Κλείνουμε σήμερα το 4ο μάθημα (της σειράς «24 μαθήματα του Γκάρι Κασπάροβ») για το δυνατό κέντρο με μια παρτίδα Πετροσιάν - Κόρμα, Μόναχο 1958. Στη συνέχεια, θα ξεκινήσουμε το 5ο μάθημα, τον τίτλο του οποίου είχε δώσει ο Κασπάροβ «Πώς να κερδίζεις χώρο στη σκακιέρα». 1. Ιζ3 Ιζ6 2. δ4 ε6 3. Αη5 γ5 4. ε3 β6;! Το μέτριο παιχνίδι του λευκού στο άνοιγμα μείωσε την επαγρύπνηση του μαύρου και ο τελευταίος με τη φαινομενικά, φυσική κίνησή του επέτρεψε σαν αντίπαλό του να καταλάβει μια εμπροσθοφυλακή στο κέντρο. 5. δ5! εδ5 6. Ιγ3 Αβ7 7. Ιδ5 Αδ5 8. Αζ6 Βζ6 9. Βδ5. Τα λευκά κατέχουν το ισχυρό τετράγωνο «δ5» και ο μαύρος αδυνατεί να απομακρύνει τη λευκή βασίλισσα απ' αυτό το τετράγωνο στο άμεσο μέλλον.

Η αδυναμία του μαύρου στη στήλη «δ» είναι μόνιμη και οδυνηρή. Πεπειραμένοι σκακιστές ποτέ δεν αρχίζουν σπουδαίες ενέργειες στις πλευρές, προτού υποστηρίξουν τις θέσεις τους στο κέντρο. Για παράδειγμα, αν 9...Ββ2 10. Πδ1 Βγ3+ 11. Πδ2 Βθ8+ 12. Ρε2 και ο Πα8 πέφτει, ενώ αν 12...Ιγ6; 13. Βδ7Χ.

Στο διάγραμμα αυτού του κειμένου βλέπουμε άλλη μία χαρακτηριστική προσπάθεια - αυτή τη φορά από τα μαύρα - για δυνατό κέντρο. Στη θέση αυτή ο μαύρος επωφελήθηκε την αδυναμία του λευκού, που δεν έπαιξε την απαιτούμενη κίνηση Ιγ3, προώθησε επιθετικό πιόνι στο «ε4», αλλά δεν αντελήφθη την απειλή 1...β5!! 2. γβ5 δ5!! 3. εδ5 ε4! 4. Βε4. Αν 4. ζε4 υπήρχε η κίνηση 4...Ιε5! Εστω, όμως και μ' αυτό τον τρόπο ο λευκός μειονεκτεί. 4...Αη4 5. Βζ4 Αθ5 6. Ρζ2 Ιε5 7. Αη2 Αδ6 8. Βα4 Πγ8! 9. Πδ2 Βζ6. Μετά από μερικές κινήσεις κατέρρευσαν τα φαινομενικά στερεά οχυρώματα του λευκού. Συμπέρασμα: Να προσπαθείς να ελέγχεις τα τετράγωνα του κέντρου, να το προστατεύεις και να το αξιοποιείς.

* Στο 5ο μάθημα, ο Κασπάροβ συμβουλεύει: «Επειδή το σκάκι παίζεται σε περιορισμένο χώρο των 64 τετραγώνων της σκακιέρας, η διάσταση του χώρου, δηλαδή ο αριθμός των τετραγώνων που έχουν στη διάθεσή τους οι παίκτες για την ανάπτυξη των κομματιών, επηρεάζει συχνά και την ανάπτυξη του παιχνιδιού».