Η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου έχει αποκαταστήσει έναν πολύ ιδιότυπο και κατά βάθος ειλικρινή και απλό κώδικα επικοινωνίας με το λαό. Είναι ο δια του αντιθέτου προσδιορισμός της αλήθειας. Ενας κώδικας τον οποίο εφαρμόζει με συνέπεια σε όλα τα επίπεδα.

Ετσι πας μη βλαξ Ελλην γνωρίζει πλέον ότι όταν κάποιος κυβερνητικός αξιωματούχος λέει κάτι, εννοεί το ακριβώς αντίθετο. Οταν π.χ. εν χορώ κυβερνητικά στελέχη μας διαβεβαίωναν με απόλυτο τρόπο - μόλις πριν μερικούς μήνες - ότι, στο πλαίσιο υλοποίησης του επαχθούς μνημονίου, δεν θα χρειασθεί να ληφθούν νέα μέτρα, ο λαός όφειλε να είναι απόλυτα βέβαιος ότι επέρχεται μια νέα, καθ' υπαγόρευση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου, βάρβαρη επίθεση εναντίον του.

Εξαίρεση του κανόνα δεν θα μπορούσε βέβαια να αποτελεί ο Υφυπουργός Υγείας Διατροφής & Αθλησης, Χρήστος Αηδόνης. Διαρρηγνύει τα ιμάτιά του, ότι η κυβέρνηση όχι μόνο λογαριάζει το μαζικό αθλητισμό ως ένα κοινωνικό & πολιτιστικό αγαθό, αλλά (μπερδεύοντάς τον μάλιστα αυθαίρετα και σκόπιμα με τον πρωταθλητισμό, ο οποίος έτσι ή αλλιώς δεν προάγει τη δημόσια υγεία, αλλά την βλάπτει κιόλας στο βαθμό που είναι διαβρωμένος από το ντόπινγκ, το χουλιγκανισμό, τη βία, τα ναρκωτικά, τον εξατομικισμό κ.ο.κ.) και ως έναν εκ των δύο βασικών πυλώνων του ευρύτερου στρατηγικού της στόχου. Της προαγωγής της δημόσιας υγείας (ο άλλος είναι η διατροφή).

Οσο περισσότερο ο κ. Αηδόνης διαρρηγνύει τα ιμάτιά του, τόσο περισσότερο πρέπει εμείς να ανησυχούμε. Αν μελετήσει κανείς προσεκτικά και αναλύσει τις θέσεις που διατυπώνει, εύκολα διακρίνει πίσω από πομπώδεις λέξεις («διαδραστικός», «πολυθεματικός», «διαδυκτιακός») και από απίστευτα ευρηματικές αοριστολογίες («Εθνικό στρατηγικό σχέδιο», «Εθνικός αθλητικός χάρτης», «Εθνική αθλητική συνείδηση»), ότι το μόνο που σχεδιάζει η κυβέρνηση, είναι να εκσυγχρονίσει και να ολοκληρώσει το υπάρχον ανεπαρκές θεσμικό πλαίσιο.

Ετσι ώστε να εντείνει, να επεκτείνει & να συστηματοποιήσει τον εμπορευματικό χαρακτήρα, που προσέδωσαν στο μαζικό αθλητισμό οι κομματικοί και ιδεολογικοί προπάτορες του Αηδόνη (πρωτοξάδελφες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ - ΝΔ), στο πλαίσιο των γενικότερων καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων στις δεκαετίες 1980 - '90.

Ο αθλητισμός παγκόσμια αποτελούσε, μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο του ελεύθερου χρόνου και της ψυχαγωγίας, μία από τις τελευταίες προφυλαγμένες νησίδες κοινωνικής ζωής. Στην οποία η επέκταση της κεφαλαιακής σχέσης - σαν κύριο χαρακτηριστικό του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής - άργησε και πραγματοποιήθηκε μόλις στην τελευταία φάση ανάπτυξής του. Στην Ελλάδα η επέκταση αυτή πραγματοποιήθηκε ακόμη πιο καθυστερημένα, όπως ήταν φυσικό να γίνει, ως αποτέλεσμα της γενικότερης καθυστέρησης στην καπιταλιστική της ανάπτυξη.

Επιπλέον στη χώρα μας ο στόχος αυτός συνδέθηκε στενά με το δόγμα της ισχυρής Ελλάδας. Με ολέθρια οικονομικά και κοινωνικά αποτελέσματα (παραπέρα διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος, αύξηση του χρέους από την ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων και άλλων δαπανηρών μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων, ανορθόδοξη ανάπτυξη των υλικοτεχνικών υποδομών, ντόπινγκ, κ.ά.). Αρνητική επίδραση στην αθλητική ανάπτυξη είχαν και τα γενικότερα χαρακτηριστικά του συστήματος όπως διαφθορά, αναξιοκρατία, ρουσφετολογία, φαυλότητα κ.λ.π.

