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου και της εκμετάλλευσης.

Η στάση της Σοβιετικής Ρωσίας απέναντι στους Ποντίους, γενικά στους Ελληνες της χώρας αυτής, εκδηλώθηκε με εξαιρετική ανθρώπινη ευαισθησία και ταξική αλληλεγγύη. Σε μεγάλο βαθμό, αυτή η στάση της σοβιετικής κυβέρνησης υπαγορεύτηκε όχι μόνο από το υψηλό αίσθημα ανθρωπισμού που είναι ταυτόσημο με τη φύση του σοσιαλισμού, αλλά και από τους μακραίωνους οικονομικούς, πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς μεταξύ του ελληνικού και του ρωσικού λαού.

Οσο δύσκολο και αν είναι να εξακριβωθεί επακριβώς το εύρος της συμμετοχής των Ποντίων και των άλλων Ελλήνων στα επαναστατικά γεγονότα, δεδομένο παραμένει η πολυπληθής συμμετοχή τους.

Ο ελληνικός πληθυσμός της Ρωσίας συνέβαλε σημαντικά σ' όλους τους τομείς της κοινωνικής και πολιτικοοικονομικής ζωής της χώρας και υπήρξε δραστήριος υπερασπιστής της νεαρής σοβιετικής εξουσίας.

Ομως, μεταξύ των Ελλήνων υπήρξε και μια ασήμαντη μερίδα αστών, που με την απόβαση του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος στην Οδησσό, στη Σεβαστούπολη και αλλού, συγκαλυμμένα στην αρχή και απροκάλυπτα πλέον στη συνέχεια, άρχισε να βοηθάει παντοιοτρόπως τα κατοχικά ξένα στρατεύματα και στάθηκε στο πλευρό τους. Μάλιστα, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Αγαθοεργού Κοινότητος Οδησσού οργάνωσε δεξίωση στις 7 Γενάρη 1919 προς τιμήν των συμμαχικών και αντεπαναστατικών στρατευμάτων στο ξενοδοχείο «Μπριστόλη» (το σημερινό Κράσναγια).

Μπροστά σ' αυτή την κατάσταση, η κυβέρνηση των εργατών και αγροτών της Ουκρανίας έκανε γνωστό στην κυβέρνηση των Αθηνών ότι η στρατιωτική επέμβαση και η συμμετοχή της Ελλάδας σ' αυτήν δεν μπορεί παρά να επιδρά στην τύχη της ελληνικής αστικής τάξης που ζει και δραστηριοποιείται στα εδάφη της Ουκρανίας.

Σ' αντίθεση με την αστική τάξη των ελληνικών παροικιών, η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού, οι εργάτες του καθημερινού μόχθου, τα μικροαστικά στοιχεία πέρασαν με το μέρος της σοβιετικής εξουσίας και στάθηκαν συνεπείς υπερασπιστές των πρωτόγνωρων επαναστατικών κατακτήσεών τους.

Πολλοί ήταν οι Πόντιοι, οι Ελληνες γενικά, που, παρά τις δύσκολες συνθήκες, πύκνωσαν τις τάξεις του Κόκκινου Στρατού, υπηρέτησαν στα διάφορα όργανα της τοπικής σοβιετικής εξουσίας, καταρρίπτοντας κατά τον πιο πανηγυρικό τρόπο τη θέση και άποψη ορισμένων Ελλήνων ιστορικών ότι ο ελληνικός πληθυσμός της Ρωσίας κράτησε παθητική ή ουδέτερη στάση στα επαναστατικά γεγονότα. Οι Ελληνες της Ρωσίας υπερασπίστηκαν τη σοσιαλιστική επανάσταση, που διέτρεξε άμεσο κίνδυνο στραγγαλισμού της από την επέμβαση του διεθνούς ιμπεριαλισμού, και αυτό τεκμηριώνεται από σειρά γεγονότων.

