Αξονες αναβάθμισης των στρατιωτικών συνεργασιών τους, αλλά και νέα σχέδια και σχήματα για τη «σταθερότητα» του Ινδο-Ειρηνικού και ευρύτερα, χαράσσουν οι ΗΠΑ, με το βλέμμα στραμμένο στον ανταγωνισμό με την Κίνα, όπως επιβεβαιώθηκε στις επίσημες συναντήσεις που είχαν στην Ουάσιγκτον ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Φούμιο Κισίντα και ο Πρόεδρος των Φιλιππίνων Φέρντιναντ Μάρκος Τζούνιορ, στο πλαίσιο των οποίων είχε προγραμματιστεί και η πρώτη τριμερής Σύνοδος Κορυφής ΗΠΑ - Ιαπωνίας - Φιλιππίνων.

Χαρακτηριστική ήταν η ανακοίνωση που έκανε ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, στην κοινή του συνέντευξη με τον Κισίντα, ότι «για πρώτη φορά η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία θα δημιουργήσουν ένα δίκτυο αντιαεροπορικών πυραύλων και μια αμυντική αρχιτεκτονική». Μεταξύ άλλων ο Μπάιντεν είπε ότι θα σχεδιαστεί και επέκταση τριμερών γυμνασίων που οι δύο χώρες διεξάγουν στον Ινδο-Ειρηνικό μαζί με τη Βρετανία.

Από την πλευρά του ο Κισίντα είπε ότι στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε και η αντιμετώπιση της Κίνας και, εστιάζοντας στις «μονομερείς προσπάθειες αλλαγής του στάτους κβο με βία ή εξαναγκασμό», πρόσθεσε πως «συμφωνήσαμε ότι η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ως παγκόσμιοι εταίροι, θα εργαστούν σε στενό συντονισμό». Πάντως είπε ακόμα ότι «θα συνεχίσουμε τον διάλογό μας με την Κίνα και θα συνεργαστούμε με την Κίνα για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων», θέματα για τα οποία μαζί με τον Μπάιντεν «επιβεβαιώσαμε τη σημασία αυτού του διαλόγου», καταλήγοντας ότι «θα συνεχίσουμε να καλούμε την Κίνα να εκπληρώσει τις ευθύνες της ως μεγάλης δύναμης» αλλά και ότι «η πολιτική της Ιαπωνίας, την οποία ασπάζομαι με συνέπεια, είναι να προωθήσει συνολικά την αμοιβαία στρατηγική σχέση που έχουμε με την Κίνα και να δημιουργήσει μια εποικοδομητική και σταθερή σχέση Ιαπωνίας - Κίνας μέσω των προσπαθειών και των δύο πλευρών». Εσπευσε δε ο Κισίντα να προσθέσει ότι «στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής ασφαλείας η Ιαπωνία είναι αποφασισμένη να ενισχύσει τις αμυντικές δυνάμεις της, αποκτώντας δυνατότητες αντεπίθεσης, αυξάνοντας τον αμυντικό προϋπολογισμό και με άλλες πρωτοβουλίες», αναδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι «τρέχουν» γοργά σχέδια επέκτασης της «αμυντικής συνεργασίας» των δύο πλευρών.

Αναφορικά με την τριμερή ΗΠΑ - Ιαπωνίας - Φιλιππίνων (που αναμενόταν να ξεκινήσει αργά χτες το απόγευμα τοπική ώρα), εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε σχετικά ότι «η συμμαχία μας με τις Φιλιππίνες είναι η παλιότερη συμμαχία μας στον Ινδο-Ειρηνικό και δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη».

Ανάμεσα σε άλλα είπε ότι «οι δεσμοί μας στην άμυνα και στην ασφάλεια συνεχίζουν να χρησιμεύουν ως ακρογωνιαίος λίθος της συμμαχίας μας», τονίζοντας πως «προσθέσαμε 4 νέες τοποθεσίες στο πλαίσιο της Αμυντικής Συμφωνίας Ενισχυμένης Συνεργασίας και παρείχαμε επιπλέον 100 εκατ. δολάρια ως ξένη στρατιωτική χρηματοδότηση για τις Φιλιππίνες». Επεσήμανε δε ότι Ουάσιγκτον και Μανίλα εργάζονται «μαζί σε διάφορους τομείς, από την οικονομική ανάπτυξη και την ενεργειακή ασφάλεια μέχρι τις κρίσιμες και αναδυόμενες τεχνολογίες για την ασφαλή συνδεσιμότητα».

Στο μεταξύ, η κινεζική εφημερίδα «Global Times» σε άρθρο της κατηγορεί τη σημερινή ιαπωνική ηγεσία ως «επικίνδυνη», προσθέτοντας ότι «η προβολή της "κινεζικής απειλής" δεν θα καταφέρει να κρύψει τις στρατιωτικές της φιλοδοξίες» και ότι «αντί να αποτελεί θεμέλιο ειρήνης σε Ασία - Ειρηνικό, η συμμαχία ΗΠΑ - Ιαπωνίας είναι ένας πρωταρχικός αποσταθεροποιητικός παράγοντας που υπονομεύει την περιφερειακή ειρήνη».

Αλλά και η Μάο Νινγκ, εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, επέκρινε έντονα νέες δηλώσεις στρατιωτικών αξιωματούχων των ΗΠΑ για τη Νότια Κινεζική Θάλασσα, όπου το Πεκίνο διατηρεί εδαφικές διαφορές με τις Φιλιππίνες (αλλά και με Βιετνάμ, Ταϊβάν κ.λπ.). «Χώρες εκτός της περιοχής, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, έχουν δημιουργήσει "μικρές ομάδες" στη Νότια Κινεζική Θάλασσα. Πυροδοτούν αντιπαράθεση στο όνομα της συνεργασίας, κάνουν ασκήσεις στο όνομα της ειρήνης και σπέρνουν το χάος στο όνομα της τάξης. Πρόκειται αναμφίβολα για μια πράξη ηγεμονισμού. Επιτρέψτε μου να το ξεκαθαρίσω, καμία εξωτερική παρέμβαση δεν θα αποτρέψει την Κίνα από το να υπερασπιστεί την εδαφική μας κυριαρχία και τα θαλάσσια δικαιώματα και συμφέροντα», είπε η Μάο.

Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, ότι αναμένονται περισσότερες κοινές περιπολίες στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, λίγες ώρες μετά και από νέα γυμνάσια των ΗΠΑ, Αυστραλίας, Φιλιππίνων και Ιαπωνίας.