Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ, στο πλαίσιο των εκδηλώσεών της για τα 100 χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης, διοργανώνει την Τετάρτη 18 Οκτώβρη, στις 8.30 μ.μ., στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, συναυλία με τη συμφωνική ορχήστρα της ΕΡΤ με έργα Σοβιετικών συνθετών.

Θα διευθύνει ο διεθνούς φήμης διευθυντής ορχήστρας Αλέξανδρος Μυράτ.

Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει έργα τριών κορυφαίων Σοβιετικών συνθετών: Του Αράμ Χατσατουριάν, του Σεργκέι Προκόφιεφ και του Ντμίτρι Σοστακόβιτς.

Αναλυτικά, το πρόγραμμα έχει ως εξής:

A' Μέρος:

Αράμ Χατσατουριάν - Βαλς από το έργο «Μεταμφίεση» (Masquerade Valse)

Σεργκέι Προκόφιεφ - Επιλογή μερών από το μπαλέτο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα»: 1. Μοντέγοι και Καπουλέτοι, 2. Ο χορός των κοριτσιών με τα κρίνα και 3. Ο Ρωμαίος στον τάφο της Ιουλιέτας.

Αράμ Χατσατουριάν - «Χορός των σπαθιών»

Β' Μέρος:

Ντμίτρι Σοστακόβιτς - Συμφωνία Νο 12, «Το Ετος 1917»

Η είσοδος θα γίνεται με προσκλήσεις.

Ο Προκόφιεφ ανήκει στη γενιά των Ρώσων συνθετών που, αν και ξεκίνησαν τη σταδιοδρομία τους στην τελευταία περίοδο της τσαρικής Ρωσίας, σημαντικό μέρος της εξέλιξης και της διαμόρφωσής τους έγινε στα μετα-επαναστατικά χρόνια. Καινούριες τάσεις στη μουσική ξεπετάχτηκαν από την πρωτοτυπία της μουσικής του σκέψης και από την ξεχωριστή ποιότητα της μελωδίας, της αρμονίας, του ρυθμού, της ενορχήστρωσής του.

Στο πλούσιο συνθετικό έργο του περιλαμβάνονται περισσότερα από 135 έργα: Οπερες, μπαλέτα, επτά συμφωνίες, συμφωνικά ποιήματα, μουσική δωματίου, κινηματογραφική μουσική κ.ά.

Ο Προκόφιεφ γεννήθηκε το 1891 και άρχισε να μελετά μουσική από τα 5 του χρόνια, πλάι στη μητέρα του. Οταν μπήκε στο Ωδείο της Πετρούπολης, είχε συνθέσει ήδη τέσσερις όπερες, μια συμφωνία, δύο σονάτες και άλλα κομμάτια για πιάνο. Το 1909 αποφοίτησε από την τάξη της σύνθεσης και το 1914 από την τάξη της διεύθυνσης ορχήστρας.

Η εξέλιξη του Προκόφιεφ ως συνθέτη έγινε στη διάρκεια μιας περίπλοκης και αντιφατικής περιόδου, που χαρακτηρίστηκε από έντονη αναζήτηση νέων θεμάτων και εκφραστικών μέσων σε όλες τις τέχνες, ως αντανάκλαση στη συνείδηση των καλλιτεχνών, των αλλαγών στη ζωή από την είσοδο του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο.

Τα χρόνια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ο Προκόφιεφ τα πέρασε κυρίως στην Πετρούπολη. Εκεί διηύθυνε σε συναυλία τη Σκυθική σουίτα και το 1918 παίχτηκε η Κλασική συμφωνία του. Την ίδια χρονιά, ο Προκόφιεφ άφησε τη Ρωσία και έζησε πολλά χρόνια στο εξωτερικό με άδεια της σοβιετικής εξουσίας. Τα χρόνια αυτά ενδιαφέρθηκε ενεργά για τις θεατρικές μορφές, έγραψε όπερες, μπαλέτα για την ομάδα του Ντιαγκίλεφ, συμφωνίες και κονσέρτα για πιάνο. Στο εξωτερικό δημιούργησε μια μεγάλη φήμη ως συνθέτης και πιανίστας και έδωσε δεκάδες ρεσιτάλ και συναυλίες, παίζοντας και διευθύνοντας τα έργα του σε Αμερική, Παρίσι, Ιταλία, Καναδά, Κούβα, αλλά και στην ΕΣΣΔ, το 1927 και το 1929.

