Με γοργούς ρυθμούς και στοχοπροσήλωση, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ επιδιώκει την υλοποίηση της στρατηγικής επιλογής της ελληνικής αστικής τάξης για μετατροπή της χώρας σε «ενεργειακό κόμβο» στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, σε μια προσπάθεια αναβάθμισης της θέσης του εγχώριου κεφαλαίου. Πρόκειται για πολιτική την οποία υπηρετούν σταθερά όλα τα αστικά κόμματα της χώρας, βάζοντας το καθένα το δικό του λιθαράκι στη σταδιακή εφαρμογή της και, φυσικά, στη βαθύτερη εμπλοκή του λαού και της χώρας στους εντεινόμενους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στην Ανατολική Μεσόγειο, για τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών και διαύλων.

Στο πλαίσιο αυτής της επικίνδυνης στρατηγικής περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η πολυεπίπεδη ενίσχυση της «στρατηγικής σχέσης» με το κράτος του Ισραήλ, η οποία έχει στο επίκεντρό της και τα θέματα της Ενέργειας, την εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, αλλά και τη μεταφορά τους προς την Ευρώπη.

Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε την περασμένη βδομάδα τριμερής συνάντηση στην Αθήνα μεταξύ του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Π. Σκουρλέτη, με τους ομολόγους του από το Ισραήλ και την Κύπρο, Yuval Steinitz και Γ. Λακκοτρύπη αντίστοιχα, κατά τη διάρκεια της οποίας τέθηκε επί τάπητος η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των τριών χωρών γενικά και ειδικότερα η προώθηση συγκεκριμένων ενεργειακών έργων.

Πρόκειται πιο συγκεκριμένα για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου «East Med», αλλά και την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, δύο έργα στα οποία και οι τρεις ενδιαφερόμενες χώρες επενδύουν πολλά, και σε οικονομικό αλλά και σε πολιτικό επίπεδο, και τα οποία προωθούν συστηματικά τα τελευταία χρόνια.

Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις των τριών υπουργών αμέσως μετά το τέλος της συνάντησής τους, με τον Π. Σκουρλέτη να ισχυρίζεται πως «η συνεργασία ανάμεσα στο Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα δημιουργεί όρους σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή», προσθέτοντας ότι «αυτό που αναδείχθηκε ως ένα πολύ σημαντικό ζήτημα είναι η δυνατότητα της Ελλάδας να γίνει η πύλη εισόδου για το φυσικό αέριο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη».

Στην πραγματικότητα, βέβαια, η πείρα σε όλη την ευρύτερη περιοχή αποδεικνύει ότι οι «ενεργειακές πύλες», στο φόντο των επικίνδυνων ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών, μόνο «σταθερότητα» δεν φέρνουν στους λαούς...

«Καλύτερη από ποτέ» χαρακτήρισε ο Ισραηλινός υπουργός τις σχέσεις μεταξύ των τριών χωρών σε διάφορους τομείς, όπως «...η ασφάλεια, ο τουρισμός, η οικονομία και φυσικά ο πολύ σημαντικός τομέας της Ενέργειας...».

Ως «στρατηγικής σημασίας» έργο χαρακτήρισε την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Κύπρο και την Ελλάδα και ύστερα μέσω της Ελλάδας στην υπόλοιπη Ευρώπη. Υπογράμμισε ότι πλέον το Ισραήλ για πρώτη φορά στην ιστορία είναι «ενεργειακός εξαγωγέας», καθώς έως τώρα έχει ανακαλύψει 900 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και, σύμφωνα με τις επιστημονικές έρευνες και εκτιμήσεις, προσδοκά ότι σύντομα θα ξεπεράσει τα 3 τρισ. κ.μ. επιβεβαιωμένες ποσότητες.

Πρόσθεσε ότι και στην Κύπρο αναμένονται σύντομα «σπουδαίες ανακαλύψεις και ίσως ακολουθήσει και η Αίγυπτος. Ετσι, αν λάβουμε υπόψη την οικονομική ζώνη του τριγώνου Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου, όλοι μαζί, φαίνεται ότι η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να μετατραπεί στην επόμενη σημαντική πηγή φυσικού αερίου, όχι μόνο για τις γείτονες χώρες, αλλά για την Ευρώπη».

Χαρακτήρισε τον «East Med» ως «ένα από τα πιο ελπιδοφόρα έργα» και στην επικείμενη τριμερή συνάντηση κορυφής Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, που θα λάβει χώρα στην Ιερουσαλήμ, με τη συμμετοχή και της ΕΕ, θα γίνουν περαιτέρω επεξεργασίες.

Αντίστοιχα, ο Γ. Λακκοτρύπης τόνισε πως το σημαντικό στοιχείο στις επαφές των τριών χωρών «δεν είναι μόνο το τι έχουμε ανακαλύψει σήμερα, που ήδη ξεπερνά σε ποσότητες τις ετήσιες ανάγκες της Ευρώπης, αλλά είναι και οι προοπτικές για τη συνέχεια»...

Τα σχέδια κατασκευής του αγωγού «East Med» έχουν ξεκινήσει από το 2011 και σκοπός της κατασκευής του είναι η μεταφορά του ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου, από τα κοιτάσματα της λεγόμενης «λεκάνης της Λεβαντίνης» - από τα κοιτάσματα «Αφροδίτη» με απόθεμα 7 τρισ. κυβικά πόδια, «Leviathan» με απόθεμα 17 τρισ. κυβικά πόδια και όποια αργότερα ανακαλυφτούν - προς την Ευρώπη. Το μεγαλύτερο μέρος του αγωγού θα είναι υποθαλάσσιο, θα ξεκινά από τα ισραηλινά κοιτάσματα στην περιοχή, θα περνά από το Βασιλικό της Κύπρου και η πορεία του θα συνεχίζεται μέχρι την Κρήτη κι από εκεί μέσω Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας στην Ιταλία.

