Συνεχίζοντας σήμερα το «ταξίδι» μέσα από το λεύκωμα «Περπατώντας στο όρος Αιγάλεω» των συγγραφέων Σκευούλας Τσελέκου και Ηλία Μπαρούνη, που εξέδωσε το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Νίκαιας, νέες «εκπλήξεις» μας περιμένουν...

«Οι ανθρωπινές παρεμβάσεις στο όρος Αιγάλεω, είναι συνεχείς από την αρχαία εποχή με κορύφωση τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Το αρχαίο τείχος, που κατέβαινε από την ψηλότερη κορυφή του προς την Ιερά οδό. Η αρχαία Ιερά οδός στο στενό του Δαφνιού ένωνε τις ιερές πόλεις των Αθηνών και της Ελευσίνας. Εκεί υπάρχει το παράξενο ιερό της θεάς Αφροδίτης το Αφροδίσιον, κοινώς ντουλαπάκια. Η Μονή του Δαφνιού με τα εξαιρετικά ψηφιδωτά της, που είναι χτισμένη πάνω στο αρχαίο ιερό του θεού Απόλλωνα και διάσπαρτα υπάρχουν σε διάφορα σημεία αρκετά εξωκκλήσια. Στην πορεία του χρόνου, δημιουργήθηκαν διάφορα ασβεστοκάμινα διασκορπισμένα στους πρόποδες του βουνού που χρησιμοποιούσαν την ασβεστολιθική του πέτρα για την παρασκευή ασβέστη. Ακολούθησαν τα νταμάρια που έκοβαν τις πέτρες του βουνού και έφτιαχναν οικοδομικά υλικά. Οι τεράστιες πληγές που άνοιξαν στις πλαγιές του, ήδη από τη δεκαετία του 1960 ολοένα και πλήθαιναν και ανέβαιναν σε πιο ακατοίκητες περιοχές, ώσπου οι πόλεις τα εκτόπισαν και μεταφέρθηκαν αλλού. Τώρα όσα νταμάρια δεν οικοπεδοποιήθηκαν, χρησιμοποιούνται σαν αθλητικά κέντρα, χώροι αναψυχής, παιδότοποι, θέατρα βράχων και για άλλες χρήσεις από τους όμορους δήμους.

Τις περασμένες δεκαετίες στην περιοχή Σχιστού, υπήρχε χωματερή σκουπιδιών που μόλυνε ποικιλοτρόπως τη γύρω περιοχή. Σήμερα, έχει μπαζωθεί και οι προσπάθειες που έγιναν για ανάπλασή της και χρήση της από τους πολίτες, έμειναν ημιτελείς. Εκεί κοντά, αναπτύσσεται ραγδαία το Βιομηχανικό Πάρκο Σχιστού, με τεράστια κτίρια ιδιωτικών επιχειρήσεων και φυσικά το βουνό είναι κατάσπαρτο από πυλώνες της ΔΕΗ, ενώ στις κορυφές του υπάρχουν "δάση" από κεραίες κινητής τηλεφωνίας...

Οι αγροτικοί δρόμοι που ανοίχθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες για τις δενδροφυτεύσεις και την πυρόσβεση και η ελεύθερη είσοδος αυτοκινήτων σε αυτούς τα τελευταία χρόνια, αποτελούν πληγή για την χλωρίδα και την πανίδα του όρους. Δεκάδες αυτοκίνητα, ειδικά τα Σαββατοκύριακα, κατακλύζουν τους βιότοπους του βουνού και όταν τα κυνηγετικά σκυλιά βγουν απ' τα αμάξια και αρχίσουν την υποτιθέμενη εκπαίδευσή τους, σαρώνουν τη βλάστηση και εκδιώκουν τα λίγα άγρια ζώα και πτηνά που δε βρίσκουν μέρος να ησυχάσουν. Η "εκπαίδευση" αυτή γίνεται ανεξέλεγκτα όλες τις εποχές του χρόνου, ακόμα και την περίοδο που υποτίθεται ότι απαγορεύεται. Οι πυρκαγιές που κατά καιρούς ξεσπούν στο βουνό, εκχερσώνουν ορισμένα τμήματα δάσους που σε λίγα χρόνια αν δεν βοσκηθούν, θα γίνουν λόγγος από θάμνους.

