Η πολιτική του υπουργείου Παιδείας, για τη μείωση των δαπανών, την εμφάνιση πλεονάσματος εκπαιδευτικών, προχωράει με συστηματικό και εσπευσμένο τρόπο και η Κοζάνη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ετσι η σχολική χρονιά ξεκινά για αυτή την περιοχή με συγχωνεύσεις - καταργήσεις Γυμνασίων, Ενιαίων Λυκείων και ΤΕΕ, όπως εισηγείται η Διεύθυνση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κοζάνης. Με πρόταση που έχει ήδη καταθέσει στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Κοζάνης και την αρμόδια Επιτροπή Παιδείας, ζητά την κατάργηση 5 Γυμνασίων και 3 Ενιαίων Λυκείων, τα οποία στην πλειοψηφία τους βρίσκονται στην περιφέρεια. Αλλωστε είχε ήδη προχωρήσει, στις αρχές του σχολικού έτους, έχοντας τη σύμφωνη γνώμη της Νομαρχίας, στη συγχώνευση του 3ου και 4ου Ενιαίου Λυκείου Κοζάνης, παρά τις κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας μαθητών και γονέων.

Τα σχολεία που συμπεριλαμβάνονται στην πρόταση του διευθυντή και των προϊσταμένων των Γραφείων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κοζάνης είναι: Το Γυμνάσιο του Αγίου Χριστοφόρου, το οποίο συγχωνεύεται με το αντίστοιχο του Ανατολικού. Το Γυμνάσιο Γαλάτειας με το 3ο Γυμνάσιο Πτολεμαΐδας, το Γυμνάσιο Κλείτου με του Καπνοχωρίου, το Γυμνάσιο Λευκοπηγής με αυτό της Αιανής ή με το 4ο Κοζάνης, το Γυμνάσιο Γαλατινής με αυτό της Εράτυρας. Το Ενιαίο Λύκειο Τσοτυλίου με αυτό της Νεάπολης, το Ενιαίο Λύκειο Εράτυρας με αυτό της Σιάτιστας και τέλος το Ενιαίο Λύκειο Βελβενδού με το αντίστοιχο των Σερβίων.

Η πρόταση αυτή έχει ξεσηκώσει τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών όπου προτείνονται οι καταργήσεις σχολείων, ενώ σφοδρή είναι και η αντίδραση του Συλλόγου Καθηγητών του Ενιαίου Λυκείου Βελβενδού, ο οποίος δηλώνει πως το συγκεκριμένο Λύκειο διαθέτει όλα τα κριτήρια ως σχολική μονάδα για να λειτουργήσει χωρίς να χρειάζεται να συγχωνευτεί με κάποια άλλη. Δεν αντιδρούν όμως μόνο οι καθηγητές. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Βελβενδού έχει συγκαλέσει λαϊκή συνέλευση για την ερχόμενη Τετάρτη στις 7.30 το απόγευμα, προκειμένου να αποφασιστούν αγωνιστικές αντιδράσεις.

Την ερχόμενη Τρίτη θα συνεδριάσει και το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΛΜΕ για να εκφράσει και την αντίθεση των εκπαιδευτικών στην κλιμακούμενη επιχείρηση συγχωνεύσεων και καταργήσεων σχολικών μονάδων. ΟΔ. Κουτσικώστας, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Κοζάνης, επισημαίνει πως όλα τα σχολεία, τα οποία προτείνεται να καταργηθούν, μπορούν να λειτουργήσουν ως ξέχωρες σχολικές μονάδες. Ομως η κυβέρνηση και οι υπηρεσίες της έχουν επιλέξει τη συρρίκνωση στο πλαίσιο της παραπέρα μείωσης των δαπανών για την Παιδεία.

