Η 13η Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα, που διεξάγεται στο Μπαλί της Ινδονησίας, διανύει ήδη την έβδομη μέρα, αλλά κανείς δεν αισθάνεται αισιόδοξος ότι μπορεί να αποδώσει κάποια σπουδαία αποτελέσματα για τον περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου. Κι αυτό γιατί οι αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες - παρά τα «παχιά λόγια» περί «πράσινης» οικονομίας - προσπαθούν να ακροβατήσουν μεταξύ ανταγωνιστικότητας, ελεύθερης αγοράς για το μεγάλο κεφάλαιο που θέλει να εφορμήσει και να καταληστεύσει τους φυσικούς πόρους από τη μια και μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος ή βιώσιμης ανάπτυξης, από την άλλη, έννοιες, δηλαδή, που δε συμβιβάζονται.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι ένα σχέδιο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής για τη μετά το 2012 εποχή πρέπει να είναι περιβαλλοντικά αποτελεσματικό και οικονομικά αειφόρο»! Αυτό γράφει σε ειδικό άρθρο του («Ελευθεροτυπία» 6-12-2007) ο πρέσβης των ΗΠΑ Ντ. Σπέκχαρντ, αποκαλύπτοντας το «φαύλο κύκλο» της καπιταλιστικής ανάπτυξης: Πώς να συμβιβάσει κανείς την «περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα», με την «οικονομική αειφορία», δηλαδή την ανεξέλεγκτη κερδοφορία του κεφαλαίου στο διηνεκές;

Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστικό ότι την ίδια ακριβώς μέρα που δημοσιευόταν το συγκεκριμένο άρθρο, κατατέθηκε μελέτη στη διάσκεψη του Μπαλί, σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ ευθύνονται για το 28% των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και η πιο αραιοκατοικημένη πολιτεία των ΗΠΑ, το Γουαϊόμινγκ των 510.000 κατοίκων, έχει υψηλότερες εκπομπές τέτοιων αερίων από 69 αναπτυσσόμενες χώρες μαζί, με 357 εκατ. κατοίκους(!) το Τέξας εκπέμπει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από τη Βρετανία που έχει τριπλάσιο πληθυσμό, η Καλιφόρνια παράγει περισσότερο από τη Βραζιλία που έχει πενταπλάσιο πληθυσμό, η Φλόριντα εκλύει στην ατμόσφαιρα περισσότερα αέρια θερμοκηπίου από ό,τι η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Ελβετία και η Ουγγαρία μαζί...

ΗΠΑ και ΕΕ, στο πλαίσιο του γενικότερου ανταγωνισμού των μονοπωλίων τους, χρησιμοποιούν και το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών για να αποκτήσουν καλύτερες θέσεις. Η ΕΕ στο Μπαλί προτείνει να μειώσουν οι αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες συνολικά τις εκπομπές των αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2020 κατά 30% και μέχρι το 2050 κατά 60-89% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Παρ' όλα αυτά, δεν προωθούν ουσιαστικά μέτρα ευθείας και άμεσης απόδοσης για τη μείωση των αερίων θερμοκηπίου, μεταξύ των οποίων:

• Βελτίωση των διαθέσιμων, σήμερα, τεχνικών, ώστε να εκπέμπονται λιγότεροι ρύποι ανά μονάδα παραγόμενης ενέργειας (ενίσχυση ενεργειακής απόδοσης).
• Προώθηση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, σε συνδυασμό, βέβαια, με τις πραγματικές αναπτυξιακές ανάγκες κάθε χώρας.
• Αξιοποίηση μεγαλύτερου μέρους της θερμικής ενέργειας που παράγεται σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (συμπαραγωγή).
• Ουσιαστική προστασία και αξιοποίηση των δασών ως φορέων υποδοχής (δέσμευσης και επομένως μείωσης) του διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας.

