Ο ενιαίος εποπτικός μηχανισμός για τις τράπεζες της Ευρωζώνης ήταν το βασικό θέμα στις εργασίες της χτεσινής, πρώτης μέρας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Βάση των διαβουλεύσεων για την επίτευξη συμβιβασμού, κύρια ανάμεσα στη Γερμανία και τη Γαλλία, ήταν η έκθεση του Χέρμαν βαν Ρομπάι για μια «Ευφυή Οικονομική και Νομισματική Ενωση», στην οποία συμπεριλαμβάνονται και οι κοινές προτάσεις του Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο (Κομισιόν), του Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ (Γιούρογκρουπ) και του Μάριο Ντράγκι (ΕΚΤ).

Η έκθεση Ρομπάι προτείνει τη δημιουργία ενός ενιαίου εποπτικού μηχανισμού για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα, με χρονικό ορίζοντα την 1η Γενάρη 2014. Τα προτεινόμενα βήματα, μέχρι τη συνολική εποπτεία, είναι να ξεκινήσει μέσα στο 2013 ο ESM να δανείζει απευθείας τις τράπεζες των κρατών - μελών για την ανακεφαλαιοποίησή τους.

Σε επόμενο στάδιο προτείνεται η δημιουργία μιας ενιαίας αρχής που θα αναλαμβάνει την ανακεφαλαιοποίηση ή ρευστοποίηση των λεγόμενων «προβληματικών» τραπεζών της Ευρωζώνης. Στο τρίτο και τελευταίο στάδιο, μετά τις ευρωεκλογές του 2014, προβλέπεται η δημιουργία ενός «χρηματοδοτικού εργαλείου» που θα στηρίζει τα υπερχρεωμένα κράτη - μέλη, το οποίο παραπέμπει σε ευρωομόλογο.

Τις μεγαλύτερες ενστάσεις για το προτεινόμενο σχέδιο τις έχει η Γερμανία, η οποία δε θέλει απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ESM και ζητάει μόνο οι μεγάλες τράπεζες να τεθούν υπό τον έλεγχο της ΕΚΤ. Η Γαλλία, από την άλλη, ζητά να τεθούν όλες οι περίπου 6.000 ευρωπαϊκές τράπεζες υπό τον έλεγχο της ΕΚΤ.

Κατά τη χτεσινή συνεδρίαση φαίνεται πως επιτεύχθηκε ένας πρώτος ενδοϊμπεριαλιστικός συμβιβασμός, στη βάση των αποφάσεων του ΕΚΟΦΙΝ της Τετάρτης. Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συμφώνησαν καταρχήν ότι το νέο σύστημα για την εποπτεία των τραπεζών στην Ευρωζώνη θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία από την 1η Μάρτη 2014.

Συμφώνησαν ακόμα ότι οι τράπεζες με περιουσιακά στοιχεία πάνω από 30 δισ. ευρώ ή με ισολογισμούς που θα ανέρχονται σε τουλάχιστον 20% του εθνικού ΑΕΠ, θα μπουν υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία θα έχει τη δικαιοδοσία να κλείνει και τράπεζες που δεν ακολουθούν τους κανόνες.

Σύμφωνα με τις αποφάσεις, τουλάχιστον οι τρεις μεγαλύτερες τράπεζες κάθε κράτους - μέλους θα μπουν υπό την εποπτεία του νέου μηχανισμού, εκτός αν «έχουν αιτιολογηθεί ιδιαίτερες συνθήκες», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Τρία κράτη - μέλη, η Βρετανία, η Σουηδία και η Τσεχία, δήλωσαν ότι δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στο μηχανισμό, δείχνοντας το υπόβαθρο των αντιθέσεων που οξύνονται στο εσωτερικό της ΕΕ.

Οπως αναφέρει χτεσινό δημοσίευμα του «Bloomberg», η Γερμανία δεν επιθυμεί δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την ενοποίηση της Ευρωζώνης, γι' αυτό και κάτι τέτοιο δε συμπεριλήφθηκε τελικά στο σχέδιο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το σχέδιο της κοινής ανακοίνωσης των ηγετών της ΕΕ δεν υιοθετεί το χρονοδιάγραμμα του Ρομπάι καθώς σημειώνεται ότι η πρόοδος προς μία δημοσιονομική ομοσπονδία «θα πάρει περισσότερο χρόνο και θα απαιτήσει διεξοδικές διαβουλεύσεις».

Στις σημερινές εργασίες της η Σύνοδος θα ασχοληθεί με θέματα διεύρυνσης και με την προετοιμασία επόμενων Ευρωπαϊκών Συμβουλίων, το Μάρτη του 2013 για θέματα ανάπτυξης και το Δεκέμβρη του 2013 για θέματα άμυνας.