Το έργο «Ενας ήρως με παντούφλες» των Αλέκου Σακελλάριου-Χρήστου Γιαννακόπουλου, που ανέβηκε πρώτη φορά το 1947 από το θίασο του Λογοθετίδη, είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του θεατρικού διδύμου. Πρόκειται για μια πικρή σάτιρα της εθνοκαπηλίας και της πολιτικής φαυλότητας, που διατηρεί την επικαιρότητά της έως σήμερα. Η υπόθεση του έργου βασίζεται σε ένα ευφυές θεατρικό εύρημα: Ενας ηρωικός στρατηγός αποκτά το άγαλμά του, γιατί το άγαλμα αυτό θα προσκομίσει κέρδη σε μερικούς που θα το παραγγείλουν και θα το εκμεταλλευτούν.

Ετσι, το Εθνικό Θέατρο, τιμώντας τη μνήμη του Αλέκου Σακελλάριου και του Βασίλη Λογοθετίδη, από την απώλεια των οποίων κλείνουν δέκα και σαράντα χρόνια αντίστοιχα, παρουσιάζει ένα από τα κλασικότερα κείμενα του διδύμου, το έργο «Ενας ήρως με παντούφλες». Το έργο αυτό υπήρξε μια από τις μεγάλες θεατρικές επιτυχίες του Βασίλη Λογοθετίδη, πριν γυριστεί - όπως συνέβη και με πολλές ακόμη κωμωδίες του θρυλικού διδύμου - στον κινηματογράφο, με τον ίδιο πρωταγωνιστή.

Το έργο παρουσιάζεται για πρώτη φορά από το Εθνικό Θέατρο, στη Νέα Σκηνή (Αγίου Κωνσταντίνου 22-24). Η σκηνοθεσία είναι του Γιάννη Ιορδανίδη, τα σκηνικά-κοστούμια του Γιάννη Μετζικώφ, η μουσική του Φίλιππου Τσαλαχούρη και οι φωτισμοί του Σπύρου Κάρδαρη.

Παίζουν: Μπέττυ Βαλάση, Γιώργος Βελέντζας, Νίκος Μπουσδούκος, Παναγιώτα Βλαντή, Νικηφόρος Ξαφάς, Στέλιος Καλαθάς, Δημήτρης Τσούτσης, Γιάννης Δεγαΐτης, Νάντια Δεληγιάννη, Κωνσταντίνος Καρβέλης, Σταύρος Καραγιάννης, Σταμάτης Τζελέπης, Νίκος Μόσχοβος, Τάσος Κοντραφούρης, Πέπη Μεταλλείδου.

«Την απλοϊκότητα, την αφέλεια και την αγνή ιδεολογία ενός συνταξιούχου στρατιωτικού», λέει η Μπέττυ Βαλάση, που ερμηνεύει το ρόλο της γυναίκας του στρατηγού - «εκμεταλλεύονται ένας συγγενής του και ένας κρατικός υπάλληλος, οι οποίοι καταφέρνουν να μασήσουν χρήμα από τον κρατικό κορβανά, οργανώνοντας την κατασκευή της προτομής του στρατηγού».

Ο στρατηγός Δεκαβάλας, θεωρώντας ότι το κράτος αναγνώρισε την προσφορά του, είναι έτοιμος να πιστέψει τα πάντα. Δε θα αργήσει η στιγμή που θα αντιληφθεί ότι πίσω από την κατασκευή του αγάλματος κρύβονταν μίζες και συμφέροντα. Η αποκάλυψη θα τον προσγειώσει ξανά στην πραγματικότητα.

Οπως σημειώνει ο σκηνοθέτης της παράστασης, Γιάννης Ιορδανίδης, το έργο είναι «μια κωμωδία κλασική κι αυτό γιατί έχει ένα υπολογίσιμο οπλοστάσιο: δομή, γνώση, διάρκεια, σκηνική οικονομία και ακόμη καταλυτικό χιούμορ, μυθοπλαστική ευστροφία, ευρηματικότητα και σαρκαστική παρατηρητικότητα. Πέρα, όμως, από αυτά τα πολύ βασικά στοιχεία, υπάρχουν αλλεπάλληλες κωμικές και δραματικές αντιστίξεις, καλοστημένοι χαρακτήρες και μια άμεση και οικεία λαϊκή γλώσσα, με λαϊκούς χυμούς και ρυθμούς. Οι ήρωες του έργου, Ελληνες παντοτινοί, που μπορείς να τους συναντήσεις ακόμα και σήμερα, να προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα στην ελληνική πραγματικότητα ή να δουν καθαρά μέσα σε μια γενική θολούρα».

«Απ' ό,τι βγαίνει και από τη δουλιά που έχουμε κάνει -συνεχίζει η Μπέττυ Βαλάση - δεν είναι τυχαίο που αντέχουν αυτά τα έργα. Είναι διαχρονικά. Ιδίως αυτό που στρέφεται ξεκάθαρα γύρω από τα διαπλεκόμενα. Να, λοιπόν, που σήμερα, στην εποχή μας, που τόσο πολύ μας τυραννάνε τα διαπλεκόμενα, νάτα ξανά μέσα από ένα έργο τόσων χρόνων».

