Αγαπητοί σύντροφοι

Μετά την αλλαγή του Ιούλη άρχισε η νόμιμη έκδοση των κομματικών εντύπων.

Ο «Ριζοσπάστης» καλυτερεύει σταθερά το περιεχόμενό του και αυξάνει την κυκλοφορία του. Η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» ανεβάζει το επίπεδό της, αυξάνει την κυκλοφορία της. Την αυξάνει και η ελληνική έκδοση των «Προβλημάτων Ειρήνης και Σοσιαλισμού». Διευρύνθηκε σημαντικά η έκδοση έργων των κλασικών του μαρξισμού - λενινισμού, καθώς και σύγχρονων μαρξιστικών και άλλων προοδευτικών βιβλίων. Η εσωκομματική μόρφωση σημείωσε βήματα προς τα εμπρός. Πραγματοποιήθηκαν σεμινάρια και διαλέξεις. Εκδόθηκε μαζικό διαφωτιστικό υλικό.

Ολη η σχετική δουλιά συνέβαλε στη διάδοση του μαρξισμού - λενινισμού και στην αντιμετώπιση της εχθρικής ιδεολογίας, στην εκλαΐκευση της γραμμής του Κόμματος, στην καταπολέμηση του δεξιού αναθεωρητισμού και του αριστερισμού, στη μελέτη των προβλημάτων του κινήματος και της χώρας, στην άνοδο του ιδεολογικού επιπέδου των μελών και στελεχών του Κόμματος και της ΚΝΕ.

Τα κεντρικά όργανα της ιδεολογικής - διαφωτιστικής δουλιάς δεν πετυχαίνουν πάντα να συμβάλουν, όσο πρέπει, στο φώτισμα της κομματικής γραμμής, στην ανάπτυξη των διαφόρων πλευρών της και στην εξασφάλιση του συνεχούς πλουτισμού της.

Επίσης καθυστερεί η μαζική διαφωτιστική δουλιά για την εκλαΐκευση της πολιτικής του Κόμματος. Δεν αξιοποιούνται όλες οι δυνατότητες για τη διάδοση του «Ριζοσπάστη». Το μαζικό διαφωτιστικό υλικό είναι σχετικά ανεπαρκές. Δεν καταβάλλονται όλες οι προσπάθειες και δεν αξιοποιούνται, στον απαιτούμενο βαθμό, όλες οι μορφές της μαζικής διαφώτισης, για να διαδίδεται η πολιτική του Κόμματος όσο γίνεται πιο πλατιά.

Αρκετές φορές οι ιδεολογικές επιθέσεις του ταξικού εχθρού, καθώς και οι αντιλήψεις των οπορτουνιστών όλων των αποχρώσεων δε μελετιούνται όσο χρειάζεται και δεν αντιμετωπίζονται έγκαιρα και πειστικά.

Τα κομματικά όργανα δεν ασχολούνται, όσο επιβάλλεται, με τα προβλήματα της εσωκομματικής μορφωτικής δουλιάς. Πολλά μέλη και στελέχη του Κόμματος δεν καταβάλλουν τις απαιτούμενες προσπάθειες ν' αποκτήσουν μαρξιστική - λενινιστική κατάρτιση ή να βαθύνουν και να εκσυγχρονίσουν τις γνώσεις τους.

Το τελευταίο διάστημα σημειώνεται νέα όξυνση της ιδεολογικής πάλης. Ο διεθνής ιμπεριαλισμός εντείνει τις προσπάθειες ιδεολογικής υπονόμευσης του σοσιαλιστικού συστήματος και του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος.

Οι αντιδραστικές δυνάμεις της χώρας μας συμμετέχουν δραστήρια σ' όλους τους ιμπεριαλιστικούς ιδεολογικούς περισπασμούς και αναπτύσσουν πολύμορφα την ιδεολογική - πολιτική εκστρατεία τους ενάντια στο κομμουνιστικό κίνημα. Μια βασική επιδίωξή τους είναι να κλονίσουν το κύρος του ΚΚΕ στη συνείδηση των πλατιών μαζών του λαού.

