Στην τελική τους ευθεία βρίσκονται πλέον οι προετοιμασίες για τη μεγάλη έκθεση ντοκουμέντων και γραμματοσήμων για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση, που οργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ στο κτίριο της Δημοτικής Πινακοθήκης Πειραιά (Φίλωνος 29, στο παλιό Ταχυδρομείο). Η έκθεση έχει τίτλο «100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Ταξίδι στην Ιστορία, με το βλέμμα στο μέλλον. Εκθεση γραμματοσήμων και ντοκουμέντων».

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν την Τρίτη 17 Οκτώβρη, στις 6 το απόγευμα. Στα εγκαίνια θα μιλήσει ο Βαγγέλης Μαρούπας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

Η έκθεση θα λειτουργεί έως τις 28 Οκτώβρη 2017. Ολες τις μέρες η λειτουργία της έκθεσης θα είναι τις εξής ώρες: 10.00 - 14.00 και 17.00 - 21.00.

Για ομαδικές επισκέψεις και οργανωμένες ξεναγήσεις, επικοινωνία στο τηλέφωνο 210.41.22890, τις ώρες 11.00 - 14.00, στην ΚΟ Πειραιά.

Στο χώρο της έκθεσης, τις επόμενες μέρες θα γίνουν βιβλιοπαρουσιάσεις εκδόσεων της «Σύγχρονης Εποχής»:

-- Κυριακή 22 Οκτώβρη, στις 7 μ.μ. το έργο του Μαξίμ Γκόρκι «Η Μάνα» από την Μαρία Γαβαλά, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

-- Τρίτη 24 Οκτώβρη, στις 7 μ.μ. η σειρά εκδόσεων της ΚΝΕ «Αλήθειες και ψέματα για το σοσιαλισμό», θα μιλήσουν ο Λουκάς Αναστασόπουλος, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ, και η Κωνσταντίνα Τσιουπρά, υπεύθυνη της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ.

-- Παρασκευή 27 Οκτώβρη, στις 7 μ.μ. η έκδοση «1917: Η πορεία προς την Οκτωβριανή Επανάσταση από μήνα σε μήνα», θα μιλήσουν οι Κώστας Μπορμπότης και Δημήτρης Ξεκαλάκης, μέλη της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ.

Μέσα από ένα πλήθος ντοκουμέντων και γραμματοσήμων, η έκθεση επιχειρεί να παρουσιάσει τη διαδρομή της ΕΣΣΔ. Εχει σαν πυρήνα της τα γραμματόσημα, αυτά τα μικρά χαρτάκια που αποδεικνύονται σημαντικά ιστορικά σήματα μιας άλλης κοινωνίας, της σοσιαλιστικής, που είχε ως σκοπό της ύπαρξής της την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, σε αντιπαράθεση με το καπιταλιστικό κέρδος.

Μέσα από το σύνολο των ντοκουμέντων που θα υπάρχουν στην έκθεση, παρουσιάζεται το μακρύ ταξίδι της ΕΣΣΔ, ένα ταξίδι της μέρας μέσα στη νύχτα. Παράλληλα, παρουσιάζονται βασικά συμπεράσματα της συλλογικής μελέτης του ΚΚΕ για τις αιτίες των ανατροπών, της καπιταλιστικής παλινόρθωσης και της διάλυσης της ΕΣΣΔ.

Πολλά από αυτά τα μικρά χαρτάκια αποτελούν ξεχωριστά ντοκουμέντα της καταγραφής των ιστορικών μεταβολών, των πολιτικών αλλαγών, των επαναστάσεων, των επιτευγμάτων και των δυσκολιών ενός λαού.

Μετά τη νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης, τα πρώτα σοβιετικά γραμματόσημα τυπώθηκαν το 1918, στην πρώτη επέτειο της προλεταριακής επανάστασης. Νωρίτερα η σοβιετική εξουσία χρησιμοποιούσε γραμματόσημα της τσαρικής περιόδου, τα οποία είχαν σφραγιστεί με σφραγίδες της νέας εξουσίας.

Για τη σημασία των γραμματοσήμων είναι χαρακτηριστικός ένας ζωγραφικός πίνακας που θα υπάρχει στην έκθεση, του Μπόρις Νεμένσκι, με τίτλο «Πράγματα μακρινά μα οικεία», που δείχνει την ώρα που φτάνει ένα γράμμα. Την περίοδο του Β' Παγκοσμίου, στην ΕΣΣΔ είχαν διακινηθεί δισεκατομμύρια γράμματα. Τα σοβιετικά ταχυδρομεία έδωσαν τις δικές τους μάχες για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, ως ένα δίκτυο επικοινωνίας στην υποστήριξη λειτουργίας της οικονομίας με βάση τον κεντρικό σχεδιασμό, την καταγραφή και τον έλεγχο. Τα σοβιετικά ταχυδρομεία ανέλαβαν και την υπηρεσία διανομής του Τύπου. Οργανώθηκαν κινητά ταχυδρομεία για τις αγροτικές περιοχές και σταδιακά κάλυψαν με κατ' οίκον παράδοση μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Το 1925 είχαν καταφέρει να καλύπτουν το 68% του πληθυσμού με κατ' οίκον παράδοση - ήταν μεγάλο βήμα αν αναλογιστεί κανείς τις τεράστιες καταστροφές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, της ξένης επέμβασης και του εμφυλίου, αλλά και το αχανές του εδάφους. Αντίθετα, προεπαναστατικά η διανομή επιστολών κατ' οίκον ήταν κάτι άγνωστο για το λαό και προνόμιο των λίγων. Η νεαρή Σοβιετική Ρωσία έκανε έμβλημά της τα σύμβολα της δουλειάς, το σφυρί και το δρεπάνι. Ετσι και στα πρώτα γραμματόσημα πρωταγωνιστεί ο εργαζόμενος άνθρωπος - οι μορφές του εργάτη, του αγρότη, της εργαζόμενης γυναίκας, καθώς και ο στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού, υπερασπιστής των κατακτήσεων της εργατικής τάξης. Στα γραμματόσημα αποτυπώθηκαν κεντρικά θέματα της πολιτικής του σοβιετικού κράτους, επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, καθώς και Σοβιετικών που διακρίθηκαν για τις ηρωικές τους πράξεις και έδωσαν ακόμα και τη ζωή τους στην υπεράσπιση της Σοβιετικής Ενωσης.

