Η ανώτατη εκπαίδευση στη χώρα μας βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Οχι γιατί έχει αφεθεί, τάχα μου, στο «έλεος βίαιων μειοψηφιών», αλλά επειδή είναι στο ξεκίνημά της η εφαρμογή πλήθους αντιδραστικών τομών, που θα προσδέσουν στενότερα τα ιδρύματα στις απαιτήσεις του κεφαλαίου. Ολοι όσοι κόπτονται τάχα για την «εύρυθμη» και «δημοκρατική» λειτουργία των ΑΕΙ, στην πραγματικότητα αγωνιούν για την απρόσκοπτη εφαρμογή αυτών των αντιδραστικών τομών.

Οσοι μιλούν για «ανταγωνιστικά» Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, δε νοιάζονται για το πώς τα ιδρύματα θα υπηρετούν καλύτερα τις ανάγκες του λαού, αλλά για το πώς θα αξιοποιούνται καλύτερα στη δίνη του ανταγωνισμού των πολυεθνικών και των μονοπωλίων. Δηλαδή, το πώς θα αξιοποιούνται ενάντια στο λαό. Γιατί τα συμφέροντα αυτά είναι εξ' ορισμού αντίθετα, συγκρουόμενα. Και τα ΑΕΙ δε βρίσκονται σε «γυάλα», δεν είναι εκτός κοινωνίας. Οπότε, είναι αυταπάτη να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να μείνουν «ουδέτερα», ότι μπορεί δήθεν να κάνουν «μπίζνες» με τις επιχειρήσεις και ταυτόχρονα να αναπτύσσονται προς όφελος του λαού και της νεολαίας.

Οι αντιδραστικές τομές, που θα εμβαθύνουν την πρόσδεση των ΑΕΙ στα συμφέροντα του κεφαλαίου, έχουν όνομα και ταυτότητα: Νόμος - πλαίσιο, προσπάθεια αναγνώρισης των ΚΕΣ και ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων, αξιολόγηση, πιστωτικές μονάδες, διά βίου ημιμάθεια... Εχουν συγκεκριμένη γνωστή προέλευση και διαδρομή μέχρι σήμερα που πάνε να επιβληθούν εκβιαστικά στα ιδρύματα: Είναι αναδιαρθρώσεις συναποφασισμένες στην ΕΕ. Εχουν τη βάση τους στη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τη Λευκή Βίβλο για την Παιδεία, εξειδικεύτηκαν με τη λεγόμενη διαδικασία της Μπολόνια, επαναβεβαιώθηκαν με τις συνόδους της Λισαβόνας και όσες συνόδους ακολούθησαν στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια (Πράγα, Βερολίνο, Μπέργκεν, Λονδίνο). Φέρουν δε την υπογραφή των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Εχουν έτσι και συγκεκριμένους υποστηρικτές στη χώρα μας: ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, αλλά και ΣΥΝ, που στα λόγια μπορεί να διαφωνεί τάχα με κάποιες ευρωαποφάσεις, στην πράξη όμως καταθέτει ως «δικές του» τις ίδιες προτάσεις.

Οι ίδιες αυτές πολιτικές δυνάμεις έχουν τεράστιες ευθύνες και για τα σημερινά προβλήματα των ιδρυμάτων, που αποτελούν το γόνιμο έδαφος για την επιβολή των νέων αντιδραστικών τομών. Είναι μεγάλη η ευθύνη των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ για την υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων, για το υπέρογκο οικονομικό κόστος που έχουν οι σπουδές σήμερα για τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών. Εχουν ευθύνη για τους νόμους που από τη δεκαετία του '80 και του '90 άνοιγαν σιγά - σιγά «παραθυράκια» και «πόρτες» για την είσοδο των επιχειρήσεων στα ιδρύματα, για τους νόμους που έδιναν τη δυνατότητα στα ίδια τα ιδρύματα να ιδρύουν τις δικές τους εταιρείες. Εχει ευθύνη όμως και ο ΣΥΝ, οι δυνάμεις του οποίου μέσα στα ιδρύματα δεν αντιτάχθηκαν σ' αυτές τις πρακτικές, δεν αντιτάσσονται στα ευρωπρογράμματα και τις ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις, στους ειδικούς λογαριασμούς κλπ.

Κι ενώ όλες οι παραπάνω πολιτικές δυνάμεις έστρωσαν το δρόμο με την πράξη και τη συναίνεσή τους, τώρα δίνουν «χείρα βοηθείας» για την επιδρομή του κεφαλαίου στην ανώτατη εκπαίδευση. Είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι αυτές οι δυνάμεις ούτε θέλουν, ούτε μπορούν να αντιπαρατεθούν στη στρατηγική του κεφαλαίου στην ανώτατη εκπαίδευση. Και όταν μιλάμε για νόμο - πλαίσιο, αναφερόμαστε ακριβώς σ' αυτή τη στρατηγική του κεφαλαίου στην ανώτατη εκπαίδευση.

Η αντεπίθεση σ' αυτές τις αντιδραστικές τομές είναι υπόθεση συνολικά του λαϊκού και νεολαιίστικου κινήματος, στην πορεία της πάλης για την αλλαγή των συσχετισμών στην ίδια την κοινωνία. Αυτό σε καμιά περίπτωση δε σημαίνει περιφρόνηση της πάλης σήμερα ενάντια στο νόμο. Ισα - ίσα, η ισχυροποίηση της λαϊκής και νεολαιίστικης πάλης για να μπορέσει να ανατρέψει αυτή τη στρατηγική, χτίζεται από σήμερα, με την αντίσταση, την ανυπακοή, τη μη νομιμοποίηση του νόμου στο σύνολό του.

Σ' αυτή τη ρότα, οι δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ έχουν δώσει τη μάχη μέχρι σήμερα, και συνεχίζουν να τη δίνουν, αποκαλύπτοντας το χαρακτήρα των αναδιαρθρώσεων και παλεύοντας να μην περάσουν.