«Δεν υπάρχει περίπτωση να κλείσει το Λύκειο του Βελβενδού» δήλωσε στο «Ριζοσπάστη» ο δήμαρχος Γιάννης Σόκουτης. «Το λύκειο στεγάζει 70 με 80 μαθητές και λειτουργεί με τρόπο άψογο. Αν κλείσει το σχολείο, οι οικογένειες αυτών των μαθητών θα βρεθούν στη δύσκολη θέση να μετακομίσουν στο πλησιέστερο κέντρο ή στην ίδια την Κοζάνη», αναφέρει ο Γ. Σόκουτης. Επίσης καταγγέλλει πως δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές στο σχολείο που πρόκειται να μεταστεγαστεί το Λύκειο Βελβενδού, αλλά ούτε και οι απαραίτητες συγκοινωνίες για την εξυπηρέτηση των μαθητών. «Οι μαθητές θα τελειώνουν τα μαθήματά τους γύρω στη 1 το μεσημέρι και θα είναι αναγκασμένοι να περιμένουν λεωφορείο μέχρι τις 2μμ ή και τις 3μμ, χωρίς καμία επιτήρηση».

Ο Γ.Σόκουτης προειδοποιεί τους αρμόδιους πως οι κάτοικοι είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις. Αμέσως μετά τη Λαϊκή Συνέλευση θα επιχειρήσουν συναντήσεις με το νομάρχη, τους βουλευτές του νομού και τους προϊσταμένους της Β` βάθμιας Εκπαίδευσης.

Στην ίδια κατεύθυνση, της αγωνιστικής αντίδρασης στην πολιτική των συγχωνεύσεων, είναι αποφασισμένα να προχωρήσουν και τα Δημοτικά Συμβούλια Τσοτυλίου και Εράτυρας. Αφού και τα δικά τους Ενιαία Λύκεια συμπεριλαμβάνονται στη λίστα κατάργησης που έχει καταθέσει ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Β` βάθμιας Εκπαίδευσης Κοζάνης Ν. Αμαρανίδης.

Ξεχείλισε η οργή και η αγανάκτηση εκατοντάδων γονιών των Ελληνικών Σχολείων Μονάχου, όταν χθες το απόγευμα κορυφώθηκε η αδιαφορία και το παιχνίδι εμπαιγμού που παίζεται στην πλάτη τους εδώ και μήνες.

Να θυμίσουμε ότι οι γονείς βρίσκονται σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις από τον περασμένο Δεκέμβρη και πραγματοποιούν κατάληψη στο Γενικό Προξενείο την τελευταία βδομάδα, αφού, μετά από έρευνες στο κτίριο, όπου στεγάζεται το 2ο Δημοτικό και το 1ο Λύκειο Μονάχου της Riesstrasse, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει σε δεκαπλάσιες, τουλάχιστον, ποσότητες παραπάνω από τα επιτρεπτά όρια, η καρκινογόνος και επικίνδυνη ουσία PCB, από την οποία κινδυνεύει άμεσα η υγεία των 700 μαθητών και ειδικά των 400 μικρών παιδιών.

Μετά από έντονες πιέσεις, οι αρμόδιοι φορείς έδωσαν, πριν λίγες μέρες, πάλι κάλπικες υποσχέσεις. Κλιμάκιο των υπουργείων Παιδείας και Εξωτερικών θα κατέφθανε στο Μόναχο... προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, εκπρόσωποι του υπουργείου Παιδείας ούτε καν μπήκαν στον κόπο να μεταβούν στο Μόναχο, ενώ ο κ. Δημόπουλος εκ μέρους του υπουργείου Εξωτερικών και ο κ. Παντερμαλής πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Απόδημου Ελληνισμού πραγματοποίησαν μια τυπική επίσκεψη στο Μόναχο, που αποσκοπούσε, όπως αποδείχτηκε, στην εκτόνωση της κατάστασης, με τη λήξη της κατάληψης και δίνοντας πάλι υποσχέσεις. Ομως, το αποτέλεσμα ήταν τελείως διαφορετικό.

