Σε απεργία πείνας, με κύριο αίτημα τις αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, βρίσκονται πάνω από 5.500 κρατούμενοι σε φυλακές της χώρας. Η κατάσταση είναι εκρηκτική, καθώς οι συνθήκες κράτησης όχι απλά το σωφρονισμό των κρατουμένων δεν υπηρετούν, αλλά ούτε καν σε ανθρώπινα όντα δεν ταιριάζουν. Οι απάνθρωπες αυτές και ταπεινωτικές για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια συνθήκες είναι και η κύρια αιτία που οδήγησε τους κρατούμενους σε μαζική συμμετοχή στην απεργία πείνας.

Το «κύμα» διαμαρτυρίας στις φυλακές, από τη στιγμή που ξέσπασε, στις αρχές του μήνα και όσο περνούν οι ημέρες, κλιμακώνεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αριθμός των απεργών πείνας αυξάνεται καθημερινά από την ημέρα που η αποχή από το συσσίτιο μετατράπηκε σε απεργία πείνας: Από τους 3.500 στις 8 Νοέμβρη ξεπερνούν τους 5.500 μέχρι τώρα.

Αυτή τη στιγμή η πληρότητα των φυλακών ξεπερνά το 200%. Ενώ η συνολική χωρητικότητα των φυλακών ανέρχεται σε 7.500 θέσεις, κρατούνται περισσότεροι από 12.000, με αποτέλεσμα άνθρωποι να κοιμούνται στο πάτωμα ακόμα και μέσα σε τουαλέτες. Οπως καταγγέλλουν οι κρατούμενοι, κελιά στον Κορυδαλλό με εσωτερική τουαλέτα που είχαν κατασκευαστεί για ένα άτομο, αυτή τη στιγμή «φιλοξενούν» τέσσερα άτομα, ενώ επισημαίνουν ακόμα και την έλλειψη πόρτας στην τουαλέτα.

Ιδιαίτερα αυξημένος είναι ο αριθμός των υποδίκων, των τοξικοεξαρτημένων και των αλλοδαπών. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 45% των κρατουμένων για παραβιάσεις του νόμου περί ναρκωτικών είναι και οι ίδιοι τοξικοεξαρτημένοι. Αυτοί, αντί να βρίσκονται σε ειδικά κέντρα απεξάρτησης κρατουμένων, όπως αυτό στον Ελαιώνα, που υπολειτουργεί με ευθύνη των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, βιώνουν τις απάνθρωπες συνθήκες των φυλακών. Απαράδεκτη αναφορικά με τα παραπάνω είναι και η αναγγελθείσα ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της απόφασης - πλαίσιο του Συμβουλίου της ΕΕ (2004/757/ΔΕΥ), που προβλέπει μειωμένες ποινές για τη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών. Ουσιαστικά οδηγεί σε σταδιακή αποποινικοποίηση της διακίνησης, με δραματικές συνέπειες στην αύξηση της τοξικοεξάρτησης, όπως δείχνουν τα στοιχεία της πρόσφατης έκθεσης του Παρατηρητηρίου για τα Ναρκωτικά της ΕΕ.

Στα κελιά συμβιώνουν χρήστες με άλλους παραβάτες, υπόδικοι με κατάδικους, ελαφροποινίτες με βαρυποινίτες, ενώ οι ασθενείς αφήνονται ουσιαστικά στην τύχη τους. Σύμφωνα με μαρτυρίες κρατουμένων, φορείς του ιού του AIDS και φυματικοί συμβιώνουν δίπλα στους υπόλοιπους κρατούμενους. Στα σωφρονιστικά καταστήματα η απουσία μόνιμων ιατρικών και υγειονομικών υποδομών είναι παντελής. Το μοναδικό νοσοκομείο και ψυχιατρείο κρατουμένων στην Ελλάδα είναι στον Κορυδαλλό, υπάγονται στο υπουργείο Δικαιοσύνης αντί στο ΕΣΥ, ενώ δε διαθέτουν ειδικευμένους γιατρούς. Οι ίδιοι οι κρατούμενοι ασκούν χρέη νοσοκόμου...

Η κυβέρνηση, συνεχίζοντας το ...«έργο» των προκατόχων της, δεν έχει σκοπό να δώσει ουσιαστικές λύσεις στα φλέγοντα προβλήματα. Αντίθετα, τα μέτρα που έχει εξαγγείλει, φανερώνουν ότι επιχειρεί να «ξεμπερδέψει» όπως - όπως, να εκτονώσει την κατάσταση και να μεταθέσει το πρόβλημα και το κόστος του στην κοινωνία, στους εργαζόμενους, στις οικογένειες των φυλακισμένων. Αυτό καταμαρτυρεί και η πλήρης απουσία μέτρων στήριξης των αποφυλακισμένων.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, τα 4/5 των αποφυλακισμένων καταλήγουν ξανά στη φυλακή. Παράλληλα, οι απαραίτητες για το σωφρονισμό των κρατουμένων εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες δεν έχουν καμία θέση στις ελληνικές φυλακές. Το ίδιο και το ειδικευμένο προσωπικό, που θα συμβάλει στην ψυχοκοινωνική στήριξή τους.

Οπως πολύ εύστοχα σημείωνε ήδη από το 2007 η «Δημοκρατική Συσπείρωση», η αποφόρτωση των φυλακών είναι απαραίτητη, όμως δεν μπορεί να περιορίζεται σε βελτιωτικές προτάσεις, αλλά να συνδέεται με ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επανένταξης των αποφυλακισμένων, με έμφαση στους ανήλικους παραβάτες.