Η απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Αποκρατικοποιήσεων, την περασμένη Δευτέρα, να προχωρήσει στην περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της Εταιρείας Υδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) ΑΕ, παραδίδοντας το 23% των μετοχών της σε «στρατηγικό επενδυτή», είναι μόνον η αρχή ενός ντόμινο ιδιωτικοποιήσεων των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης σε όλη τη χώρα. Η εξέλιξη αυτή, επιπλέον, επισφραγίζει τις προθέσεις της κυβέρνησης της ΝΔ, για περισσότερο βάθεμα των λεγόμενων διαρθρωτικών αλλαγών - όπως δεν παραλείπει να τονίζει σε κάθε ομιλία του ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής - και για την πλήρη παράδοση ακόμη κι ενός φυσικού αγαθού, όπως το νερό, στα νύχια των πολυεθνικών.

Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία». Αντίθετα, το έδαφος είχε προλειανθεί από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, που είχαν ξεκινήσει τις διαδικασίες των αποκρατικοποιήσεων. Τόσο η ΝΔ σήμερα, όσο και το ΠΑΣΟΚ προώθησαν και «έβαλαν στη ζωή» τις αποφάσεις των Βρυξελλών για τη μετατροπή του νερού σε εμπόρευμα. Αποφάσεις που συνέγραψαν και συναποφάσισαν στα αρμόδια όργανα της ΕΕ. Πλέον, μετά την ΕΥΑΘ - κι εάν η ιδιωτικοποίησή της προχωρήσει δίχως προβλήματα - έρχεται η σειρά της ΕΥΔΑΠ, που αποτελεί το πραγματικό φιλέτο για τις πολυεθνικές του νερού, αλλά και άλλες δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης σε όλη τη χώρα.

Ηδη φαίνεται πως μια σειρά από πολυεθνικές έχουν λάβει θέση στην εκκίνηση της κούρσας για την αγορά του 23,02% των μετοχών της ΕΥΑΘ που θα βγάλει στο σφυρί η κυβέρνηση. Ο κατασκευαστικός όμιλος «ΕΛΛΑΚΤΩΡ» με τη γαλλική πολυεθνική «SUEZ», ο όμιλος Λάτση με την επίσης γαλλικών συμφερόντων πολυεθνική «VEOLIA», καθώς και ο ισπανικός κολοσσός «AQUALIA» είναι οι τρεις πιθανότεροι «μνηστήρες» για την εξαγορά του πακέτου. Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο πως η γαλλική πολυεθνική «SUEZ» ήδη κατέχει το 5,01% της ΕΥΑΘ ΑΕ. Με την παράδοση και του 23,02% σε ιδιώτες, τότε το Δημόσιο θα κατέχει το 51% των μετοχών. Ενδιαφέρον έχουν επιδείξει και άλλοι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας όπως οι «J&P Αβαξ», «ΓΕΚ - Τέρνα» και «Ιντρακάτ».

Ομως, αυτή η πράξη, η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ ΑΕ, είναι μια ακόμη κουκκίδα σε ένα ψηφιδωτό που εξελίσσεται εδώ και χρόνια, όπου οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ συμπληρώνουν και ανταγωνίζονται η μία την άλλη για το ποια θα ξεπουλήσει μεγαλύτερο μερίδιο της δημόσιας περιουσίας στο μεγάλο κεφάλαιο. Ετσι, το 1998, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ συνένωσε τον Οργανισμό Υδρευσης και τον Οργανισμό Αποχέτευσης σε μια εταιρεία, την ΕΥΑΘ ΑΕ, η οποία το 2001 μπήκε στο χρηματιστήριο και ξεκινά τυπικά η διαδικασία διανομής μετοχών σε επίδοξους επενδυτές. Η ΝΔ με τη σειρά της συνέχισε την ιδιωτικοποίηση, με το σπάσιμο των δραστηριοτήτων της ΕΥΑΘ και τη δημιουργία θυγατρικών εταιρειών, την είσοδο εργολάβων και τη συμμετοχή πολυεθνικών στο μετοχικό κεφάλαιο. Σε αυτή τη διαδικασία «μπήκε» δυναμικά και ο κολοσσός της «SUEZ» με το 5% και την εκφρασμένη πρόθεσή του να φτάσει το 25%.

Φυσικά, και παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις των κυβερνητικών παραγόντων, ότι το Δημόσιο ελέγχοντας το 51% θα εξακολουθεί να έχει τον έλεγχο της εταιρείας, η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Αλλωστε, οι ιδιώτες δεν «επενδύουν» χρήματα σε μια εταιρεία, αν δεν έχουν δυνατότητα να ελέγχουν και να ασκούν πολιτική τέτοια ώστε να αυξάνουν τα κέρδη τους.