Αντίθετα, προωθεί την επέκταση σε όλες τις χώρες των «ευέλικτων μηχανισμών», δηλαδή το άθλιο και αναποτελεσματικό για την προστασία του περιβάλλοντος μέτρο της «εμπορίας ρύπων». Κι αυτό με ρητά διακηρυγμένους στόχους: Πώς θα ξοδευτούν λιγότερα χρήματα από τις επιχειρήσεις. Πώς θα επωφεληθεί το μεγάλο κεφάλαιο κερδοσκοπώντας ασύδοτα και μέσα από το χρηματιστήριο της ρύπανσης. Πώς θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των μονοπωλίων στο πλαίσιο του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού και πώς θα διευκολυνθούν οι επενδύσεις τους στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Ηδη η αγορά των ρύπων έχει αγγίξει τα 12 δισ. δολάρια, ενώ προβλέπεται ο τζίρος αυτός να φτάσει έως το 2020 στα 585 δισ. δολάρια, δημιουργώντας ένα νέο είδος κερδοσκόπων καπιταλιστών.

Ενθερμος, βέβαια, υποστηριχτής του μέτρου της εμπορίας των ρύπων είναι και ο ...Νομπελίστας πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και σφαγέας του λαού της Γιουγκοσλαβίας Αλ Γκορ. Προφανώς, επειδή βλέπει ότι από αυτόν τον ανταγωνισμό μπορούν να αποκομίσουν κέρδη και αρκετά μονοπώλια των ΗΠΑ...

Τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η ΕΕ επιδιώκουν επίσης στα μέτρα να συνεισφέρουν και οι χώρες εκείνες που χαρακτηρίζονται ως αναδυόμενες οικονομίες (Κίνα, Ινδία, Βραζιλία κ.ά.), περιορίζοντας τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, με διπλό στόχο:

• Και να συγκρατήσουν την ανάπτυξή τους, σε όφελος βέβαια των μονοπωλίων της ΕΕ και των ΗΠΑ, που και δε θα περιορίσουν τη δική τους ανάπτυξη και την ακόμη πιο άγρια εκμετάλλευση των εργαζομένων και θα εξακολουθούν να υφαρπάσσουν τους φυσικούς τους πόρους, με «δόλωμα» ότι θα εισπράττουν κονδύλια από το εμπόριο ρύπων.
• Και να αποτελέσουν μια νέα αγορά αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.

Ποιος πληρώνει, όμως, το κόστος και της δήθεν διεθνούς εκστρατείας για το κλίμα; Οι λαοί - δηλαδή οι ρυπαινόμενοι - αφού τα μονοπώλια έχουν τη δυνατότητα και το οποιοδήποτε κόστος να το μετακυλίουν στην κατανάλωση.

Παράδειγμα 1ο: «Η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Ελλάδα, δεν μπορεί να προτείνεται και να συζητείται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το πραγματικό κόστος για την κοινωνία και οι αναπτυξιακές επιπτώσεις της κάθε επιλογής. Είναι παραπλανητικό να υποστηρίζεται ότι μπορούμε να έχουμε ταυτόχρονα και χαμηλές τιμές προϊόντων ενέργειας για τον καταναλωτή και προστασία του περιβάλλοντος». Αυτό έγραφε το περιβόητο άρθρο της Οικονομικής Επιθεώρησης της ALPHA BANK, που προωθούσε τις ιδέες της «πράσινης» οικονομίας και αποκάλυψε ο «Ρ» προ ημερών. Δεν πέρασαν λίγες μέρες και η ΔΕΗ πρότεινε τις αυξήσεις - «φαρμάκι», για να ανέβει η ...ανταγωνιστικότητα με τους ιδιώτες των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Παράδειγμα 2ο: Ο ανταγωνισμός για τα βιοκαύσιμα ως εναλλακτικού καυσίμου, μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, έχει ανεβάσει την τιμή των δημητριακών και έχει εξαντλήσει τα αποθέματά τους, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν με υποσιτισμό όλο και μεγαλύτεροι πληθυσμοί.

Τελικά, ποιος, θα μας προστατεύσει από τους δήθεν προστάτες μας;