- Αυτό σημαίνει ότι πάντα υπήρχαν και ίσως θα υπάρχουν όλα αυτά τα πολιτικά παιχνίδια που σήμερα, στην «εκσυγχρονιστική» γλώσσα, λέγονται «διαπλεκόμενα».

- Ασφαλώς και υπήρχαν πάντα. Μόνο που τώρα πια το πράγμα έχει ανθίσει ακόμη περισσότερο. Δεν υπάρχει η παραμικρή τσίπα, το φιλότιμο, τα ολίγα εκείνα προσχήματα που θα έπρεπε τουλάχιστον να κρατάνε. Μας τα πετάνε κατά πρόσωπο και είτε τα θέλουμε είτε όχι τα τρώμε.

- Δεν είναι οδυνηρό να αντιλαμβάνεται κανείς ότι η πολιτική, η εξουσία είναι συνυφασμένη με τα «διαπλεκόμενα» και τα οικονομικά συμφέροντα των ολίγων;

- Η πολιτική οφείλει να ασχολείται με τα κοινά, με τη ζωή μας. Με την οικονομία, την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό. Το θέμα είναι πώς ασχολείται. Και τι θα πούμε τώρα, φταίει το σύστημα; Ναι, φταίει. Αλλά φταίμε κι εμείς. Εναποθέτουμε το πρόβλημα στην πολιτική και τους πολιτικούς που εκλέγουμε, ότι θα φροντίσουν γι' αυτά που πρέπει να φροντίσουν. Ασφαλώς, γι' αυτό εκλέγονται, γι' αυτό πληρώνονται. Το τι γίνεται, όμως, το βιώνουμε καθημερινά. Ο καθρέφτης είναι μπροστά μας, το βλέπουμε κάθε μέρα και όποιος δεν το βλέπει ή είναι τυφλός ή είναι μέγας υποκριτής. Ακούμε και διαβάζουμε αναίσχυντες προκλήσεις που μας λένε, για παράδειγμα, ότι δεν ξέρανε για το απεμπλουτισμένο ουράνιο και ότι θα πάει μια επιτροπή του ΝΑΤΟ και... αν διαπιστώσουν... Δεν ξέρω πια. Το βρίσκω πάνω από παράλογο. Εχουν τόσο θράσος. Πού νομίζουν ότι απευθύνονται; Ποιοι να διαπιστώσουν; Να μαζέψουν πέντε πληρωμένους επιστήμονες και να βγάλουν ένα πόρισμα; Δε βλέπουμε τι γίνεται; Δεν είδαμε φωτογραφίες με τα μωρά που γεννιούνται; Τι να μας πουν; Ευτυχώς υπάρχουν όμως έντιμοι επιστήμονες που βγαίνουν και τα λένε. Υπάρχουν ευτυχώς κάποιοι που μιλάνε τη γλώσσα της αλήθειας και χωρίς φόβο. Δεν μπορεί, όμως, όλοι μας να μην αντιδράσουμε σ' αυτή την ολική καταστροφή της ανθρωπότητας που έχουν αποφασίσει να επιβάλουν. Σαν τα ζαλισμένα κοτόπουλα θα περιμένουμε να πεθάνουμε, και μάλιστα με οικτρό τρόπο, όχι με φυσιολογικό. Συζητάω με τα νέα παιδιά στο θέατρο, που με προκαλούν πολλές φορές να μιλήσω, νομίζοντας κάποιοι ότι είμαι φανατισμένη, κομματικοποιημένη. Είμαι σαφώς πολιτικοποιημένο άτομο και δεν έχω κρύψει ποτέ την ιδεολογική και κομματική μου τοποθέτηση στο ΚΚΕ. Τους λέω, λοιπόν, ό,τι και να πιστεύετε, όπου κι αν ανήκετε, δεν μπορείτε να κλείσετε αυτιά και μάτια. Μας δηλητηριάζουν, έχουν καταστρέψει τις ζωές μας, το μέλλον της ανθρωπότητας. Είναι μια οδύνη που νομίζω ότι είναι παράνοια να μη ριχτούμε όλοι στον αγώνα.

Χείμαρρος ο λόγος της Μπέττυς Βαλάση, επιμένει στην ευθύνη όλων μας. «Είναι δυνατόν - λέει - να χτυπιόμαστε στους δρόμους και από υπουργείο σε υπουργείο, άνθρωποι που δεν είχαμε άμεσο πρόβλημα, δεν ήμασταν γονείς στρατιωτών ή φοιτητών δηλαδή; Πού ήταν όλοι αυτοί; Δεν είναι μόνο απορία μου, δεν είναι μόνο παράπονο, είναι μια διαπίστωση που επισημαίνω και ίσως αυτό να γίνει αφορμή να προβληματιστούν και να κατέβουν στους δρόμους. Αλίμονο, βέβαια, αν πρέπει να έρθει κάποιο δεινό στη φαμίλια του καθένα για να ξυπνήσει και να τρέξει. Σκοπός είναι να τρέχει πριν του έρθει ο ουρανός σφοντύλι. Στενοχωριέμαι, αλλά ταυτόχρονα ελπίζω ότι θα ενωθούμε και κάτι θα κάνουμε. Δεν μπορούμε να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια».

