Ενδιαφέροντα στοιχεία για την προπαγανδιστική «μηχανή» της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας φέρνει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στο μνημείο του Αυγούστου, στη Νικόπολη της Πρέβεζας.

Το μνημείο χτίστηκε ανάμεσα στα 29 με 27 π.Χ., λίγα χρόνια μετά τη ναυμαχία του 31 π.Χ. όπου ηττήθηκαν ο Αντώνιος και η Κλεοπάτρα, ακριβώς για να τιμήσει τους νικητές, αλλά και να τονίσει την τύχη που θα είχαν ανάλογες βλέψεις όπως του παραπάνω θρυλικού ζευγαριού.

Εχει κατασκευαστεί σε φυσικό λόφο και σε έδαφος που ήταν γνωστό από τότε πως είναι ακατάλληλο για τέτοιου είδους κατασκευές. Ωστόσο, η επιλογή της συγκεκριμένης θέσης ήταν αυτοκρατορική διαταγή, αφού, στο σημείο εκείνο εικάζεται ότι ο Αύγουστος έστησε τη σκηνή του την παραμονή της ναυμαχίας. Ετσι, υπακούοντας στη σημειολογία της προπαγάνδας, οι Ρωμαίοι μηχανικοί δημιούργησαν ένα ανεπτυγμένο σύστημα απορροής των όμβριων υδάτων, για να μην κινδυνεύσει το κτίριο.

Οι αρχαιολόγοι έχουν ήδη συγκεντρώσει έναν αριθμό περίπου 5.000 θραυσμάτων όπως κράνη, όπλα, λόγχες, τρόπαια, νομίσματα, καθώς επίσης και θραύσματα πλοίων που διακοσμούσαν τη ζωφόρο, όπως τα έμβολα των πλοίων των ηττημένων. Αλλα θραύσματα γλυπτών παραπέμπουν σε αναπαραστάσεις αμαξομαχίας και πομπής θυσίας ή θριάμβου επίσημων Ρωμαίων.

Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη είναι αυτή ενός τμήματος μήκους 3,5 μ. της ζωφόρου, από πεντελικό μάρμαρο, το οποίο απεικονίζει πιθανότατα τον θρίαμβο του Αυγούστου. Ο ίδιος αναπαριστάται να κρατά δάφνη, ενώ υπάρχει ένας ηνίοχος, ένα αγόρι, ένα κορίτσι και τρεις γενειοφόροι ιππείς, όχι Ρωμαίοι. Εικάζεται ότι τα παιδιά είναι της Κλεοπάτρας ή ηγεμόνων που συμμάχησαν με τον Αύγουστο.

Ο βωμός του μνημείου είναι αφιερωμένος στον Απόλλωνα, αλλά μια επιγραφή πληροφορεί πως τα έμβολα των πλοίων των ηττημένων είναι αφιερωμένα στον Αρη και τον Ποσειδώνα.

Το μνημείο θα διαμορφωθεί σύμφωνα με μελέτη που ενέκρινε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, αρχής γενομένης από την ευθυγράμμιση και αποκατάσταση της βόρειας στοάς.