Associated Press

«Πες ναι στην Ευρώπη» γράφουν πίσω οι αφίσες του προέδρου Τάντιτς...

Σ' αυτό το κλίμα πόλωσης οι Βρυξέλλες δεν έβγαλαν την ουρά τους απ' έξω. Ισα ίσα... Εκαναν ό,τι μπορούσαν προκειμένου να αποπροσανατολίσουν τους Σέρβους πολίτες από τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων τους και να λανσάρουν σαν «πανάκεια» τη μελλοντική ένταξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. Μια ένταξη που τάχα θα γεμίσει τα αδειανά συρτάρια του σερβικού κράτους με εκατομμύρια ευρώ και θα δώσει δουλειά στους ανέργους...

Ετσι, πριν λίγες βδομάδες έβαλαν τον (πρόθυμο...) Σέρβο πρόεδρο Μπόρις Τάντιτς να υπογράψει τη Συμφωνία Σύνδεσης και Σταθεροποίησης με την ΕΕ, η οποία ωστόσο θα παραμείνει ανενεργός όσο παραμένουν ασύλληπτοι οι πρώην ηγέτες των Σερβοβόσνιων Ράτκο Μλάντιτς και Ράντοβαν Κάρατζιτς. Επιπροσθέτως, 17 χώρες της ΕΕ (ανάμεσά τους και η Ελλάδα) κατάργησαν την έκδοση βίζας για τους Σέρβους πολίτες. Αλλο ζήτημα βέβαια είναι πόσοι Σέρβοι «απλοί, καθημερινοί πολίτες», με μέσο μισθό 350 ευρώ, έχουν τη δυνατότητα ταξιδιών αναψυχής στις χώρες της ΕΕ...

Είναι φανερό πως οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να είχαν «κάνει» ακόμη πιο «εντυπωσιακές» παρεμβάσεις. Εν προκειμένω δεν το έκαναν όχι για λόγους πολιτικής ηθικής, αλλά επειδή δεν τις «έπαιρνε». Η τελευταία έκθεση του ιμπεριαλιστικού φερέφωνου «Ομίλου Διεθνών Κρίσεων» (ICG, του Τζορτζ Σόρος) προέβλεπε πως εάν η ΕΕ και οι ΗΠΑ παρέμβουν πολιτικά ή οικονομικά ακόμη πιο απροκάλυπτα υπέρ του φιλο-ευρωπαϊκού μπλοκ θα εξαγριώσουν περισσότερο τους Σέρβους ψηφοφόρους.

Με δεδομένα τα παραπάνω, οι πολιτικές δυνάμεις «χωρίστηκαν» από τα μεγάλα διεθνή δίκτυα σε «εθνικιστικές» και «ευρωπαϊκές».

Στις «εθνικιστικές δυνάμεις» συγκαταλέγονται το «Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα» του 56χρονου Τόμισλαβ Νίκολιτς, το «Δημοκρατικό Κόμμα Σερβίας» του 64χρονου απερχόμενου πρωθυπουργού Βόισλαβ Κοστούνιτσα και το «Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας».

Το στρατόπεδο των ευρωατλαντιστών απαρτίζεται κύρια από το κεντροδεξιό «Δημοκρατικό Κόμμα» του φιλοδυτικού Σέρβου προέδρου Μπόρις Τάντιτς και το κόμμα των οικονομολόγων «G-17+» που συγκροτούν το μπλοκ της «Ευρωπαϊκής Σερβίας»...

Οι πρώτοι θέτουν ως βασική προτεραιότητα την παραμονή του «ανεξάρτητου» Κοσσυφοπεδίου στη Σερβία, την αντιμετώπιση της φτώχειας και της διαφθοράς που προκάλεσαν οι πολιτικές της τελευταίας οκταετίας, μολονότι σ' αυτές έπαιξε καθοριστικό ρόλο και ο νυν απερχόμενος πρωθυπουργός Βόισλαβ Κοστούνιτσα. Οι παραπάνω πολιτικές δυνάμεις δεν αντιτίθενται στην ενταξιακή πορεία της Σερβίας στην ΕΕ. Απλώς θέτουν ως προτεραιότητα τη διατήρηση των σερβικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Κοσσυφοπέδιο. Μολονότι η πολιτική της ΕΕ (μεταξύ άλλων) προκάλεσε αυτές τις εξελίξεις...

