Eurokinissi

Μακριά από την ουσία της αντιμετώπισης των αιτιών μένει το νομοσχέδιο για τη βία στα γήπεδα

Με το νέο πόνημα «Καταπολέμηση της βίας με αφορμή τις αθλητικές εκδηλώσεις και άλλες διατάξεις», ο υπουργός Πολιτισμού, Μιχ. Λιάπης, και ο υφυπουργός Αθλητισμού, Γ. Ιωαννίδης, δεν ξεφεύγουν από την πεπατημένη. Μετατρέπουν σε φέουδο των επιχειρηματιών και των διοικήσεων, τα γήπεδα. Θέτουν υπό έντονη αμφισβήτηση ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα. Και ενδεχομένως κινούνται, σε κάποια θέματα, στα όρια της συνταγματικής νομιμότητας. Δεν τους απασχολεί όμως. Γιατί, όπως και οι επιχειρηματίες, δε νοιάζονται - παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες - για την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας. Θέλουν μόνο να τα εκτοπίσουν από τα γήπεδα, διότι - πλέον - ζημιώνουν το «προϊόν».

Αναποτελεσματικό χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο ο λέκτορας Θεωρίας Κράτους και Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και μέλος της «Δημοκρατικής Συσπείρωσης για τις Λαϊκές Ελευθερίες» Δημήτρης Καλτσώνης. Εξηγεί, στον «Ρ», το γιατί και επισημαίνει τις αντιδημοκρατικές παραμέτρους του νομοσχεδίου:

«Η ένταση της καταστολής, της αστυνόμευσης και ο περιορισμός των δημοκρατικών ελευθεριών είναι αναποτελεσματικός τρόπος. Δεν πρόκειται, τουλάχιστον μακροπρόθεσμα, να εξαλείψει ούτε να μειώσει τα φαινόμενα αυτά, καθώς δεν αντιμετωπίζονται οι αιτίες τους. Που είναι η κυριαρχία των ισχυρών επιχειρηματικών συμφερόντων στον αθλητισμό, η δράση "ιδιωτικών στρατών", η υποταγή του αθλητισμού σε ανομολόγητες ή ομολογημένες οικονομικές και πολιτικές επιδιώξεις, αλλά και τα γενικότερα κοινωνικά αδιέξοδα που βιώνει η νεολαία.

Τα μέτρα περιορισμού των ελευθεριών, που περιλαμβάνονται στο ν/σ, συμβάλλουν στη δημιουργία γενικότερου κλίματος αφαίρεσης των δημοκρατικών κατακτήσεων. Στον αθλητισμό οι κυβερνήσεις βρίσκουν ένα πρόσφορο πρόσχημα (αντιμετώπιση βίας) για την επιβολή και γενίκευση αντιδημοκρατικών μέτρων.

Τα προωθούμενα μέτρα εντάσσονται στις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Να παρατηρήσουμε ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει ενιαία τα ζητήματα της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος και της βίας στα αθλητικά γεγονότα. Ετσι, με τη Σύμβαση Σένγκεν ΙΙΙ (Proum) έχει προβλέψει μέτρα αστυνομικής συνεργασίας, ανταλλαγής πληροφοριών, κοινής αστυνομικής δράσης με πλήρεις και απόλυτες εξουσίες επέμβασης και διεξαγωγής επιχειρήσεων στο έδαφος κάθε κράτους - μέλους.

Αυτά περιλαμβάνουν τις μεγάλης κλίμακας διαδηλώσεις, "κυρίως (όχι μόνο δηλαδή) στον αθλητικό τομέα ή σε σχέση με συγκεντρώσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου" και γενικότερα "γεγονότα που παρουσιάζουν κίνδυνο για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια". Είναι επίσης ενδεικτικό ότι στην πρόσφατα ψηφισθείσα (με πρόσχημα τη διοργάνωση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου) έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (31/1/2008) "για τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των ειδικών μονάδων επέμβασης σε καταστάσεις κρίσεως" προτείνονται μέτρα ενίσχυσης της καταστολής στην κατεύθυνση αυτή.

