Πέμπτη 13 Σεπτέμβρη 2012
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΜΑΡΙΑ ΗΛΙΟΥ
«Η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης, 1900-1922»

Το ντοκιμαντέρ της Μαρίας Ηλιού για τον κοσμοπολιτισμό της Σμύρνης - παραγωγή της μη κερδοσκοπικής εταιρείας ΠΡΩΤΕΑΣ - επεκτείνεται αναπόφευκτα στο μεγαλύτερό του μέρος και στο τεράστιο κεφάλαιο της Μικρασιατικής Καταστροφής, από τις πιο τραγικές στιγμές της Ιστορίας της Ελλάδας, που τις συνέπειές της πλήρωσε ακριβά ο λαός. Η Μικρασιατική Καταστροφή είναι το οδυνηρό αποτέλεσμα της συμμετοχής της ελληνικής άρχουσας τάξης στα σχέδια των ιμπεριαλιστών για την ευρύτερη περιοχή στην Εγγύς Ανατολή. Στην πράξη, η θεωρία της «Μεγάλης Ιδέας» συνίσταται στην προσάρτηση εδαφών στην Ελλάδα, ώστε να ικανοποιηθούν τα συμφέροντα των Ελλήνων κεφαλαιοκρατών, που τυγχάνει να συμπίπτουν με τα, τότε, συμφέροντα των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, ιδιαίτερα της Αγγλίας.

Το γεγονός ότι το - καλοφτιαγμένο μορφικά - ντοκιμαντέρ τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας και προορίζεται να προβληθεί σε μαθητές, σε πλείστα μέρη της Ελλάδας, του αφαιρεί τις ιδιότητες μιας οιασδήποτε κινηματογραφικής παραγωγής που, καθένας - καίτοι δεν δικαιούται - λέει ό,τι θέλει και αναγάγει την ταινία σε δημόσιο λόγο, ιστορικά υπεύθυνο. Η υπογράφουσα δεν δηλώνει επαΐων σε θέματα Ιστορίας, όμως - λόγω φύσης και θέσης - δηλώνει καχύποπτη ως προς πονήματα που υπόκεινται σε τέτοιες σχέσεις παραγωγής. Για το λόγο αυτό, εφιστά την προσοχή δασκάλων και καθηγητών ως προς την αντικειμενικότητα του ιστορικού λόγου, ενός δέλεαρ που θα τους προσφερθεί - αφιλοκερδώς υποθέτω - στους χαλεπούς αυτούς καιρούς. Για να δοθεί το στίγμα της καχυποψίας, αναφέρονται ενδεικτικά κάποια ονόματα που κοσμούν τη μακρά λίστα των χορηγών, των συνεργαζόμενων φορέων, των χορηγών επικοινωνίας και των ευγενικών υποστηρίξεων... Ιδρυμα Μποδοσάκη, Ιδρύματα Argyros, James Chanos, Marianthi, N. Bouras & Anna Bouras, ΕΡΤ ΑΕ, Fulbright, Δήμος Αθηναίων και Θεσσαλονίκης, TV 100 κλπ. κλπ. κλπ...

Το ασπρόμαυρο αρχειακό οπτικό υλικό, κινηματογραφημένο και φωτογραφικό, εναλλάσσεται με το σύγχρονο έγχρωμο, που συνίσταται σε συνεντεύξεις επιστημόνων ιστορικών, κάποια προσωπική μαρτυρία και κυρίως σχολιασμό που λειτουργεί σαν αλφάδι, γεφυρώνει ιστορικά τα κεφάλαια και δίνει τον τόνο... υπό πολύ ενδιαφέρουσες μουσικές νότες! Είναι πασιφανές ότι το οπτικό υλικό, αυτό καθαυτό, δεν έχει περιθώρια αλλοίωσης. Είναι η χρήση του υλικού, το κόψιμο, το ράψιμο, το ηθελημένο «μπέρδεμα», αλλά ιδιαίτερα ο σχολιασμός, οι προδιαγεγραμμένες διαστάσεις και οι στοχευόμενες συνειρμικές διαδικασίες τα εργαλεία της αλλοίωσης! Επίσης, είναι και το τι δεν λες και αποκρύπτεις για να πλασάρεις τη θέση όλοι ίδιοι είναι.

Πολύ διπλωματικά, οι ιστορικοί φροντίζουν να περιορίζονται στο πολυ-πολιτισμικό στοιχείο και τη θέση ότι η κοσμοπολίτικη Σμύρνη, παρόλο που καταστράφηκε με τραγικό τρόπο, εξακολουθεί να υπάρχει ζωντανή ως ιδέα, ως τρόπος ζωής που συνδέεται και παραπέμπει άμεσα στον κοσμοπολιτισμό, τον ασύμβατο με το διεθνισμό.

Γιατί ο κοσμοπολιτισμός, με τη μορφή που προπαγανδίζεται σήμερα από τους σύγχρονους ιδεολόγους της αστικής τάξης (και στην ταινία υπάρχουν μόνο τέτοιοι), εκφράζει την επιδίωξη του ιμπεριαλισμού για παγκόσμια κυριαρχία (παγκόσμια διακυβέρνηση κλπ.). Η έννοια κλειδί στην αλλοίωση, παραχάραξη και ξαναγράψιμο της Ιστορίας, κρύβεται στο «σχολιασμό». Για παράδειγμα, δεν αναφέρεται η διαφορετική θέση ότι το τότε ΣΕΚΕ (ΚΚΕ) ήταν το μόνο κόμμα που από την έναρξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας, με την απόβαση του στρατού στη Σμύρνη, αποκάλυψε το χαρακτήρα της και αντιτάχθηκε στον άδικο και τυχοδιωκτικό πόλεμο, προειδοποίησε το λαό για τις συνέπειες και αψηφώντας τις φυλακίσεις, εξορίες και κάθε είδους διώξεις πάλεψε για να αποτρέψει το κακό. Λακεδαιμόνιοι από τότε...

Και κάτι τελευταίο. Γιατί η γλώσσα της ταινίας να είναι η αγγλική; Μήπως προετοιμάζεται και αυτή να καταστεί - διά νόμου - επίσημη γλώττα του κράτους, «κοσμοπολιτισμός» γαρ...

Πάντως, σε περίπτωση που επιλέξετε να δείτε το ντοκιμαντέρ, φροντίστε πρώτα να διαβάσετε το ένθετο Ιστορίας «Η Μικρασιατική Καταστροφή» από τον «Ριζοσπάστη» της Κυριακής 19 Αυγούστου 2012. Τουλάχιστον, μην πάμε αδιάβαστοι...

Παραγωγή: ΕΛΛΑΔΑ (2012).


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