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα έχουν συμβεί μέχρι σήμερα στην ΕΥΑΘ ΑΕ, ύστερα από το «πρώτο κύμα» ιδιωτικοποίησης. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα βασικοί μέτοχοι της ΕΥΑΘ είναι το Δημόσιο (περίπου 74%), η Αγροτική Τράπεζα (10%) και η «SUEZ» (5%). Τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα;

• Από το 1998 που ξεκίνησε η προεργασία για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ τα τιμολόγια κατανάλωσης νερού αυξήθηκαν κατά 320%.
• Το 2007 προχώρησε σε αυξήσεις τιμολογίου μέχρι και 33% και ανάλογες προδιαγεγραμμένες αυξήσεις μέχρι το 2011!
• Ελλιπής συντήρηση των υπαρχουσών υποδομών και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού.
• Μείωση προσωπικού από 800 σε 450 εργαζόμενους. Επίθεση στα συλλογικά εργασιακά τους, αλλά και στα δημοκρατικά τους δικαιώματα.
• Παράδοση βασικών υπηρεσιών της ΕΥΑΘ σε εργολάβους (λειτουργία διυλιστηρίου και βιολογικού καθαρισμού, αποκατάσταση βλαβών, διανομή λογαριασμών κλπ.).

Την ίδια στιγμή που συμβαίνουν όλα τα παραπάνω, τα κέρδη της ΕΥΑΘ ΑΕ αναμένεται ν' αγγίξουν, μέχρι το τέλος του 2009, τα 20 εκατ. ευρώ. Το 2007 είχε κέρδη ύψους 12,7 εκατ. ευρώ και το 2006 9,6 εκατ. ευρώ. Στα σχέδια της ΕΥΑΘ ΑΕ είναι και η είσοδος σε νέους τομείς (οπτικές ίνες, τηλεπικοινωνίες, εμφιάλωση νερού κλπ.) μέσα από κοινοπρακτικά σχήματα.

Ολα αυτά, έχουν μετατρέψει την ΕΥΑΘ σε πραγματικό φιλέτο για τις πολυεθνικές, οι οποίες πλέον επιδιώκουν να μπουν για τα καλά στον τομέα διαχείρισης του νερού στην Ελλάδα. Της διαχείρισής του βέβαια ως εμπορεύματος και όχι ως δημόσιου φυσικού αγαθού...

Η νέα ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ ΑΕ ανοίγει πλέον τον «Ασκό του Αιόλου» για την παραπέρα ιδιωτικοποίηση όχι μόνο άλλων δημοτικών επιχειρήσεων Υδρευσης Αποχέτευσης, αλλά κύρια του «χρυσωρυχείου» για τα πολυεθνικά συμφέροντα, της ΕΥΔΑΠ ΑΕ. Αλλωστε, αν προχωρήσει απρόσκοπτα το ξεπούλημα της ΕΥΑΘ, η ΕΥΔΑΠ θα είναι το επόμενο θύμα.

Καθόλου τυχαίο δεν είναι άλλωστε το γεγονός ότι η μετοχοποίηση της ΕΥΔΑΠ - επίσης πραγματοποιήθηκε επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ - αποτελεί ήδη το πρώτο βήμα για την παραπέρα ιδιωτικοποίησή της. Μάλιστα, η μετοχοποίησή της αποτελεί μια διεθνή πρωτοτυπία ξεπουλήματος. Αναλυτικά: Η δημόσια ΕΥΔΑΠ «έσπασε» σε δύο εταιρείες, την «ΕΥΔΑΠ Παγίων» και την «ΕΥΔΑΠ ΑΕ», δηλαδή τη μετοχοποιημένη εταιρεία εκμετάλλευσης. Η «ΕΥΔΑΠ Παγίων» παρέμεινε 100% κρατική και κατέχει τους ταμιευτήρες νερού και τα εξωτερικά υδραγωγεία, αναλαμβάνοντας να εξασφαλίζει για πάντα νερό στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ (σ.σ.: φυσικά, με λεφτά των φορολογούμενων εργαζομένων), η οποία το μόνο που κάνει είναι να πουλά το νερό, προσφέροντας «τρελά» κέρδη στους μετόχους της.

Τα αποτελέσματα και σε αυτή την περίπτωση είναι ενδεικτικά:

• Μέσα σε 8 χρόνια τα τέλη αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ αυξήθηκαν πάνω από 80% (μετά και την τελευταία αύξηση 7,5% από το Μάρτη του '09).
• Στην ίδια περίοδο, το τιμολόγιο του νερού αυξήθηκε κατά 150%.
• Τα καθαρά κέρδη της ΕΥΔΑΠ αυξήθηκαν το 2007 κατά 30% σε σχέση με το 2006 και διαμορφώθηκαν στα 43,3 εκατ. ευρώ έναντι 33,3% εκατ. ευρώ το 2006.