Συγκεκριμένα, συναντήθηκαν, χθες το πρωί, με εκπροσώπους του υπουργείου Παιδείας της Βαυαρίας και με το Δήμο Μονάχου. Το μεσημέρι οι κ.κ. Δημόπουλος και Παντερμαλής, ο πρόξενος, ο υποπρόξενος και οι υπεύθυνοι της Α` και Β/άθμιας εκπαίδευσης, εμφανίστηκαν στο Γενικό Προξενείο και ενημέρωσαν την Επιτροπή Κατάληψης του Προξενείου ότι είναι δύσκολο να βρεθεί μόνιμη λύση στο στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά σχολεία και μετά από «πολλές προσπάθειες» βρήκαν ένα παλιό ξυλουργείο, το οποίο θα μετατραπεί σε σχολείο 9 τμημάτων - όταν οι ανάγκες του σχολείου απαιτούν 17 τμήματα - το Μάρτιο! Μέχρι τότε, όμως, οι μαθητές του 2ου Δημοτικού, υποστήριξαν, θα πρέπει να επιστρέψουν στο σχολείο της Riesstrasse...

Ο εμπαιγμός και το θράσος των αρμόδιων φορέων ήταν η τελευταία σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, με αποτέλεσμα εκατοντάδες οργισμένοι γονείς και παιδιά να εμποδίσουν τους αρμόδιους φορείς να φύγουν από το χώρο της κατάληψης, κλειδώνοντας τις πόρτες του Προξενείου. Οι απεσταλμένοι του υπουργείου Εξωτερικών παρέμειναν κλειδωμένοι στο Γενικό Προξενείο για μια ώρα περίπου. Την ίδια στιγμή, η Επιτροπή Κατάληψης προσπαθούσε να ηρεμήσει τα «πνεύματα» και ο γενικός πρόξενος κ. Πέτροβας πρότεινε στους γονείς να δοθεί το Προξενείο για αίθουσες διδασκαλίας τις ώρες μη λειτουργίας του. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η Σχολική Επιτροπή συνεδρίασε εκτάκτως, χθες το βράδυ, και αποφάσισε τη συνέχιση της κατάληψης, μέχρι να δικαιωθούν τα αιτήματά τους.

O Θανάσης Κρίκης, εκπρόσωπος της Σχολικής Επιτροπής του 2ου Δημοτικού, τόνισε: «Πρέπει να καταλάβουν ότι με τις υβριστικές δηλώσεις του υφυπουργού Παιδείας και τα παιχνίδια τους, δυναμώνουμε ακόμα περισσότερο, μας ενώνουν, γινόμαστε ένα. Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε και Πάσχα στο Προξενείο αν δε βρεθεί λύση».

Αντιδράσεις στην Πανεπιστημιακή Κοινότητα έχει προκαλέσει η πρωτοφανής απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου των μελών ΔΕΠ των ΑΕΙ για οριστική απόλυση του καθηγητή του ΤΕΦΑΑ Κ. Μπουντόλου. Οπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις που ο ένας μετά τον άλλο κάνουν οι σύλλογοι μελών ΔΕΠ και τις κινήσεις συμπαράστασης από μέλη ΔΕΠ, η ακαδημαϊκή κοινότητα βλέπει με ανησυχία την καταδικαστική αυτή απόφασή, ενώ κοινός τόπος είναι το αίτημα για ακύρωση της.

Την πρόθεσή του να στηρίξει με κάθε νόμιμο μέσο την προσπάθεια ακύρωσης της απόφασης του Πειθαρχικού Συμβουλίου εκφράζουν τα μέλη του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθήνας. Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος διαπιστώνει ανάμεσα σε άλλα ότι «η ποινή επιβλήθηκε για πράξη, που, όπως δέχεται η απόφαση, διαπράχθηκε, σχεδόν πριν πενταετίας, το Μάρτη του 1995, αποσκοπούσε δε στην προάσπιση εκείνου που ο καθηγητής κ. Κώστας Μπουντόλος θεωρούσε ως επιταγή της νομιμότητας και της ακαδημαϊκής τάξης, σε μια περίοδο που, κατά άλλων μελών ΔΕΠ, εκκρεμούσαν κατηγορίες για ιδιαίτερης βαρύτητας ποινικές παραβάσεις και πειθαρχικά παραπτώματα.»

