Με 1.3 τρισ. δραχμές προικοδοτείται η αντιδραστική αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος, μέσα από το δεύτερο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευση και Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση (ΕΠΕΑΕΚ 2), που αντιστοιχεί στη μερίδα των κονδυλίων του Γ` ΚΠΣ για το χώρο της εκπαίδευσης, με ορίζοντα υλοποίησης το 2006. Χτες, έγινε η πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής παρακολούθησης του 2ου ΕΠΕΑΕΚ που πήρε χαρακτήρα φιέστας με τον υπουργό Παιδείας να εξυμνεί τις δυνατότητες που ανοίγουν για τη χώρα τα κοινοτικά κονδύλια. Και το ΕΠΕΑΕΚ 2 κινείται μέσα στα στενά πλαίσια της «διά βίου κατάρτισης» σε αντίθεση με ό,τι θέλουν να παρουσιάσουν οι εμπνευστές αυτού του υποκατάστατου εκπαιδευτικού συστήματος με εκφράσεις όπως «παιδεία ανοιχτών οριζόντων».

Στο πλαίσιο αυτό, τη μερίδα του λέοντος των κονδυλίων και των ενεργειών κατέχει ο άξονας που αναφέρεται στη δήθεν «προώθηση και βελτίωση της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης στα πλαίσια της διά βίου μάθησης». Για την πρακτική εφαρμογή του μέτρου εισάγονται εναλλακτικοί τρόποι εκπαίδευσης και κατάρτισης στο πλαίσιο των οποίων περιλαμβάνεται η ανάπτυξη των Ινστιτούτων Διαρκούς Εκπαίδευσης (ΙΔΕ) (πρόκειται για τη μετεξέλιξη των γνωστών Προγραμμάτων Σπουδών Επιλογής, που λειτουργούν σε κάποια ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης). Οπως προκύπτει από τον προγραμματισμό του ΕΠΕΑΕΚ 2, ο στόχος είναι ο συνολικός αριθμός εγγεγραμμένων φοιτητών στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και τα ΙΔΕ να φτάσει τις 45.000 το 2006, ενώ ο αριθμός τους να φτάσει στα 20. Πρόκειται δηλαδή για μία ακόμα κατηγορία τίτλων σπουδών και πτυχιούχων που θα έρθουν να προστεθούν στο συνονθύλευμα πτυχίων και πτυχιούχων και στις στρατιές των απασχολήσιμων.

Μία βασική αρχή που διαπνέει και το ΕΠΕΑΕΚ 2 είναι η σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας σε όλες τις βαθμίδες με έμφαση στην τριτοβάθμια, όπου ζητούμενο είναι η «εξοικείωση των φοιτητών και των σπουδαστών με το εργασιακό περιβάλλον και τις απαιτήσεις του επαγγελματικού χώρου». Σε ό,τι αφορά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, προβλέπεται η εισαγωγή του θεσμού της πρακτικής άσκησης στα ΤΕΕ που θα εφαρμοστεί αρχικά πιλοτικά με τους τελειόφοιτους να προσλαμβάνονται για διάστημα δύο μηνών από επιχειρήσεις. Από τις «καινοτομίες» του ΕΠΕΑΕΚ 2 σε σχέση με το προηγούμενο αντίστοιχο επιχειρησιακό πρόγραμμα, είναι η «ανάπτυξη και προώθηση της επιχειρηματικότητας και της προσαρμοστικότητας των νέων» που ξεδιπλώνεται από το δημοτικό μέχρι και το μεταπτυχιακό, με στόχο να δώσει μαθήματα νεοφιλελευθερισμού όχι βέβαια στους αυριανούς επιχειρηματίες, αλλά κυρίως τους αυριανούς εργαζόμενους.

Συνοπτικά, οι άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφονται οι δράσεις του ΕΠΕΑΕΚ είναι η προώθηση της ισότητας πρόσβασης στην αγορά εργασίας για όλους και ιδιαίτερα όσους απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό, η προώθηση και βελτίωση της Εκπαίδευσης και της Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης στα πλαίσια της διά βίου μάθησης, η ανάπτυξη και προώθηση της επιχειρηματικότητας και προσαρμοστικότητας των νέων, η δημιουργία και ενίσχυση υποδομών για την υλοποίηση των μέτρων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Κύριο χαρακτηριστικό όλων των αξόνων είναι η προσέγγιση των εκπαιδευτικών προβλημάτων μέσα από παρεμβάσεις που δεν αγγίζουν στο ελάχιστο τις αιτίες που τα δημιουργούν (π.χ. η δικτύωση των σχολείων προβάλλεται ως πανάκεια) ενώ στον προσανατολισμό όλων των επιμέρους μέτρων διακρίνεται η τάση πιο στενής πρόσδεσης της εκπαίδευσης με τις εφήμερες ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Οπως τόνισε ο υπουργός Παιδείας στην ομιλία του κατά τη χτεσινή συνεδρίαση, απόφαση και του προχτεσινού συμβουλίου υπουργών που έγινε στις Βρυξέλλες είναι η ενίσχυση των βασικών δεξιοτήτων και η πιο εξειδικευμένη γνώση όλου του πεδίου των τεχνολογιών, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην ανάγκη εντατικοποίησης των ρυθμών εφαρμογής των αποφάσεων.

Ιδιαίτερα ενθουσιώδης ήταν ο Π. Ευθυμίου όταν αναφερόταν στην κοινοτική χρηματοδότηση, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η Ελλάδα χρωστάει πολλά στα ΚΠΣ και ότι η χώρα θα πρωταγωνιστήσει στον τομέα της Παιδείας. Μάλιστα, ο υπουργός Παιδείας ανέφερε ως θετικό επίτευγμα το γεγονός ότι το ΕΜΠ είναι δεύτερο ανάμεσα στα Πανεπιστήμια στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων, ενώ στην πραγματικότητα η κρατική υποχρηματοδότηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση λειτουργεί εκβιαστικά για την υπαγωγή στους δεσμευτικούς όρους ως προς τους στόχους και τους σκοπούς των δραστηριοτήτων τους.