Εντονη διπλωματική κινητικότητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα για την «επόμενη μέρα» στη Συρία, παράλληλα βεβαίως με τις εξελίξεις στα πεδία των πολεμικών συγκρούσεων. Αυτό που προβάλλεται τώρα, μετά την υποχώρηση των τζιχαντιστών, είναι η λεγόμενη «πολιτική μετάβαση», δηλαδή η επίτευξη νέων συμβιβασμών που θα εξυπηρετούν όσο το δυνατόν καλύτερα τα συμφέροντα ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και μονοπωλιακών ομίλων. Πρόκειται δηλαδή για ένα νέο παζάρι, που αναπόφευκτα θα φέρει νέες αντιπαραθέσεις.

Σε αυτήν την κατεύθυνση είναι και οι διπλωματικές κινήσεις που συνεχίζει η ρωσική κυβέρνηση, παράλληλα με τις ναυτικές ασκήσεις που πραγματοποιούν αυτές τις μέρες οι ρωσικές δυνάμεις στη Μεσόγειο ανοιχτά της βάσης του Ταρτούς και την προέλαση του συριακού στρατού σε περιοχές που έλεγχαν έως τώρα αντίπαλοι της κυβέρνησης και τζιχαντιστές. Είναι φανερό ότι η ρωσική πλευρά επιδιώκει να παγιώσει τα κέρδη που επέφερε η ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία, τρία χρόνια μετά την έναρξή της στις 30/9/15 με πρόσκληση του Σύρου Προέδρου, Μπασάρ Ασαντ, μετά την επέμβαση των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ και πετρελαιομοναρχιών του Κόλπου.

Ετσι, μέσα στη βδομάδα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ταξίδεψε σε Ισραήλ, Γερμανία και Γαλλία, προσπαθώντας να προωθήσει τη λεγόμενη «πολιτική λύση», που - όπως λέει - θα τερματίσει τον πολυετή πόλεμο και θα θέσει στο τραπέζι την επίσπευση της επιστροφής των εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων στις εστίες τους. Οι κινήσεις αυτές γίνονται παράλληλα με παρόμοιες κινήσεις δυτικών και άλλων δυνάμεων, ανταγωνιστικών στα ρωσικά συμφέροντα.

Αρκετά ενδεικτικό είναι επιπροσθέτως το γεγονός πως ο Σεργκέι Λαβρόφ δεν πραγματοποίησε μόνος του (από την περασμένη Κυριακή έως το βράδυ της Τρίτης) τις σημαντικές διαβουλεύσεις με ηγέτες ιμπεριαλιστικών χωρών - «κλειδιά» στον πόλεμο της Συρίας, όπως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Τις πραγματοποίησε έχοντας στο πλευρό του τον στρατηγό Βαλέρι Γκερασίμοφ, επιτελάρχη του ρωσικού στρατού (προκαλώντας ειδικά στη Γερμανία αντιδράσεις κατά της Μέρκελ από κόμματα της αντιπολίτευσης, γιατί πρόκειται για Ρώσο αξιωματούχου, στον οποίο έχει απαγορευτεί η είσοδος στην ΕΕ λόγω της σύγκρουσης στην Ουκρανία).

Και στις τρεις συναντήσεις του Λαβρόφ με Νετανιάχου, Μέρκελ και Μακρόν η ατζέντα ήταν περίπου η ίδια: Εξελίξεις στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή, με έμφαση στις δυνατότητες για προώθηση «πολιτικής λύσης» και «επιστροφής των προσφύγων σε εθελοντική βάση και σε συνθήκες ασφαλείας», η ευρύτερη κατάσταση στο Παλαιστινιακό και τη Μέση Ανατολή, οι συμφωνίες του Μινσκ για την κατάσταση στην Ουκρανία. Το μεγαλύτερο μέρος των διαβουλεύσεων ωστόσο είναι σαφές πως αφιερώθηκε στη Συρία.