Εκτός όλων αυτών των ορατών επεμβάσεων του ανθρώπου, το όρος Αιγάλεω δέχεται και τις αόρατες, όμως πολύ επικίνδυνες για όλους μας αλλαγές των κλιματολογικών συνθηκών, την ανομβρία, το φαινόμενο τον θερμοκηπίου και πάνω απ' όλα την ατμοσφαιρική μόλυνση από το λεκανοπέδιο της Αθήνας και το υπερβιομηχανοποιημένο Θριάσιο Πεδίο.

Μια πρώτη σκέψη για όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και στο βουνό της γειτονιάς μας, είναι να προφυλάξουμε όσο γίνεται, τη "μοναδικότητά" του. Να το αφήσουμε να βρίσκει μόνο του το δρόμο προς την καλύτερη επιβίωση και συμβίωση των οργανισμών που φιλοξενεί και οι επεμβάσεις μας να είναι πάντα προς όφελος της χλωρίδας και της πανίδας του. Πρέπει να σταματήσει η αθρόα εισβολή αυτοκινήτων και μηχανών σε όλη του την έκταση. Οι κυνηγοί, οι φυσιολάτρες, αλλά και οι απλοί πολίτες, ας το γνωρίσουν με την πεζοπορία και τον υγιή τρόπο ζωής. Ας κλαδέψουμε τα δέντρα του, ώσπου να προσαρμοστούν στο δασικό τρόπο ζωής, με προσοχή όπου βρίσκεται καταφύγιο ζώου. Ας ελέγξουμε λίγο τις κάμπιες που κατατρώνε τα πεύκα. Ας περιοριστεί η βόσκηση και γενικά η επαφή μας να γίνεται με σεβασμό στο βουνό που δίνει ζωή σε μας και στις επόμενες γενιές που θα συζήσουν μαζί του.

Στις αξιόλογες θετικές επεμβάσεις συγκαταλέγεται ο Βοτανικός κήπος Διομήδους του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι στο Δαφνί και έχει πολλά είδη φυτών. Είναι ο παλαιότερος βοτανικός κήπος των νεότερων χρόνων με αρχή λειτουργίας ως δενδροκομείο από το 1835 σε χώρο 120 περίπου στρεμμάτων.

Παρ' όλο που το όρος Αιγάλεω είναι το μικρότερο βουνό της Αττικής, συναγωνίζεται τα άλλα βουνά σε ποικιλία χλωρίδας και πανίδας. Η έρευνα έδειξε ότι συγκεντρώνει εκατοντάδες είδη φυτών και ζώων. Πολλά από αυτά, υπάρχουν στο λεύκωμα που φιλοδοξεί να είναι μια υγιής πρώτη επαφή με το όρος Αιγάλεω, για πολλούς κατοίκους της πόλης μας και όχι μόνο. Οι φωτογραφίες είναι ένα μέρος από τους "θησαυρούς" του βουνού μας και επιλέχτηκαν σαν αντιπροσωπευτικές για τα διάφορα είδη χλωρίδας και πανίδας. Μερικά από τα είδη που παρουσιάζονται είναι σπάνια ή ελάχιστα φωτογραφημένα σε άλλες περιοχές της πατρίδας μας. Ολα τα φυτά που παρουσιάζονται είναι αυτοφυή του βουνού, φωτογραφημένα στο φυσικό περιβάλλον τους. Η παρουσίαση των ειδών, γίνεται με αλφαβητική σειρά και υπάρχουν μικρές λεζάντες για το κάθε είδος.

Ελπίζουμε ότι αυτό το λεύκωμα θα είναι αφετηρία καλής γνωριμίας με το όρος Αιγάλεω, κυρίως για όσους μένουν κοντά του και στην ουσία το αγνοούν».