Στο α΄ μέρος παρουσιάσαμε συνδυασμούς που κρίνουν αμέσως το αποτέλεσμα της παρτίδας, συνδυασμούς ματ και συνδυασμούς ισοπαλίας. Σήμερα θα ασχοληθούμε με τους συνδυασμούς που σκοπό έχουν το υλικό κέρδος ή τη βελτίωση της θέσης.

Ας δούμε όμως, την απάντηση στο συνδυασμό ισοπαλίας («Ρ», 24.02.08) στην άσκηση με τα αλγεβρικά σύμβολα, όπου ο λευκός - για διάφορους λόγους - ήθελε να πραγματοποιήσει στη συγκεκριμένη θέση ισοπαλία.

1. ε4. Επιδιώκει το άνοιγμα της 5ης οριζοντίου, αλλά παράλληλα, αν 1... Αβ3 2. ε5! Αδ5 εδ6 και χάνεται ο μαυροτετράγωνος αξιωματικός του μαύρου. 1... Αε4 2. Αη7! Ρη7 3. Βη5+ Ρθ8 4. Βζ6+ Ρη8 και ισοπαλία με επανάληψη των κινήσεων. Οι συνδυασμοί με υλικό κέρδος είναι πολλοί και παρουσιάζονται συχνά στις παρτίδες, γι' αυτό χρειάζονται μεγάλη προσοχή. Το κέρδος μπορεί να είναι μεγάλο (ένας πύργος ή ένα ελαφρύ κομμάτι) κι έτσι κρίνεται και το αποτέλεσμα της παρτίδας. Πολύ συχνά όμως το κέρδος είναι μόνο ένα πιόνι, όπως θα δούμε στη θέση του διαγράμματος αυτού του κειμένου, που όμως είναι αρκετό για να κερδίσει την παρτίδα.

Ο μαύρος παίζει και κερδίζει μ' έναν εντυπωσιακό συνδυασμό τριών κινήσεων: 1... Αζ2+ 2. Ρζ2 Βγ3! 3. Βγ3 Ιε4+ 4. Ρ~ Ιγ3 κλπ.

Μία άλλη κατηγορία είναι οι συνδυασμοί θέσεων, οι οποίοι δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον από πλευράς θεάματος, αλλά χρειάζονται μεγάλες γνώσεις στρατηγικής, τεράστια σκακιστική πείρα και παρατηρητικότητα τέτοια που μόνο ένας ισχυρός σκακιστής διαθέτει. Στη θέση που ακολουθεί προσπαθήστε να κάνετε συνδυασμό θέσεων: Λευκά: Ρη1, Βζ5, Πδ1, Πε1, Στρ. α4, δ5, ζ2, η2, θ2. Μαύρα: Ρθ8, Βδ8, Πδ6, Πζ8, Στρ. α6, β6, ζ7, ζ6 θ6. Παίζουν τα λευκά.