Το συνέδριό μας γίνεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την πορεία του κόμματος, ειδικά μετά τις δυο πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις αλλά και μια σχετικά μεγάλη περίοδο στασιμότητας (κάτι που φαίνεται αρκετά καθαρά) όλο το προηγούμενο διάστημα.

Μπαίνουμε σε μια εσωκομματική φάση όπου το κάθε μέλος του κόμματος με συναίσθηση της ευθύνης του καλείται να απαντήσει, εάν με τη σημερινή πολιτική μας κατεύθυνση μπορούμε να χτίσουμε κόμμα ικανό να εμπνεύσει και να οδηγήσει την εργατική τάξη και τα σύμμαχα λαϊκά στρώματα στην επίτευξη του βασικού της σκοπού (την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού). Κατά τη δική μου γνώμη «δεν είναι στραβός ο γιαλός».

Ολο το προηγούμενο διάστημα (και με τα δύο προηγούμενα συνέδρια αλλά και παλαιότερα) υπήρχε μια διολίσθηση στην εφαρμογή της πολιτικής γραμμής του κόμματος σε «αριστερή» κατεύθυνση. Σαν αποτέλεσμα, ένα κόμμα πού είχε κεντρικό του στόχο την δημιουργία της κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας (Α.Α.Δ. μετώπου) και ενώ είχε πολύ μεγάλη μαζική, πολιτική και ιδεολογική δράση όλα αυτά τα χρόνια και έβαλε τη βασική «πλάτη» στο να αλλάξει το κλίμα στην ελληνική κοινωνία και για το ρόλο της ΕΕ αλλά και να ξεπεραστεί η ηττοπάθεια μετά τις ανατροπές το '89-'91 (κάτι που αναγνωρίζεται από πολύ πλατιά λαϊκά στρώματα), στην πράξη να αναλώνεται σε πολιτική χαρακωμάτων. Χωρίς να μπορεί να μετουσιώσει σε ολοκληρωμένη πολιτική πρόταση, ικανή να εκφράσει τις ανάγκες και τα συμφέροντα των εργαζομένων σήμερα, όλη αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση που ζει ο ελληνικός λαός. Με τις καταστρεπτικές συνέπειες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης που απειλεί ακόμη και την επιβίωση και το μέλλον ενός μεγάλου μέρους των λαϊκών οικογενειών. Με την πρωτόγνωρη κινητοποίηση πλατιών λαϊκών στρωμάτων ειδικά την τελευταία τριετία. Θεωρητικά θα έπρεπε να αποτελεί το καλύτερο υπόβαθρο για την πλατύτερη δυνατή συσπείρωση δυνάμεων σε κατεύθυνση ρήξης με τις βασικές επιλογές του συστήματος και το μεγαλύτερο δυνατό πολιτικό αλλά γιατί όχι και εκλογικό όφελος για το κόμμα.

Δύο βασικές παρατηρήσεις γι' αυτό.

Είναι άλλο πράγμα να έχεις στρατηγικό στόχο την ανατροπή του καπιταλισμού και άλλο να ταυτίζεις την στρατηγική με την ταχτική και ουσιαστικά να καταργείς την ταχτική σου διακηρύσσοντας συνεχώς την ανάγκη της συγκέντρωσης των δυνάμεων για την ανατροπή του καπιταλισμού, που όμως δε γίνεται με τα λόγια και με την (ουσιαστική) απόσπαση (παρά την συνεχή δράση για τα προβλήματα )από την καθημερινότητα των εργαζομένων και την υποτίμηση της πίεσης και για άμεσες λύσεις λόγω της οξύτητας των προβλημάτων.

Ούτε με τη διατύπωση (προσχηματικών στη ουσία) προτάσεων για το σήμερα χωρίς συνοχή και χωρίς την παραμικρή δυνατότητα υλοποίησής τους ακόμη και εάν ήταν το ΚΚΕ στην κυβέρνηση, απλώς και μόνο για να μη μας κατηγορούν ότι παραπέμπουμε την λύση των προβλημάτων στη «δευτέρα παρουσία». Αυτό δημιουργεί την αίσθηση στους εργαζόμενους ενός κόμματος ηθικού μεν (με την θρησκευτική έννοια του όρου) που μπορεί να έχουν για αποκούμπι, αλλά ανίκανου να αντιληφθεί τη σημερινή πραγματικότητα και κυρίως να κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να την αλλάξει. Στην πράξη αυτό σε οδηγεί (παρά τις αντίθετες και επίμονες προσπάθειες) στην υποχώρηση από την πάλη για άμεσα λαϊκά προβλήματα και γενικότερους αντιιμπεριαλιστικούς και αντιμονοπωλιακούς στόχους (αφού τα συνδέεις όλα με την κατάκτηση της εξουσίας) και φτάνουμε στο παράδοξο να δικαιώνεται η πολιτική μας για την ΕΕ και εμείς αντί να καλούμε για άμεση αποχώρηση από την ευρωζώνη και την ΕΕ με ένα συνεκτικό πρόγραμμα στόχων, κάτι που θα μπορούσε να συσπειρώσει άμεσα πολύ πλατύτερες δυνάμεις. Θα δημιουργούσε στην πράξη πολύ καλύτερες προϋποθέσεις αμφισβήτησης συνολικά του συστήματος, στην πορεία υλοποίησής του, τα συνδέουμε όλα πρώτα από όλα με την κατάκτηση της εξουσίας.

