Copyright 2018 The Associated

Από τις χτεσινές συνομιλίες Τραμπ - Πούτιν στο Ελσίνκι

Την ώρα που οι ανταγωνισμοί οξύνονται, όπως ανέδειξε πολύ καθαρά και η τελευταία Σύνοδος του ΝΑΤΟ, οι Πρόεδροι ΗΠΑ και Ρωσίας, Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντιμίρ Πούτιν, συναντήθηκαν χτες στο Ελσίνκι, φέρνοντας στην επιφάνεια τα σκληρά παζάρια και τις σύνθετες διαφωνίες που εκδηλώνονται γύρω από όλα τα κρίσιμα «μέτωπα» του πλανήτη.

Οι δύο ηγέτες αρχικά είχαν μια τετ α τετ συνάντηση για πάνω από δύο ώρες και στη συνέχεια προχώρησαν σε γεύμα εργασίας παρουσία και των υπουργών Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο (ΗΠΑ) και Σεργκέι Λαβρόφ (Ρωσία).

Στο επίκεντρο των συνομιλιών βρέθηκαν η Συρία, το Ιράν, το εμπόριο, το φυσικό αέριο, η μείωση των πυρηνικών εξοπλισμών, η επέκταση των επιχειρηματικών δεσμών, αλλά και η Κίνα.

Ο Τραμπ μίλησε για «παραγωγικό διάλογο» και σημείωσε πως «θα πρέπει να βρούμε τρόπους να συνεργαστούμε» για «την επιδίωξη κοινών συμφερόντων».

Ο Βλ. Πούτιν χαρακτήρισε τη συνάντηση το «πρώτο βήμα για βελτίωση των σχέσεων, αποκαθιστώντας ένα αποδεκτό επίπεδο εμπιστοσύνης και επιστρέφοντας σε προηγούμενα επίπεδα συνεργασίας σε όλα τα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος».

Παρά την προσπάθεια πολλών αστικών ΜΜΕ να το υποβαθμίσουν και οι δύο αναφέρθηκαν στις «δυσκολίες» που έχουν οι μεταξύ τους σχέσεις και στα «συμφέροντά» τους που «δεν ταυτίζονται σε πολλούς τομείς».

Ανάμεσα σε αυτά που «τους χωρίζουν» ο Πούτιν αναφέρθηκε στη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, λέγοντας πως αυτή ασκεί έλεγχο στο Ιράν και διασφαλίζει την αποπυρηνικοποίησή του. Για την Κριμαία αναφέρθηκε πως η αμερικανική πλευρά θεωρεί παράνομη την προσάρτησή της από τη Ρωσία, ενώ ο Πούτιν κάλεσε τον Τραμπ να πείσει την κυβέρνηση της Ουκρανίας να εφαρμόσει τις συμφωνίες του Μινσκ.

Για τη Συρία ΗΠΑ και Ρωσία «μπορούν αναμφίβολα να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην υπέρβαση της ανθρωπιστικής κρίσης και να βοηθήσουν τους πρόσφυγες να γυρίσουν στα σπίτια τους», είπε ο Ρώσος Πρόεδρος, αναδεικνύοντας ένα ζήτημα που έχει να κάνει με την ανοικοδόμηση της Συρίας και τις «ευκαιρίες» που ανοίγονται για τα μονοπώλια, όπως επίσης και με το ζήτημα της πολιτικής λύσης στη χώρα μεταπολεμικά. Επίσης, ο Ντ. Τραμπ υπογράμμισε πως στο θέμα της Συρίας και οι δύο πλευρές συνεργάζονται με το Ισραήλ αναγνωρίζοντας και την ανάγκη να εγγυηθούν την ασφάλεια του Ισραήλ.

Ο Ρώσος Πρόεδρος εστίασε και στις εξελίξεις στο Κορεατικό - όπου οι ΗΠΑ διεκδικούν πρωταγωνιστικό ρόλο με στόχο καταρχάς την «αντιμετώπιση» της Κίνας σε Ασία, Ειρηνικό και γενικότερα. Ο Πούτιν επαίνεσε τον Αμερικανό ομόλογό του για τις προσπάθειες στην επίλυση των πυρηνικών εντάσεων με τη Βόρεια Κορέα: «Είναι καλό ότι ξεκίνησε η σταδιακή επίλυση του προβλήματος της Κορεατικής Χερσονήσου. Από πολλές απόψεις, αυτό κατέστη δυνατό λόγω του ότι ο Πρόεδρος Τραμπ εμπλέκεται προσωπικά στην επίλυση, οικοδομώντας διάλογο σε πνεύμα συνεργασίας και όχι αντιπαράθεσης».