Το δεύτερο στρατόπεδο υποτίθεται ότι δεν απεμπολεί το Κοσσυφοπέδιο (πώς θα μπορούσε άλλωστε...). Θέτει όμως ως βασική «προτεραιότητα» την ενταξιακή πορεία της Σερβίας στην ΕΕ. Προβάλλει ως «πανάκεια» την προσέλκυση «ξένων επενδύσεων» για την αντιμετώπιση της ανεργίας (που πλήττει το ένα τρίτο των Σέρβων) και της φτώχειας, παρά το γεγονός ότι αυτές ακριβώς οι πολιτικές (οικονομία της «ελεύθερης αγοράς», ιδιωτικοποιήσεις, συρρίκνωση των εργατικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων κλπ.) όξυναν τις οικονομικο-κοινωνικές ανισότητες στη Σερβία.

Ολα πάντως δείχνουν πως σ' αυτές τις εκλογές κανένα κόμμα δε θα αναδείξει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Οι ποσοστιαίες διαφορές ανάμεσα σε «εθνικιστές» και «ευρωπαϊστές» μετά βίας ξεπερνούν τη μία ή τις δύο μονάδες αν και σε κάθε δημοσκόπηση το «Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα» του Τ. Νίκολιτς παραμένει πρώτη δύναμη, με ποσοστό λίγο πάνω από το 34%.

Σε απόσταση αναπνοής ακολουθεί το εκλογικό μπλοκ της «Ευρωπαϊκής Σερβίας» του Σέρβου προέδρου Μπόρις Τάντιτς, με ποσοστό που κυμαίνεται ανάμεσα στο 31% και στο 33%.

Τρίτη «δύναμη» είναι ο εκλογικός συνασπισμός του πρωθυπουργού Βόισλαβ Κοστούνιτσα («Λαϊκός Συνασπισμός») με περίπου 12%. Παρά την τρίτη θέση που καταλαμβάνει στις σφυγμομετρήσεις το μπλοκ του Κοστούνιτσα, προβλέπεται πως θα είναι αυτό που θα «βγάλει» κυβέρνηση. Κοντολογίς, η νέα σερβική κυβέρνηση θα βγει με όποιον επιλέξει να συγκατοικήσει ο Κοστούνιτσα. Οι επιλογές του τελευταίου είναι μάλλον περιορισμένες, αφού ήδη η «Ευρωπαϊκή Σερβία» του Μπόρις Τάντιτς έχει απορρίψει κάθε ενδεχόμενο νέας κυβερνητικής συγκατοίκησης μαζί του, προεξοφλώντας... σαν βέβαιη τη νίκη «των ευρωπαϊκών, προοδευτικών» δυνάμεων. Στην τελευταία προεκλογική ομιλία του ο Τάντιτς προέβλεψε ότι ο Κοστούνιτσα «δεν πρόκειται να ξανακυβερνήσει τη χώρα» και δημιούργησε ερωτήματα για πιθανά αντίποινα σε περίπτωση εκλογής του, λέγοντας: «Αφήνουμε τους αντιπάλους μας να σκορπούν μίσος και φόβο έως τις 11 Μάη. Επειτα, ωστόσο, αυτό θα καταστεί κακούργημα, όπως είναι στις άλλες χώρες της Ευρώπης»!

Απ' την άλλη, ο αρχηγός των «Ριζοσπαστών», Τόμισλαβ Νίκολιτς, έχει ήδη δώσει «δαχτυλίδι αρραβώνα» στο μπλοκ του Κοστούνιτσα, υποστηρίζοντας ότι σ' αυτές τις εκλογές υπάρχουν δύο τινά: 'Η κυβέρνηση συνασπισμού ανάμεσα στους «Ριζοσπάστες» και το μπλοκ του Κοστούνιτσα ή νέες εκλογές...