Περισσότερα χρήματα ξοδεύει για την καλλιέργεια απ' όσα εισπράττει, πουλώντας το προϊόν του, ένας σιτοπαραγωγός. Υπολογίζεται ότι για να παράγει ένα κιλό στάρι ξοδεύει 45 δραχμές και πουλώντας το εισπράττει 42 δραχμές. «Μπαίνει μέσα», δηλαδή, 3 δραχμές το κιλό, τουλάχιστον.

Να πόσα - με ακριβείς και, ίσως, «συγκρατημένους» υπολογισμούς - είναι τα έξοδα για κάθε στρέμμα σιτοκαλλιέργειας:

• Για το όργωμα 4.000 δρχ. αν ο σιτοπαραγωγός δεν έχει δικό του τρακτέρ ή 2.000 για τα καύσιμα αν διαθέτει δικό του μηχάνημα.
• Για το «σβάρνισμα» (με δισκόσβαρνα, ώστε να τρίβεται καλά το χώμα) 1.000 δρχ.
• Για την αγορά του σπόρου (χρειάζονται 25 κιλά το στρέμμα, τουλάχιστον) 3.500 δρχ.
• Για τη σπορά (παλιότερα γινόταν με το χέρι, αλλά τώρα γίνεται με το σπορέα) 1.500 δρχ.
• Για την αγορά λιπασμάτων (η λίπανση γίνεται μια φορά στη διάρκεια της σποράς το φθινόπωρο και μια την άνοιξη) 5.000 δρχ.
• Για την αγορά φυτοφαρμάκων (το στάρι δε θέλει πολλά φυτοφάρμακα, εκτός, ίσως, ειδικών περιπτώσεων) 100 δρχ.
• Για την πληρωμή του αλωνιστή (μέχρι πρόσφατα οι αλωνιστές έπαιρναν «δικαίωμα» 10%-12% από την παραγωγή, αλλά τώρα πληρώνονται με το στρέμμα, επειδή η παραγωγή είναι μικρή και δεν τους συμφέρει) 3.000 δρχ.

Για κάθε στρέμμα σιτοκαλλιέργειας, λοιπόν, ο αγρότης ξοδεύει 18.000 δραχμές περίπου. (Τα έξοδα μπορεί και ν' αυξηθούν ακόμα περισσότερο, αν - λόγω μιας φθινοπωρινής ανομβρίας, όπως φέτος, π.χ. - χρειαστεί και πότισμα, το οποίο είναι και ακριβό, είτε γίνεται με μηχανές που καταναλώνουν πετρέλαιο, είτε με ηλεκτρικό ρεύμα).

Τα έσοδα από την πώληση του σταριού ανέρχονται, το πολύ, στις 16.000 δραχμές το στρέμμα, οπότε ο παραγωγός «μπαίνει μέσα» 2.000 δραχμές το στρέμμα περίπου!

Από κάθε στρέμμα ο αγρότης παράγει κατά μέσο όρο περί τα 400 κιλά στάρι. (Υπάρχουν κάποιες περιοχές - λίγες τα τελευταία χρόνια - είτε επειδή εξακολουθούν να είναι «σταρομάνες», είτε γιατί τα χωράφια είναι «ξεκούραστα», που παράγουν και πάνω από 500 κιλά το στρέμμα. Υπάρχουν, όμως, πολλές άλλες που παράγουν 200-300 κιλά). Αν υπολογίσουμε ότι η μέση εμπορική τιμή του σταριού φτάνει, τα τελευταία χρόνια, στις 40 δραχμές το κιλό, τότε τα έσοδα από κάθε στρέμμα ανέρχονται στις 16.000 δραχμές περίπου.

Και τίθεται το ερώτημα: Αφού ο σιτοπαραγωγός «μπαίνει μέσα» γιατί ασχολείται μ' αυτή την καλλιέργεια; Πρώτα, θα πρέπει να πούμε ότι ο παραγωγός σκληρού σταριού, εκτός από την εμπορική τιμή που εισπράττει πουλώντας το προϊόν του, εισπράττει και επιδότηση. Αυτή, φέτος, κυμαίνεται - αναλόγως του ύψους του προστίμου συνυπευθυνότητας που επιβάλλει η ΕΕ για την υπέρβαση του στρεμματικού πλαφόν καλλιέργειας από τους σιτοπαραγωγούς κάθε νομού - από 8.000-15.000 δραχμές το στρέμμα, αρκετά μειωμένη σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.

Με την είσπραξη - με την παρέλευση 6 μηνών περίπου από το αλώνισμα - και της επιδότησης, ο σιτοπαραγωγός καλύπτει τη «χασούρα» των 2.000 δραχμών ανά στρέμμα που έχει υποστεί από το άνοιγμα της «ψαλίδας» ανάμεσα στα έξοδα καλλιέργειας και τα έσοδα από την πώληση του προϊόντος και το τελικό κέρδος του ανέρχεται σε 6.000-13.000 δραχμές το στρέμμα.

Αυτό σημαίνει ότι ένας αγρότης που καλλιεργεί 50 στρέμματα με στάρι - αυτός βρίσκεται λίγο πιο πάνω από το μέσο όρο του αγροτικού κλήρου στη χώρα μας - θα έχει καθαρό εισόδημα από 300.000 μέχρι 650.000 δραχμές το χρόνο. Είναι προφανές ότι μ' αυτό το εισόδημα δεν μπορεί να ζήσει την οικογένειά του...