Την ευκαιρία ενδιαφέρουσας συζήτησης είχε πρόσφατα ο «Ρ», συναντώντας τον Κρις Ματλχάκο, γραμματέα Διεθνών Σχέσεων του Νοτιοαφρικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος (SACP), στο περιθώριο εργασιών του πρόσφατου Συνεδρίου του ΚΚΕ. Μιλήσαμε μαζί του για την καπιταλιστική κρίση και τις συνέπειές της στην Αφρική, το προ μηνών ρήγμα στους κόλπους του ANC, τα πρόσφατα προβλήματα και το ξεπέρασμά τους στην τριμερή συμμαχία του Νοτιοαφρικανικού ΚΚ με το ΑNC και το COSATU, αλλά και τις γενικές εκλογές της 22ας Απρίλη.

-- Πώς αντιλαμβάνεται το ΚΚ Ν. Αφρικής τη λεγόμενη οικονομική κρίση και ποιες θεωρείτε πώς είναι οι συνέπειές της για τη χώρα σας;

-- Το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα βρίσκεται σε βαθιά ριζωμένη συστημική κρίση. Αυτό δε σημαίνει ότι ο καπιταλισμός είναι έτοιμος να αυτοκαταστραφεί, ή ότι θα ξεπροβάλει αυτόματα ένα σοσιαλιστικό μέλλον, αλλά ότι όσο περνά ο καιρός ο καπιταλισμός αποκαλύπτει αυτό που είναι: Ενα βάρβαρο σύστημα χωρίς απαντήσεις για τις προκλήσεις των καιρών μας. Τώρα, η κρίση που αντιμετωπίζει η Αφρική είναι η εμβάθυνση της περιθωριοποίησής της και της φτώχειας που προκαλεί η συμπερίληψή της εντός του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού συστήματος, το οποίο ευθύνεται για την εδώ και πολλές δεκαετίες εφαρμογή μιας ποικιλίας νεοαποικιοκρατικών πολιτικών.

-- Πριν την αποχώρηση συντηρητικών στελεχών από το ANC και τη δημιουργία του νέου δεξιού κόμματος COPE, το SACP προσανατολιζόταν στην αυτόνομη κάθοδο στις εκλογές του Απρίλη. Τελικά, το κόμμα θα κατέβει ανεξάρτητα σ' αυτές τις εκλογές;

-- Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στους κόλπους του ANC, δεν υπάρχει τέτοιος λόγος. Η πολυετής συμμαχία του ANC και του SACP συνεχίζεται ακλόνητα και τα κόμματά μας θα κατέβουν μαζί στο πλαίσιο της τριμερούς συμμαχίας με το COSATU (Κογκρέσο Νοτιοαφρικανικών Συνδικαλιστικών Ενώσεων). Θεωρούμε ότι αυτή η συμμαχία θα πρέπει και στο μέλλον να ηγηθεί των ευρύτερων δημοκρατικών δυνάμεων και να εξασφαλίσει τη μαζική συμμετοχή του λαού μας στις δημοκρατικές διαδικασίες και στον αγώνα για καλύτερη ζωή χωρίς διακρίσεις, φυλετικές, οικονομικές, ταξικές και άλλες... Βασικός παράγοντας στη στρατηγική της συμμαχίας μας παραμένει το γεγονός πως η εργατική τάξη πρέπει να ενισχυθεί για να μπορέσει να δράσει ως η κύρια ηγετική δύναμη στην εμβάθυνση αυτού που αποκαλούμε εθνική δημοκρατική επανάσταση.

-- Ωστόσο υπήρχαν και προβλήματα τόσο εντός της τριμερούς συμμαχίας, όσο και εντός του ΑΝC και της κυβέρνησης με την απομάκρυνση του Προέδρου Τάμπο Μπέκι...

- Εδώ και αρκετά χρόνια, το SACP επιχειρεί τη μετάβαση της Νότιας Αφρικής σε μία πολυφυλετική, πολυκομματική, δημοκρατική κοινωνία. Από τότε, από το 1994, είχαμε σημειώσει ότι χωρίς σημαντικές καινοτόμες λαϊκές πολιτικές, το μονοπωλιακό κεφάλαιο στη χώρα μας θα πετύχαινε, όπως και πέτυχε, να επιβληθεί σε ένα μεγάλο μέρος των μετά το απαρτχάιντ πολιτικών. Αυτό κι έγινε από μία ηγετική συλλογική ομάδα γύρω απ' τον πρώην Πρόεδρο, Τάμπο Μπέκι. Αυτή η ομάδα επιχείρησε να επιβάλει, και ως ένα βαθμό το πέτυχε, ένα νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα με κόστος την περιθωροποίηση της τριμερούς συμμαχίας, την καταστολή του λαϊκού, εργατικού αγώνα και τη θέσπιση μίας στενής συμμαχίας με το μονοπωλιακό κεφάλαιο...

