Associated Press

Ορτέγκα, Μοράλες, Τσάβες, Λάγκε στη συνάντηση των λαών. Η διαδηλώτρια με χαρακτηριστική φωτογραφία του Φιντέλ Κάστρο και του δολοφονημένου Χιλιανού προέδρου Σαλβαδόρ Αλιέντε

Το επεισόδιο ξεκίνησε όταν κατά τη διάρκεια των εργασιών των ηγετών της Συνόδου ο Ούγο Τσάβες σε μία αποστροφή του λόγου θύμισε τη στάση του προηγούμενου πρωθυπουργού της Ισπανίας Χοσέ Μαρία Αθνάρ, που στήριξε το πραξικόπημα του 2002, χαρακτηρίζοντάς τον «φασίστα». Ο σημερινός Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο μιλώντας παρενέβη για να υπερασπιστεί τον Αθνάρ επιπλήττοντας τον Τσάβες ότι πρέπει να είναι πιο προσεκτικός, γιατί ο «Αθνάρ είναι εκλεγμένος δημοκρατικά από τον ισπανικό λαό». Ωστόσο ο πρόεδρος της Βενεζουέλας δε δίστασε να επιμείνει στο χαρακτηρισμό του, πράγμα που ενόχλησε έντονα τον Ισπανό μονάρχη Χουάν Κάρλος. Διέκοψε το διάλογο και με έντονο τρόπο απευθύνθηκε στον πρόεδρο της Βενεζουέλας λέγοντας: «γιατί δεν το βουλώνεις;» Ο Τσάβες με σθένος επέμεινε ότι θα υπερασπίζεται όποτε χρειάζεται τη χώρα του και το λαό του, και έτσι ο μονάρχης αποχώρησε... θυμωμένος. Ο ισπανικός Τύπος χαιρέτισε την «αποφασιστικότητα και το σθένος του Χουάν Κάρλος», ενώ ο ίδιος ο Αθνάρ επικοινώνησε με τον Θαπατέρο για να τον ευχαριστήσει, που τον υπερασπίστηκε.

Από την άλλη πλευρά αυτό το επεισόδιο είχε εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση στη Λατινική Αμερική. Απολύτως αλληλέγγυοι με τον Ούγο Τσάβες δήλωσαν οι ηγέτες της Βολιβίας, του Εκουαδόρ και της Νικαράγουας, Εβο Μοράλες, Ραφαέλ Κορέα και Ντανιέλ Ορτέγκα αντίστοιχα, και ο αντιπρόεδρος της Κούβας Κάρλος Λάγκε, οι οποίοι έλαβαν μέρος και στις εργασίες της λεγόμενης «Συνόδου των Λαών», που πραγματοποιήθηκε παράλληλα με τις επίσημες εργασίες της 17ης Συνόδου. Ο Ορτέγκα μάλιστα χαρακτήρισε «ιμπεριαλιστική την πολιτική των Ευρωπαίων» και υπογράμμισε ότι χρειαζόταν απάντηση.

Στο κλείσιμο των λαϊκών εκδηλώσεων στο κατάμεστο στάδιο του Σαντιάγκο, το Μπελοδρόμο (εκεί που ο δικτάτορας Πινοτσέτ δολοφονούσε αγωνιστές), ενώ ο Ούγκο Τσάβες μιλούσε στη συγκέντρωση, ο Κάρλος Λάγκε δέχτηκε κλήση από τον ηγέτη της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος του ζήτησε να μιλήσει στον Τσάβες και ο Λάγκε του παρέδωσε το κινητό τηλέφωνο ενόσω ήταν στο βήμα. Ο Φιντέλ εξέφρασε την υποστήριξή του προς τον Τσάβες και ο πρόεδρος της Βενεζουέλας μετέφερε τους αγωνιστικούς χαιρετισμούς του Φιντέλ προς τους συγκεντρωμένους.

Μετά την επιστροφή του στη Βενεζουέλα, ο Τσάβες ερωτώμενος κάλεσε το Ισπανό βασιλιά να αποκαλύψει τα όσα γνώριζε για το πραξικόπημα εις βάρος του, το 2002. «Σας ρωτάω κύριε βασιλιά. Ξέρατε για το πραξικόπημα εις βάρος της Βενεζουέλας. Εις βάρος της δημοκρατικής και νόμιμα εκλεγμένης κυβέρνησης το 2002;... Είναι δύσκολο να πιστέψω ότι ο Ισπανός πρεσβευτής στη χώρα μας βρισκόταν στο προεδρικό μέγαρο με τους πραξικοπηματίες χωρίς αυτό να το γνωρίζει ο Μεγαλειότατος»... αναρωτήθηκε ο πρόεδρος Τσάβες.

Οσο για τη διακήρυξη, που υπογράφτηκε από τους ηγέτες των 22 χωρών που έλαβαν μέρος στη Σύνοδο - Ανδόρα, Αργεντινή, Βολιβία, Βραζιλία, Χιλή, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Κούβα, Εκουαδόρ, Ελ Σαλβαδόρ, Ισπανία, Γουατεμάλα, Ονδούρα, Μεξικό, Νικαράγουα, Παναμάς, Παραγουάη, Περού, Πορτογαλία, Δομινικανή Δημοκρατία, Ουρουγουάη και Βενεζουέλα - δίνεται έμφαση σε δεσμεύσεις... όπως η προώθηση συγκεκριμένων μέτρων για την αύξηση της κοινωνικής ενσωμάτωσης, δικαιοσύνης, προστασίας και κοινωνικής συμμετοχής και αλληλεγγύης»... ζητήματα που - όπως τόνισαν οι αντιπροσωπείες Κούβας, Βενεζουέλας, Βολιβίας, Νικαράγουας και Εκουαδόρ - απαιτούν κοινωνικές αλλαγές και κοινωνικά συστήματα, που θα βασίζονται στη δικαιοσύνη.