Ενα από τα σημαντικότερα «κεφάλαια» του παγκόσμιου κινηματογράφου του 20ού αιώνα «έκλεισε» με το θάνατο του κορυφαίου, 89χρονου Σουηδού σκηνοθέτη Ινγκμαρ Μπέργκμαν. Την απώλεια ανακοίνωσε χτες η αδελφή του, Εύα, χωρίς λεπτομέρειες για το χρόνο του θανάτου και της κηδείας του, παρά μόνο ότι «έφυγε» «ήρεμα και γαλήνια».

«Το να κάνω ταινίες είναι για μένα ένστικτο, μια ανάγκη, όπως η πείνα, η δίψα, ο έρωτας», έλεγε, αν και, μετά την αυτοβιογραφική ταινία «Φάνι και Αλέξανδρος» (1983) και παρά τα τέσσερα «Οσκαρ» που αυτή απέσπασε, δήλωσε ότι εγκαταλείπει τον κινηματογράφο. «Υπόσχεση» που κράτησε, με μια «παρένθεση» το 2003, οπότε γυρίζει το «Saraband», για τη σουηδική τηλεόραση, ως «ελεύθερη συνέχεια» της μίνι σειράς «Σκηνές από ένα γάμο» (1973). Ωστόσο, συνέχιζε να συμμετέχει στη συγγραφή κινηματογραφικών σεναρίων άλλων σκηνοθετών, να γυρίζει ταινίες για την τηλεόραση και να σκηνοθετεί στην άλλη μεγάλη του αγάπη, το θέατρο.

Ο Μπέργκμαν γεννήθηκε στις 14/7/1918 στην Ουψάλα και μεγάλωσε στη Στοκχόλμη. Τα παιδικά του χρόνια - «οδυνηρά και περιπλεγμένα» τα χαρακτήριζε - «σφραγίζονται» από την αυστηρή πειθαρχία του λουθηρανού πάστορα πατέρα του. Ξεκίνησε να σκηνοθετεί φοιτητικές θεατρικές παραστάσεις, σπουδάζοντας Φιλολογία και Καλές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Ανέβασε στα σημαντικότερα θέατρα της Σουηδίας έργα μεγάλων θεατρικών συγγραφέων (Στρίντμπεργκ, Σαίξπηρ, Πιραντέλο, Καμύ, Ουίλιαμς, Ανούιγ, Μπρεχτ, Τσέχοφ, και δικά του).

Επηρεασμένος από τον υπαρξισμό και την ψυχανάλυση, επικεντρώθηκε περισσότερο στο άτομο και όχι στην κοινωνία ή στην ιστορία, αλλά έθεσε ηθικά και φιλοσοφικά προβλήματα, με φόντο την κρίση και παρακμή της αστικής κοινωνίας.

Η πρώτη του ταινία, «Κρίση», γυρίστηκε το 1945. Το 1955 γίνεται γνωστός στην Ευρώπη με την ταινία «Χαμόγελα καλοκαιρινής νύχτας». Η ταινία που τον καταξίωσε ως δημιουργό παγκόσμιας κλίμακας είναι «Η έβδομη σφραγίδα» (1957). Ακολουθούν αριστουργηματικές ταινίες: «Αγριες φράουλες», «Περσόνα», «Κραυγές και ψίθυροι» και δεκάδες άλλες. Το 1976 γύρισε στη Γερμανία «Το αυγό του φιδιού», μια ταινία για την άνοδο του ναζισμού.

Μετά το θάνατο της τελευταίας του συζύγου, Ινγκριντ (1995), έμενε μόνος στο νησί Φουρέ στη Βαλτική, που χρησίμευσε ως ντεκόρ πολλών ταινιών του. Παντρεύτηκε πέντε φορές και απέκτησε εννέα παιδιά. Τιμήθηκε με πολλές διεθνείς διακρίσεις, ενώ το 1978 το Σουηδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου θεσμοθέτησε βραβείο στο όνομά του.

Ο δημιουργός, που από τη 10ετία του '50 «έστρωσε» το «έδαφος» στο σύγχρονο κινηματογράφο και έκανε σκηνοθέτες όπως ο Γκοντάρ να «υποκλιθούν» στην ιδιοφυΐα του, δήλωνε πριν λίγα χρόνια, αποκαλύπτοντας τη σεμνότητα των μεγάλων δημιουργών: «Υστερα από 60 χρόνια στον κινηματογράφο δεν μπορώ να εγκαταλείψω τον τρόπο με τον οποίο έχω μάθει να εργάζομαι. Μπορώ όμως να τον βελτιώσω»..!