Σε αυτή τη φάση στην Ελλάδα έχει ολοκληρωθεί η θεσμοθέτηση της επαγγελματοποίησης του πρωταθλητισμού, με αποτέλεσμα να είναι πλέον καθολική η εμπορευματοποίησή του. Αλλά και να νοσεί λόγω της κύριας γενικότερης εγγενούς αδυναμίας της εμπορευματικής παραγωγής, που είναι η άναρχη ανάπτυξή της.

Το πρωτογενές προϊόν του πρωταθλητισμού, το αθλητικό θέαμα, δεν παράγει πρόσοδο γιατί η άναρχη ανάπτυξη δεν επιτρέπει τη ρύθμιση της σχέσης προσφοράς - ζήτησης. Με αποτέλεσμα να είναι συνήθως μεγαλύτερη η προσφορά από τη ζήτηση. Και έτσι το μικρότερο δυνατό κόστος παραγωγής του προϊόντος να είναι κατά κανόνα μεγαλύτερο από τη μεγαλύτερη δυνατή τιμή πώλησής του.

Εκτός αυτού, το αθλητικό θέαμα, έχει ένα ιδιαίτερα αρνητικό χαρακτηριστικό σαν εμπορευματικό προϊόν. Δεν είναι τυποποιημένο βιομηχανικό προϊόν με σταθερά συστατικά, σταθερή σύνθεση και σταθερή τεχνολογία της παραγωγής του. Ωστε να εξασφαλίζεται η σταθερή ποιότητα, άρα σε μεγάλο βαθμό και οι σταθερές πωλήσεις. Τα έσοδα μιας αθλητικής εταιρείας διακυμαίνονται ανάλογα με τη διακύμανση της αθλητικής απόδοσης-επίδοσης που εξαρτάται από πολλούς αστάθμητους παράγοντες και είναι αποτέλεσμα μιας πολύ σύνθετης διαδικασίας.

Το πρόβλημα αυτό του πρωταθλητισμού προϋπήρχε της οικονομικής κρίσης αλλά οξύνεται παραπέρα μαζί με αυτή. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι επαγγελματικά τμήματα του «ερασιτέχνη» Ολυμπιακού, Παναθηναϊκού, ΑΕΚ, ΠΑΟΚ, Πανιώνιου κ.ά. μαστίζονται από οικονομικά προβλήματα. Πιο κάτω μάλιστα η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη.

Αντίθετα από τον πρωταθλητισμό, στη χώρα μας δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η θεσμοθέτηση της εμπορευματοποίησης του μαζικού αθλητισμού. Παρόλο που εντάθηκε στα μέσα περίπου του '80. Κυρίως μέσα από τη δημιουργία μεγάλων επιδοτούμενων ιδιωτικών αθλητικών κέντρων και τη δημιουργία σχολών εκμάθησης αθλημάτων εντός των αθλητικών σωματείων. Τα οποία αποτελώντας (όπως σε όλη την Ευρώπη) το βασικό δομικό κύτταρο του Ελληνικού αθλητισμού, παρείχαν μέχρι τότε δωρεάν - εκτός από αυτή τη σπουδαία κοινωνική υπηρεσία - και το αθλητικό υλικό.

Εχει τεράστια σημασία ότι τα σωματεία οδηγήθηκαν στη δημιουργία σχολών και εισήγαγαν την εμπορευματοποίηση, από ανάγκη επιβίωσης (μετά την αποκλιμάκωση της κρατικής επιδότησης) κατ' επιταγήν Ευρωπαϊκής οδηγίας. Επίσης έχει σημασία ότι η θεσμοθέτηση της δωρεάν παροχής υπηρεσιών μαζικού αθλητισμού από την τοπική αυτοδιοίκηση - που ήταν βέβαια εξ αρχής αποσπασματική και αναιμική, με παρωχημένα μη ελκυστικά προγράμματα, αλλά που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση ανάπτυξης ενός εθνικού δικτύου μαζικού λαϊκού αθλητισμού - υπονομεύθηκε με τη δραστική περικοπή της κρατικής επιδότησης.

Σε τέτοιο εθνικό αθλητικό περιβάλλον, με τις δοσμένες δημοσιονομικές συνθήκες, τη γενικότερη κυβερνητική πολιτική ακύρωσης κάθε έννοιας κοινωνικής πρόνοιας (τα κενά της οποίας προσπαθούν ανεπιτυχώς να καλύψουν με τα ιδεολογήματα του εθελοντισμού και της φιλανθρωπίας). Με την αποπληρωμή του χρέους να επικρέμαται εκβιαστικά σαν δαμόκλεια σπάθη στον λαϊκό σβέρκο. Με τη μετακύλιση ευθυνών και αρμοδιοτήτων στους νέους "Καλλικρατικούς" δήμους - χωρίς κρατική χρηματοδότηση - να οδηγεί στο "μονόδρομο" αύξησης της δημοτικής φορολογίας.