Ο αγωγός έχει ενταχθεί στα «έργα κοινού ενδιαφέροντος» της ΕΕ - αφορά έργα σε μια σειρά τομείς που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας για το σύνολο της λυκοσυμμαχίας - καθώς εκτιμάται ότι ενισχύει την «ενεργειακή ασφάλεια» της ΕΕ, ενισχύοντας και την πολιτική της «διαφοροποίησης» πηγών, προμηθευτών και όδευσης ενεργειακών αγαθών που προωθεί, ώστε να μην είναι απόλυτα εξαρτημένη, στο φυσικό αέριο τουλάχιστον, από ένα μόνο προμηθευτή.

Η δυναμικότητα του αγωγού εκτιμάται στα 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου και το κόστος του περίπου στα 6,2 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με όσα είπε πρόσφατα στη Βουλή ο Π. Σκουρλέτης, από την έναρξη κατασκευής του απαιτούνται περίπου 7 χρόνια για να τεθεί σε εμπορική λειτουργία.

Οπως έχει ανακοινωθεί, στις αρχές Οκτώβρη θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα των τεχνικών και οικονομικών μελετών του έργου και αναμένεται ο καθορισμός των επόμενων βημάτων από τα εμπλεκόμενα μέρη.

Ο Π. Σκουρλέτης, σε σχετική ενημέρωση της Βουλής, είχε επισημάνει τον περασμένο Ιούνη ότι η κατασκευή του αγωγού από τεχνικής σκοπιάς είναι «απολύτως εφικτή», ενώ και η σχετική μελέτη εμπορικών, οικονομικών και γεωστρατηγικών επιπτώσεων επιβεβαιώνει την «οικονομική ανταγωνιστικότητα» του έργου, το οποίο αναφέρεται ότι παρουσιάζει περισσότερα ποιοτικά και γεωπολιτικά πλεονεκτήματα έναντι των υπολοίπων εναλλακτικών εξαγωγής του φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ...

Παράλληλα, πολύ σημαντική θεωρείται η ηλεκτρική διασύνδεση των Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου, γνωστό με την ονομασία «EuroAsia InterConnector».

Ηδη έχουν ανατεθεί και εκτελούνται οι σχετικές μελέτες προετοιμασίας του έργου, για να εισέλθει στη φάση της υλοποίησής του, και εκτιμάται πως θα είναι έτοιμες μέχρι το τέλος του έτους.

Το καλώδιο θα έχει συνολικό μήκος 1.518 χιλιομέτρων και θα συνδέει τα ηλεκτρικά δίκτυα των τριών χωρών με την ηπειρωτική Ευρώπη. Η συνολική μεταφορική του ικανότητα ανέρχεται στα 2.000 MW προς οποιαδήποτε κατεύθυνση και ως σκοπός του αναφέρεται το να μπει τέλος «στην ενεργειακή απομόνωση του Ισραήλ και της Κύπρου». Και αυτό το έργο έχει ενταχθεί στα «έργα κοινού ενδιαφέροντος» της ΕΕ.

Το καλώδιο αναμένεται να τοποθετηθεί σε βάθος μέχρι 2.000 μέτρων στο βυθό της θάλασσας και οι εταίροι μελετούν την επέκτασή του μετά την αποπεράτωσή του, προκειμένου να διπλασιαστεί η μεταφορική του ικανότητα. Μέσα στο 2017 αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα για το αρχικό καλώδιο διασύνδεσης Ισραήλ - Κύπρου, μήκους 329 χιλιομέτρων, και να ολοκληρωθούν το 2019. Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα, η οποία υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί το 2020, εντάσσεται στο «EuroAsia InterConnector», ενώ η τρίτη και τελική φάση που θα συνδέσει το καλώδιο από την Κύπρο στην Κρήτη υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2022. Το κόστος για τις δύο πρώτες φάσεις υπολογίζεται στα 1,5 δισ. ευρώ.

Τα παραπάνω έργα, βέβαια, όπως και συνολικότερα οι «στρατηγικές συνεργασίες» που προωθεί το κεφάλαιο, συνδέονται άμεσα με τους άξονες και τους αντι-άξονες που στήνονται για λογαριασμό των μονοπωλίων, ενώ η «ευόδωσή» τους ή μη εξαρτάται άμεσα από την εξέλιξη των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα εν λόγω ενεργειακά σχέδια Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ προσκρούουν σε αντίστοιχες επιδιώξεις της αστικής τάξης της Τουρκίας, η οποία δεν είναι σε καμιά περίπτωση διατεθειμένη να μείνει έξω από τη μοιρασιά. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η ώθηση σε αυτήν την τριμερή συνεργασία δόθηκε μετά τη σοβαρή όξυνση των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ. Την ίδια ώρα, ωστόσο, επιβεβαιώνεται όλο και πιο καθαρά ότι και μέσα στη φάση της όξυνσης παρέμεναν και παραμένουν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών, γεγονός που αποδεικνύει τη ρευστότητα όλων αυτών των σχεδιασμών, σε μια περιοχή και ένα πεδίο μάλιστα (έλεγχος ενεργειακών πηγών και διαύλων) που εμπλέκονται πολλοί «παίκτες»...

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, είναι σαφές ότι η ενίσχυση της μιας ή της άλλης συμμαχίας και συνεργασίας των αστικών τάξεων δεν εξασφαλίζει καμιά «σταθερότητα» και καμιά «ασφάλεια» στους λαούς της περιοχής.