Κυριακή 2 Μάρτη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΠΑΡΙΣ ΠΡΕΚΑΣ
Εικαστικά «πορτρέτα» της Κρήτης

«Ρέθυμνο. Το παλιό λιμάνι»
«Ρέθυμνο. Το παλιό λιμάνι»
«Σκύβοντας στα σαράντα χρόνια της δουλειάς μου βλέπω ένα παλίμψηστο γεμάτο με εικόνες, με θάλασσες, με πλοία, με ιππείς, με μάχες, ιπτάμενες μορφές, τον ίσκιο μιας βελόνας σε επιφάνεια κυρτή. Ολα σύμβολα κάποιων, άγνωστών μου, προθέσεων. Ναι, είναι η περιπέτειά μου. Τα νησιώτικα λιμάνια, ο Πλούταρχος, τα άλογα, ο Ικαρος, τα ποντοπόρα πλοία...». Στην πολύχρονη εικαστική περιπλάνηση του μεγάλου μας δημιουργού, του Πάρι Πρέκα (1926 - 1999), έρχεται να προστεθεί ένας ακόμη σταθμός: Ο κύκλος δημιουργίας, που έχει ως θέμα του την Κρήτη. Εννέα χρόνια μετά το αναπάντεχο «φευγιό» του, ο ζωγράφος των «Τάνκερ» και των «Αλόγων», του «Νικητή» και του «Ηττημένου», των «Ικάρων», των τοπίων της Ελλάδας και τόσων άλλων έργων, βρίσκεται κοντά μας με την έκθεση «Κρήτη - νησί της λεβεντιάς», που φιλοξενείται αυτές τις μέρες στην αίθουσα «Fine Arts-Καπόπουλος» (Λ. Ποσειδώνος 62, Αλιμος. Στάση Τραμ «Ζέφυρος», τηλ. 210 9835.303).

Η ενότητα, η οποία παρουσιάζεται για πρώτη φορά, περιλαμβάνει υδατογραφίες μεγάλων διαστάσεων, εμπνευσμένες από πόλεις της Κρήτης που βλέπει η θάλασσα, όπως τα Χανιά και το Ρέθυμνο, καθώς και άλλα χαρακτηριστικά τοπία του νησιού. Δημιουργός με γόνιμη παρουσία στο χώρο της ζωγραφικής και της γλυπτικής, ο Πάρις Πρέκας, διακρίθηκε για το ήθος στην προσωπική και καλλιτεχνική του ζωή, την πίστη του σε διαχρονικές αξίες, την αγάπη του για τη φύση και τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Η ακουαρέλα τον συντρόφευε σε όλη τη μακρόχρονη εικαστική του πορεία.

Εσωτερική συνομιλία

«Χανιά»
«Χανιά»
Οπως χαρακτηριστικά σημείωνε «Η ακουαρέλα είναι η τέχνη του νερού. Η προσπάθεια του καλλιτέχνη να συγκρατήσει την πρώτη εντύπωση ή μια ιδέα που φοβάται να μη χαθεί. Γι' αυτό είναι γρήγορη - νευρική - ατελείωτη. Μπορεί να μοιάζει με μια πρόχειρη σημείωση πάνω σε πακέτο από τσιγάρα, η οποία σε μια άλλη στιγμή θα βοηθήσει ένα κείμενο... Το χαρτί κάθετα στημένο, ώστε να κυλάει το νερό. Το πινέλο θα περάσει γοργά για μια και μοναδική φορά, χωρίς επαναλήψεις και χωρίς άσπρο χρώμα, αφού το άσπρο το προσφέρει το χαρτί, λόγω της διαφάνειας του χρώματος, και η ευχή, όταν τελειώσω να 'χω το αίσθημα ότι δεν πρόλαβα να κάνω αυτό που ήθελα. Και εάν πάλι κάποια ευτυχής στιγμή βγάλει μια καλή ακουαρέλα, πιστέψτε με, ένα αίσθημα ζήλιας με διακατέχει, διότι, ξέρω πολύ καλά πως δεν πρόκειται να την ξανακάνω».

«Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τοπιογραφία ο Πάρις Πρέκας δεν ήταν δυνατό να μη στραφεί στην υδατογραφία για να εκφράσει καλύτερα τις συναντήσεις του με το φυσικό χώρο», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Χρύσανθος Α. Χρήστου. «Με την τοπιογραφία συνδέεται ιδιαίτερα η υδατογραφία και μ' αυτή μας δίνει μερικές από τις πιο σημαντικές διατυπώσεις της. Θεματική αφετηρία της υδατογραφίας του Πρέκα είναι ο φυσικός και ο ανθρώπινος χώρος, χωρίς την ανθρώπινη μορφή, μια συνάντηση και μια εσωτερική συνομιλία με κάθε περιοχή του ελληνικού χώρου, περισσότερο του νησιωτικού. Το μορφοπλαστικό λεξιλόγιό του στην υδατογραφία, χωρίς να θυσιάζει εντελώς την οπτική πραγματικότητα, χρησιμοποιεί κάπως τη σχηματοποίηση και βασίζεται σε εμπρεσιονιστικούς περισσότερο τύπους και την αξιοποίηση του ρόλου του φωτός».