Ταυτόχρονα οι δεξιοί και «αριστεροί» αναθεωρητές δυναμώνουν τις επιθέσεις τους ενάντια στην ουσία του μαρξισμού - λενινισμού και ενάντια στη γραμμή και τη δράση του KKE.

Αγαπητοί σύντροφοι,

Δεν πρέπει να μας διαφεύγουν οι σοβαρές διαφοροποιήσεις που συντελέστηκαν τα τελευταία χρόνια στις συνειδήσεις των μαζών, οι μετατοπίσεις προς μια αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση κι οι δυνατότητες που δημιουργούν για τη δική μας παραπέρα παρέμβαση.

Η διαδικασία αυτή της ριζοσπαστικοποίησης των μαζών αναπτύσσεται σε συνθήκες βαθιάς κρίσης της ιδεολογίας της άρχουσας τάξης και ανόδου της ακτινοβολίας των προοδευτικών ιδανικών. Ακόμα και του σοβαρού πλήγματος που δέχτηκε η θεωρία και πρακτική του χυδαίου αντικομμουνισμού της «εθνικοφροσύνης» και της υποτέλειας, στην οποία στήριξε η άρχουσα τάξη ολόκληρη τη μεταπολεμική πορεία της Ελλάδας.

Επιχειρεί να «εκσυγχρονίσει» την ιδεολογία της εθνικής υποτέλειας με την προβολή της λεγόμενης «ευρωπαϊκής ιδέας». Αναμασά τις μεταφυσικές θεωρίες της «ελληνικής ιδέας» και του «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού». Πάντα όμως ο αντικομμουνισμός και ο αντισοβιετισμός, στις παλιές και νέες πιο «συγχρονισμένες» μορφές και παραλλαγές τους, παραμένουν επιστέγασμα της κυρίαρχης ιδεολογίας.

Ο σωστός προσανατολισμός των μαζών είναι βασικό καθήκον. Αυτός προϋποθέτει ανασκευή των θέσεων του μικροαστικού σοσιαλισμού, πολυμέτωπη ιδεολογική πάλη ενάντια στον εθνικισμό, τον αναθεωρητισμό και τον αριστερισμό, που σπέρνουν συγχύσεις, ωθούν σε λαθεμένους προσανατολισμούς το μαζικό κίνημα.

Χρειάζεται ν' αντικρούσουμε τις θέσεις που αρνούνται τον ηγετικό ρόλο της εργατικής τάξης στην πάλη για τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό. Που μειώνουν τη σημασία της ταξικής πάλης και του αντιμονοπωλιακού αγώνα και την υποκαθιστούν είτε με το πνεύμα του συμβιβασμού και της ταξικής συνεργασίας, είτε μ' ένα αταξικό εθνικοαπελευθερωτικό εθνικισμό καλυμμένο πίσω από το αντιεπιστημονικό σχήμα της αντιπαράθεσης μητρόπολης - περιφέρειας. Χρειάζεται επίσης να αντιπαλεύουμε τις αντιλήψεις του λεγόμενου «ελληνικού σοσιαλισμού» στις διάφορες παραλλαγές τους, που απολυτοποιούν τις εθνικές ιδιομορφίες και μας καταλογίζουν πως μιμούμαστε τάχα ξένα πρότυπα, για να διαστρεβλώσουν την ουσία του σοσιαλισμού, ν' αγνοήσουν τις γενικές του νομοτέλειες, ν' αρνηθούν την πείρα της οικοδόμησης του υπαρκτού σοσιαλισμού κ.ά.

Για την οικοδόμηση ενός ισχυρού, στηριγμένου σε αρχές, μαχητικού ιδεολογικού μετώπου, δεν αρκούν μονάχα η ανασκευή της εχθρικής προπαγάνδας και η πολεμική ενάντια στις θέσεις του οπορτουνισμού.

Χρειάζεται και η συνδυασμένη θετική προβολή των δικών μας ιδεών, του Προγράμματός μας, των λύσεων που προτείνουμε για τα προβλήματα του λαού και του τόπου.