Η γενική συνέλευση του ΤΕΦΑΑ αποφάσισε στη συνεδρίασή της στις 19 του Γενάρη τα εξής: «Εκφράζει την έντονη έκπληξη και ανησυχία της για την απόφαση οριστικής παύσης του συναδέλφου καθηγητή κ. Κώστα Μπουντόλου. Δηλώνει ότι θα στηρίξει με κάθε νόμιμο μέσο την προσπάθεια ακύρωσης αυτής της απόφασης. Εκφράζει την πλήρη συμπαράστασή της στο συνάδελφο Καθηγητή κ. Κώστα Μπουντόλο, τον οποίο θεωρεί εξαίρετο πανεπιστημιακό δάσκαλο, ο οποίος εδραίωσε την Αθλητική Βιομηχανική, δημιουργώντας στο πεδίο αυτό το πρώτο εργαστήριο στο Τμήμα μας, και συνέβαλε από την ίδρυση του Τμήματος με τη διδασκαλία και την έρευνα σημαντικά στην ανάπτυξη της αθλητικής επιστήμης στον τόπο μας».

Ετσι χτες, οι μαθητές μαζί με τους γονείς τους πήραν την υπόθεση στα χέρια τους. Απείχαν από τα μαθήματά τους και συγκεντρώθηκαν στο χώρο του σχολικού συγκροτήματος του 29ου και 15ου Δημοτικού Σχολείου και απαίτησαν επιτέλους να επιταχυνθούν οι εργασίες αποκατάστασης των ζημιών που έχουν υποστεί τα δύο αυτά σχολεία από τον καταστροφικό σεισμό και να επιστρέψουν στα σχολεία τους.

«Οχι άλλη κοροϊδία, να ανοίξουν τα σχολεία», «Ο λαός απαιτεί το σχολείο να φτιαχτεί», «Ψωμί, παιδεία, χτίστε τα σχολεία», φώναζαν οι μικροί μαθητές, ενώ δήλωναν προς τους αρμόδιους που βρέθηκαν στο χώρο: «Δεν είμαστε παιδιά δεύτερης κατηγορίας», ενώ ρωτούσαν μέσα από τα συνθήματα στις πικέτες τους «Αδιαφορούν οι αρμόδιοι;», «Και γιατί αδιαφορούν;». Και όπως διαβεβαίωναν οι γονείς, ο αγώνας θα συνεχιστεί μέχρι να παραδοθούν τα σχολεία και μέχρι τότε «ο ξεσηκωμός είναι η λύση».

Τα προβλήματα όμως που έχουν προκύψει από αυτή τη μεταφορά των δύο σχολείων είναι πολλά. Τα παιδιά αναγκάζονται να μεταφέρονται στα σχολεία που «φιλοξενούνται» με πούλμαν, ενώ πολλά από τα παιδιά που δε χωρούν στα πούλμαν, αναγκάζονται να περπατούν περίπου 20 λεπτά για να φτάσουν στο σχολείο τους. Μάλιστα, τα παιδιά των εργαζόμενων γονιών αναγκάζονται να μένουν στο σχολείο από τις 7 πμ μέχρι τις 7 μμ, να τρώνε ξηρά τροφή και να μην τους μένει χρόνο για εξωσχολικές δραστηριότητες.

Στη χτεσινή συγκέντρωση μίλησε ο προϊστάμενος του 3ου Γραφείου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κ. Αλκισταίος, ο οποίος δήλωσε ότι τα προβλήματα από το σεισμό στα κτίρια των 29ου και 15ου λύθηκαν στο τέλος του Οκτώβρη, αφού είχαν επιδιορθωθεί οι ρωγμές και βάφτηκαν! Στη συνέχεια συμπλήρωσε όμως βρέθηκε πρόβλημα στην αρχική κατασκευή του κτιρίου του 29ου. Είχε πρόβλημα καταλληλότητας στα μπαλκόνια. Κάτω από τις αποδοκιμασίες του κόσμου, δεσμεύτηκε, στο τέλος, ότι τα σχολεία θα έχουν παραδοθεί μέχρι τις 20 Φλεβάρη, αν δε βρουν κανένα εμπόδιο στις εργασίες, καθώς και αν το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες. Δεν παρέλειψε όμως να αποκαλέσει γονείς «φαρισαίους» και αυτό γιατί επέμεναν να δοθούν απαντήσεις για το πότε θα είναι έτοιμα τα σχολεία για τα παιδιά τους.

