Εσπευσε, λοιπόν, ο υφυπουργός Παιδείας Φίλιππος Πετσάλνικος να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, λέγοντας ότι η ευρωπαϊκή οδηγία δεν αλλάζει το status quo αναγνώρισης πτυχίων κι αυτή θα συνεχίσει να γίνεται όπως πριν από το ΔΙΚΑΤΣΑ. Αυτό που αλλάζει με την οδηγία, όπως ισχυρίστηκε ο υφυπουργός, είναι ότι «ρυθμίζεται το θέμα άσκησης επαγγελμάτων στην Ελλάδα, αλλά δεν αφορά καθόλου την ακαδημαϊκότητα των τίτλων, δηλαδή των αναγνώριση, την ισοτιμία των πτυχίων». Τα ίδια πάνω κάτω είπε λίγο αργότερα κι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δ. Ρέππας, προσθέτοντας ότι «δεν είναι δυνατόν από τη δική μας πλευρά να αναγνωρίσουμε "μεταμφιεσμένα" πτυχία, κατά την επιτυχή έκφραση που χρησιμοποίησε και ο αρμόδιος υπουργός Παιδείας Πέτρος Ευθυμίου».

Η πραγματικότητα όμως φαίνεται να διαψεύδει την κυβέρνηση. Γιατί πολύ απλά, αν κάποιος παρακολουθεί μαθήματα στην Ελλάδα σε ένα Εργαστήρι Ελευθέρων Σπουδών, που λειτουργεί ως παράρτημα ξένου πανεπιστημίου, και παίρνει αναγνωρισμένο πτυχίο από αυτό το πανεπιστήμιο (συμπληρώνοντας, πιθανά, τις «σπουδές» του με ένα χρόνο στο εξωτερικό), έχει δικαίωμα με βάση την οδηγία να αναγνωριστεί το πτυχίο του και στη χώρα μας. Για την ακρίβεια, να του αναγνωριστεί η «δυνατότητα πρόσβασης στο επάγγελμα», με τους ίδιους όρους που αναγνωρίζεται αυτή η δυνατότητα στους αποφοίτους των ελληνικών ΑΕΙ και ΤΕΙ. Αυτό πρακτικά όμως σημαίνει υποβάθμιση των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ σε επίπεδο ΙΕΚ.

Και καθόλου δεν καθησυχάζει η δήλωση του υφυπουργού ότι η αναγνώριση αφορά τη δυνατότητα άσκησης επαγγέλματος κι όχι την ακαδημαϊκότητα του τίτλου. Αφού όλοι αυτοί οι κάτοχοι διαφορετικών πτυχίων θα έχουν την ίδια δυνατότητα πρόσβασης στο επάγγελμα, τι σημασία θα έχει αν ακαδημαϊκά δεν είναι ίσα; Εξάλλου, στο ΦΕΚ 149 με το οποίο εφαρμόζεται η 89/48 αναφέρεται ότι θα συσταθεί στο υπουργείο Παιδείας «Συμβούλιο αναγνωρίσεως επαγγελματικής ισοτιμίας τίτλων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης».

Επιπλέον, η κυβέρνηση σκόπιμα θολώνει τα νερά και δε διευκρινίζει πώς θα εξασφαλιστεί να μην αναχθούν σε ισότιμα των πανεπιστημίων τα διάφορα ΙΕΚ που συνεργάζονται με ξένα πανεπιστήμια, αφού τα πτυχία τους θα παρέχουν την ίδια δυνατότητα πρόσβασης στο επάγγελμα με τα ελληνικά ΑΕΙ. Αρνείται να παραδεχτεί ότι στρώνει το δρόμο στα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Δεν είναι τυχαίο, επίσης, ότι κανένα από τα στελέχη της κυβέρνησης που αναφέρθηκαν στο θέμα δε μίλησε για «επαγγελματικά δικαιώματα», αλλά προτιμούν τον όρο «άσκηση επαγγέλματος». Γνωρίζουν καλά ότι με μοχλό την οδηγία τσακίζονται τα ήδη κουτσουρεμένα επαγγελματικά δικαιώματα, που συνόδευαν τα πτυχία ανώτατης εκπαίδευσης. Κι αυτό γιατί όλοι αυτοί οι απόφοιτοι διαφορετικών ταχυτήτων είναι πολύ δύσκολο να μπαίνουν στην αγορά εργασίας με τους ίδιους όρους και να διαπραγματεύονται συλλογικά τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.

Θυμίζουμε ότι η ευρωπαϊκή οδηγία 89/48 συμπληρώθηκε και επεκτάθηκε τον Ιούνη του 1992, από την οδηγία 92/51, που επεκτείνεται και σε μη νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα και κάνει τις παραπάνω συνέπειες ακόμα πιο κατάφωρες. Η δεύτερη αυτή οδηγία (92/51) έχει ήδη εναρμονιστεί με την ελληνική νομοθεσία από τον Ιούλιο του 1998 με το Προεδρικό Διάταγμα υπ' αριθμ. 231. Επίσης, από το 1992, η 89/48 εφαρμόζεται στη χώρα μας για τα επαγγέλματα υγείας και πρόνοιας, με σχετική υπουργική απόφαση.

Οπως είναι γνωστό, οι νόμοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης θεωρούνται ανώτεροι από τους νόμους των εθνικών κρατών της ΕΕ, με μια επιφύλαξη για το αν μπορούν να υπερβαίνουν ακόμα και τα Εθνικά Συντάγματα. Αυτό φαίνεται να ισχύει και στην πράξη, αφού διάφορες δικαστικές αποφάσεις έχουν παρθεί στο όνομα της 89/48, παρόλο που δεν έχει εκδοθεί ακόμα το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα. Ας φανταστούμε, λοιπόν, τι έχει να γίνει μετά και την τυπική εφαρμογή της στη χώρα μας...