Πέμπτη 21 Μάρτη 2013
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΜΠΕΝΕΝΤΕΚ ΦΛΙΓΚΑΟΥΦ
Ανεμος ψυχής

Χαρισματικός κινηματογραφιστής ο Ούγγρος Μπενς Φλίγκαουφ. Χαρισματική και η 5η μεγάλου μήκους ταινία του «ΑΝΕΜΟΣ ΨΥΧΗΣ», μακριά από τις καρικατουρίστικες, φεστιβαλικές ταινίες, είδος που όλο και συχνότερα εμφανίζεται στη διαδικασία των βραβεύσεων και για την οποία ο Φλίγκαουφ πήρε από τα χέρια του Μάικ Λι την «Αργυρή Αρκτο» καλύτερης ταινίας, στο φετινό φεστιβάλ του Βερολίνου. Ο Ούγγρος απόδειξε και με το «ΔΑΣΟΣ» που είδαμε πέρσι ότι όντως πρόκειται για ένα σκηνοθέτη που αξίζει να παρακολουθεί κανείς από πολύ κοντά.

«

Στην Ουγγαρία, μεταξύ 2008 και 2009, ομάδα κακοποιών επιδιδόταν σε σειρά πράξεων βίας κατά της κοινότητας των Ρομά. 16 σπίτια δέχτηκαν επίθεση με μολότοφ και 63 σφαίρες έφυγαν από πιστόλια και τουφέκια. Τα εγκλήματα αυτά προκάλεσαν συνολικά 55 θύματα. 6 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 5 τραυματίστηκαν πολύ σοβαρά...». «Η ταινία μου δεν αποτελεί απλά ένα ντοκουμέντων των επιθέσεων μίσους...» σχολιάζει ο σκηνοθέτης...

Στην ταινία, η εργαζόμενη σαν καθαρίστρια, τσιγγάνα Μαρί, στην ελεύθερη πια Ουγγαρία των εργολάβων και των ΜΚΟ εργοδοτών που δείχνουν φιλανθρωπία χαρίζοντας στους εξαθλιωμένους παλιά τους ρούχα, ζει με τον ανάπηρο πατέρα της και τα δύο της παιδιά σε μια καλύβα στο δάσος, έξω απ' την πόλη. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι απαράδεκτες, όπως όλων των Ρομά, χωρίς στοιχειώδεις υποδομές νερό, αποχέτευση, ηλεκτρικό κλπ. Η γυναίκα δουλεύει σκληρά σε περιβάλλον εχθρικό γεμάτο μίσος και προκαταλήψεις. Τα ίδια αντιμετωπίζει και η κόρη της που πηγαίνει σχολείο, δείχνει αξιοσημείωτη επιμέλεια και παράλληλα φροντίζει και το μικρό της αδελφό -που όλη μέρα τριγυρίζει άσκοπα και τσεπώνει ό,τι βρει- αλλά και όποιον έχει ανάγκη, σαν το μικρό κοριτσάκι της γειτονικής οικογένειας. Ο άνδρας της Μαρί έχει μεταναστεύσει στον Καναδά όπου η οικογένεια σχεδιάζει να μεταφερθεί όποτε συγκεντρώσει τα λεφτά για το ταξίδι...

Τον τελευταίο καιρό, περισσότερο από ποτέ, βρίσκονται όλοι σε διαρκή επιφυλακή: πέντε οικογένειες στην περιοχή δολοφονήθηκαν με πυροβόλα όπλα, μέσα στα ίδια τους τα σπίτια. Σκότωσαν Ρομά εργαζόμενους και όχι «παράσιτα». Το κίνητρο των εγκλημάτων αποτελεί μυστήριο, και η ρατσιστική τους λογική τους δεν φτιάχνει νόημα. Τι οδηγεί και ποιους σε τέτοιες πράξεις;

Στο «ΑΝΕΜΟΣ ΨΥΧΗΣ» ο Φλίγκαουφ δουλεύει με μη επαγγελματίες ηθοποιούς, με παιδιά που είναι κάτι παραπάνω από «πιστευτά». Η ταινία είναι πιο κλασική στην αφήγηση και τη σκηνοθεσία της από την ταινία του «ΔΑΣΟΣ» που είδαμε πέρσι. Υπάρχει ιστορία, διάλογοι, χαρακτήρες, υπάρχει μια υπερκινητική κάμερα που ακολουθεί τη δράση. Μπορεί η εμμονή στη λεπτομέρεια να θυμίζει τη σχολαστικότητα με την οποία ο σκηνοθέτης βλέπει και καταγράφει τα πράγματα αλλά εδώ η λεπτομέρεια εντοπίζεται στην ύπαρξη μιας έξω από το κάδρο απειλής. Ενός φόβου που θα μπορούσε να είναι και φανταστικός...