Οι προσπάθειες του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών για βολιδοσκόπηση προθέσεων μπροστά στα σχέδια της Μόσχας, για πρωτοβουλίες που θα «σφραγίσουν» τις επόμενες κρίσιμες εξελίξεις στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή, φάνηκε πως καταβλήθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος των συναντήσεων με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και τους ηγέτες Γερμανίας και Γαλλίας, μολονότι οι δύο τελευταίοι απέφυγαν να δημοσιοποιήσουν τις δικές τους θέσεις ή τα τυχόν αποτελέσματα αυτών των διαβουλεύσεων... Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, από την άλλη, έδωσε έμφαση στις προσπάθειές του για «εδραίωση» της κατοχής των στρατηγικών Υψιπέδων του Γκολάν που κατέλαβε το Ισραήλ με τον πόλεμο του 1967 (και τις πλάτες των ΗΠΑ), μιλώντας για την «ανάγκη διατήρησης της συμφωνίας του 1974 με τη Συρία» για τη δημιουργία «αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης» στην κοινή μεθόριο. Βασικό σημείο τριβής με τους Ρώσους αξιωματούχους ήταν η ιρανική στρατιωτική παρουσία στη Συρία, με τους τελευταίους να «προτείνουν» την απομάκρυνση των ιρανικών δυνάμεων σε απόσταση 80 χλμ. από τα κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να απορρίπτει την πρόταση, λέγοντας (κατά πληροφορίες του πρακτορείου «Ρόιτερς») πως το Ισραήλ δεν δέχεται παρουσία Ιρανών στρατιωτικών και αντιπυραυλικών συστημάτων ούτε σε απόσταση 100 χλμ. από τα σύνορά του με τη Συρία. Η ισραηλινή ηγεσία φρόντισε παράλληλα να «υπογραμμίσει» αυτές τις αξιώσεις, ενεργοποιώντας τη Δευτέρα το δεύτερο (μετά τον «Σιδερένιο Θόλο») νέο αντιπυραυλικό σύστημα «Σφεντόνα του Δαβίδ» στα σύνορα με τη Συρία, πραγματοποιώντας τουλάχιστον τρεις φορές επιθέσεις σε θέσεις του συριακού στρατού που χρησιμοποιούνται από το Ιράν και καταρρίπτοντας με δύο πυραύλους «Πάτριοτ» ένα συριακό μαχητικό αεροσκάφος «Suhkoi-22» που βομβάρδισε νωρίτερα θέσεις τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» στη νότια Συρία.

Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι τυχαίο πως η αυξημένη διπλωματική κινητικότητα με πρωτοβουλία της Μόσχας δίνει τον «ρυθμό» στις εξελίξεις, καθώς το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται νέος «πυρετός» παζαριών για την προώθηση «πολιτικής λύσης την επόμενη μέρα» στη Συρία.

Μερικές ώρες μετά την αιφνιδιαστική συνάντηση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμ. Μακρόν και τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν Ιβ Λε Ντριάν, αργά το βράδυ της Τρίτης στο Παρίσι, ο Σουηδός πρέσβης στον ΟΗΕ Ολοφ Σκογκ, με την ιδιότητα του προεδρεύοντος του Συμβουλίου Ασφαλείας Ηνωμένων Εθνών, κάλεσε τις εμπόλεμες πλευρές στη Συρία να συμμετάσχουν στις προσπάθειες του ΟΗΕ για τη συγκρότηση συνταγματικής επιτροπής που θα αναλάβει τη σύνταξη νέου Συντάγματος, που θα οδηγήσει, μεταπολεμικά, τη χώρα σε νέες εκλογές. Ο Σουηδός διπλωμάτης αποκάλυψε ότι η επικείμενη σύνοδος ηγετών χωρών - μελών του ΟΗΕ τον ερχόμενο Σεπτέμβρη στη Ν. Υόρκη αναμένεται να αξιοποιηθεί ως «μία εξαιρετικά σημαντική χρονική συγκυρία ώστε να συγκροτηθεί η συριακή συνταγματική επιτροπή και να φανεί πως υπάρχει πολιτική δυναμική». Ο Σκογκ είχε προηγουμένως συναντηθεί με τον απεσταλμένο του ΟΗΕ στη Συρία, Στάφαν ντε Μιστούρα, τονίζοντας πως ο τελευταίος αναλαμβάνει «τώρα μία ισχυρή δέσμευση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ώστε να διευκολύνει την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη συριακή σύρραξη» κατά τη συνάντηση αξιωματούχων Ρωσίας, Ιράν και Τουρκίας την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη (30 και 31 Ιούλη) στο ρωσικό θέρετρο της Μαύρης Θάλασσας, Σότσι. Οι τρεις αυτές δυνάμεις έχουν ανακηρυχθεί και «εγγυήτριες δυνάμεις» στη Συρία, με βάση συμφωνία που κατέληξαν τον Οκτώβρη του 2017 στην Αστάνα, του Καζακστάν.

