Κυριακή 13 Δεκέμβρη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 7
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
ΝΕΟ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ «WISE»
Παρατηρώντας τον ουρανό στην περιοχή του αόρατου

Καλλιτεχνική απεικόνιση του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE σε τροχιά

NASA

Καλλιτεχνική απεικόνιση του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE σε τροχιά
Με προβλεπόμενη ημερομηνία εκτόξευσης την 11η Δεκέμβρη, ίσως ήδη να βρίσκεται σήμερα σε τροχιά ένα νέο διαστημικό τηλεσκόπιο, που θα μπορεί να δει πιο καθαρά αυτό που έτσι κι αλλιώς είναι αόρατο στο ανθρώπινο μάτι. Πρόκειται για το WISE (Wide-field Infrared Survey Explorer), ένα τηλεσκόπιο υπερύθρων ακτίνων που μέσα στο επόμενο εξάμηνο αναμένεται να κάνει την πιο αναλυτική καταγραφή εκατοντάδων εκατομμυρίων ουράνιων σωμάτων πολύ αμυδρών για να εντοπιστούν με άλλον τρόπο, παρά μόνο με παρατήρηση της θερμότητας που εκπέμπουν.

Το WISE (το αρκτικόλεξο σχηματίζει τη λέξη σοφός της αγγλικής γλώσσας) είναι εκατοντάδες φορές πιο ευαίσθητο από την προηγούμενη διαστημοσυσκευή που είχε συντάξει έναν ανάλογο άτλαντα στο παρελθόν, τον Αστρονομικό Δορυφόρο Υπερύθρου και γι' αυτό αναμένεται να εντοπίσει τεράστιο αριθμό από καφέ νάνους (τα πιο κρύα και γι' αυτό αμυδρά άστρα), αλλά και αστεροειδείς σκούρου χρώματος που δεν έχουν εντοπιστεί από οπτικά τηλεσκόπια. Πολλοί τέτοιοι αστεροειδείς παρέμεναν άγνωστοι μέχρι που κάποια στιγμή έκαναν ένα κοντινό πέρασμα από τη Γη, όμως τώρα θα μπορέσουν να ανιχνευτούν οι περισσότεροι από τους σκούρους αρχέγονους βράχους του ηλιακού συστήματος χάρη στη θερμότητα που εκπέμπουν. Οι αστεροειδείς αυτοί υπολογίζονται σε τουλάχιστον 200.000. Επειδή το WISE θα σαρώσει όλο τον ουρανό αδιακρίτως, στην καταγραφή που θα κάνει θα υπάρχουν φυσικά και τα φωτεινά ουράνια σώματα (άστρα, γαλαξίες κ.τ.λ.), αλλά με την υπέρυθρη αντί της συνηθισμένης όψης τους.

Το WISE στη φάση τελικού ελέγχου πριν την τοποθέτησή του στον πύραυλο εκτόξευσης. Το λευκό βαρέλι που διακρίνεται στο πάνω μισό είναι το τηλεσκόπιο και γύρω του ο κρυοστάτης, από κάτω του τα συστήματα ελέγχου, ενώ το ορθογώνιο στην κάτω δεξιά πλευρά είναι ο πίνακας με τα φωτοηλεκτρικά στοιχεία για τη μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική και την τροφοδοσία όλης της συσκευής

NASA

Το WISE στη φάση τελικού ελέγχου πριν την τοποθέτησή του στον πύραυλο εκτόξευσης. Το λευκό βαρέλι που διακρίνεται στο πάνω μισό είναι το τηλεσκόπιο και γύρω του ο κρυοστάτης, από κάτω του τα συστήματα ελέγχου, ενώ το ορθογώνιο στην κάτω δεξιά πλευρά είναι ο πίνακας με τα φωτοηλεκτρικά στοιχεία για τη μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική και την τροφοδοσία όλης της συσκευής
Το τηλεσκόπιο έχει διάμετρο 40 εκατοστών (16 ιντσών) και διαθέτει τέσσερις κάμερες υπερύθρου. Ενας κρυοστάτης, δηλαδή ένα σύστημα ψύξης, θα χρησιμοποιεί στερεό υδρογόνο για να ψύχει σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες τους φωτοανιχνευτές πολλών μεγαπίξελ των καμερών ως τους 7 βαθμούς Κέλβιν (-266,15oC), ώστε ο θόρυβος που θα καταγράφεται στην εικόνα από την ίδια τη θερμική κίνηση των μορίων των φωτοανιχνευτών να είναι ελάχιστος. Το στερεό υδρογόνο προβλέπεται να διαρκέσει για αρκετούς μήνες μετά το επτάμηνο της κανονικής διάρκειας λειτουργίας του WISE, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για μια δεύτερη σάρωση του ουρανού, ώστε να εντοπιστούν τα ουράνια σώματα που μετακινήθηκαν στο μεσοδιάστημα, πράγμα που σημαίνει ότι είναι κοντά, ανήκουν δηλαδή στο ηλιακό μας σύστημα.

Τα τηλεσκόπια του υπέρυθρου τμήματος του φάσματος έχουν και ένα άλλο πλεονέκτημα σε σχέση με τα κλασικά οπτικά τηλεσκόπια. Μπορούν να δουν μέσα από τη σκόνη των πλανητικών συστημάτων που βρίσκονται υπό σχηματισμό και μέσα από τα διαστρικά νέφη αερίων και σκόνης όπου γεννιόνται τα νέα άστρα. Το ορατό φως δεν μπορεί να περάσει μέσα από τέτοια εμπόδια, το υπέρυθρο όμως μπορεί. Αγνωστο τι νέα γνώση θα φέρει και στον τομέα αυτό η καταγραφή που θα κάνει το WISE.

Η παρατήρηση της φύσης - του ουρανού στην περίπτωση αυτή - με πιο ευαίσθητα όργανα, άρα η παρατήρηση σε ένα νέο επίπεδο λεπτομέρειας, συχνά οδηγεί και σε ρηξικέλευθες ανακαλύψεις, πέραν των αναμενόμενων. Συνήθως, αυτού του είδους οι ανακαλύψεις έχουν και τη μεγαλύτερη σημασία για την πρόοδο της επιστήμης.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: www.nasa.gov

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Διεισδυτικές ματιές μέσα από τη σκόνη (2023-05-13 00:00:00.0)
Απειλή για την αστρονομία θεωρούν επιστήμονες τους «αστερισμούς» δορυφόρων τύπου StarLink (2022-11-26 00:00:00.0)
Ξεκινά το ταξίδι του με στόχο να ανοίξει νέους ορίζοντες (2021-12-24 00:00:00.0)
Σύντομα το μεγαλύτερο και ισχυρότερο όργανο παρατήρησης του ουρανού (2021-08-13 00:00:00.0)
Παραπέρα βήμα για τον εντοπισμό πλανητών σαν τη Γη (2018-03-31 00:00:00.0)
Χρυσό «άνθος» (2017-04-29 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