Τετάρτη 9 Απρίλη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
Θέατρο
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Σύγχρονο ξένο ρεπερτόριο
«Η μέθοδος Γκρόνχολμ» στο «Θέατρο Τέχνης»

«Φρίντα-Φρίντα»
«Φρίντα-Φρίντα»
Ο υποψιασμένος για τις μεθόδους πρόσληψης και το εργασιακό καθεστώς των πολυεθνικών εταιρειών θεατρόφιλος, που θα θελήσει να δει στο «Υπόγειο» του «Θεάτρου Τέχνης» το έργο του Ισπανού δραματουργού Τζόρντι Γκαλθεράν «Η μέθοδος Γκρόνχολμ», μη σπεύσει παρακολουθώντας την εξέλιξη του έργου να εκνευριστεί - όπως η υπογράφουσα τη στήλη - με τη σκέψη: είναι δυνατόν ένας συγγραφέας, ένας πνευματικός άνθρωπος, να μην έχει πάρει χαμπάρι τους όρους πρόσληψης και εργασίας στις πολυεθνικές; Να τοποθετεί τη δράση του έργου μέσα σε μια πολυεθνική και να μη βρίσκει να πει λέξη κατηγόριας γι' αυτές; Μη βιαστεί, λοιπόν, ο θεατής, γιατί ο συγγραφέας με το τέλος του έργου αποστομώνει μια τέτοια σκέψη. Ο Γκαλθεράν σκόπιμα δε λέει λέξη, για να κάνει πολλαπλάσια δραστική την καταγγελία του για τις πολυεθνικές στο τέλος του έργου. Για να καταδείξει πόσο ασύλληπτα «σατανικές» μεθόδους πρόσληψης και εργασίας επιβάλλουν οι εταιρείες του πολυεθνικού κεφαλαίου, μεθόδους που εξευτελίζουν, συνθλίβουν, απανθρωπίζουν τον άνθρωπο, αλλά και τους «συνενόχους» τους - όσους τις υπηρετούν, αλλά και όσους εργαζόμενους «κυνηγούν», προτάσσουν πάνω από όλες τις μεγάλες αξίες της ζωής, πάνω από τον άνθρωπο ως υπόσταση, την επιτυχημένη, δηλαδή την υψηλόμισθη, καριέρα. Και τα καταγγέλλει όλα αυτά με μια «δαιμόνιας» ευφυΐας μυθοπλοκή. Σε - παρακολουθούμενο από κρυφές κάμερες και μικρόφωνα, τηλεχειριζόμενες πόρτες ασφαλείας που επιτρέπουν ή εμποδίζουν την είσοδο και έξοδο - χώρο μιας πολυεθνικής, με ραντεβού για να δώσει «συνέντευξη» ως υποψήφιος για μια διευθυντική θέση στην εταιρεία, εισέρχεται ένας άντρας, ελπίζοντας ότι με τα πτυχία, τις ικανότητες και την προϋπηρεσία του θα προσληφθεί. Ξαφνικά, στο χώρο εισέρχονται, ένας - ένας, άλλοι δύο άντρες και μια γυναίκα, επίσης υποψήφιοι για τη θέση. Τέσσερις άγνωστοι άνθρωποι θα ανταγωνιστούν σε έναν «ακήρυχτο πόλεμο» για μια εργασιακή θέση. Βάσει φακέλων που βγαίνουν από ένα τηλεχειριζόμενο άνοιγμα, υποχρεώνονται να απαντούν σε ταπεινωτικά ερωτήματα του αόρατου «εξεταστή» τους. Στο τελευταίο τεστ, βάσει διαφορετικού καπέλου για τον καθένα, πρέπει να «μεταμορφωθούν» σε πρόσωπο που αναλογεί στο καπέλο τους. Στον πρώτο υποψήφιο σκόπιμα ορίστηκε να φορέσει καπέλο καρδιναλίου. Ο άντρας εκνευρίζεται με αυτό το παράλογο, αλλά και εξευτελιστικό τεστ. Δεν αντιλαμβάνεται το συμβολισμό του «ρόλου» που του ζητούν να παραστήσει: Οπως ένας καρδινάλιος, «επί γης εκπρόσωπος» του «θεού», να μεταμορφωθεί σε ντοστογιεφσκικού τύπου «μέγα ιεροεξεταστή», δημόσιο εκπρόσωπο της αόρατης εξουσίας του θεοποιημένου πολυεθνικού κεφαλαίου. Ταράζεται και αντιδρά. Και τότε τον χτυπά κατακέφαλα η εφιαλτική πραγματικότητα. Οι «συνυποψήφιοί» του είναι ψυχολόγοι - μίσθαρνα όργανα της εταιρείας, επιφορτισμένα να «ψυχανατομήσουν» το χαρακτήρα, το νευρικό του σύστημα, την ικανότητα προσαρμογής του στο ζητούμενο από την πολυεθνική: Να είναι ένα νηφάλια και παραπλανητικά αδυσώπητο, αλλά φαινομενικά «αγγελικό», διευθυντικό κάθαρμα, χάριν των συμφερόντων του αδηφάγου και ανθρωποφάγου πολυεθνικού κεφαλαίου. Οι ψυχολόγοι, αφού συμπεράνουν ότι αδυνατεί να γίνει, αλλά να μη φαίνεται, τόσο κάθαρμα όσο θέλει η εταιρεία, τον αποπέμπουν κυνικότατα. Το έργο υπηρετείται καθ' όλα από την παράσταση. Από τη λιτή, ρεαλιστική σκηνοθεσία του Διαγόρα Χρονόπουλου. Με τα κοστούμια και το μεταμοντέρνα ντιζαϊνάτο σκηνικό (Γιώργος Γαβαλάς), την ψυχρότητα του οποίου τονίζουν οι «σκληροί» φωτισμοί (Λευτέρης Παυλόπουλος). Με την αρμόζουσα μουσική (Σταύρος Γασπαράτος). Και με τις καλοδουλεμένες ερμηνείες των Γιώργου Καραμίχου, Χρήστου Σαπουντζή, Βίκυς Παπαδοπούλου, Πέτρου Λαγούτη.

