Πέμπτη 25 Οχτώβρη 2007
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΩΝ
ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΜΟΥΝΓΚΙΟΥ
4 Μήνες, 3 εβδομάδες και 2 μέρες

Ας μιλήσουμε πρώτα για την κατασκευή, για τη φόρμα! Εχει δική της, καθαρά δική της γραφή. Και με αυτή την έννοια είναι ένα πρωτογενές καλλιτεχνικό έργο. Ενα έργο που δε μιμείται, που δε «μοιάζει» με κάτι άλλο. Αρχίζει πολύ αργά και σιγά σιγά αναπτύσσει ταχύτητες. Ομως, όχι στην εναλλαγή των πλάνων (γρήγορο μοντάζ), όπως γίνεται στις ταινίες περιπέτειας. Οχι! Οι ταχύτητες εδώ είναι στους εσωτερικούς ρυθμούς. Στην εσωτερικότητα των πλάνων, τα οποία, χωρίς να προστίθενται νέα πρόσωπα ή νέες καταστάσεις σε αυτά, σιγά σιγά γεμίζουν από εσωτερικές εντάσεις και συναισθήματα και μοιάζουν, εκεί προς το τέλος, ότι θα εκραγούν. Η ταινία σε μαγκώνει από το σβέρκο και σε τρέχει!

Ας περάσουμε τώρα στο περιεχόμενο. Βρισκόμαστε στα τελευταία χρόνια της περιόδου του Τσαουσέσκου. Οι εκτρώσεις είναι απαγορευμένες στη Ρουμανία (όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης). Μια νεαρή φοιτήτρια βοηθάει τη φίλη της και συμφοιτήτριά της να κάνει παράνομη έκτρωση. Οι δυο κοπέλες έρχονται σε επαφή με έναν σκοτεινό «γιατρό»...

Η ταινία με εξαιρετικό κινηματογραφικά τρόπο παρακολουθεί όλες τις μικρές «λεπτομέρειες» της «επιχείρησης». Παρακολουθεί τα δυο κορίτσια και τους φόβους τους. Φόβους να μη συλληφθούν, αλλά και φόβους να πάει καλά η ίδια η έκτρωση, αφού υπάρχει κίνδυνος αιμορραγίας, μόλυνσης κλπ. Και μόνον αυτή η αγωνία είναι αρκετή για να γυριστεί μια ταινία!

Ο Κριστιάν Μουνγκίου δεν περιορίζεται στα δυο κορίτσια και στην αγωνία τους. Περιγράφει άριστα και το περιβάλλον. Τα άλλα πρόσωπα που συνδέονται, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, με τα κορίτσια και την έκτρωση. Το φίλο της κοπέλας που βοηθάει τη φίλη της, τους γονείς του φίλου της και τους φίλους των γονέων του. Βλέπουμε ακόμα διάφορους υπαλλήλους ξενοδοχείων, «τυπικούς» αστυνομικούς και βέβαια το «γιατρό». Ομως, πέρα από τα πρόσωπα και πάνω από τα πρόσωπα νιώθουμε (χωρίς να βλέπουμε) να αιωρείται το «ευρύτερο» περιβάλλον. Ενα αόρατο απειλητικό (χωρίς να φαίνεται) περιβάλλον.

Παρακολουθώντας την ταινία, θέλεις δε θέλεις νιώθεις να βρίσκεσαι χωμένος μέχρι το λαιμό στον κόσμο του Κάφκα. Σε πιάνει και σένα άγχος! Οι χώροι, τα έπιπλα, οι σκιές και τα «άχρωμα» χρώματα, οι διάλογοι, η χαμηλή εκφορά του λόγου, τα πρόσωπα των ηθοποιών, οι κινήσεις τους, η πολύ λυτή ερμηνεία τους, όλα αυτά συντείνουν στο να μεταφερθείς σε έναν «άλλο» κόσμο. Νιώθεις να απειλείσαι από παντού.

Εδώ, λοιπόν, αρχίζουν οι ενστάσεις! Τέτοια κόλαση ήταν η Ρουμανία; Εχω προσωπική γνώμη για τη χώρα και δε συμφωνώ! Στιγμές στιγμές είχα την εντύπωση, ότι η ταινία ήταν συνέχεια των φημών που ακούγονταν λίγο πριν και λίγο μετά την εκτέλεση του ζεύγους Τσαουσέσκου. Φήμες που μιλούσανε για εκατομμύρια νεκρούς! Αυτή η αόρατη απειλή που αιωρείται στην ταινία - η οποία βέβαια χρεώνεται στο τότε καθεστώς - είναι, το λιγότερο, μεροληπτική. Κανένας λογικός άνθρωπος, φυσικά, δε συμφωνεί με τις απαγορεύσεις, ειδικά σε τέτοια ζητήματα. Ζητήματα που αφορούν σε προσωπικές ελευθερίες. Ομως, τα κοινωνικά ζητήματα θέλουν μεγαλύτερη έρευνα. Πρέπει κανείς να δει τους λόγους και τις αιτίες που παίρνονται τέτοια «διοικητικά μέτρα». Φτάνει να θυμίσω πως αμέσως μετά την άρση του νόμου για την απαγόρευση των εκτρώσεων στη Ρουμανία, μέσα σε ένα μόλις χρόνο, περισσότερα από ένα εκατομμύριο κορίτσια έκαναν έκτρωση! Και η έκτρωση, εξ όσων γνωρίζω, δεν είναι παιχνιδάκι. Κάτι που μπορεί να γίνεται από το πρωί ως το βράδυ. Τα μέτρα προφύλαξης, για παράδειγμα, είναι προτιμότερα, βέβαια, από την έκτρωση! Μια κυβέρνηση, ένα κράτος, οφείλουν να στρέψουν εκεί την προσοχή τους. Ολες οι πολιτισμένες χώρες, έχουν θεσπίσει αυστηρά μέτρα για την «Τεχνητή Διακοπή της Εγκυμοσύνης». Ακόμα και στον καπιταλισμό που όλα «επιτρέπονται», η τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης είναι κολάσιμη πράξη. Μια ματιά στο άρθρο 304 του δικού μας Ποινικού Κώδικα θα μας προσγειώσει συναισθηματικά.

Με τις ενστάσεις μου αυτές δε θέλω να μειώσω σε τίποτα την ταινία! Ισα ίσα που όσοι ενδιαφέρονται για το σοσιαλισμό, οφείλουμε να μελετήσουμε όλες τις παραμέτρους, όλα τα λάθη, τις αγκυλώσεις ή τις παραλείψεις που δεν έκαναν τους ανθρώπους ευτυχισμένους. Και πρέπει να πάρουμε σοβαρά όλες τις παρατηρήσεις. Ακόμα και τις κακοπροαίρετες. Και με αυτή την έννοια, και πέρα από την ειδική αισθητική της αξία, η ταινία είναι χρήσιμη. Είναι περισσότερο χρήσιμη σε εμάς που νοιαζόμαστε για το σοσιαλισμό, παρά σε αυτούς που αναζητούν αφορμές για να τον κατηγορήσουν. Η σκοπιά από την οποία θα δεις την ταινία, δεν καθορίζει το αποτέλεσμα, αλλά εσένα!

Παίζουν: Ανα-Μαρία Μαρίνκα, Λόρα Βασιλίου, Βλαντ Ιβάνοφ, Λουντμίλα Γκεοργκίου, Αλεξάνδρου Ποτεσιάν κ.ά.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