Αναζητήσαμε τον φιλοτελιστή που βρίσκεται «πίσω» από αυτήν την έκθεση. Είναι ο Θοδωρής Νικολάκης. Τον βρήκαμε στο εργαστήριό του να μοντάρει γραμματόσημα στις ειδικές προθήκες, ώστε όλα να είναι έτοιμα στη θέση τους την Τρίτη στα εγκαίνια.

Οπως μας εξηγεί, η προετοιμασία της έκθεσης άρχισε το Φλεβάρη του 2017. Μέχρι τότε υπήρχε μόνο ένα τμήμα της συλλογής, με περίπου 300 σοβιετικά γραμματόσημα.

Με αφορμή τον επικείμενο γιορτασμό των 100 χρόνων από την Οκτωβριανή Επανάσταση, έπεσε η ιδέα για μια έκθεση γραμματοσήμων με αυτό το θέμα. Στην ιδέα ανταποκρίθηκε αρχικά ο Χρ. Δημουλάς, ο οποίος έφερε 7 άλμπουμ, και έτσι η συλλογή έφτασε στα 600 γραμματόσημα. Κι εκεί ακριβώς άρχισε ένας αγώνας δρόμου. Στην αρχή αναζητήθηκαν γραμματόσημα στις αγορές, διαπιστώθηκε πως υπάρχουν συνολικά 7.800 γραμματόσημα με θέματα που σχετίζονται με τον Οκτώβρη. Αποκτήθηκαν αρχικά τα 1.000 από αυτά και αφορούν την περίοδο από το 1923 έως και το 1992. Παράλληλα, φίλοι απ' όλο τον κόσμο ανταποκρίθηκαν στο σχετικό κάλεσμα και άρχισαν να στέλνουν διαρκώς γραμματόσημα, μέχρι και από το Λάος, τη Νικαράγουα και βεβαίως την Κούβα. Η συλλογή έφτασε να καλύπτει 35 χώρες, από τις 53 που έχουν εκδώσει γραμματόσημα σχετικά με τον Οκτώβρη. Ετσι η συλλογή έφτασε σήμερα να έχει 5.000 γραμματόσημα, αδύνατον να εκτεθούν όλα.

Η έκθεση έχει κινήσει ήδη το μεγάλο ενδιαφέρον των φιλοτελιστών, έτσι που να αναζητείται αίθουσα ώστε μετά την έκθεση με το ειδικό θέμα που οργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ, να γίνει άλλη μία ατομική έκθεση του Θ. Νικολάκη, με πρωτότυπο υλικό που δεν θα ταυτίζεται με όσα ήδη θα έχουν εκτεθεί στον Πειραιά.

Για την ίδια τη διαδικασία της συλλογής ο Θ. Νικολάκης σημειώνει πως τελικά όλη αυτή η ιστορία ανέδειξε ενδιαφέρουσες πλευρές. Μέσα από τη συλλογή αποκτάμε γνώση. Βγαίνουν ιστορικά στοιχεία από τα γραμματόσημα. Δείχνουν τι αρέσει στη χώρα να προβάλλει, την περηφάνια της. Θα δούμε στην έκθεση ό,τι αξίζει να θυμόμαστε από τα 100 χρόνια της Επανάστασης. Πώς προόδεψε ο κόσμος, το παράδειγμά της κ.ά.

Ο ίδιος κατέχει ρωσικά γραμματόσημα ακόμα και από την τσαρική εποχή, ένα είναι του 1850, άλλα από τις Δημοκρατίες που συναποτέλεσαν την ΕΣΣΔ («μου λείπουν - λέει - δύο γραμματόσημα από την Υπερκαυκασία...»).

Για το πλήθος των γραμματοσήμων που εξέδιδε η ΕΣΣΔ, σημειώνει χαρακτηριστικά πως εκτός από τα φιλοτελικά που βγάζουν όλα τα ταχυδρομεία, στη Ρωσία βγάζανε και με αφορμή π.χ. όλες τις αποστολές στο Διάστημα. Ετσι υπάρχουν και για τις 586 πτήσεις του «Σογιούζ» ή τις 29 αποστολές στην Αφροδίτη, τα ανάλογα για το «Σαλιούτ» και το Μιρ...