«Γερμανικές επιχειρήσεις ψάχνουν και... δε βρίσκουν νέους μαθητευόμενους οι οποίοι θέλουν να σταδιοδρομήσουν στο χώρο της μαγειρικής. Από το 2007 ο αριθμός των εκπαιδευόμενων έχει μειωθεί κατά 50% (...) Τα τελευταία χρόνια μόλις 23.000 νέοι έχουν δείξει σχετικό ενδιαφέρον, ενώ πριν από επτά χρόνια ο αριθμός των εκπαιδευόμενων σε όλη τη Γερμανία ήταν σχεδόν διπλάσιος. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία του Γερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (DIHK) που παραθέτει το δίκτυο N-TV, το 2013 μόλις 9.750 νέοι άρχισαν την εκπαίδευσή τους στο συγκεκριμένο επάγγελμα και πολλοί από αυτούς τη διέκοψαν πολύ σύντομα».

Τις... δυσκολίες που συναντούν οι ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις στη Γερμανία να εξασφαλίσουν νέους για τις θέσεις μαθητείας που δημιουργούν, περιγράφει το ρεπορτάζ της ελληνόφωνης ιστοσελίδας της Deutsche Welle (DW). Οπως υπολογίζει, οι κενές θέσεις εκπαιδευόμενων στον κλάδο φτάνουν σήμερα τις 160.000.

Οσο για τους λόγους στους οποίους οφείλεται αυτή η έλλειψη, το ρεπορτάζ εξηγεί την απροθυμία των νέων ως εξής: «Η μαθητεία τους, σύμφωνα με τις ισχύουσες συλλογικές συμβάσεις, αμείβεται με ποσό 500-700 ευρώ για 39 ώρες εργασίας εβδομαδιαίως, οι οποίες ωστόσο αυξάνονται κατά πολύ με τις υπερωρίες και τα Σαββατοκύριακα που δεν πληρώνονται».

Τις τηλεοπτικές εκπομπές μαγειρικής ενοχοποιεί ο πρόεδρος της Ενωσης Μαγείρων, που υποστηρίζει πως η συγκεκριμένη μόδα έχει αντιφατικά αποτελέσματα: Από τη μια, οι συγκεκριμένες εκπομπές «έχουν αναβαθμίσει την εικόνα του επαγγέλματος», από την άλλη, όμως, «μεταφέρουν μία λανθασμένη και εξωραϊσμένη εικόνα», με αποτέλεσμα πολλοί εκπαιδευόμενοι να μπαίνουν στο επάγγελμα με «λανθασμένες προσδοκίες».

Με άλλα λόγια, η βιτρίνα που παρουσιάζεται στις γερμανικές τηλεοπτικές οθόνες δεν έχει και πολλές ομοιότητες με τις πραγματικές συνθήκες δουλειάς που συναντούν οι νέοι στον κλάδο.

Αντίστοιχη έλλειψη παρατηρείται και στους κομμωτές και τις κομμώτριες. «Σήμερα περίπου 25.000 νέοι στη Γερμανία μαθαίνουν το επάγγελμα», αναφέρει η ίδια ιστοσελίδα και κάνει λόγο για σημαντική μείωση, που σε ορισμένες περιοχές έχει αγγίξει το 50% κατά τη διάρκεια των 10 τελευταίων χρόνων. Και στην περίπτωση των κομμωτηρίων, η μείωση του αριθμού των μαθητευόμενων αποδίδεται στο γεγονός ότι οι θέσεις μαθητείας είναι ιδιαίτερα κακοπληρωμένες: Οι χιλιάδες μαθητευόμενοι έχουν μηνιαίες αποδοχές που κυμαίνονται από 210 έως 500 ευρώ.

Μπορεί η μαθητεία στα πρότυπα του γερμανικού μοντέλου «δυαδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης» να προβάλλεται και στην Ελλάδα ως «λύση» στο πρόβλημα της ανεργίας των νέων, στην πράξη, όμως, φαίνεται ότι το μόνο που εγγυάται είναι πάμφθηνη εργατική δύναμη για τις επιχειρήσεις.

Είναι, ωστόσο, βέβαιο πως δε θα λείψουν και αυτοί που, στην παραπάνω κατάσταση, θα δουν μια «ευκαιρία» για τους άνεργους νέους να στραφούν στις κουζίνες των γερμανικών ξενοδοχείων και εστιατορίων ή στα κομμωτήρια της Γερμανίας για να διεκδικήσουν μια θέση μαθητείας που δεν εξασφαλίζει ούτε τα απαραίτητα για την επιβίωση.

Η προσέλκυση μαθητευόμενων από το εξωτερικό είναι στόχος των γερμανικών επιχειρήσεων, της κυβέρνησης που στηρίζει την «επαγγελματική κινητικότητα νέων ανέργων από άλλες χώρες της Ευρώπης» και ασφαλώς της ΕΕ που διαφημίζει την «κινητικότητα» ως μέτρο για την καταπολέμηση της ανεργίας. Ο ίδιος ο ΟΑΕΔ έχει άλλωστε εγκαινιάσει τη συνεργασία με το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο στο πεδίο της επαγγελματικής εκπαίδευσης, ξεκινώντας από ειδικότητες του κλάδου του τουρισμού - επισιτισμού.

Από τη δική τους σκοπιά, οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι νέοι δεν πρέπει να έχουν καμιά αυταπάτη πως το κυνήγι μιας κακοπληρωμένης θέσης μαθητείας από χώρα σε χώρα μπορεί να τους γλιτώσει από την ανεργία και τη φτώχεια.