Το ασπρόμαυρο αρχειακό οπτικό υλικό, κινηματογραφημένο και φωτογραφικό, εναλλάσσεται με το σύγχρονο έγχρωμο, που συνίσταται σε συνεντεύξεις επιστημόνων ιστορικών, κάποια προσωπική μαρτυρία και κυρίως σχολιασμό που λειτουργεί σαν αλφάδι, γεφυρώνει ιστορικά τα κεφάλαια και δίνει τον τόνο... υπό πολύ ενδιαφέρουσες μουσικές νότες! Είναι πασιφανές ότι το οπτικό υλικό, αυτό καθαυτό, δεν έχει περιθώρια αλλοίωσης. Είναι η χρήση του υλικού, το κόψιμο, το ράψιμο, το ηθελημένο «μπέρδεμα», αλλά ιδιαίτερα ο σχολιασμός, οι προδιαγεγραμμένες διαστάσεις και οι στοχευόμενες συνειρμικές διαδικασίες τα εργαλεία της αλλοίωσης! Επίσης, είναι και το τι δεν λες και αποκρύπτεις για να πλασάρεις τη θέση όλοι ίδιοι είναι.
Πολύ διπλωματικά, οι ιστορικοί φροντίζουν να περιορίζονται στο πολυ-πολιτισμικό στοιχείο και τη θέση ότι η κοσμοπολίτικη Σμύρνη, παρόλο που καταστράφηκε με τραγικό τρόπο, εξακολουθεί να υπάρχει ζωντανή ως ιδέα, ως τρόπος ζωής που συνδέεται και παραπέμπει άμεσα στον κοσμοπολιτισμό, τον ασύμβατο με το διεθνισμό.
Γιατί ο κοσμοπολιτισμός, με τη μορφή που προπαγανδίζεται σήμερα από τους σύγχρονους ιδεολόγους της αστικής τάξης (και στην ταινία υπάρχουν μόνο τέτοιοι), εκφράζει την επιδίωξη του ιμπεριαλισμού για παγκόσμια κυριαρχία (παγκόσμια διακυβέρνηση κλπ.). Η έννοια κλειδί στην αλλοίωση, παραχάραξη και ξαναγράψιμο της Ιστορίας, κρύβεται στο «σχολιασμό». Για παράδειγμα, δεν αναφέρεται η διαφορετική θέση ότι το τότε ΣΕΚΕ (ΚΚΕ) ήταν το μόνο κόμμα που από την έναρξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας, με την απόβαση του στρατού στη Σμύρνη, αποκάλυψε το χαρακτήρα της και αντιτάχθηκε στον άδικο και τυχοδιωκτικό πόλεμο, προειδοποίησε το λαό για τις συνέπειες και αψηφώντας τις φυλακίσεις, εξορίες και κάθε είδους διώξεις πάλεψε για να αποτρέψει το κακό. Λακεδαιμόνιοι από τότε...
Και κάτι τελευταίο. Γιατί η γλώσσα της ταινίας να είναι η αγγλική; Μήπως προετοιμάζεται και αυτή να καταστεί - διά νόμου - επίσημη γλώττα του κράτους, «κοσμοπολιτισμός» γαρ...
Πάντως, σε περίπτωση που επιλέξετε να δείτε το ντοκιμαντέρ, φροντίστε πρώτα να διαβάσετε το ένθετο Ιστορίας «Η Μικρασιατική Καταστροφή» από τον «Ριζοσπάστη» της Κυριακής 19 Αυγούστου 2012. Τουλάχιστον, μην πάμε αδιάβαστοι...
Παραγωγή: ΕΛΛΑΔΑ (2012).