Αγαπητοί σύντροφοι,

Η ζωή βάζει μπροστά μας το σοβαρό καθήκον της μελέτης και επεξεργασίας των νέων προβλημάτων της ταξικής πάλης, το καθήκον της ανάπτυξης της θεωρίας μας. Αυτή η δουλιά μπορεί να είναι πραγματικά γόνιμη, δημιουργική μόνον όταν στηρίζεται στις επαληθευμένες από τη ζωή αρχές του μαρξισμού - λενινισμού. Προβάλλει άμεσα η ανάγκη να ενισχυθούν και να συστηματοποιηθούν οι προσπάθειές μας προς την κατεύθυνση αυτή. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για τη βαθύτερη επιστημονική θεμελίωση της πολιτικής μας, για τον καθορισμό ολοένα πληρέστερου προσανατολισμού στη δράση του Κόμματος.

Σωρεία θεμάτων και πριν απ' όλα τα κύρια προβλήματα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής και τα ζητήματα γύρω από τα οποία συγκεντρώνεται ο αγώνας των μεγάλων μαζών, στέκονται μπροστά στους κομμουνιστές για παραπέρα έρευνα και επεξεργασία (λ.χ. η εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας, η κρίση, οι τάξεις στην ελληνική κοινωνία, το κράτος, τα προβλήματα της συσπείρωσης των αντιιμπεριαλιστικών - δημοκρατικών δυνάμεων, τα πολιτιστικά προβλήματα κ.ο.κ.).

Σ' αυτήν τη θεωρητική δραστηριότητα πρέπει να συντονιστούν και να συνενωθούν οι προσπάθειες των επιστημονικών δυνάμεων του Κόμματος. Το Κόμμα πρέπει να εξασφαλίσει τις αναγκαίες γι' αυτό προϋποθέσεις.

Σ' αυτά τα πλαίσια το Κόμμα πρέπει ν' αξιοποιήσει οργανωμένα και μεθοδικά τις ικανότητες και τη δημιουργική δουλιά της ελληνικής προοδευτικής διανόησης.

Καθήκον μας είναι να υποδείχνουμε καθαρά στην ελληνική προοδευτική διανόηση ότι η θέση της είναι με την εργατική τάξη. Αυτή ακριβώς η αγωνιστική συνένωση των διανοουμένων με την πάλη της εργατικής τάξης είναι ένα από τα σοβαρά προβλήματα της πολιτικής μας.

Μόνο ενώνοντας τις δυνάμεις τους με την εργατική τάξη, αφομοιώνοντας την πείρα της, θέτοντας τις γνώσεις τους, την ερευνητική τους δραστηριότητα στην υπηρεσία του λαϊκού αγώνα, οι διανοούμενοι μπορούν να κάνουν γόνιμη κι αποτελεσματική τη σκέψη και τη δράση τους, να συμβάλουν ουσιαστικά στη μάχη για την πρόοδο. Παράλληλα με τη βαθύτερη μελέτη των προβλημάτων της κουλτούρας και της πνευματικής ζωής, πρέπει πάντα να υπογραμμίζουμε πως η πολιτιστική ζωή στον τόπο μας μπορεί να εξυψωθεί μόνο μέσα από την άνοδο του εργατικού και λαϊκού μας κινήματος.

Ενα από τα σπουδαιότερα καθήκοντα της ιδεολογικής δουλιάς του Κόμματος είναι η καλύτερη οργάνωση της εσωκομματικής μόρφωσης.

Είναι φανερό ότι το έργο της κομματικής οικοδόμησης απαιτεί σήμερα μια σύνθετη κι εντατική ιδεολογική προσπάθεια.

Το ιδεολογικό επίπεδο του Κόμματος είναι σχετικά χαμηλό. Πρέπει να συνεχίσουμε και να δυναμώσουμε τις προσπάθειες, στη βάση των εμπειριών που συσσωρεύτηκαν και των νέων προβλημάτων που γεννιούνται, για μια πιο γερή ιδεολογική κατάρτιση των μελών και στελεχών του Κόμματος, για να γίνεται κτήμα όλων των κομμουνιστών η επαναστατική πολιτική μας.