Και πάνω απ' όλα με χειροπιαστή την δραματική μείωση (και) του προϋπολογισμού στο Υπουργείο Υγείας Διατροφής & Αθλησης, εύκολα μπορεί να διακρίνει κανείς ότι οι πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης είναι να μετακυλίσει τελικά άμεσα το κόστος του μαζικού αθλητισμού στον προϋπολογισμό της λαϊκής οικογένειας. Παραδίδοντάς τον ταυτόχρονα στο μεγάλο κεφάλαιο, στο οποίο επιφυλάσσει ένα νέο πεδίο κέρδους λαμπρό.

Στις δημόσιες τοποθετήσεις του ο Υφυπουργός Υγείας Διατροφής & Αθλησης, αναλώνεται σε ατέλειωτες αοριστολογίες περί στήριξης μηχανισμών και υποδομών που θα διευκολύνουν την πρόσβαση της Ελληνικής οικογένειας στη μαζική άθληση. Αποφεύγει όμως να διευκρινίσει το μείζον. Αν αυτό το σημαντικό πολιτιστικό & κοινωνικό αγαθό θα παρέχεται από το κράτος δωρεάν. `Η έστω θα το επιδοτεί - όπως πρέπει να κάνει αν πραγματικά το λογαριάζει για αγαθό - ή θα συνεχίσει να το πληρώνει η λαϊκή οικογένεια (όπως γίνεται από τα τέλη της δεκαετίας του '80). Και μάλιστα - το πιο πιθανό - από εδώ και πέρα ακριβότερα. Οπότε δεν είναι αγαθό αλλά προϊόν που υπόκειται στους νόμους της οικονομίας της αγοράς.

Στις αρχές Δεκέμβρη, από την Κύπρο, ο κ. Αηδόνης ήταν αποκαλυπτικός των κυβερνητικών προθέσεων. Υποστήριξε μεν σωστά ότι η ελλειμματική μαζική άθληση (θα πρόσθετα, στο βαθμό μάλιστα που οι ευρείες εφαρμογές της σύγχρονης τεχνολογίας ολοένα και περισσότερο περιορίζουν την καθημερινή μας κινητικότητα) είναι μία από τις κύριες αιτίες αύξησης διαφόρων χρόνιων θανατηφόρων παθήσεων.

Κατέληξε όμως στο καταπληκτικό «το πλήγμα δεν είναι μόνο κοινωνικό αλλά καιβαθύτατα οικονομικό». Αποκαλύπτοντας έτσι: 1) ότι μέσα από μία οικονομοκεντρική αντίληψη για την κοινωνία δεν αντιλαμβάνεται το μαζικό αθλητισμό ως κοινωνικό και πολιτιστικό αγαθό καθ' εαυτό, αλλά σαν δημοσιονομικό εργαλείο. 2) ότι δεν σκοπεύει να διαθέσει ούτε ένα ευρώ για το μαζικό αθλητισμό. Αν σκόπευε να το κάνει ο χαρακτηρισμός «βαθύτατα οικονομικό» θα ήταν αδικαιολόγητος. Αφού σε μεγάλο βαθμό η μείωση των δημοσίων δαπανών υγείας - που θα ήταν σταδιακή και μεσομακροπρόθεσμη - θα αντισταθμιζόταν από το κόστος του μαζικού αθλητισμού (υλικοτεχνικές υποδομές, λειτουργία μηχανισμού), το οποίο θα ήταν άμεσο και ανελαστικό.

Ενα μήνα νωρίτερα ο Υφυπουργός, πέρα από τις ακατάσχετες αερολογίες στις οποίες επιδόθηκε (περί «πράσινης μετακίνησης», «χώρων και δρόμων άθλησης με θεματικό προσανατολισμό» και πάει λέγοντας) μας αποκάλυψε: α) ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει άμεσα στην «ενσωμάτωση διεθνών επιτυχημένων πρακτικών». Υπονοώντας τι άλλο από αναδιαρθρώσεις καπιταλιστικού χαρακτήρα και στον τομέα του μαζικού αθλητισμού, που έχουν υλοποιηθεί ήδη σε πιο αναπτυγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. β) ότι σκοπεύει «στην οικονομική ανάπτυξη μέσω των αθλητικών δραστηριοτήτων». Υπονοώντας ασφαλώς - όπως άλλωστε με συνέπεια έκαναν όλες οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ανάπτυξη υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου, στο οποίο επιφυλάσσει να παραδώσει ολοκληρωτικά και... με τη βούλα το μαζικό αθλητισμό.

Αν και δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη ποιο ακριβώς μοντέλο θα επιλέξει η κυβέρνηση, για να υλοποιήσει αυτές τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στο μαζικό αθλητισμό (θεσμικό πλαίσιο, ρόλος περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, αθλητικών συλλόγων, σχολείων κ.λ.π.), είναι αναγκαίο το εργατικό και λαϊκό κίνημα να προετοιμάζει από τώρα την αντίδραση και την αντίστασή του. Γεγονός που προϋποθέτει μελέτη του προβλήματος, διαμόρφωση θέσεων και ενσωμάτωσή τους στις γενικότερες λαϊκές διεκδικήσεις.