Τη συμπαράστασή τους στον αγώνα των γονιών και των μαθητών των πέντε παραπάνω σχολείων εξέφρασαν στη συγκέντρωση ο Κώστας Παπλωματάς, πρόεδρος του Συλλόγου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Περιστερίου «Ελλη Αλεξίου», ο Δ. Σωτηριάδης, μέλος της διοίκησης της Ενωσης Γονέων Περιστερίου, καθώς και ο δημοτικός σύμβουλος Α. Παχατουρίδης.

Την ερχόμενη Δευτέρα, αναμένεται τελικά να αποφασίσει για κινητοποιήσεις του κλάδου των εκπαιδευτικών το ΔΣ της ΔΟΕ, καθώς οι παρατάξεις της πλειοψηφίας (ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ) κατά τη χτεσινή συνεδρίαση αποφάσισαν και νέα αναβολή της απόφασης.

Το ΔΣ της ΔΟΕ πρόκειται να αποφασίσει με βάση τις αποφάσεις που του έστειλαν οι διδασκαλικοί σύλλογοι, ενώ τις κινητοποιήσεις αναμένεται να καθορίσει και η εξαγγελία 48ωρης απεργίας στις 3 και 4 Φλεβάρη από τους καθηγητές.

Αλλη μια φιέστα της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς λαμβάνει χώρα σήμερα, σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, κάτω από το βαρύγδουπο τίτλο «2η Πανελλαδική Συνάντηση νέων εκλεγμένων νομαρχιακών και δημοτικών συμβούλων».

Πρόκειται για μια από τις συνηθισμένες τον τελευταίο καιρό εκδηλώσεις που στήνονται για να δικαιολογούν τα παχυλά κονδύλια της ΕΕ και την αξιοποίησή τους μακριά από τις πραγματικές ανάγκες του λαού και της νεολαίας. Εκδηλώσεις και φιέστες, που η συχνότητά τους δεν μπορεί παρά να συνδέεται με την προσπάθεια της κυβέρνησης να παρουσιάσει «έργο» και δήθεν ενδιαφέρον για τα προβλήματα των νέων ενόψει εκλογών, με στόχο την ψήφο τους, τη χειραγώγηση της συνείδησής τους.

Παράλληλα, η κυβέρνηση, και τα σχετικά όργανά της, βρίσκει την ευκαιρία μέσα από τέτοιες φιέστες να προωθεί ζητήματα και προγράμματα, όπως «εθελοντισμός», «δημοτικά - νομαρχιακά συμβούλια νέων». Προσπαθεί να προωθήσει την πολιτική της θέση σε θέματα όπως «απασχόληση, εκπαίδευση, στρατιωτική θητεία» κ. ά. χωρίς όμως να απευθύνεται και να δέχεται να συζητήσει γι' αυτά με τα όργανα και τους φορείς του ζωντανού νεολαιίστικου κινήματος.

Απέναντι στις καλοστημένες φιέστες της κυβέρνησης στέκεται η νεολαία που διεκδικεί τα δικαιώματά της, που παλεύει και βάζει φραγμούς στα αντιλαϊκά σχέδιά της. Και αυτή τη νεολαία θα τη βρίσκει συνεχώς μπροστά της.

Τα προβλήματα της σχολικής στέγης που αντιμετωπίζουν τα σχολεία του Δήμου Αργαλαστής Μαγνησίας, αφορά η Ερώτηση που κατέθεσαν, χθες στη Βουλή, οι βουλευτές του ΚΚΕ Νίκος Γκατζής, Αχιλλέας Κανταρτζής και Βαγγέλης Μπούτας προς τους υπουργούς Παιδείας Γερ. Αρσένη και Εσωτερικών Β. Παπανδρέου.

