Οι μάχες στον πετρελαϊκό κόμβο της Μπρέγκα συνεχίζονται

Η σημαντικότερη, πάντως, εξέλιξη των τελευταίων εικοσιτετραώρων, η οποία θα μπορούσε ως ένα βαθμό να λειτουργήσει και ενδεικτικά, είναι η πρώτη εξαγωγή αργού πετρελαίου από τις αντικαθεστωτικές δυνάμεις από τον τερματικό σταθμού του Τομπρούκ στα ανατολικά της χώρας. Εκεί επρόκειτο να «δέσει» το τάνκερ «Equator» ελληνικών συμφερόντων με λιβεριανή σημαία, προκειμένου να μεταφέρει περίπου 1 εκατομμύριο βαρέλια πετρέλαιο στο Κατάρ για να διυλιστεί και να προωθηθεί στην ευρωπαϊκή αγορά.

Αν και δεν είναι ξεκάθαρο ποιοι θα είναι αποδέκτες του πρώτου αυτού πετρελαϊκού φορτίου που εξάγεται από την ανατολική Λιβύη εδώ και πολλές εβδομάδες, λόγω του ξεσπάσματος των συγκρούσεων, οι αντικαθεστωτικοί διά του Εθνικού Συμβουλίου διατείνονται ότι θα «γίνουν σεβαστές όλες οι συμφωνίες που έχει υπογράψει το καθεστώς Καντάφι, για όσο καιρό αυτές ισχύουν». Αναμφιβόλως, πάντως, ένα μεγάλο προβάδισμα στην εκμετάλλευση και στη διανομή του λιβυκού πετρελαίου προς την Ευρώπη απέκτησε ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός ΕΝΙ, ο οποίος κατά τη διάρκεια μυστικής συνάντησης αντιπροσωπείας του διοικητικού του συμβουλίου το Σαββατοκύριακο με το Εθνικό Συμβούλιο της Βεγγάζης κατέληξε σε συμφωνία συνεργασίας.

Υπενθυμίζεται ότι η ΕΝΙ ήταν η εταιρεία που, ούτως ή άλλως, κατείχε τη «μερίδα του λέοντος» στην εκμετάλλευση, σε όλα τα επίπεδα, του λιβυκού πετρελαίου μέσα από σειρά συμφωνιών του καθεστώτος Καντάφι με την ιταλική ηγεσία, με τις δραστηριότητές της να εντοπίζονται κυρίως στο ανατολικό τμήμα της χώρας, σε αυτό δηλαδή που σήμερα ελέγχεται από τις αντικαθεστωτικές δυνάμεις. Η συμφωνία αυτή εξηγεί, σαφώς, τη «στροφή» 180 μοιρών στην οποία προχώρησε η ιταλική διπλωματία, στις αρχές της εβδομάδας, μετατρεπόμενη από μία από τις πλέον επιφυλακτικές απέναντι στις στρατιωτικές επιχειρήσεις χώρες της ΕΕ στην τρίτη χώρα, μετά τη Γαλλία και το Κατάρ, που αναγνωρίζουν «το Εθνικό Συμβούλιο ως μοναδικό νόμιμο εκπρόσωπο του λιβυκού λαού».

Εξίσου αποκαλυπτική είναι η στάση που τηρούν άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία. Αν και συμμετέχουν ενεργά στις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά της Λιβύης, έχοντας αξιοποιήσει ως «λάστιχο» το περιεχόμενο του ψηφίσματος 1973 του Συμβουλίου Ασφαλείας, και παρά το γεγονός ότι έχουν εμπλακεί ιδιαιτέρως σε όλο το διπλωματικό και μυστικό παρασκήνιο, με την αποστολή ειδικών πρακτόρων για την εκπαίδευση των αντικαθεστωτικών και τη σύσταση της «Ομάδας Επαφής» για τη Λιβύη που συνεδρίασε στο Λονδίνο την περασμένη εβδομάδα και συνεδριάζει την επόμενη στο Κατάρ, Ουάσιγκτον και Λονδίνο δεν έχουν αναγνωρίσει ως «μοναδικό εκπρόσωπο του λιβυκού λαού» τους αντικαθεστωτικούς, με την πρώτη να δηλώνει ανοιχτά ότι «δεν είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο».