«Ο θάνατος είναι δώρο» στο «Μεταξουργείο»

«Ο θάνατος είναι δώρο»
«Ο θάνατος είναι δώρο»
Καθώς στην εποχή μας διαρκώς αυξάνονται τα πάθη των καταπιεσμένων λαών και ανθρώπων, τόσο πιο πολυφωνικά αναπτύσσεται το «θέατρο ντοκουμέντο». Στις αρκετές παραστάσεις έργων αυτού του είδους, αυτόν το θεατρικό χειμώνα, προστέθηκε και το έργο του Γερμανού υπηκόου, καταγόμενου από την Τζενίν της Δυτικής Οχθης, δημοσιογράφου, σεναριογράφου, σκηνοθέτη Ραΐντ Σαμπάχ «Ο θάνατος είναι δώρο». Πρόκειται για κείμενο χωρίς ίχνος δραματουργικής επίφασης. Ενα κείμενο γυμνής, πικρής αλήθειας, αντλημένης από πολυήμερη συνομιλία που κατάφερε να έχει ο συγγραφέας, σε στρατόπεδο προσφύγων στην Τζενίν, με έναν 29χρονο Παλαιστίνιο. Τον Σαΐντ, εθελοντή μαχητή της πατρίδας του κατά του αμερικανοκίνητου ιμπεριαλιστικού Ισραήλ που ξερίζωσε από τη γη της και ρήμαξε και τη δική του οικογένεια, όταν ο Σαΐντ ήταν οκτώ χρονών (1981). Ο Σαΐντ, όπως αμέτρητοι άλλοι ξεριζωμένοι από τη γη τους Παλαιστίνιοι, πριν προλάβει να αυτοθυσιαστεί, να λυτρωθεί από τα δεινά της σκλαβιάς, προσφέροντας και τη ζωή του για την πατρίδα του, δολοφονήθηκε από καταιγιστική επίθεση του ισραηλινού στρατού στον παλαιστινιακό καταυλισμό. Ο Σαΐντ -όπως και κάθε Παλαιστίνιος ξεριζωμένος και στερημένος την πάτρια γη του και τα στοιχειώδη για μια υποφερτή διαβίωση (τροφή, νερό, ηλεκτρισμό, εργασία, φάρμακα, ελεύθερη και ασφαλή μετακίνηση) από τη γενοκτόνα πολιτική του δολοφονικού Ισραήλ - μη έχοντας πια τίποτε άλλο να χάσει, παρά μόνο τις αλυσίδες του, μη αντέχοντας τη σκλαβιά, είναι επόμενο να θεωρεί «δώρο» το θάνατο, την αυτοθυσία του για την πατρίδα του. Τα κείμενο παρουσιάζεται σε μετάφραση Μαρίας Στεργιοπούλου - Τίμου Τσιρόπουλου, με σεμνή, μετρημένη σκηνοθεσία του Αρη Τρουπάκη και αφαιρετικό σκηνικό του Θοδωρή Χρυσικού. Τον Σαΐντ και τον συγγραφέα, σεμνά και αισθαντικά, υποδύονται οι Νικόλας Αναστασόπουλος και Γιώργος Στάμος.