Είναι πολλοί οι Ελληνες της Ρωσίας, που όχι μόνο υπήρξαν μάρτυρες της θριαμβευτικής νίκης της Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, αλλά πήραν δραστήρια μέρος στην ταξική πολεμική αντιπαράθεση ανάμεσα στις διεθνείς ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και στις δυνάμεις του νεογέννητου σοσιαλιστικού καθεστώτος. Ενας από τους πιο δραστήριους Ελληνες υπερασπιστές της Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης ήταν ο Πόντιος Βλαδίμηρος Παπαδόπουλος. Για την επαναστατική του δράση το τσαρικό καθεστώς εξαπέλυσε διώξεις εναντίον του - τον έκλεισε στη φυλακή επί τρία χρόνια. Με την αποφυλάκισή του αναπτύσσει έντονη δράση στο συνδικαλιστικό κίνημα το 1917. Ενα χρόνο αργότερα, το 1918, γίνεται μέλος του Κόμματος των Μπολσεβίκων και με την ιδιότητά του αυτή παίρνει μέρος σε τέσσερις Κομματικές Συνδιασκέψεις και σε τρία συνέδρια του κόμματος.

Οταν η πρώτη του πατρίδα δέχτηκε την απροκάλυπτη στρατιωτική επίθεση του διεθνούς ιμπεριαλισμού, σπεύδει να καταταγεί στον Κόκκινο Στρατό όπου υπηρέτησε μέχρι το 1920.

Στις γραμμές του Κόκκινου Στρατού υπηρέτησαν συνολικά 250.000-300.000 διεθνιστές.

Υπάρχει ακόμη μια μαρτυρία, που πιστοποιεί τη θετική στάση και την ένθερμη υποδοχή από Ελληνες των επαναστατικών γεγονότων, την οποία βρίσκουμε στην αστική εφημερίδα «Εμπρός» της 10ης Απριλίου 1919: «Οι δεκατέσσερις χιλιάδες Ελληνες κάτοικοι της Οδησσού εκδήλωσαν την επιθυμία να παραμείνουν στη γη που γεννήθηκαν, στην πρώτη τους πατρίδα»!

Υπάρχουν πολλοί ακόμη Πόντιοι, Ελληνες γενικά, της Οδησσού, της Σεβαστούπολης, του Σχουμ, του Μπατούμ και άλλων ελληνικών παροικιών, που εκλέχτηκαν στα τοπικά και άλλα όργανα εξουσίας - τα Σοβιέτ.

Οι Ελληνες όχι μόνο στα όργανα της τοπικής σοβιετικής εξουσίας συμμετείχαν, αλλά και στα κομματικά όργανα ήταν αισθητή η δράση τους.

Ενα μέσο που επέδρασε σημαντικά στα ξένα στρατεύματα και το οποίο χρησιμοποίησαν ευρύτατα οι Μπολσεβίκοι είναι η Διαφώτιση. Δεν είναι λίγοι οι Ελληνες της Ρωσίας που συνέβαλαν αποφασιστικά στο να λυθούν διάφορες απορίες, να απαντηθούν διαστρεβλώσεις και να φωτιστούν παραπλανήσεις των Ελλήνων στρατιωτών, ξεσκεπάζοντας τη χοντροκομμένη αντισοβιετική προπαγάνδα της αστικής τάξης.

Η στρατιωτική διοίκηση των επεμβασιών, ειδικότερα του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος, δεν είχε καμιά εμπιστοσύνη προς τον ελληνικό πληθυσμό της Ρωσίας.

Προς απόδειξη του ανωτέρου ισχυρισμού, θα αναφέρω ένα από τα πάμπολλα γεγονότα: Ο πρόεδρος της ελληνικής παροικίας της Χερσώνας, με επιστολή του προς το διοικητή του ελληνικού στρατιωτικού τμήματος της πόλης, ζήτησε τον εξοπλισμό των Ελλήνων της Χερσώνας για να εκτελούν υπηρεσίες αστυνομικών οργάνων. Στην έκκλησή του ο πρόεδρος πήρε αρνητική απάντηση. Αλλά και ορισμένοι Ελληνες του Κερτς ζήτησαν από τη μαριονέτα των ιμπεριαλιστών στρατηγό Ντενίκιν να τους επιτραπεί να συγκροτήσουν ξεχωριστή ελληνική στρατιωτική μονάδα, όμως και πάλι δεν τους επιτράπηκε.

Ο ελληνικός πληθυσμός της Σοβιετικής Ρωσίας, στη συντριπτική πλειοψηφία, καταδίκασε ως εγκληματική πράξη, που δεν είχε κανένα ηθικό έρεισμα, τη συμμετοχή των 25.000 Ελλήνων στρατιωτών στην τυχοδιωκτική εκστρατεία κατά της νεαρής σοβιετικής εξουσίας και πρωτοστάτησε στην υπεράσπιση της σοβιετικής σοσιαλιστικής Ρωσίας, της πρώτης πατρίδας του.