Οπως επισημαίνουν οι κομμουνιστές βουλευτές στην Ερώτησή τους, οργή και αγανάκτηση διακατέχει τους μαθητές, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς του ορεινού Δήμου Αργαλαστής Πηλίου από την κρατική αδιαφορία για την απαράδεκτη κατάσταση, στην οποία έχουν περιέλθει τα σχολικά κτίρια της πόλης.

Συγκεκριμένα, αναφέρεται στην Ερώτηση:

• Το Νηπιαγωγείο, όπου φοιτούν 37 παιδιά, λειτουργεί σε μια παλιά αποθήκη!
• Το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου είναι παμπάλαιο (κατασκευής 1929) και καθώς δε γίνεται οποιαδήποτε παρέμβαση για επισκευή και συντήρηση καταρρέει.
• Τα ίδια προβλήματα παρουσιάζει και το κτίριο του Λυκείου.
• Ο αύλειος χώρος του Γυμνασίου και του Λυκείου είναι χωρίς περίφραξη, ενώ οι χώροι υγιεινής (τουαλέτες κτλ.) βρίσκονται σε άθλια κατάσταση και εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία των μαθητών.
• Ο Δήμος δεν είναι σε θέση να καλύψει ούτε τα λειτουργικά έξοδα των σχολείων, πολύ δε περισσότερο δεν έχει τη δυνατότητα για τις απαραίτητες τεχνικές - οικοδομικές παρεμβάσεις για την επισκευή και συντήρηση των σχολικών κτιρίων. Οι βουλευτές του ΚΚΕ ρωτούν του υπουργούς ποια μέτρα πρόκειται να πάρει η κυβέρνηση και πότε, ώστε να αντιμετωπιστούν άμεσα τα προβλήματα των σχολικών κτιρίων και να αποκατασταθούν στοιχειωδώς ανθρώπινες συνθήκες λειτουργίας των σχολείων του Δήμου Αργαλαστής Πηλίου.

α. Το επιχείρημα, από πλευράς υποστηρικτών της μεταρρύθμισης, ότι οι έχοντες αντιρρήσεις δεν πρότειναν υποκατάστατη λύση και

β. η σχεδόν απόλυτη σιωπή στο χώρο των ΤΕΙ, ειδικά και στην επαγγελματική εκπαίδευση, γενικά, ως εάν η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν αφορούσε στους χώρους αυτούς.

Τι ακολουθεί, αποτελεί μια προσπάθεια συνοπτικής προσέγγισης και ανάλυσης των συνεπειών εκείνων που σχετίζονται με τις παραπάνω πλευρές, ιδεών και επιχειρημάτων, για το σύστημα μεταρρύθμισης.

1. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που δεν έγινε.

Από τις διατάξεις του νόμου - πλαισίου 2525/1997 για το Ενιαίο Λύκειο προκύπτει ότι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση αποτελεί μείγμα νέων και παλαιών ρυθμίσεων, όμως, ο κρίσιμος, για τις συνέπειές του, συνδυασμός από τις παραπάνω ρυθμίσεις είναι:

α. Η διατήρηση της Δομής (Τριετές Γυμνάσιο, Τριετές Λύκειο) και ο διττός χαρακτήρας του Λυκείου ως σχολείου «Γενικής Παιδείας ή Γενικών Μαθημάτων» και ταυτόχρονα ως σχολείου «Μετάβασης» των μαθητών του στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ΤΕ) και

β. Η καθιέρωση ως κριτηρίου μετάβασης στην ΤΕ του βαθμού του απολυτηρίου του Λυκείου, που διαμορφώνεται, γενικά, με βάση τους Μέσους Ορους των βαθμών των μαθημάτων, μετά από εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα της Β και Γ Λυκείου.