Η ανάπτυξη των κομματικών γραμμών με την εισδοχή νέων δυνάμεων κάνει την εσωκομματική μορφωτική δουλιά πιο επιτακτική.

Στην πορεία της οικοδόμησης ενός μαζικού κόμματος, η ιδεολογική ενότητα των γραμμών του γίνεται πρωταρχική απαίτηση.

Αν δε δώσουμε την απαιτούμενη προσοχή στην ενίσχυση της ιδεολογικής μορφωτικής δουλιάς, τότε στην πορεία της μετατροπής του Κόμματός μας σε μαζικό κόμμα μπορεί βαθμιαία να εξασθενίζει ο ταξικός του χαρακτήρας, η μαχητική του ικανότητα, η πολιτική του αποτελεσματικότητα. Δεν έχουν θέση στις γραμμές μας η αδιαφορία απέναντι στην κομματική μόρφωση, η αντιμετώπισή της σαν ένα δευτερεύον ζήτημα, η αντιπαράθεσή της στην οργανωτική δουλιά ή στη μαζική δράση, η αμφιβολία ως προς την ωφελιμότητά της.

Είναι ανάγκη να οργανωθεί η πλατιά και εντατική μελέτη του μαρξισμού - λενινισμού από τα μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ σε κομματικές σχολές και σεμινάρια, καθώς και με αυτομόρφωση, ώστε να αναπτυχθεί η ικανότητά τους να εφαρμόζουν δημιουργικά τη θεωρία και την πολιτική μας γραμμή στην πράξη. Η ενίσχυση του ιδεολογικού εξοπλισμού των μελών του Κόμματος και της ΚΝΕ τα προφυλάσσει από την επίδραση εχθρικών αντιλήψεων. Τα βοηθάει να δρουν με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και πίστη στις δυνάμεις τους, να μπορούν να εξηγούν καλύτερα την πολιτική του Κόμματος στις μάζες, να καταλαβαίνουν καλύτερα τα προβλήματά τους, ν' αγωνίζονται κατά της επιρροής της εχθρικής ιδεολογίας και να δουλεύουν μ' επαναστατική προοπτική.

Αγαπητοί σύντροφοι,

Τα τελευταία χρόνια προβάλλεται από διάφορες μεριές έντονα και συζητιέται και μέσα στις γραμμές του κομμουνιστικού και προοδευτικού κινήματος, ο λεγόμενος «ευρωκομμουνισμός».

Απ' όσα, όμως, έχουν γραφτεί μέχρι τώρα και ιδίως όπως τον εμφανίζουν οι αναθεωρητές στην Ελλάδα σαν σύστημα ιδεών, προκύπτει ότι ο «ευρωκομμουνισμός» στο όνομα της αναζήτησης ενός νέου μοντέλου σοσιαλισμού απολυτοποιεί τις εθνικές ιδιομορφίες, τις ανάγει σε βασικό, καθοριστικό παράγοντα, τις αντιπαραθέτει στις βασικές γενικές νομοτέλειες της σοσιαλιστικής επανάστασης, απορρίπτει την πείρα του υπαρκτού σοσιαλισμού, οδηγεί σε αντιπαράθεση προς τα ΚΚ των σοσιαλιστικών χωρών. Ετσι ορισμένοι χωρίζουν το σοσιαλισμό σε διάφορα «είδη».

Το ΚΚΕ απορρίπτει τη θεωρία του «ευρωκομμουνισμού».

Η θέση μας αυτή δε σημαίνει ότι συγχέουμε τον «ευρωκομμουνισμό» με την αναζήτηση από κάθε αδελφό κόμμα του συγκεκριμένου δρόμου της επαναστατικής αλλαγής στη χώρα του. Αντίθετα το ΚΚΕ θεωρεί δικαίωμα και χρέος μαζί το να αναζητά το κάθε αδελφό κόμμα τις μορφές της σοσιαλιστικής αλλαγής και οικοδόμησης ανάλογα με τις ιδιομορφίες της χώρας του.