«Φρίντα-Φρίντα» στο «Θέατρο οδού Κεφαλληνίας»

«Η μέθοδος Γκρόνχολμ»
«Η μέθοδος Γκρόνχολμ»
«Ζήτω η ζωή» έγραφε πάνω στον τελευταίο πίνακά της, νιώθοντας το τέλος της, αλλά και πιστεύοντας ότι προϋπόθεση, μέρος της ζωής, είναι και ο θάνατος, η θρυλική Μεξικάνα ζωγράφος Φρίντα Κάλο. Πνεύμα ιδεολογικά ανήσυχο, λεύτερο και επαναστατικό, πλάσμα όμορφο, γήινο, έντονα ερωτικό, γεννημένο με τη χαρά της ζωής, παρότι μικρούλα τη λάβωσε η πολιομυελίτιδα και ένα τροχαίο, τσακίζοντας το κορμί της, της άφησε εφ' όρου ζωής ανυπόφορους πόνους, η Κάλο υπήρξε η σπουδαιότερη γυναίκα δημιουργός μεταξύ των μεγάλων της μεξικανικής επαναστατικής τέχνης και κατέλαβε μια θέση μεταξύ των μεγάλων, διεθνώς, εικαστικών καλλιτεχνών του 20ού αιώνα. Θρυλική υπήρξε και η ζωή της, με το γεμάτο πάθος έρωτα, γάμο και χωρισμό της με τον μέγιστο, επαναστάτη, κομμουνιστή Μεξικανό ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα, την ερωτική σχέση της με τον Λέοντα Τρότσκι, αλλά και μοναδικός, κόντρα στους αβάσταχτους πόνους του κορμιού της, ο τρόπος που ζωγράφιζε, με λεπτότατα πινέλα, κυρίως πάνω σε λεία μέταλλα και ινοσανίδες, διεκτραγωδώντας, με σουρεαλιστικά συμβολικές αυτοπροσωπογραφίες, τις αόρατες οδύνες του κορμιού της και τους εσώτατους πόθους της ψυχής της, συνθέτοντας εντέλει πίνακες - δοξαστικά για τη ζωή, τον άνθρωπο, τη μεξικανική φύση, τις λαϊκές παραδόσεις και την καλλιτεχνική δημιουργία. Ελκυστικό βιοεργογραφικό σκηνικό «πορτρέτο» αυτής της δημιουργού αποτελεί το κειμενικό εγχείρημα με τίτλο «Φρίντα-Φρίντα», όπως και η ενδιαφέρουσα σκηνοθεσία της Εστερ Αντρέ Γκονζέλες. Πρόκειται για την πιο ενδιαφέρουσα μέχρι τώρα, την καλύτερη από κάθε άποψη παράσταση, από όσες έχει κάνει στην Ελλάδα η Μεξικάνα σκηνοθέτρια (ζει τα τελευταία τρία χρόνια στην Ελλάδα), ακριβώς επειδή ασχολήθηκε με τις πολιτιστικές «ρίζες» της. Μέσω δύο ηλικιακών σταδίων, σε νεαρή και ώριμη ηλικία, της Κάλο και με μια ανδρική παρουσία, σε συμβολικές μεταμορφώσεις (λαϊκός τροβαδούρος, έρωτας, προάγγελος θανάτου), κείμενο και σκηνοθεσία, συμπυκνωμένα, βιογραφούν τη ζωή και ανατομεί την ελεύθερη, προοδευτική διάνοια, την καλλιτεχνική ιδιοφυΐα, την πηγαία και άρρηκτα δεμένη με τις παραδόσεις και τους πόθους του μεξικανικού λαού ιδιοσυγκρασία, την ψυχική δύναμη και αξιοπρέπεια, τη δημιουργική δίψα και την πρωτοπόρα, απόλυτα προσωπικής σφραγίδας εικαστική τόλμη της Κάλο. Το πολύ καλό θεατρικό αποτέλεσμα στηρίζουν το καλαίσθητο σκηνικό και τα κοστούμια του Χρήστου Κωνσταντέλλου, αναδεικνυόμενα με τους ατμοσφαιρικούς φωτισμούς του Αλέκου Αναστασίου, η εκφραστική κινησιολογία του Γιανέλ Λοπέζ, οι μουσικοί ήχοι του Ορέστη Καμπερίδη και οι εξαιρετικές ερμηνείες των Φωτεινής Παπαδόδημα και Κωνσταντίνας Τακάλου. Αξιοσημείωτη η ερμηνευτική προσπάθεια του Γιάννη Φίλια.


ΘΥΜΕΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