Την ετήσια ομιλία του για την κατάσταση του έθνους εκφώνησε, χτες, στο Κρεμλίνο, ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, μπροστά και στα δύο νομοθετικά σώματα της ρωσικής Βουλής, τους κυβερνήτες και τοπικούς άρχοντες και περίπου 600 δημοσιογράφους. Οπως κάθε χρόνο, η ομιλία αυτή κάνει έναν απολογισμό της προηγούμενης χρονιάς και θέτει τις προτεραιότητες του ρωσικού κεφαλαίου για την επόμενη. Η φετινή ομιλία ήταν περισσότερο προσανατολισμένη στην εσωτερική πολιτική και την οικονομία, η οποία βρίσκεται σε ύφεση τα τελευταία χρόνια και η ανάκαμψη δεν φαίνεται να πλησιάζει. Φυσικά, ο Ρώσος Πρόεδρος αναφέρθηκε και στις βασικές γραμμές της εξωτερικής πολιτικής.

Ο Ρώσος Πρόεδρος, όπως κάνει τα τελευταία χρόνια, με αναφορές στην «ενότητα και τον πατριωτισμό», επιχειρεί να προσελκύσει τα λαϊκά στρώματα στις επιδιώξεις και τα συμφέροντα της αστικής τάξης που εκπροσωπεί. Γι' αυτό, αξιοποιώντας και την επιτυχία του κόμματός του, «Ενωμένη Ρωσία», στις βουλευτικές εκλογές του φετινού Σεπτέμβρη, όπου πήρε 54%, σημείωσε: «Οι άνθρωποί μας έχουν ενωθεί γύρω από πατριωτικές αξίες. Βλέπουμε αυτή την ενότητα και πρέπει να τους ευχαριστήσω γι' αυτό. Εχουν ενωθεί γύρω από τις αξίες αυτές όχι επειδή όλοι είναι ευχαριστημένοι και δεν έχουν απαιτήσεις, αντίθετα, δεν λείπουν τα προβλήματα και οι δυσκολίες. Αλλά οι άνθρωποι έχουν μια κατανόηση των αιτιών τους και, το σημαντικότερο, είναι πεπεισμένοι ότι μαζί μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτά τα προβλήματα». Ετσι, στη συνέχεια συσχέτισε τις αγωνίες των εργαζομένων με αυτές των επιχειρηματιών που δήθεν νοιάζονται για την πατρίδα. Και βέβαια με τον γνωστό ραφιναρισμένο αντικομμουνισμό είπε ότι «η σημερινή ενότητα δεν έχει σχέση με την επιβολή κάποιας κοσμοθεωρίας, έχουμε περάσει από αυτά στην ιστορία μας και δεν έχουμε καμία διάθεση να γυρίζουμε σε αυτό». Ενδεικτική πάντως του πώς το σημερινό αστικό σύστημα φοβίζει η ιστορική μνήμη της περιόδου της σοσιαλιστικής οικοδόμησης της ΕΣΣΔ, είναι και η εξαγγελία του Πούτιν ότι το 2017, στα 100 χρόνια από την πτώση του τσάρου το Φλεβάρη, και της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, «απαιτείται» η ρωσική κοινωνία, και όχι μόνο οι ιστορικοί και μελετητές, να αναζητήσει τα αίτια και τη φύση αυτών των επαναστάσεων, στο όνομα του «σεβασμού της κοινής μας ιστορίας» και της «συναίνεσης». Είναι εμφανές ότι θα επιχειρηθεί μια βαθύτερη ιδεολογική επίθεση για την εμπέδωση της ταξικής συνεργασίας ώστε να αποκλείεται κάθε αντίσταση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Για να περάσει αυτή η προσπάθεια, που επιχειρεί να επιβάλει ως εθνικά τα συμφέροντα του κεφαλαίου, ο Πούτιν αναφέρθηκε στη «φροντίδα του κράτους σε όλο το λαό» και αφού αναφέρθηκε σε κάποιους δείκτες που βελτιώθηκαν, όπως η παιδική θνησιμότητα (από 6,5 στα 1.000 το 2015 σε 5,9 το 2016), η χρήση της νέας τεχνολογίας στην ιατρική (π.χ. τηλεϊατρική), είπε ότι μπορούν να προσφερθούν καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες. Το ίδιο σημείωσε ότι ισχύει και στην Παιδεία (μιλώντας για την κατάργηση της τρίτης βάρδιας και στη συνέχεια της δεύτερης σε αρκετές περιοχές) ενώ έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτομία και την έρευνα, την προστασία του περιβάλλοντος ώστε οι νέες γενιές να έχουν προοπτική. Υποσχέθηκε βελτίωση των υποδομών όπως και ολοκλήρωση της γέφυρας σύνδεσης με την Κριμαία. Βεβαίως, όλα αυτά στο πλαίσιο του καπιταλισμού αξιοποιούνται πρωτίστως για την κερδοφορία των λίγων εκμεταλλευτών και όχι για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Ο Ρώσος Πρόεδρος έκανε και εκτενή αναφορά στην ύφεση της οικονομίας που συνεχίζεται, προσπαθώντας να δώσει κάποιο τόνο αισιοδοξίας. Είπε χαρακτηριστικά μιλώντας για τις κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ λόγω Ουκρανίας ότι «πριν από δύο χρόνια βρεθήκαμε αντιμέτωποι με πολύ σοβαρές οικονομικές προκλήσεις», αλλά τόνισε πως αυτές «όσο και αν επηρέασαν την κατάσταση δεν αποτελούν την αιτία για την οικονομική μας επιβράδυνση και τα προβλήματά μας». Ως αιτίες ανέφερε «την έλλειψη επενδυτικών πόρων, σύγχρονης τεχνολογίας, επαγγελματικής κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού, ανταγωνισμού και αδυναμίες στο επιχειρηματικό κλίμα». Προσπαθώντας να εξωραΐσει την κατάσταση τόνισε ότι η αναμενόμενη για φέτος μείωση του ΑΕΠ θα είναι γύρω στο 0,3% όταν το 2015 ήταν 3,7%. Εξήγγειλε πρόγραμμα ενίσχυσης του κεφαλαίου σε βιομηχανικούς τομείς, τράπεζες, στεγαστική αγορά. Μίλησε για μέτρια αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής αλλά και σημαντική μείωση του πληθωρισμού από το τέλος του τρέχοντος έτους, κάτω από το 6%, ενώ το 2015 ήταν στο 12,9%.

