Η επιλογή του Γιόαχιμ Γκάουκ για τη γερμανική Προεδρία έρχεται σε μια περίοδο που η αντιλαϊκή επίθεση γενικεύεται, οι αντιθέσεις τμημάτων της γερμανικής αστικής τάξης οξύνονται και οι πολύμορφες προσπάθειες χειραγώγησης των λαϊκών στρωμάτων βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη.

Περήφανος για το ότι η οικογενειακή του ανατροφή ήταν ποτισμένη από αντικομμουνισμό, ο μελλοντικός Γερμανός πρόεδρος είχε δηλώσει με πικρία ότι «η φάση της απεγκλώβισης πολλών Ανατολικογερμανών από τα παλιά τους πλαίσια διαρκεί περισσότερο απ' ό,τι αναμενόταν». Δικαιολογημένη η αντίδρασή του, γιατί μεγάλα τμήματα των εργαζομένων, ειδικά στην Ανατολική Γερμανία, θεωρούν ότι ο σοσιαλισμός ήταν δικαιότερο και καλύτερο σύστημα. Μέχρι και το «Σπίγκελ» αναγκάζεται πού και πού να αναγνωρίζει ότι «για τους περισσότερους Γερμανούς μια ζωή στο σοσιαλισμό δεν αποτελεί κάποια φαντασία τρόμου. Εφόσον θα υπήρχε φροντίδα για θέσεις εργασίας, αλληλεγγύη και κοινωνική σιγουριά, 80% των Ανατολικογερμανών και 72% των Δυτικογερμανών θα μπορούσαν να φανταστούν να ζουν σε ένα σοσιαλιστικό κράτος, σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας Emnid». Με το δίκιο του λοιπόν ο εκλεκτός των μονοπωλίων για το ύπατο αξίωμα της χώρας δεν κουράζεται να δηλώνει ότι «είμαι αγανακτισμένος για την πολιτική νοσταλγία, γιατί συνεχώς παραβλέπει τα σκληρά πραγματικά δεδομένα της δικτατορίας»...

Με μεγάλο θράσος είχε δηλώσει σε συνέντευξή του: «Οποιος θέλει να περνάνε όλοι καλά, να υπάρχει διάχυση της ιδιοκτησίας, να δημιουργείται πλούτος στα χέρια των εργαζομένων, και να υπάρχει ένα κοινωνικό δίχτυ που να αξίζει αυτόν τον χαρακτηρισμό, τότε πρέπει να εύχεται να υπάρχει ένας καπιταλισμός που να λειτουργεί πολύ καλά»...