Τη συνεργασία Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ για την προώθηση του μεσογειακού αγωγού φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής διασύνδεσης των τριών χωρών, επισημοποίησαν τα τρία μέρη, χτες στη Λευκωσία, όπου συναντήθηκαν ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Μ. Παπαγεωργίου με τους υπουργούς Εμπορίου της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Συλικιώτη και Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων του Ισραήλ Ο. Λαντάου.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ, «κατά τις συνομιλίες, εξετάστηκαν οι δυνατότητες συνεργασίας των τριών κρατών στο θέμα της διασύνδεσής τους με υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και δημιουργίας του προτεινόμενου μεσογειακού αγωγού φυσικού αερίου που θα διέρχεται από τις τρεις χώρες, στο πλαίσιο του ενεργειακού διαδρόμου της ΝΑ Ευρώπης». Συμφωνήθηκε να δημιουργηθούν άμεσα κοινές ομάδες εργασίας για την προώθηση των δύο έργων, ενώ η ελληνοκυπριακή πλευρά θα παρουσιάσει τα έργα στην Κομισιόν, ζητώντας συγχρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια.

Το σχέδιο για την κατασκευή του καλωδίου ηλεκτρικής σύνδεσης έχει υιοθετηθεί εδώ και καιρό από την ελληνοκυπριακή πλευρά σε επίπεδο εταιρειών, με τη ΔΕΗ να συμμετέχει στην κυπριακή εταιρεία «ΔΕΗ Quantum Energy», η οποία είχε αναθέσει και τις οικονομικοτεχνικές μελέτες για το έργο. Μάλιστα, υπήρξαν και επίσημες ανακοινώσεις στην Κύπρο τον περασμένο Μάρτη, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ανάλογη ενημέρωση στην Ελλάδα από τη ΔΕΗ ή από το ΥΠΕΚΑ. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, το κόστος εκτιμάται στο 1,5 δισ. ευρώ, ενώ οι τεχνικές προκλήσεις είναι μεγάλες, αλλά όχι αξεπέραστες. Το καλώδιο θα έχει μήκος 870 χιλιόμετρα με τα 200 να αφορούν τη σύνδεση με το Ισραήλ και θα μπορεί να μεταφέρει έως 2.000 MW ηλεκτρικής ενέργειας από την Κύπρο στην Κρήτη.

Η προώθηση του έργου σχετίστηκε άμεσα με γεωπολιτικά ζητήματα, με τον ακριβή προσδιορισμό των αποθεμάτων φυσικού αερίου στα κοιτάσματα που ερευνήθηκαν πρόσφατα από Ισραήλ και Κύπρο, με τις συμφωνίες για το πώς θα αξιοποιηθεί το φυσικό αέριο, πώς θα μεταφέρεται, πόσο από αυτό θα χρησιμοποιείται για την κάλυψη των αναγκών Κύπρου και Ισραήλ, πόσο θα εξάγεται κ.ά. Η τριμερής διακρατική συνεργασία είχε σχεδόν συμφωνηθεί, αλλά υπήρχαν και αρκετές εκκρεμότητες που άφηναν την κατάσταση μετέωρη.

Το δεδομένο είναι ότι η ηλεκτρική διασύνδεση σχετίζεται σημαντικά και με τη δημιουργία του αγωγού φυσικού αερίου, αλλά και με τις λεπτομέρειες εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου από Ισραήλ και Κύπρο. Επίσης, η σημασία του είναι ανυπολόγιστη για το μεγάλο ενεργειακό κεφάλαιο, καθώς η σύνδεση της Κρήτης με το ελληνικό Ηπειρωτικό Ηλεκτρικό Σύστημα θα ανοίξει το δρόμο της διασύνδεσης με τη δυτική Ευρώπη. Τα κόστη είναι τεράστια, τα κέρδη αναμένονται ακόμη μεγαλύτερα και στην Ελλάδα αναμένεται να εκτιναχθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος σε βάρος των λαϊκών νοικοκυριών...