Οι εξελίξεις που πυροδοτήθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία στις 15 Ιούλη επιβεβαιώνουν καθημερινά ότι αυτό που τις καθόρισε και τις καθορίζει είναι οι ενδοαστικές και οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, δηλαδή η σύγκρουση συμφερόντων σε τμήματα της τουρκικής πλουτοκρατίας και οι σχέσεις της και τα παζάρια με ιμπεριαλιστικά κέντρα. Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, και χτες επιτέθηκε στον πρώην σύμμαχο και χρηματοδότη του από το 1999, ιμάμη επιχειρηματία με έδρα την Πενσιλβάνια των ΗΠΑ, Φετουλάχ Γκιουλέν, και το δίκτυό του, που η τουρκική κυβέρνηση ονομάζει «παράλληλο κράτος» και θεωρεί υπεύθυνο για το πραξικόπημα. Είχε επίσης προηγηθεί την Τετάρτη και η «αυτοκριτική» Ερντογάν ότι δεν μπόρεσε να «αποκαλύψει πολύ νωρίτερα το πραγματικό πρόσωπο αυτής της προδοτικής οργάνωσης». Μόνο που τη δύναμη του Γκιουλέν (με το δίκτυο σχολείων, πανεπιστημίων, επιχειρήσεων, Μέσων Ενημέρωσης, φιλανθρωπικών οργανώσεων και δικών του ανθρώπων στον κρατικό μηχανισμό) ο Ερντογάν τη χρησιμοποίησε ακριβώς για να αναδειχτεί σε ηγέτη της αστικής τάξης της Τουρκίας, τη συγκεκριμένη περίοδο. Τώρα, όμως, ο ίδιος δηλώνει ότι «θα αποκόψει τα έσοδα των επιχειρήσεων που συνδέονται με τον Τούρκο ιεροκήρυκα», γιατί είναι «εστίες τρομοκρατίας». Επίσης, προειδοποίησε τους «Γκιουλενιστές» ότι «δεν πήραν το μάθημά τους» και ότι είναι γνωστά τα σχέδιά τους για «νέα απόπειρα πραξικοπήματος στις 14 Αυγούστου».

Χτες, πάντως, δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης εξέδωσε ένταλμα σύλληψης σε βάρος του Γκιουλέν, με την κατηγορία ότι «διέταξε την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιούλη, που στοίχισε τη ζωή σε 272 ανθρώπους». Η τουρκική κυβέρνηση ζητάει από τις ΗΠΑ την έκδοσή του με την αμερικανική κυβέρνηση να ζητάει επαρκή στοιχεία. Ομως στο τέλος Αυγούστου ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζον Κέρι, θα βρίσκεται στην Τουρκία όπως μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο CNN Turk.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, χτες ο Τούρκος αρθρογράφος της «Ζαμάν» (εφημερίδας του Γκιουλέν που έκλεισε) Χουσεΐν Γκιουλερτσέ ισχυρίστηκε ότι σύνδεσμος του Γκιουλέν με τους πραξικοπηματίες που αποτέλεσε και τον «καθοδηγητή» τους είναι το πιθανότερο ο καθηγητής Θεολογίας Αντίλ Οκσιούζ. Οπως είπε, υπάρχουν υπόνοιες ότι ήταν στην αεροπορική βάση Ακιντσιλάρ στην Αγκυρα τις ώρες εκδήλωσης του πραξικοπήματος, ενώ είχε φτάσει από τις ΗΠΑ πριν από 20 μέρες και συνελήφθη στις 16 Ιούλη σε περιοχή δίπλα στη βάση, όπου δήλωσε ότι είχε έρθει για να αγοράσει ένα οικόπεδο. Φυσικά, η «είδηση» αναπαράχθηκε αμέσως από τουρκικά και διεθνή ΜΜΕ και «έδεσε» με το κυρίαρχο ...σενάριο. Ακόμα, χτες, ορισμένα τουρκικά ΜΜΕ, όπως το CNN Turk, μετέδωσε ότι προχτές έγινε απόπειρα δολοφονίας κατά του πρώην πρωθυπουργού της χώρας Αχμέντ Νταβούτογλου, που αποδόθηκε σε ...άτομο ψυχικά διαταραγμένο.

Κατά τα άλλα, και χτες συνεχίστηκαν οι επιχειρήσεις «εκκαθάρισης», ανακοινώθηκε ότι έχουν συλληφθεί 25.917 και από αυτούς σε 13.419 έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για συμμετοχή στο πραξικόπημα, ενώ ο συνολικός αριθμός των υπαλλήλων σε στρατό, Δικαστικό Σώμα άλλες υπηρεσίες (Εκπαίδευση, Υγεία) και ΜΜΕ που είτε έχουν συλληφθεί είτε τεθεί σε διαθεσιμότητα για διασυνδέσεις με το κίνημα «Χιζμέτ» του Γκιουλέν ξεπερνάνε τους 60.000. Χτες, επίσης, στα Αδανα συνελήφθησαν και 21 ύποπτοι ως μέλη του «Ισλαμικού Κράτους».

Σε ό,τι αφορά την αντιπαράθεση ΕΕ - Τουρκίας, αυτή συνεχίζεται καθημερινά. Χτες ο καγκελάριος της Αυστρίας, Κρίστιαν Κερν, δήλωσε ότι πρέπει να τεθεί τέλος στις συνομιλίες με την Τουρκία για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση, λόγω των ελλείψεων της χώρας στη δημοκρατία και την οικονομία. «Θα ήταν σοφό να πούμε τώρα ότι πατάμε το κουμπί "Reset" (επανεκκίνησης), η υπόθεση της ένταξης αποτελεί διπλωματική μυθοπλασία», σημείωσε και συμπλήρωσε «ξέρουμε ότι το επίπεδο δημοκρατίας είναι εμφανώς ανεπαρκές για να δικαιολογήσει την ένταξη (της Τουρκίας)... Το θέμα των οικονομικών είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικό γιατί η τουρκική οικονομία απέχει υπερβολικά από τη μέση ευρωπαϊκή». Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ είπε ότι η διακοπή των διαπραγματεύσεων θα ήταν «λάθος της εξωτερικής πολιτικής» προσθέτοντας ότι «η Τουρκία, στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα, δεν μπορεί να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και σίγουρα όχι αν επαναφέρει τη θανατική ποινή, όπως ζητούν ορισμένοι. Δεν νομίζω ότι θα βοηθούσε αν λέγαμε μονομερώς στην Τουρκία ότι οι διαπραγματεύσεις τερματίζονται».

Από την πλευρά του, ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας, Ομέρ Τσελίκ, σχολιάζοντας τα όσα είπε ο Αυστριακός καγκελάριος με νόημα ανέφερε: «Είναι ανησυχητικό που οι δηλώσεις του είναι παρόμοιες με εκείνες της ακροδεξιάς... Η κριτική είναι σίγουρα δημοκρατικό δικαίωμα, αλλά πρέπει να υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο ασκώ κριτική στην Τουρκία και στο είμαι εναντίον της Τουρκίας».

Επίσης, επιχειρείται να ριχτούν οι τόνοι και σχετικά με την τήρηση της συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας, μετά τις δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ, ότι αν δεν πάρουν βίζα έως τον Οκτώβρη οι Τούρκοι υπήκοοι, η χώρα του δεν θα την τηρήσει.