Πρέπει να απαντήσουμε με ειλικρίνεια: Το κόμμα θα αγωνίζεται για τη λύση προβλημάτων στο έδαφος του καπιταλισμού χωρίς να παραιτείται από το καθήκον της ανατροπής του; Υπάρχει περιθώριο ανακούφισης των λαϊκών στρωμάτων χωρίς να έχει προηγηθεί η ανατροπή του συστήματος, κάτω από ποιες συνθήκες; Τι συνεκτικό περιεχόμενο θα έχει ένα τέτοιο σύνολο στόχων στις σημερινές συνθήκες (δε μιλάμε για κυβέρνηση της λεγόμενης «αριστεράς») που θα μπορούσε να συσπειρώσει μια πλατιά λαϊκή πλειοψηφία να υιοθετήσει αυτό το σύνολο των στόχων που δε θα είναι σοσιαλισμός, αλλά θα έρχεται σε σύγκρουση με βασικές επιλογές του συστήματος. Θα του αφαιρεί συμμάχους. Θα βάζει σε κίνηση πλατύτερες μάζες και μέσα από τη διαδικασία της δράσης για την υλοποίησή τους και τη συνεχή ιδεολογική και πολιτική δράση των κομμουνιστών θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την τελική αναμέτρηση και τη συνολική ανατροπή του καπιταλισμού και την κατάκτηση της εξουσίας. Ενας τέτοιου είδους «συμβιβασμός» μας απομακρύνει από τον στρατηγικό μας στόχο ή αντιθέτως τον φέρνει ακόμη πιο κοντά;

Κατά τη γνώμη μου, εάν θέλουμε να παραμείνουμε στη «ζωή» σαν κομμουνιστικό κόμμα και να μην μετατραπούμε σε ένα κλειστό αριστερίστικο μόρφωμα με μειωμένη πολιτική επιρροή, το οποίο απλώς θα ανακοινώνει σοφιστείες και θα κουνάει δασκαλίστικα το δάχτυλο από τη μεριά της Μαρξιστικής ορθοδοξίας και του κατόχου της απόλυτης αλήθειας σε όλους τους άλλους (και τελευταία και στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα), πρέπει αξιοποιώντας και στηριζόμενοι στην υπερ90χρονη ιστορία μας, να ασχοληθούμε ουσιαστικά με τον αγώνα για την λύση των άμεσων και των γενικότερων λαϊκών προβλημάτων, στην επαναφορά του Α.Α.Δ. μετώπου των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων στο πρόγραμμά μας και την αποφασιστική δράση για τη δημιουργία του.

Το σύστημα δεν έχει σαν μοναδική επιδίωξη την ενσωμάτωση του κομμουνιστικού κόμματος. Εξίσου καλά βολεύεται και με την περιθωριοποίησή του και την απόσπασή του από τις πλατιές μάζες των εργαζομένων. Ας αφήσουμε για άλλους πολιτικά και μαρξιστικά κριτήρια συνεργασίας του τύπου «ποιοι πέρασαν από το ΚΚΕ και έφυγαν» (χωρίς να θεωρείται μικρό και αυτό) και ας τα προσδιορίσουμε πιο ουσιαστικά με βάση τους στόχους μας σε θετική κατεύθυνση. Διαφορετικά εάν δεν σταθούμε εμείς στο ύψος των αναγκών, ειδικά αυτή την περίοδο, «κάποιος άλλος θα καλύψει αυτό το κενό» και δε θα μας το συγχωρήσει ο λαός και η ιστορία.

Η μέχρι τώρα πορεία του προσυνεδριακού διαλόγου και η καθημερινή πολιτική μας συμπεριφορά και πρακτική, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Πολύ φοβάμαι ότι στα επόμενα χρόνια από χειρότερη θέση θα ξανασυζητάμε για της πορεία του κόμματος. Μακάρι η εκτίμηση αυτή να είναι βαθιά λαθεμένη.