Στο προσχέδιο νόμου είναι απολύτως απαράδεκτη ιδίως η πρόβλεψη του άρθρου 4 που προβλέπει σωματική έρευνα από ιδιωτικό φορέα (σεκιούριτι). Εστω και αν επιχειρεί να εξωραΐσει την επικίνδυνη, αντιδημοκρατική και αντισυνταγματική διάταξη, με το υποτιθέμενο δικαίωμα άρνησης του φιλάθλου. Καθιστά όλους τους φιλάθλους ύποπτους, καθιερώνοντας το γενικό προληπτικό έλεγχο. Είναι ένα ακόμη λιθαράκι στην επιβολή της λογικής "εν δυνάμει υπόπτων", που χαρακτηρίζει τα νομοθετήματα και την αστυνομική πρακτική των τελευταίων τουλάχιστον 15 ετών: Σένγκεν, Ευρωπόλ, αντιτρομοκρατική νομοθεσία κλπ.

Επιπλέον, η ιδιωτική ασφάλεια των γηπέδων δικαιούται να προβαίνει ακόμη και σε συλλήψεις, αφού καθιερώνεται τέτοια υποχρέωση στα μέλη της, με την ιδιόμορφη αυτή αλλοίωση του πεδίου του άρθρου 275 παρ. 1 του ΚΠΔ. Αλγεινή εντύπωση προκαλεί επίσης το γεγονός (άρθρο 7) ότι παραδίδει στη διοργανώτρια αρχή αθλητικής εκδήλωσης (σε ιδιωτικό φορέα δηλαδή, για την ακρίβεια σε ανώνυμη εταιρεία) το δικαίωμα να τηρεί αρχείο, ως να επρόκειτο για κρατική αρχή. Και μάλιστα αρχείο με τα στοιχεία όχι μόνο όσων έχουν διαπράξει ποινικά αδικήματα, αλλά και πειθαρχικά παραπτώματα.

Επεκτείνεται έτσι το φακέλωμα που είχε ήδη καθιερωθεί με το άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 3372/2005, το οποίο περιλάμβανε τη "δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων φιλάθλων". Με το άρθρο 8, διευρύνεται η λειτουργία των συστημάτων παρακολούθησης και καταγραφής στα γήπεδα. Αφού επεκτείνεται σε χώρους που διεξάγονται και άλλα αθλήματα και διοργανώσεις, πέρα των όσων ίσχυαν με το άρθρο 1 παρ. 2 του ν. 3372/2005».

«Κι αυτό το νομοσχέδιο εντάσσεται στην αντιλαϊκή πολιτική ΕΕ και ελληνικών κυβερνήσεων. Που συναποφάσισαν την ένταξη και του αθλητισμού στη βιομηχανία του θεάματος και τη λειτουργία του στο μοντέλο "Αθλητισμός - Επιχείρηση - Βιομηχανία κερδών"»... Ο βουλευτής του ΚΚΕ, Ν. Γκατζής, αναδεικνύει τις πραγματικές διαστάσεις του κυβερνητικού σχεδιασμού και σχολιάζει καθοριστικές πτυχές του.

«Το ν/σ διευρύνει επικίνδυνα την κυριαρχία των Αθλητικών Εταιρειών. Ποδηγετεί το φίλαθλο κίνημα, μετατρέποντάς το σε παράρτημα της διοίκησης. Στα ισχύοντα αυταρχικά μέτρα, με πρόσχημα την πάταξη της βίας, προστίθενται νέα. Περιορίζονται - αντισυνταγματικά - ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα.

Ο αθλητισμός, ως δράση, δεν παράγει βία. Η βία στα γήπεδα είναι κοινωνικό φαινόμενο, κι ως τέτοιο είναι σύνθετο. Ποτέ δεν εξετάστηκαν οι αιτίες, με επιστημονικό τρόπο και σε βάθος έρευνα. Στόχος, ήταν και παραμένει, μόνο η εκτόπιση του αποτελέσματος και όχι η εξάλειψη των γενεσιουργών αιτίων.

ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, κρύβουν ότι τα αδιέξοδα της ανεργίας, της φτώχειας, της αλλοτριωμένης συνείδησης, της στέρησης δικαιωμάτων και το αβέβαιο μέλλον, οδηγούν μεγάλες μάζες νέων ανθρώπων - χαμένων κι αδικημένων στη ζωή από το σύστημα - στη βίαιη "εκτόνωση" στα γήπεδα. Οι γνωστοί δε, έμποροι του αθλητισμού (επιχειρηματίες) δημιουργούν "στρατούς οπαδών" (τώρα θα διορίζουν το λοχαγό). Που εκμεταλλεύονται για δικά τους πολιτικο-οικονομικά συμφέροντα πολύ πάνω από τον αθλητισμό, τον οποίο χρησιμοποιούν και σαν εργαλείο.