Το 1932 επέστρεψε οριστικά στην πατρίδα του και ένωσε τις δυνάμεις του με όλους όσοι πάσχιζαν να οικοδομήσουν το σοβιετικό μουσικό πολιτισμό. Το δημιουργικό του έργο άνθισε την εποχή αυτή και πλουτίστηκε με νέα σημαντικά θέματα και υψηλές, ανθρωπιστικές ιδέες. Από το 1933 δίδαξε για αρκετά χρόνια σύνθεση στη μεταπτυχιακή σχολή του Ωδείου της Μόσχας.

Το μπαλέτο του «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» αποτελεί κορυφαίο επίτευγμα της σοβιετικής και της παγκόσμιας τέχνης, ενώ η όπερα «Συμεών Κότκο», βασισμένη στην ιστορία «Είμαι παιδί της εργατιάς» του Β. Π. Κατάγεφ, λύνει με τόλμη το πρόβλημα της αφομοίωσης σύγχρονων θεμάτων στην όπερα. Οι συνθέσεις του για το θέατρο και τον κινηματογράφο αποτελούν σημαντικό μέρος της δημιουργίας του. Τη δεκαετία του '30 ασχολήθηκε και με τη μουσική για παιδιά, ανάμεσά τους και το πασίγνωστο συμφωνικό ποίημα «Ο Πέτρος και ο Λύκος», που μαθαίνει στα παιδιά τα ηχοχρώματα των οργάνων της ορχήστρας.

Στα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η δημιουργικότητά του μπαίνει σε νέο στάδιο, καθώς εργάζεται σχεδόν συγχρόνως σε μεγάλο αριθμό συνθέσεων. Η ολοκλήρωση όμως των περισσότερων έργων του καθυστερεί λόγω του πολέμου. Η όπερά του «Πόλεμος και Ειρήνη», βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τολστόι, είναι το σημαντικότερο από τα έργα του, όχι μόνο αυτής της περιόδου, αλλά και ολόκληρης της δημιουργίας του και ένα από τα κορυφαία επιτεύγματα της σοβιετικής οπερατικής τέχνης.

Στα μεταπολεμικά χρόνια συνέθεσε έργα πάνω σε θέματα που σχετίζονται με τη νέα γενιά, όπως μαρτυρεί το ορατόριο «Στη φρουρά της ειρήνης».

Για την προσφορά του τιμήθηκε πολλές φορές με το «Κρατικό Βραβείο της ΕΣΣΔ», το παράσημο της «Κόκκινης Σημαίας Εργασίας», το «Βραβείο Λένιν», ήταν μάλιστα ο πρώτος συνθέτης που έλαβε αυτή την ύψιστη τιμητική διάκριση.

Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του... «Κατά τη γνώμη μου, ο συνθέτης, όπως και ο ποιητής, ο γλύπτης ή ο ζωγράφος, έχει καθήκον να υπηρετεί τον άνθρωπο, το λαό. Πρέπει να ομορφύνει την ανθρώπινη ζωή και να την υπερασπιστεί...».

Η σύνθεση του μπαλέτου «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», κομμάτια του οποίου θα ακούσουμε στη συναυλία που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ, έγινε μετά από παραγγελία των Μπαλέτων Κίροφ και η πρεμιέρα του δόθηκε στο ομώνυμο θέατρο στις 11 Γενάρη 1940, στο Λένινγκραντ. Τη χορογραφία είχε κάνει ο Λεονίντ Λαβρόφσκι και τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερμήνευσαν η Γκαλίνα Ουλάνοβα και ο Κονσταντίν Σεργκέγιεφ.

Το μπαλέτο αποτελείται από 4 πράξεις, 9 σκηνές και 52 μουσικά μέρη και η συνολική του διάρκεια ξεπερνά τις δύο ώρες.

Για την ενορχήστρωση του έργου χρησιμοποιήθηκαν, επιπλέον των συνηθισμένων οργάνων μιας συμφωνικής ορχήστρας, ένα τενόρο σαξόφωνο, μια βιόλα ντ' αμόρε και δύο μαντολίνα, που έδωσαν ένα πολύ ιδιαίτερο ηχόχρωμα στο τελικό αποτέλεσμα.