Φυσικά, οι αυξήσεις κερδών, η μετακύλιση του κόστους στους καταναλωτές και η πολιτική ξεπουλήματος έχουν ως αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι ιδιώτες και επιχειρηματίες να φέρονται διατεθειμένοι να αγοράσουν επιπλέον μετοχές από την ΕΥΔΑΠ, μόλις ανοίξει η στρόφιγγα από τις κυβερνήσεις. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο Ερ. Γκεμπαλί, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της «SUEZ» - η οποία κατέχει και ένα μικρό ποσοστό της ΕΥΔΑΠ - είχε αποκαλύψει το ενδιαφέρον της εταιρείας για την ΕΥΔΑΠ, χωρίς να κρύψει και το ότι γι' αυτό σκοπό είχε επαφές ακόμη και με υπουργούς. Κίνητρο αποτελεί η υψηλή κερδοφορία, την οποία πληρώνουν τα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Σήμερα, η μετοχική σύνθεση της ΕΥΔΑΠ ΑΕ έχει ως εξής: 61,03% Ελληνικό Δημόσιο, 10% Αγροτική Τράπεζα, 13,83% Νομικά Πρόσωπα και 15,14% ιδιώτες επενδυτές, ανάμεσά τους και η «SUEZ».

Οι παραπάνω εξελίξεις σχετίζονται και με την εφαρμογή, από το 2010, της Κοινοτικής Οδηγίας 2000/60ΕΚ, η οποία επιφυλάσσει περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις στη διαχείριση και εκμετάλλευση του νερού, υδρόμετρα για τους αγρότες, αλλά και νέες αυξήσεις και χαράτσια στην τιμή του νερού ύδρευσης και στα τέλη αποχέτευσης, με πρόσχημα τη λειψυδρία και τις κλιματικές αλλαγές.

Βασικός άξονας της Οδηγίας αυτής, που ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία με το νόμο 2199/2003 επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, είναι ότι το νερό αποτελεί «κοινωνικό και οικονομικό αγαθό». Δηλαδή, έχει οικονομική αξία σε όλες τις ανταγωνιστικές του χρήσεις. Επομένως, το νερό θα πρέπει να τιμολογείται ως εμπόρευμα με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» ή «ο χρήστης πληρώνει», όχι μόνο για το κόστος που απαιτείται για τη χρησιμοποίησή του, αλλά και για το κόστος ανάκτησής του.

Η εφαρμογή της οδηγίας θα πλήξει ιδιαίτερα τη μικρομεσαία αγροτιά, που, σε συνδυασμό με την ΚΑΠ, θα την οδηγήσει στο ξεκλήρισμα, αφού αναμένεται να τοποθετηθούν υδρόμετρα στα χωράφια. Τα υδρόμετρα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι ηλεκτρονικού τύπου και θα ενεργοποιούνται με ειδικές κάρτες, παρόμοιες με τις γνωστές τηλεκάρτες. Οι αγρότες θα υποχρεώνονται να προαγοράζουν το νερό που θα χρησιμοποιούν στα χωράφια τους και θα το πληρώνουν όχι πια με συμβολικές τιμές ανά στρέμμα ή ανά καλλιέργεια, αλλά με ογκοχρέωση της πραγματικής κατανάλωσης!

Στο στόχαστρο θα μπουν και οι οργανισμοί ύδρευσης και αποχέτευσης εκατοντάδων πόλεων της χώρας. Συνολικά, 180 δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), που καλύπτουν το 40% του πληθυσμού της χώρας, θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο τιμολόγησης, ώστε να καλύπτεται ολόκληρο το «κόστος» του νερού που προσφέρουν. Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχουν γίνει στην κυβέρνηση, αναμένονται αυξήσεις στα τιμολόγια κατά 50% και ανάλογα χαράτσια στα τέλη αποχέτευσης...

Επιπλέον, οι οργανισμοί αυτοί θα υποχρεωθούν να κάνουν διάφορα έργα υποδομής, πολλά από τα οποία αναμένεται να εκτελεστούν με ΣΔΙΤ, γεγονός που θα οδηγήσει στην ιδιωτικοποίησή τους. Αυτό σημαίνει ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις στην τιμή του νερού και στα τέλη αποχέτευσης.

Οι εξελίξεις αυτές φέρουν τη σφραγίδα των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που εφαρμόζουν και συνυπογράφουν τις πολιτικές της ΕΕ, οι οποίες θέλουν το νερό εμπόρευμα κι όχι κοινωνικό αγαθό. Σημαντικές, όμως, είναι και οι ευθύνες των ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και των «Οικολόγων Πράσινων», που, πίσω από ένα δήθεν φιλοπεριβαλλοντικό προσωπείο, στηρίζουν τις καταστροφικές πολιτικές της ΕΕ...