Πέμπτη 19 Φλεβάρη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 21
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΚΛΙΝΤ ΙΣΤΓΟΥΝΤ
Ελεύθερος σκοπευτής

Πάρτι πατριωτικών κλισέ, διαφήμιση των Αμερικανών πεζοναυτών και ετυμηγορία υπεράσπισης της αμερικάνικης μηχανής θανάτου, η έντονα ρατσιστική ταινία για τον «καλύτερο» Αμερικανό ελεύθερο σκοπευτή όλων των εποχών, με 160 τουλάχιστον δολοφονίες στην πλάτη του, το προπαγανδιστικό και, πολύ πιθανόν, κύκνειο σκηνοθετικό άσμα του 84χρονου Κλιντ Ιστγουντ, που βέβαια ουδέποτε απέκρυψε τις ιδεολογικές του συγγένειες. Η ταινία συνιστά συνέχεια της αμερικανικής αποικιοκρατικής μυθολογίας για τους ήρωες του έθνους, που έπεσαν κατά την αναμέτρησή τους με τους απολίτιστους βάρβαρους εχθρούς. Οι γενικευμένες ομοιότητες με την ασύστολη προπαγάνδα των ταινιών «γουέστερν», που δικαιολογεί τις μαζικές σφαγές ολόκληρων φυλών ερυθρόδερμων, είναι έντονες. Ο «Ελεύθερος σκοπευτής» του Κλιντ Ιστγουντ, υποψήφιος για μπόλικα Οσκαρ - η προπαγάνδα λειτουργεί πάντα ανταποδοτικά κι ας κρύβεται αυτό επιμελώς - βασίζεται στην μπεστ σέλερ αυτοβιογραφία του ήρωα του έθνους Κρις Κάιλ. Αποδίδεται δε κινηματογραφικά πνιγμένη σε ποτάμια τεστοστερόνης προερχόμενης από το συγκεντρωμένο μισθοφορικό λουμπεναριό, που δεν μιλά παρά γρυλίζει, σε βόμβες κάθε είδους και σε γενικώς και αορίστως «κακούς», που πολεμούν τους Αμερικάνους κατακτητές. Ο χολιγουντιανός σταρ Μπράντλεϊ Κούπερ, με 20 κιλά παραπάνω, υποδύεται τον λαϊκό, πλην τίμιο, καουμπόι που, συντετριμμένος από τις τηλεοπτικές εικόνες, κατατάσσεται χωρίς δεύτερη σκέψη στους πεζοναύτες και στέλνεται στο Ιράκ όπου μετατρέπεται σε μηχανή θανάτου, με την Βίβλο όμως στο μέρος της καρδιάς και με αδιαπραγμάτευτη πίστη στο καθήκον προς την πατρίδα...