Ομως, το ξεκαθάρισμα που έγινε μέσα στο ANC αναζωογόνησε την τριμερή συμμαχία ANC, SACP, COSATU, με βασικό απώτερο στόχο την εξυπηρέτηση των αναγκών και των συμφερόντων των εργαζομένων και των φτωχών αυτής της χώρας...

-- Ποια η άποψή σας για το νέο κόμμα COPE; Κάποιοι θεωρούν ότι θα παίξει επάξια ρόλο αντιπολίτευσης...

- Ο ρόλος του συγκεκριμένου κόμματος, που συγκροτήθηκε από δυνάμεις του ANC που υποστήριξαν πολιτικές του μεγάλου κεφαλαίου, δεν αφορά την εργατική τάξη και τους φτωχούς της Ν. Αφρικής. Ο ρόλος του είναι διασπαστικός, διχαστικός όσον αφορά στα συμφέροντα του λαού. Και σίγουρα δεν περιμένουμε από το COPE να παίξει το ρόλο μιας ουσιαστικής αντιπολίτευσης, όπως προσπαθούν να εμφανίσουν ορισμένα διεθνή και νοτιο-αφρικανικά ΜΜΕ, γιατί ο στόχος αυτού του κόμματος είναι ένας: Να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Επιπλέον, πρόκειται για ένα κόμμα με σαφή αντικομμουνιστική ατζέντα...

-- Πώς βλέπετε τις εκλογές του Απρίλη;

-- Ως SACP υπερηφανευόμαστε για τα 88 χρόνια εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και της ταξικής πάλης για τερματισμό κάθε καταπίεσης και εκμετάλλευσης. Είμαστε έτοιμοι για μία σημαντική εκλογική νίκη μαζί με το ANC στις εκλογές της 22ας Απρίλη, ώστε η εργατική τάξη και οι φτωχοί της χώρας μας να υπερασπιστούν όσα κέρδισαν έως τώρα και να αγωνιστούν για πολύ περισσότερα στο μέλλον. Γι' αυτό και έχουμε κινητοποιήσει όλα τα μέλη και τις οργανώσεις του SAP για μαζικές εγγραφές των ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους, ενθαρρύνουμε την πλήρη συμμετοχή σ' όλες τις προεκλογικές δομές και προγράμματα, συνεργαζόμαστε μαζί με το COSATU για να δραστηριοποιήσουμε και να αφυπνίσουμε τους εργάτες σ' όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας μας. Εντατικοποιούμε την κομματική και εκλογική δουλειά πόρτα - πόρτα, σε κάθε τόπο δουλειάς, σε κάθε γειτονιά...

-- Πόσο σημαντικές είναι αυτές οι εκλογές;

-- Eίναι πολύ σημαντικές για να υπερασπιστούμε όσα πετύχαμε μέχρι τώρα. Επί χρόνια, καταβλήθηκαν προσπάθειες για αποδυνάμωση της εκλογικής δύναμης του ANC και της τριμερούς συμμαχίας από αντεπαναστατικές δυνάμεις, με στόχο το ριζικό, αντιδραστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας μας. Οσο πλησιάζουμε προς τις κάλπες, αυτές οι αντεπαναστατικές δυνάμεις είναι σίγουρο πως θα εντείνουν τις προσπάθειές τους για να πλήξουν και τη συμμαχία, και ηγετικά στελέχη του κόμματός μας, του ANC, του COSATU.

-- Πώς βλέπετε το ρόλο της Αφρικανικής Ενωσης;

-- Θα μπορούσε να παίξει έναν προοδευτικότερο ρόλο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της Αφρικής, αλλά κάτι τέτοιο θα απαιτούσε ένα διαφορετικό συσχετισμό δυνάμεων. Η πορεία της εμπλοκής αυτού του οργανισμού σε αποστολές στο Σουδάν και αλλού δείχνει ότι της λείπουν τα μέσα για τη διεκπεραίωση τέτοιων υποθέσεων...

-- Τέλος, πώς βλέπετε το ρόλο της Ν. Αφρικής περιφερειακά;

-- Η Ν. Αφρική καταβάλλει προσπάθειες για τη συγκυβέρνηση των πολιτικών δυνάμεων στη Ζιμπάμπουε με βασικό σκοπό την έξοδο της γειτονικής χώρας από μία βαθιά, πολυεπίπεδη κρίση. Τα προβλήματα εκεί είναι πολλά και οι λύσεις δεν είναι εύκολες. Από την άλλη, και η Ν. Αφρική και άλλες χώρες πρέπει να βοηθήσουν τη Ζιμπάμπουε, ώστε να ανασυγκροτηθεί οικονομικά και να σταθεί στα πόδια της βασιζόμενη στις δικές της δυνάμεις, χωρίς δηλαδή να εξαρτάται από τη Ν. Αφρική ή άλλες χώρες...