Ιδιαίτεροι δεσμοί

«Προς τον Αξό, έξω από τα Ανώγεια»
«Προς τον Αξό, έξω από τα Ανώγεια»
Με την Κρήτη ο Π. Πρέκας είχε ιδιαίτερους δεσμούς. Οπως αναφέρει η σύζυγος του καλλιτέχνη, ζωγράφος Μερόπη Πρέκα, «ο Πάρις είχε ιδιαίτερη αγάπη και πήγαινε και ξαναπήγαινε και ζωγράφιζε με μοναδικό τρόπο τις ομορφιές του τοπίου». Πολλοί αγαπημένοι του φίλοι συνδέονταν με την Κρήτη, αλλά και ο πατέρας του, ο Αντώνης Πρέκας, σημαντικός οικονομολόγος, εγκαταστάθηκε το 1905 στα Χανιά, όπου έζησε αρκετά χρόνια, οργανώνοντας τα οικονομικά της Κρητικής Πολιτείας. «Μπορεί να 'ναι αυτός ο κρυφός "μίτος" που τον συνέδεε υποδόρια με το νησί της Κρήτης» σημειώνει η Μ. Πρέκα. «Ο Πάρις είχε τέτοια εμμονή με την ιδέα του Ικαρου - εν πτήσει και ίσως έτσι εξηγείται και η αγάπη του προς τον ταύρο. Στη μεγάλη σύνθεση που έχει κάνει στην είσοδο του Μεγάρου Ελευθερουδάκη, στην Πλατεία Συντάγματος, είχε επιλέξει για θέμα τον "Θησέα και την Αριάδνη". Ξανακοιτώ τη σύνθεση και προσπαθώ να ανακαλύψω τον κρυμμένο "μίτο" που ενώνει τους μύθους με τις εντυπωσιακές ακουαρέλες του Πάρι Πρέκα, που αποτυπώνουν ζωγραφικά την ομορφιά του νησιού τόσο θριαμβικά με χρώματα που λαμποκοπούν και φαντάζουν σαν πολύτιμα πετράδια της γης... Κι έτσι θα ταξιδεύει η Κρήτη στα μάτια μας...».

Σαν τους παλιούς περιηγητές, ο Π. Πρέκας φιλοτέχνησε με ευαισθησία και λυρισμό ένα οδοιπορικό καρδιάς ανά την Κρήτη. «Χωρίς στόμφο, ρητορεία, φλυαρία» τονίζει χαρακτηριστικά ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο Π. Πρέκας δημιουργεί το «πορτρέτο» της Κρήτης. Μία περιπλάνηση σε φουρτουνιασμένες θάλασσες, λιμάνια, πόλεις, ακρογιάλια, παραθαλάσσιους οικισμούς, μνημεία... Το «Λιμάνι της Σούδας». Η «Μονή Γκουβερνέτο» πηγαίνοντας προς τα Χανιά. Το «Μπαλί» ανάμεσα στον Πάνορμο και το Φόδελε. Η διαδρομή «Προς τον Αξό», έξω από τα Ανώγεια, το χωριό που κατέκαψαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. «Το θεριό του Κρητικού πελάγους». Το «Ρέθυμνο. Το παλιό Λιμάνι με τα "αρσανάλια"». «Αγναντεύοντας το Ρέθυμνο στο ηλιοβασίλεμα». «Πηγαίνοντας από Φαιστό προς Ηράκλειο». «Σπιναλόγγα. Το Βυζαντινό νησί. Κόλπος του Μιράμπελο». Το «Λιμάνι του Ηρακλείου» με το Ενετικό Κάστρο... είναι μερικά από τα παρουσιαζόμενα έργα. Εικόνες και τοπία «βυθισμένα» στη σιωπή, καταστάλαγμα γλυκό από όλα όσα συγκίνησαν και άγγιξαν το δημιουργό.

«Ανεπανάληπτο θησαυρό» χαρακτηρίζει τις ακουαρέλες του Π. Πρέκα, ο Στέλιος Λυδάκης, τονίζοντας ότι «ανταποκρίνονται τελείως στο χαρακτήρα αυτού του ενθουσιώδους, της ενθουσιώδους στιγμής που αφομοιώνεται κάτι σχεδόν εκστατικά. Εχουν κάτι το αχειροποίητο πολλές φορές νομίζεις ότι το χρώμα, δεν το έχει αγγίξει χέρι ανθρώπου». Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 10/3.


Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