Ανάμεσα σε άλλα, ο Πούτιν υπογράμμισε και το έντονο επιχειρηματικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τη Ρωσία, λέγοντας πως συμμετείχαν στο πρόσφατο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη 500 και πλέον Αμερικανοί επιχειρηματίες.

«Για να προωθήσουμε την ανάπτυξη του αμοιβαίου εμπορίου και των επενδύσεων, ο Πρόεδρος Τραμπ και εγώ συμφωνήσαμε να δημιουργήσουμε μια ομάδα υψηλού επιπέδου αποτελούμενη από επικεφαλής των επιχειρήσεων της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Οι επιχειρηματίες γνωρίζουν καλύτερα πώς να δημιουργήσουν μια αμοιβαία επωφελή συνεργασία», πρόσθεσε ο Ρώσος Πρόεδρος.

Για το θέμα του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου «Nord Stream 2», ο Τραμπ είπε πως έκανε κομπλιμέντο στον Ρώσο Πρόεδρο όταν τον αποκάλεσε «ανταγωνιστή». Πρόσθεσε πως οι ΗΠΑ είναι στην κορυφή παγκοσμίως στην εξόρυξη υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και ως εκ τούτου ο ανταγωνισμός με τη Ρωσία θα είναι σκληρός.

Τέλος, οι δύο πλευρές συζήτησαν και γύρω από τη «ρωσική ανάμειξη» στις τελευταίες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Λίγες μέρες μετά την καταδίκη 12 Ρώσων πρακτόρων από ειδικό εισαγγελέα των ΗΠΑ για την κλοπή εγγράφων των Δημοκρατικών, που βοήθησαν τους Ρεπουμπλικάνους να κερδίσουν τις εκλογές, ο Τραμπ όχι μόνο δεν ασπάστηκε αυτές τις κατηγορίες, αντίθετα τόνισε πως κέρδισε τις εκλογές εξαιτίας μιας εξαιρετικής εκστρατείας ενάντια στην Χίλαρι Κλίντον. Ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος παραδέχτηκε πως ήθελε «να κερδίσει τις εκλογές ο Ντ. Τραμπ, επειδή μιλούσε για ομαλοποίηση των ρωσοαμερικανικών σχέσεων», αλλά αρνήθηκε κατηγορηματικά κάθε ανάμειξη της Μόσχας, λέγοντας πως δεν έχουν αποδειχθεί οι κατηγορίες με συγκεκριμένα γεγονότα.

Αργότερα, στις ΗΠΑ εκφράστηκαν μεγάλες αντιδράσεις για τη στάση του Τραμπ, με τον πρώην διευθυντή της CIA Τζον Μπρέναν να μιλά για «τίποτα λιγότερο από προδοσία».

Εκφράζοντας τις επιφυλάξεις της χώρας του για τη συνάντηση στο Ελσίνκι ο Γερμανός ΥΠΕΞ, Χάικο Μάας, προειδοποίησε πως «μονομερείς συμφωνίες σε βάρος των (δυτικών) εταίρων βλάπτουν σε τελική ανάλυση και τις ΗΠΑ». «Οποιος περιφρονεί τους εταίρους του, κινδυνεύει στο τέλος να βγει χαμένος», πρόσθεσε. Επιπλέον, ο Μάας καταλόγισε στον Αμερικανό Πρόεδρο ότι του λείπει η απαραίτητη ξεκάθαρη στάση που είναι αναγκαία για το διάλογο με τη Ρωσία. «Ανέκαθεν λέγαμε ότι χρειαζόμαστε διάλογο με τη Ρωσία. Γι' αυτό είναι καλό η Ουάσιγκτον και η Μόσχα να συνομιλούν...».

Πάντως, χρειάζεται να σημειωθεί ότι η συνάντηση Τραμπ - Πούτιν έγινε σε μια περίοδο που οξύνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις ακόμα και μεταξύ «εταίρων», ότι οι συνεννοήσεις και οι αντιπαραθέσεις σε επιμέρους ζητήματα δεν αλλάζουν τη γενική αυτή εικόνα. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, έγινε και το σχόλιο του Ρώσου ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, ότι οι συνομιλίες «ήταν καλύτερες από εξαιρετικές ("better than super")».