Η ταινία μπορεί με κλειστά τα μάτια να καταταγεί στο σινεμά δημιουργού (auteur). Η κάμερα μόνιμα στον ώμο ακολουθεί βήμα βήμα τους χαρακτήρες. Τους ακολουθεί κυριολεκτικά, βρίσκεται πάντα πίσω τους, πιεστικά κολλημένη στο σβέρκο τους... Η σκηνοθεσία της ταινίας όμως πάει ακόμα πιο μακριά. Συσσωρεύει σφιχτά, κλειστά κάδρα πάνω στα εν κινήσει πρόσωπα των χαρακτήρων. Διαμορφώνει αίσθηση έντονης ανησυχίας, αίσθηση αόρατης απειλής και φόβου...

Ο Φλίγκαουφ φροντίζει να διοχετεύει λακωνικά πληροφόρηση με χαρακτήρα αφαίρεσης. Παραμερίζει όποιες περιττές λεπτομέρειες για να φθάσει κατευθείαν στο ουσιώδες. Προβληματίζεται πάνω στην εικόνα, στο χρόνο, στον ήχο. Πάνω στα βασικά εργαλεία που χρησιμοποιεί για να συνθέσει το προσωπικό του, διαφορετικό σινεμά. Η στρατηγική δόμησης της σουσπάνς αποδεικνύεται το φόρτε του σκηνοθέτη. Με χρήση επιλεγμένης μεθυστικής μουσικής, με πλάνα από τη φύση άλλοτε βουκολική κι άλλοτε φριχτή σπαρμένη ψοφίμια γουρουνιών, με τα εσωτερικά των σπιτιών με αποπνικτική ατμόσφαιρα και ξεθωριασμένες κουρτίνες να κρέμονται βαριά πάνω απ' την ταινία. Σε στιγμές πάντως, το σινεμά του Φλίγκαουφ γίνεται υπνωτικό, μονότονο, δυσπνοϊκό...

Η ιστορία λαμβάνει χώρα στην Ουγγαρία. Η σύνδεση με τη σημερινή πραγματικότητα είναι άμεση, η ταινία όμως αποφεύγει τη διδακτική αναπαράσταση. Η έκβαση της ιστορίας, ψυχρή και αδυσώπητη. Η τελευταία σεκάνς στο νεκροτομείο συνοψίζει με αποστομωτική σαφήνεια ό,τι υπαινίσσεται η ταινία επί δύο. Το αστικό κράτος, αφού ρημάζει και κατακρεουργεί τους ζωντανούς, εγγυάται, στους υπηκόους του, αξιοπρεπή κηδεία ... Τέλος που σε αφήνει άφωνο.

Η ταινία του Φλίγκαουφ ξεφεύγει από τα δραματικά γεγονότα και μεταμορφώνεται σε ένα μύθο με έναν απόντα πατέρα, με δάση καταραμένα, με δράκους που ξερνούν φωτιά, με μια μάνα - κουράγιο και ένα χαμένο παιδί... Πολύ πολύ ενδιαφέρουσα!!!

Παίζουν: Κάταλιν Τόλντι, Γκιόργκι Τόλντι, Ατιλα Εγκιεντ, κ.ά.

Παραγωγή: Ουγγαρία, Γερμανία, Γαλλία (2012).

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Ο Αληθινός Φασισμός» στην «Αλκυονίδα» (2017-08-23 00:00:00.0)
Ενα σπίτι στο Παρίσι (2015-01-22 00:00:00.0)
Λευκός θεός (2014-12-11 00:00:00.0)
Το κόλπο (2011-05-08 00:00:00.0)
«Εφυγε» ο Κ. Μανουσάκης (2005-09-02 00:00:00.0)
Σε φόντο μπλε, κόκκινο, λευκό (1998-09-27 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