Υπάρχουν τρία είδη ανθρώπων, λέει ο πατέρας του ήρωα. Τα πρόβατα, οι λύκοι και τα τσοπανόσκυλα, που προστατεύουν το κοπάδι. Ο Κρις θα γίνει τσοπανόσκυλο που με το όπλο στο χέρι υπερασπίζεται τους δικούς του, πρώτα τους επίλεκτους πεζοναύτες και κατ' επέκταση τον αμερικανικό λαό. Η ταινία δεν στάθηκε ούτε στιγμή στα αισχρά ψέματα της αμερικανικής εξουσίας για την εισβολή στο Ιράκ το 2003, για την κατοχή και τη μαζική γενοκτονία από τους ιδιωτικούς μισθοφορικούς στρατούς της «Blackwater» και τα συστηματικά βασανιστήρια στις φυλακές του Αμπού Γκράιμπ. Ο Ιστγουντ υιοθετεί πλήρως την οπτική του ελεύθερου σκοπευτή, που επονομάζεται «θρύλος», βλέπει τον Κάιλ σαν εθνικό ήρωα, ολόκληρη η ταινία συνιστά φόρο τιμής στους πεζοναύτες και δεν αφήνει παραμικρό περιθώριο αμφισβήτησης των τεκταινόμενων. Μάλιστα, όταν ένας Αμερικανός που τόλμησε να αμφισβητήσει την αποστολή πέφτει νεκρός από σφαίρα Ιρακινού, ο Κάιλ (και ο Ιστγουντ) θεωρεί ότι τον σκότωσε η αμφιβολία. Η αρχή της ταινίας καλή. Καλό μοντάζ, αποτελεσματική, οικονομική αφήγηση. Μαθαίνουμε από πού έρχεται ο πεζοναύτης, ποιον αγαπά και γιατί κάνει αυτό που κάνει. Μέχρι που επιστρέφουμε στο Ιράκ κι εκεί αρχίζει το σοβαρό πρόβλημα... Γιατί ο Ιστγουντ που, ακόμα, σκηνοθετεί με προφανή αυτοκυριαρχία, γνωρίζει άριστα τι πρέπει να κάνει για να αποδώσει αυτό που θέλει στην οθόνη. Παράδειγμα, μια φρικώδης σκηνή που ο Ιστγουντ εκμεταλλεύεται στο μάξιμουμ. Μια Ιρακινή βγαίνει από ένα οίκημα με ένα αγόρι και στέκεται μπροστά σε αμερικανικά μηχανοκίνητα. Ο «θρύλος» σκέφτεται τι να κάνει, να χτυπήσει ή όχι; Ο Ιστγουντ μάς γυρίζει πίσω στο χρόνο, γινόμαστε κοινωνοί του ασπρόμαυρου της οπτικής του «θρύλου», που ξεκινά από ένα πατριωτικό σπιτικό στο Τέξας. Ετσι, αν πριν δεν καταλαβαίναμε τι θα γινόταν, τώρα ξέρουμε τι θα γίνει... Και ο «θρύλος» τραβά τη σκανδάλη.

Τα 4 αλέ - ρετούρ Βαγδάτη - Τέξας συνιστούν 4 μακρές σεκάνς δράσης, γύρω από τις οποίες δομείται η ταινία, που όμως παραμένει άχρωμη και αδύνατη, στατική και άκαμπτη. Η ταινία, το αναφέραμε παραπάνω, εστιάζει στις επιδόσεις του μεμονωμένου στρατιώτη και αποκόπτεται ολοκληρωτικά από τα συμφραζόμενα της πολιτικής. Δεν προβληματίζεται για τη ρατσιστική χωρίς αποχρώσεις εικόνα που ο ήρωας έχει και δεν θέτει ερωτήσεις για την αμερικανική πολιτική, ενώ θα μπορούσε να τρυπώσει κάτω από το δέρμα του ήρωα και των ομοίων του και στην κουλτούρα που παράγει το σύστημα και αναπαράγουν οι διάφοροι Κρις Κάιλ κι έτσι θα μπορούσε να είχε φτιαχτεί μια απείρως μεγαλύτερη ταινία.

Η καριέρα πάντως του Ιστγουντ, που μετά τα 80 του πήρε μια περίεργα αντιδραστική τροπή, αφήνει στο στόμα γεύση δυσάρεστη...

Με τους: Μπράντλεϊ Κούπερ, Σιένα Μίλερ, Μπεν Ριντ, Σάμι Σέικ, Ερικ Κλόουζ, κ.ά.

Παραγωγή: «American Sniper», ΗΠΑ (2014)

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΑΤΙΤΛΟ (2015-02-26 00:00:00.0)
Οι αποψινές επιλογές (2011-06-28 00:00:00.0)
«Τέλειος» κόσμος (2010-04-18 00:00:00.0)
Οι σημαίες των προγόνων μας (2006-11-09 00:00:00.0)
Η μάχη του... Χόνκι (2005-08-10 00:00:00.0)
Μεσάνυχτα σε έναν παράξενο κήπο (2002-02-17 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