«Και τώρα στον "Ηρωα με τις παντούφλες". Είναι, λοιπόν, ένας απόστρατος στρατηγός ο οποίος ζει με μια ψωροσύνταξη, "600 ψωροχιλιάδες το μήνα", λέει. Οι χιλιάδες εκείνης της εποχής, το 1948, ήταν ψίχουλα όπως και τώρα είναι. Προσπαθεί να ζήσει την οικογένειά του, μ' αυτά τα λίγα, να μη χάσει την αξιοπρέπειά του. Το χαρακτηριστικό του είναι η εντιμότητά του. Υπηρέτησε έντιμα, και εξακολουθεί να είναι έντιμος. Μπορεί να παρεξηγηθεί ότι είναι αφελής. Δεν είναι αυτό. Είναι αθώος, καλοπροαίρετος και τίμιος άνθρωπος. Και γι' αυτό η κομπίνα που γίνεται εις βάρος του και που τον πληγώνει κατάκαρδα, δε γίνεται επειδή είναι βλάκας αλλά επειδή πιστεύει ότι ήρθε η ώρα να τιμηθεί το έργο του. Ξεσκεπάζονται, όμως, όλοι όσοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση. Κι εκεί βλέπουμε πάλι την παλικαριά του. Δε διστάζει να τους ξηλώσει όλους και να τους πετάξει έξω».

Οσο για τη γυναίκα του στρατηγού, η Μπέττυ Βαλάση λέει ότι είναι «η κάθε πραγματική σύζυγος, η γυναίκα που είναι συνδεδεμένη με τον άντρα της. Είναι αντρόγυνο καλά δεμένο που πορεύονται μαζί, που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα μαζί. Αυτή, σαν γυναίκα, αντιμετωπίζει και προσπαθεί να μπαλώσει τα αμπάλωτα, όπως κάθε γυναίκα νοικοκυρά. Εχουν στιγμές τρυφεράδας, χιούμορ. Κάνει κάποιες γκαφίτσες, αλλά ξέρει να κρατάει το σπιτικό της. Είναι ένας γλυκός, ήσυχος ρόλος με ανθρώπινες στιγμές».

Ο ενθουσιασμός της Μπέττυς Βαλάση δεν περιορίζεται, ούτε στο έργο, ούτε στο ρόλο της. Επεκτείνεται - και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά - και στην «πολύ ωραία συντροφιά», όπως αποκαλεί τους συναδέλφους της συντελεστές της παράστασης, «με πολλά ταλαντούχα παιδιά. Και θέλω να το τονίσω αυτό. Διαπιστώνω ότι είναι νέα παιδιά με ήθος, είναι μαθητές, κι αυτό στον παλαιότερο ηθοποιό δίνει ικανοποίηση, ευχαρίστηση, μια ελπίδα ότι τα πράγματα μπορούν να πάνε καλύτερα στο θέατρο όταν υπάρχει τέτοιο υλικό. Ο Γιάννης Ιορδανίδης είναι ένας προικισμένος σκηνοθέτης, εύστροφος και ταλαντούχος. Ενώνεται πολύ καλά με τη χημεία του ηθοποιού. Το αποτέλεσμα θα δικαιώσει, πιστεύω, όλο αυτό το κέφι που έχουμε, όλοι οι συνάδελφοι, νεότεροι και παλαιότεροι. Με τον Νίκο Μπουσδούκο είναι η τρίτη φορά που συνεργαζόμαστε και κάνουμε ζευγάρι. Φορτώνεται ένα μεγάλο βάρος όχι τόσο του ρόλου, γιατί έχει παίξει πολλούς και σπουδαίους ρόλους, αλλά τη σκιά του Λογοθετίδη. Πιστεύω, όμως, ότι δεν πρέπει να γίνει καμιά σύγκριση. Είναι ένας ταλαντούχος ηθοποιός, πολύ εργατικός, που αναλαμβάνει με πολλή σοβαρότητα κάθε τι που του ανατίθεται».

Κλείνοντας, η ηθοποιός δεν παραλείπει να θυμηθεί τον Κώστα Ρηγόπουλο, που επρόκειτο να παίξει το ρόλο και που έφυγε από κοντά μας, λέγοντας πως όλοι οι ηθοποιοί στις πρόβες τον σκέφτονταν και εύχονταν να το ξεπεράσει. Δυστυχώς, έφυγε. Η σκέψη τους τώρα συνοδεύει την οικογένειά του, την Κάκια Αναλυτή και την κόρη τους, Ζωή Ρηγοπούλου.