Οι κινήσεις στη διπλωματική σκακιέρα για την «επόμενη μέρα» και το ξαναμοίρασμα αγορών, ενεργειακών πηγών και οδών δεν είναι τυχαίο πως αυξάνονται παράλληλα με τις διαδοχικές νίκες του συριακού στρατού και των συμμάχων του (Ρωσία, Ιράν, «Χεζμπολάχ» Λιβάνου) στα πεδία συγκρούσεων. Η συνεχής υποχώρηση των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους», που δημιουργήθηκαν, εκπαιδεύτηκαν και αξιοποιήθηκαν από τις μυστικές υπηρεσίες δυτικών χωρών και μοναρχιών του Περσικού Κόλπου για την προώθηση συμφερόντων των ιμπεριαλιστών, αντικατοπτρίζει τα νέα δεδομένα στα πεδία των συγκρούσεων. Ο Γάλλος στρατηγός Φρανσουά Παριζό, μιλώντας μεσοβδόμαδα μέσω τηλεδιάσκεψης με Αμερικανούς δημοσιογράφους, εκτίμησε ότι οι μερικές εκατοντάδες τζιχαντιστές στη Συρία, που πλέον περιορίζονται σε ζώνη 30 επί 10 χλμ., μεταξύ των πόλεων Χατζίν και Μπουκαμάλ της επαρχίας Ντέιρ Εζόρ, θα «ξεριζωθούν» από την περιοχή σε 2 - 3 μήνες.

Ωστόσο, τώρα που πέφτει η «αυλαία» ώστε να «ξαναμοιραστεί η τράπουλα» μεταξύ ιμπεριαλιστών με «πολιτικά» και άλλα μέσα, απομακρύνονται σιγά - σιγά από τα θέατρα επιχειρήσεων κάποια από τα «εργαλεία» τους, οι υποστηρικτές των τζιχαντιστών και των συνεργατών τους, όπως οι διαβόητοι «διασώστες» της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Λευκά Κράνη», που ίδρυσε το 2014 ο Βρετανός πρώην αξιωματικός ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στα Βαλκάνια και μισθοφόρος, Τζέιμς Λε Μεζιέρ.

Το γεγονός ότι το Ισραήλ την περασμένη Κυριακή, σε συνεννόηση με την κυβέρνηση του Ιορδανού μονάρχη Αμπντάλα Β', απομάκρυνε εκατοντάδες μέλη των «Λευκών Κρανών» και τις οικογένειές τους κατ' εντολή των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και του Καναδά, μιλάει από μόνο του.

Οι εκατοντάδες «διασώστες», που πολλές φορές είχαν αναλάβει να προπαγανδίσουν για λογαριασμό των δυτικών ΜΜΕ τους βομβαρδισμούς αμάχων από το συριακό στρατό ή να στήσουν βρώμικες προβοκάτσιες με χημικά σε βάρος πολιτών, ώστε να κατηγορηθεί ο συριακός στρατός, αναμένεται να παραμείνουν στην Ιορδανία έως τον Οκτώβρη και μετά να τους δοθεί άσυλο για ...«ανθρωπιστικούς λόγους» σε ΗΠΑ, Γερμανία, Βρετανία και Καναδά. Στο μεταξύ, οι κινήσεις όλων των μεγάλων παικτών στη σκακιέρα της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής αναμένεται να πολλαπλασιαστούν.