Συμπερασματικά, με το συνδυασμό των παραπάνω ρυθμίσεων, οι εξετάσεις για τη μετάβαση στην ΤΕ εσωτερικοποιούνται στο Ενιαίο Λύκειο (ΕΛ) και γενικεύονται σε όλα τα μαθήματα των δύο τελευταίων τάξεων του ΕΛ. Ενώ, η κατοχή του απολυτηρίου του ΕΛ μετατρέπεται σε προϋπόθεση για την εισαγωγή στην ΤΕ. Οι μη κάτοχοι του εν λόγω απολυτηρίου, με ελλιπή γενική παιδεία, έχουν μοναδικό διέξοδο, όσον αφορά στην εκπαίδευση, την εγγραφή τους στα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (ΤΕΕ) και στη συνέχεια, με προϋποθέσεις, την εγγραφή τους μόνο στα ΤΕΙ.

Αναμενόμενο, αλλά και ήδη διαφαινόμενο, αποτέλεσμα της «Συγκόλλησης» του βαθμού του απολυτηρίου του ΕΛ και του τρόπου εξαγωγής του με τη διαδικασία εισαγωγής στην ΤΕ είναι η πρόκληση «Υπερθέρμανσης» του συστήματος των εξετάσεων στο ΕΛ και αντίστοιχο ενδιαφέρον για την παραπαιδεία.

Επιβεβαίωση των συνεπειών των παραπάνω αποτελούν, αφενός, σχετικές αντιδράσεις του υπουργείου Παιδείας, όπως είναι η ρύθμιση για το μη συνυπολογισμό του βαθμού της Β τάξης του Λυκείου, η προαναγγελία περί «Βατών Θεμάτων» στις εξετάσεις, καθώς και η πρόσφατη άρνηση για καθιέρωση δεύτερης ευκαιρίας και αφετέρου, πρόσφατα δημοσιεύματα του ημερήσιου Τύπου που αφορούν στο μεγάλο αριθμό και τον όγκο των εξεταζομένων μαθημάτων και την παράγωγο αυτών μεγάλη κόπωση των μαθητών, κ.ά. με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ερωτηματικά και αμφιβολίες για τις αρχικές εξαγγελίες της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας περί ανοιχτών οριζόντων στο σύστημα της μεταρρύθμισης, ελεύθερης πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, κατάργηση των εξετάσεων και άλλα συναφή.

α. στην αλλαγή της Δομής της Μέσης Εκπαίδευσης και του ρόλου των επιμέρους τμημάτων της και

β. στην ταυτόχρονη κατάργηση του διττού χαρακτήρα του Λυκείου και όχι στον, ενδεχόμενο, περιορισμό του αριθμού των εξεταζομένων μαθημάτων ή της εξεταστέας ύλης, όπως έχει έρθει στο φως της δημοσιότητας.

Οι παραπάνω αλλαγές είναι δυνατό να στηριχτούν σε γενικό στόχο, ο οποίος αφορά στη διαχρονική βελτίωση του μέσου επιπέδου γενικής παιδείας του πληθυσμού, που προϋποθέτει χρονική ταύτιση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης με τη γενική παιδεία. Αυτό το τελευταίο θα έχει σαν συνέπεια:

α. τη μεταφορά όλων των Γενικών Μαθημάτων ή Μαθημάτων Γενικής Παιδείας από το Λύκειο στο Γυμνάσιο και

β. την αύξηση των ετών φοίτησης του Γυμνασίου με αντίστοιχη μείωση αυτών του Λυκείου. Σ' αυτή την περίπτωση οι δυνατότητες είναι 0, 1 ή 2 έτη σπουδών για το Λύκειο.

Η πρώτη περίπτωση οδηγεί σε κατάργηση του Λυκείου και επαναφορά του εξαταξίου Γυμνασίου, αλλά και του προβλήματος του τρόπου εισαγωγής των υποψηφίων στην ΤΕ. Η επιλογή μεταξύ των δύο άλλων δυνατοτήτων εξαρτάται από την αναδιάρθρωση των προγραμμάτων σπουδών και τον επιθυμητό χαρακτήρα του Λυκείου.

