Αλλωστε η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων από τους επαγγελματικούς κινδύνους αντιμετωπίζεται με ριζικά διαφορετικά κριτήρια από τις δυνάμεις του κεφαλαίου και της εργασίας.

Ωστόσο, δεν μπορεί εύκολα να αμφισβητηθεί (γι' αυτό αποκρύπτεται) ότι οι συνθήκες εργασίας που επικρατούν κάθε φορά και οι επαγγελματικοί κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, λόγω, ακριβώς, αυτών των συνθηκών, αποτελούν μια συνεχή και σοβαρή απειλή (εργατικά ατυχήματα, επαγγελματικές ασθένειες, πρόωρη φθορά της υγείας), με σημαντικές προεκτάσεις, κοινωνικές, οικονομικές και ασφαλιστικές.

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) σε σχετικά πρόσφατη εκτίμησή της (1997) ανεβάζει το οικονομικό κόστος των συνεπειών (προσωρινή ή και μόνιμη αναπηρία λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής ασθένειας) σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 5% του ΑΕΠ... (Πηγή: Health and Enviroment in Sustainable Development, Geneva, WHO, 1997).

Το κόστος αυτό σήμερα βαρύνει το ΙΚΑ συνολικά και όχι τους εργοδότες, όπως κατ' αποκλειστικότητα θα έπρεπε να χρεωθούν και να καταβάλλουν μέσω της ασφαλιστικής κάλυψης (εισφοράς) για τον επαγγελματικό κίνδυνο των εργαζομένων.

Ετσι και παρά το ότι η εισφορά αυτή προβλέπεται με το άρ. 2 του Ν. 4104/1960 και επιβαρύνει μόνο τους εργοδότες, για να «εξισορροπιστεί» η αντίστοιχη απαλλαγή τους από την αστική ευθύνη του Α.Κ. 657 για αποζημίωση του εργαζόμενου θύματος, περιορίστηκε σε ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων και «μισθωτών» στην Αττική, με βάση σχετικό πίνακα του 1961 (Β.Δ. 473/61), που δεν έχει αναθεωρηθεί από τότε... και η οποία εισφορά ανέρχεται σε ποσοστό στο 1% των αποδοχών των εργαζομένων στις συγκεκριμένες - μόνο - επιχειρήσεις!!!

Και επειδή τρώγοντας έρχεται η όρεξη... - στο πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης επίθεσης που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και επιδιώκει την ισοπέδωση των κατακτήσεων των εργαζομένων - το κεφάλαιο και οι εκφραστές του, με προπομπό τον ΣΕΒ, απαιτούν την πλήρη κατάργηση του θεσμού της εργοδοτικής εισφοράς για τον επαγγελματικό κίνδυνο, μαζί με αυτού των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.

Αξίζει στο σημείο αυτό να υπενθυμίσουμε ότι ανάλογη απόπειρα για το θεσμό των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων έγινε και το 1990, πριν την ψήφιση του Ν. 1902/90. Κάτω όμως από τη σθεναρή αντίσταση του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, η συγκεκριμένη Επιτροπή που συστήθηκε για τον αποχαρακτηρισμό σημαντικών κλάδων εργαζομένων από τα βαρέα και ανθυγιεινά, αρνήθηκε ουσιαστικά να γνωμοδοτήσει σχετικά, υπογραμμίζοντας την αδυναμία της για μια επιστημονική επανεκτίμηση, αφού δε διέθετε βασικά στοιχεία για κάτι τέτοιο, όπως μετρήσεις βλαπτικών παραγόντων, επιδημιολογικά στοιχεία νοσηρότητας, αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, αποτίμηση του βαθμού εφαρμογής της σχετικής με την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας νομοθεσίας κατά κλάδους παραγωγής κ.λ.π.

Η απαίτηση αυτή είναι επιβεβλημένη και αποτελεί ελάχιστο όρο -προϋπόθεση για την εφαρμογή στην πράξη της υφιστάμενης νομοθεσίας για την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας, που συχνά πυκνά επικαλούνται κυβέρνηση και εργοδότες. Διότι με τα σημερινά δεδομένα συμφέρει τον εργοδότη να πληρώνει τα όποια πρόστιμα - αν και όταν του επιβληθούν - για παράβαση της σχετικής νομοθεσίας, παρά να καταβάλλει το κόστος βελτίωσης των συνθηκών εργασίας, που η συγκεκριμένη νομοθεσία επιβάλλει.

Με αυτή την έννοια - εκτός των άλλων - ο εργοδότης που δεν παίρνει μέτρα βελτίωσης των συνθηκών εργασίας με αρνητικές επιπτώσεις, σε εργατικά ατυχήματα, επαγγελματικές ασθένειες κ.λ.π., θα επιβαρύνεται από αυξημένη ασφαλιστική εισφορά.

Τέλος, στο μέτωπο που έτσι κι αλλιώς έχει ανοίξει, τα θέματα που αφορούν την υγεία των εργαζομένων, τις συνθήκες εργασίας και τη θωράκιση της κοινωνικής προστασίας με τη διεύρυνση των διεκδικήσεων στην Κοινωνική Ασφάλιση αγγίζουν κάθε εργαζόμενο, κάθε εργάτη.

Γι' αυτό, τοποθετώντας τα ζητήματα αυτά στην προτεραιότητα που τους αρμόζει, δεσμευόμαστε να επανέλθουμε, αναδεικνύοντας και άλλες σημαντικές πλευρές των θεμάτων αυτών που δεν μπορούν να εξαντληθούν στα πλαίσια αυτού του σημειώματος.