Το Κόμμα μας είναι κατηγορηματικά αντίθετο με τις θεωρίες που αντιπαραθέτουν το λενινισμό στο μαρξισμό, καθώς και με τις θεωρίες που αρνούνται τη διεθνή σημασία του λενινισμού.

Αγαπητοί σύντροφοι,

Οι δυνάμεις της συντήρησης και του φασισμού, που επικράτησαν τη μεταπολεμική περίοδο, μαζί με το αιματηρό και τρομοκρατικό όργιο διωγμών ενάντια στα μέλη και οπαδούς του ΚΚΕ, ανάπτυξαν και έναν πρωτοφανή μηχανισμό διαστρέβλωσης και κατασυκοφάντησης του ΚΚΕ. Την κύρια προσπάθειά τους τη συγκέντρωναν και τη συγκεντρώνουν στο να αμαυρώσουν την ιστορία του ΚΚΕ, να το παρουσιάσουν χοντρικά, σαν κόμμα «ξενοκίνητο», σαν «κόμμα λαθών», σαν «αντεθνικό και αντιδημοκρατικό κόμμα». Στην προσπάθεια αυτή προστέθηκαν τα τελευταία χρόνια και ορισμένοι αποστάτες του Κόμματος ή παράγοντες της Αριστεράς, που με τη δικαιολογία της κριτικής εξέτασης της δράσης του Κόμματος, της αξιολόγησης της πείρας του παρελθόντος και άλλα, συναγωνίζονται, στη διαστρέβλωση της ιστορίας του Κόμματος και στην κατασυκοφάντησή του, τους πρώτους διδάξαντες. Επιτακτικό προβάλλει το καθήκον να δοθεί η αλήθεια για την ιστορική πορεία και δράση του Κόμματός μας.

Κανένα λάθος που διαπράχτηκε στον αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και την ολιγαρχία δεν μπορεί να σκιάσει το ιστορικό γεγονός ότι ο ιμπεριαλισμός και η ολιγαρχία είναι οι αίτιοι των βασάνων του ελληνικού λαού.

Κανένα λάθος που διαπράχτηκε σε σκληρούς αγώνες με ισχυρούς αντιπάλους δεν μπορεί να μειώσει και πολύ περισσότερο να αναιρέσει το γεγονός ότι στην περίοδο του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου και του κατοπινού ψυχρού πολέμου, το ΚΚΕ, επικεφαλής του ελληνικού λαού, αντιμετώπισε παλικαρίσια τις μεγαλύτερες δυνάμεις του φασιστικού άξονα και σε συνέχεια τις δυο μεγαλύτερες δυνάμεις του ιμπεριαλισμού - τη Μ. Βρετανία και τις ΗΠΑ. Δεν μπορεί επίσης να μειώσει το γεγονός πως εκείνοι οι αγώνες, άσχετα από την έκβασή τους, εμπνέουν το λαό μας στη σημερινή πάλη του ενάντια στην αμερικανονατοϊκή επικυριαρχία και στην ντόπια ολιγαρχία του πλούτου.

Η συγγραφή μιας συνοπτικής ιστορίας του ΚΚΕ, που είναι αναγκαία, δεν μπορεί να γίνει παρά στο φόντο του μεγάλου θετικού έργου που το ΚΚΕ πραγμάτωσε για το λαό και την Ελλάδα στα 60 χρόνια της δράσης του. Για τη δουλιά αυτή θα χρειαστούν σοβαρές προσπάθειες και χρόνος.

Σ' αυτό πιστεύουμε πως θα βοηθήσουν επιμέρους ιστορικές μονογραφίες για περιόδους ή τομείς της δράσης του, η συνέχιση της δημοσίευσης αρχειακού υλικού του ΚΚΕ, οι επιστημονικές συζητήσεις και σεμινάρια μαρξιστών ιστορικών και άλλων στελεχών του ιδεολογικού μετώπου.