Για μας κύρια αιτία της γηπεδικής βίας είναι η ίδια η δομή του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού κι η αντιμετώπισή του ως επιχειρηματικού χώρου. Οπου δρουν και τελικά κυριαρχούν οι μεγάλοι οικονομικοί παράγοντες, σε συνθήκες αγοράς. Το σταμάτημα της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο χώρο του αθλητισμού θα μπορέσει να αντιμετωπίσει καθοριστικά το φαινόμενο της βίας στα γήπεδα.

Το ΚΚΕ έχει σχέδιο και προτάσεις για τον αθλητισμό, που η ολοκληρωμένη παρουσίασή τους δε χωρά σ' αυτό το κείμενο. Ενδεικτικά παλεύουμε για ποδόσφαιρο καθαρό, συναγωνιστικό, μακριά από τη βία και τις αιτίες που τη γεννούν, θεαματικό κομμάτι μίας γενικότερης φιλολαϊκής αθλητικής ανάπτυξης. Μέσο άθλησης, ψυχαγωγίας, πεδίο ανάπτυξης της άμιλλας, της ομαδικότητας, της θεμιτής φιλοδοξίας για διάκριση και πρωταγωνιστικό ρόλο».

Αντίθετη στο ν/σ, είναι και η ΚΝΕ. Η Νίκη Κυριαζή, μέλος του ΚΣ της Οργάνωσης, μας αναλύει τους λόγους:

«Είναι ολοφάνερος ο στόχος της παρέμβασης: Να διασφαλίσει τη μεγιστοποίηση των κερδών στις Ανώνυμες Αθλητικές Εταιρείες (ΑΑΕ). Και απλά να εκτοπίσει τα φαινόμενα βίας, που σχετίζονται άρρηκτα με τη λειτουργία των ομάδων ως καπιταλιστικών επιχειρήσεων, από τα γήπεδα.

Η βία στις αθλητικές εκδηλώσεις προσφέρει άλλοθι για την επέκταση της κρατικής αυθαιρεσίας. Μετατρέπει τα γήπεδα σε δοκιμαστήριο κατασταλτικών μέτρων, που γνωρίζουμε ότι επεκτείνονται σταθερά σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Και το νέο πακέτο μέτρων προβάλλει - ως μοναδικό μέσο αντιμετώπισης - την ενίσχυση της αστυνομοκρατίας. Επιβάλλει περισσότερη καταστολή και νομιμοποιεί το φακέλωμα - ιδιαίτερα των νέων - καταργώντας στοιχειώδεις ελευθερίες.

Πραγματικός ένοχος είναι η πλήρης εμπορευματοποίηση του αθλητισμού και η σύνδεσή του με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες των "ομαδαρχών" - μεγαλοεπιχειρηματιών. Η οργανωμένη βία, που τα τελευταία χρόνια αυξάνεται και ορισμένες φορές εκδηλώνεται με ακραίο τρόπο, είναι αποτέλεσμα της ίδιας πολιτικής. Που περιορίζει τη νεολαία σε ρόλο θεατή στις κερκίδες, οπαδό στρατευμένο στα συμφέροντα των κάθε λογής εταιρειών και κυκλωμάτων, καταναλωτή του "προϊόντος" που ακριβοπληρώνεται.

Οχι συμμέτοχο στον αθλητισμό και τη δημιουργική δραστηριότητα. Ο αθλητισμός είναι δικαίωμα όχι εμπόρευμα! Η φυσική αγωγή και ο αθλητισμός είναι ανάγκη, που στις σημερινές συνθήκες όλο και πιο διευρυμένα θα πρέπει να καλύπτεται. Είναι δικαίωμα που πρέπει να εξασφαλίζεται σε όλους τους νέους.

Καλούμε τους νέους να αγωνιστούν μέσα από τους μαζικούς τους φορείς ενάντια σε κάθε μορφή εμπορευματοποίησης. Να παλέψουν για την ανάπτυξη ενός μαζικού λαϊκού αθλητισμού, για τη δημιουργία νέων χώρων άθλησης και φυσικής αγωγής. Η χρήση των οποίων, όπως και των ήδη υφισταμένων, θα είναι δωρεάν».