Επέστησε όμως την προσοχή ότι «η σταθεροποίηση δεν σημαίνει αυτόματη μετάβαση σε μια βιώσιμη ανάκαμψη». Στάθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της γεωργίας και ανακοίνωσε ότι το Μάη του 2017 θα εξαγγείλει ένα σχέδιο δράσης με στόχο το 2025 η χώρα να έχει το μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ σε όλο τον κόσμο.

Εδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη του ελεύθερου εμπορίου, με άρση μέτρων προστατευτισμού, ενώ παράλληλα τόνισε τη στρατηγικής σημασίας σχέση που αναπτύσσει η Ρωσία στα ανατολικά της με την Κίνα λέγοντας ότι «είναι από τους βασικούς παράγοντες που εξασφαλίζουν την παγκόσμια και την περιφερειακή σταθερότητα». Αναφέρθηκε επίσης στη συνεργασία με την Ινδία αλλά και την «πρόοδο των σχέσεων με την Ιαπωνία».

Σχετικά με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, σημείωσε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να δουλέψει μαζί της σημειώνοντας πως «είναι σημαντικό οι διμερείς σχέσεις να επιστρέψουν σε μια ισότιμη και αμοιβαία επωφελή βάση», κάτι που, όπως είπε, θα συντελέσει στη σταθερότητα στον κόσμο, λες και πρόκειται ποτέ να σταματήσει ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός. Πάντως, ο Πούτιν σημείωσε ότι επιδιώκει συνεργασία με τις ΗΠΑ για την «αντιμετώπιση των παγκόσμιων απειλών», της «διεθνούς τρομοκρατίας» και υπογράμμισε ότι «αυτό κάνουν τα ρωσικά στρατεύματα στη Συρία» ενώ επαίνεσε το ρόλο των Ειδικών Δυνάμεων.