Επίσης υπάρχουν σενάρια για «τριγμούς» στους κόλπους του καθεστώτος Καντάφι, οι οποίοι αγγίζουν ακόμη και το στενότερο κύκλο της οικογένειάς του. Υπάρχουν σενάρια περί διχασμού των γιων Καντάφι, με τους Σαΐφ αλ Ισλάμ και Σάαντι να διαπραγματεύονται μυστικά σειρά πολιτικών μεταρρυθμίσεων, την αποχώρηση του πατέρα τους από την ηγεσία και τη διασφάλιση της παρουσίας τους στο νέο πολιτικό σκηνικό. Αν και η πρόταση απορρίφθηκε από το Συμβούλιο της Βεγγάζης, η φημολογία δεν καταλάγιασε καθώς είναι γνωστό ότι ιδιαίτερα ο Σαΐφ έχει «διαύλους επικοινωνίας» με Λονδίνο και Ουάσιγκτον.

Ως ένδειξη για το ...«πού πάνε τα πράγματα», χωρίς φυσικά βεβαιότητες, θα μπορούσε κανείς να εκλάβει και τα τεκταινόμενα στο πεδίο των μαχών. Είναι προφανές ότι οι προσκείμενες στον Καντάφι δυνάμεις μάχονται ακολουθώντας ένα σχέδιο: Να «καθαριστούν» από αντικαθεστωτικούς πόλεις που βρίσκονται κοντά στην Τρίπολη, όπως οι Μιζουράτα, Ζιντάν, Ζεφρέν κλπ., και να διασφαλιστεί ο έλεγχος περισσότερων πόλεων που λειτουργούν ως πετρελαϊκοί κόμβοι και διαθέτουν λιμάνια με τερματικούς σταθμούς, όπως είναι οι Ρας Λανούφ και Μπρέγκα, στα ανατολικά του κόλπου της Σύρτης. Γι' αυτό και τα τελευταία 24ωρα το βάρος και των δύο πλευρών, σε στρατιωτικό επίπεδο, έχει επικεντρωθεί στην πόλη της Μπρέγκα.

Αν δει κανείς το χάρτη, θα διαπιστώσει ότι αν τραβηχτεί μια νοητή γραμμή από την Μπρέγκα προς τα νότια σύνορα της Λιβύης θα μπορούσε, κάλλιστα, να αποτελέσει μια γραμμή διχοτόμησης της χώρας. Μιας διχοτόμησης που θα άφηνε τους αντικαθεστωτικούς με τον έλεγχο επί των 2/3 του πετρελαϊκού πλούτου της χώρας, αλλά θα διασφάλιζε στο καθεστώς Καντάφι (ή κάποιων εκ των γιων του) τον έλεγχο του υπολοίπου, τον έλεγχο ικανοποιητικού αριθμού τερματικών σταθμών και φυσικά του μεγαλύτερου μέρους του αγωγού που διοχετεύει φυσικό αέριο υποθαλασσίως στην Ευρώπη.

Μετά τις πρώτες μέρες «ανθρωπιστικών» βομβαρδισμών (γιατί από «επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων» οι επιχειρήσεις μετατράπηκαν σε αεροπορική υποστήριξη των αντικαθεστωτικών) φάνηκε σαφώς πως οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις δεν ήταν σε θέση να προελάσουν και να νικήσουν τον Καντάφι ούτε με ΝΑΤΟική αεροπορική κάλυψη. Πάντως, η ιμπεριαλιστική επέμβαση αποτελεί μια προσπάθεια να ελεγχθεί η πλούσια «μαύρη ήπειρος», όπου δρουν και άλλοι ανταγωνιστές όπως η Κίνα και η Ρωσία. Υπό την έννοια αυτή, το ενδεχόμενο διχοτόμησης είναι μάλλον πολύ πιο πιθανό.