Ο ΟΑΕΔ είναι ένας ακόμα μηχανισμός αναδιανομής υπέρ της εργοδοσίας των εισφορών που εισπράττει από τους εργαζόμενους

Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από την Αιτιολογική Εκθεση της πρότασης νόμου για την ουσιαστική προστασία των ανέργων που έφερε, για άλλη μια φορά, τον περασμένο Μάρτη το ΚΚΕ στη Βουλή και περιγράφει με ακρίβεια τα νέα προγράμματα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για την υλοποίηση των αποκαλούμενων «πολιτικών ενεργητικής απασχόλησης».

Μορφές αυτών των πολιτικών είναι η «κοινωφελή εργασία», η «πρακτική άσκηση», η «κατάρτιση», η «επιταγή εισόδου», η μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επιδότηση των επιχειρήσεων και ό,τι άλλο επινοούν οι κυβερνήσεις για να υπηρετήσουν την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία των μονοπωλίων, με την παροχή φτηνής έως τζάμπα εργατικής δύναμης.

Μόλις προχτές, η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Ράνια Αντωνοπούλου, διαφήμισε δύο ακόμα προγράμματα: Το πρώτο αφορά στην «πρακτική άσκηση» 23.000 ανέργων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για τέσσερις μήνες, που πρακτικά σημαίνει προσφορά τζάμπα εργατικού δυναμικού στους εργοδότες.

Οι μισοί από αυτούς μετά τους τέσσερις μήνες θα συνεχίσουν να απασχολούνται πάλι σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για άλλους έξι μήνες. Η συνολική αμοιβή που θα πάρουν για δέκα μήνες δουλειά θα είναι μόλις 5.500 ευρώ (τμήμα των οποίων προέρχεται από το κράτος, δηλαδή από τη φορολεηλασία των εργατικών και λαϊκών οικογενειών) ή 550 ευρώ το μήνα μικτά.

Το δεύτερο πρόγραμμα αφορά τη μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επιδότηση των επιχειρηματιών, αφού η κυβέρνηση σκοπεύει να «σπρώξει» 10.000 ανέργους να το χρησιμοποιήσουν «ως επιταγή που θα επιτρέψει στον ιδιωτικό τομέα να τους προσλάβει», όπως κομψά είπε η αναπληρώτρια υπουργός. Δίπλα σε αυτά, «τρέχουν» ήδη προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας» και «επιδότησης της απασχόλησης».

Η απόδοση του επιδόματος ανεργίας στους εργοδότες για να προσλάβουν ανέργους ρίχνει και το τελευταίο «φύλλο συκής» από τον ΟΑΕΔ, ο οποίος λειτουργεί εξολοκλήρου για τα συμφέροντα της μεγαλοεργοδοσίας και ως «μεσολαβητής» για την παροχή στις επιχειρήσεις ευέλικτου και φτηνού δυναμικού, σύμφωνα με τις ανάγκες της κερδοφορίας τους.

Ο ρόλος αυτός αποτυπώνεται και στον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ για το 2016, όπου μειώνονται κι άλλο τα κονδύλια που προορίζονται ακόμα και για την ελάχιστη προστασία μέρους των ανέργων, ενώ αντίστροφα, περισσότερα κονδύλια κατευθύνονται στην επιδότηση των επιχειρήσεων για να προσλάβουν βραχυπρόθεσμα ορισμένους από τους χιλιάδες ανέργους.

Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από τον προϋπολογισμό του Οργανισμού: Η κρατική χρηματοδότηση μειώθηκε κατά 32,6% σε σχέση με το 2015, από τα 750 στα 505 εκατομμύρια ευρώ. Η υποχρηματοδότηση αυτή οδηγεί σε νέα ακόμα πιο επώδυνη περικοπή των κονδυλίων για τα επιδόματα ανεργίας, που περιορίζονται στα 830 εκατ. ευρώ για φέτος, από 992 εκατ. το 2015. Εχουμε, δηλαδή, μείωση κατά 16,3% των ποσών που κατευθύνονται προς τους ανέργους, οι μισοί από τους οποίους είναι χωρίς δουλειά για περισσότερους από 12 μήνες («μακροχρόνια άνεργοι»).

Πλέον, όλο και λιγότεροι είναι οι δικαιούχοι επιδομάτων ανεργίας, καθώς επιδοτείται κατά μέσο όρο κάθε μήνα περίπου το 12% των εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ. Παράλληλα, με τις διατάξεις που περιορίζουν τη δυνατότητα για πλήρη επιδότηση, μεγάλο τμήμα των ανέργων επιδοτείται μόλις για 5 μήνες.

Η πολιτική συρρίκνωσης των επιδομάτων προς τους ανέργους συνεχίζεται απρόσκοπτα από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, παρά την τεράστια αύξηση της ανεργίας στα χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης και τη σταθεροποίησή της σε ποσοστό άνω του 25% το τελευταίο δίχρονο.

Για παράδειγμα, τα κονδύλια για τους ανέργους μειώθηκαν από το 62,8% του συνόλου των δαπανών του Οργανισμού το 2012 (1,737 δισ. ευρώ) στο 35,8% για το επόμενο έτος (830 εκατ. ευρώ). Τώρα, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, οι περικοπές σε σχέση με το 2012 φτάνουν το 52,2% ή τα 907 εκατ. ευρώ, όταν μάλιστα η ανεργία εκείνη τη χρονιά ήταν μικρότερη απ' ό,τι σήμερα.

Το πρόσχημα για τα προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης είναι η αντιμετώπιση της ανεργίας, αλλά στην πράξη την ανακυκλώνουν και διευρύνουν τις ευέλικτες, ελαστικές και προσωρινές μορφές απασχόλησης ή τις κακοπληρωμένες θέσεις πλήρους απασχόλησης. Είναι ο «δούρειος ίππος» για την ισοπέδωση και συρρίκνωση των εργατικών δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα, παρέχουν τζάμπα εργασία στους εργοδότες, αφού επιδοτούν ένα μέρος ή και το σύνολο των θέσεων απασχόλησης.

Απ' αυτή τη σκοπιά, αποτελούν υποκρισία και εμπαιγμό τα «πανηγύρια» της κυβέρνησης ότι με την πολιτική της επήλθε σχετική μείωση της ανεργίας και ότι αυτό αποτελεί προπομπό για την ανάκαμψη της οικονομίας. Η οριακή υποχώρηση της ανεργίας προέρχεται κατά βάση από το μοίρασμα των ήδη «κακοπληρωμένων» θέσεων απασχόλησης σε δύο και τρεις ανέργους κι όχι βέβαια από τη δημιουργία θέσεων εργασίας σταθερής απασχόλησης, με πλήρη δικαιώματα και ικανοποιητικούς μισθούς.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι μερικά απασχολούμενοι, ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, ξεπέρασαν το μισό εκατομμύριο το Γενάρη του 2016. Ακόμα, το 55% των νέων προσλήψεων είναι προσλήψεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, ενώ έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου στον ιδιωτικό τομέα. Την ίδια ώρα, το 63% όσων εργάζονται παίρνουν κάτω από 850 ευρώ καθαρά, ενώ περίπου 130.000 εργαζόμενοι παίρνουν κάτω και από 100 ευρώ μικτά.