α. Το Γυμνάσιο επανακτεί τον κοινωνικό του χαρακτήρα και παρέχει ολοκληρωμένη γενική παιδεία υψηλού επιπέδου, χωρίς το χαρακτήρα σχολείου μετάβασης στην ΤΕ και περιορισμούς.

β. Το Λύκειο, εφ' όσον δεν καταργηθεί, διατηρεί μόνο το χαρακτήρα σχολείου μετάβασης στην ΤΕ στην κατάρτιση ή στην εργασία.

γ. Στο Λύκειο είναι δυνατό να προσφέρονται μαθήματα ελεύθερα χωρίς δέσμες ή κατευθύνσεις. Παρέχεται δε η ευχέρεια επιλογής μαθημάτων με βάση της απαιτήσεις των Τμημάτων της ΤΕ, που θα είναι ήδη γνωστές, ως προς τα μαθήματα που την παρέχουν.

Οσον αφορά στην Τεχνική - Επαγγελματική Εκπαίδευση, με το νόμο 576/1977 για την Οργάνωση και Διοίκηση της Μέσης και Ανώτερης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, δημιουργήθηκε ενιαίο πλαίσιο λειτουργίας του τομέα της εκπαίδευσης αυτής και ιδρύθηκαν τα Κέντρα Ανώτερης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕΕ) σύμφωνα με την παραπάνω συνταγματική διάταξη. Με τον ιδρυτικό νόμο των ΤΕΙ 1404/1983 τα ΚΑΤΕΕ ενσωματώθηκαν στα ΤΕΙ και διασφαλίστηκε η ισοτιμία των ιδρυμάτων αυτών ως ανώτερων σχολών (άρθρο 51). Στο νόμο των ΤΕΙ χρησιμοποιούνται οι όροι «Τριτοβάθμια Εκπαίδευση» που εμφανίστηκε στο νόμο 1351/1983 των Γενικών Εξετάσεων με διάκριση των σχολών εισαγωγής σε Ανώτατες και Ανώτερες και «Τεχνολογική Εκπαίδευση», αντί των όρων του νόμου των ΚΑΤΕΕ «Ανώτερη Εκπαίδευση» και «Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση», αντίστοιχα.

Οι νέοι όροι, γενικοί, χωρίς προσδιορισμούς, αποτελούν, για διάφορους φορείς ποικίλων αποχρώσεων συμφερόντων και σκοπιμοτήτων, πεδίο ανάπτυξης της αντίληψης ότι, η μεν Τριτοβάθμια Εκπαίδευση είναι ενιαία, η δε Τεχνολογική Εκπαίδευση αποτελεί ιδιαιτερότητα των ΤΕΙ. Επιδίωξη είναι η μετατροπή ενός θέματος ουσίας, ποιοτικού επιπέδου της παρεχόμενης εκπαίδευσης, σε θέμα τύπου ή ορολογίας. Ο λόγος είναι έκδηλος, αφού η κάθε άποψη συνδέεται με διαφορετική διαδικασία ανακαθορισμού της σχέσης ΑΕΙ και ΤΕΙ. Η πρώτη προϋποθέτει σύστημα αξιολόγησης των ιδρυμάτων, πιστοποίησης των σπουδών και προγραμματισμό, ενώ η δεύτερη απλή νομοθετική ρύθμιση. Η επιλογή εξαρτάται από την αντίληψη για την παιδεία εκείνων που επιλέγουν ή εμπλέκονται.

ΓΕΝΙΚΑ, με τη μεταρρύθμιση α) αποβάλλεται η επαγγελματική εκπαίδευση από το Λύκειο και ιδρύονται τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (ΤΕΕ), β) επεκτείνεται η έννοια της «Τεχνολογίας» στα ΤΕΕ, στο Ενιαίο Λύκειο και στα ΑΕΙ με την Τεχνολογική Κατεύθυνση του Λυκείου, γ) ο όρος Τριτοβάθμια Εκπαίδευση γενικεύεται και υποδηλώνει μόνο ΑΕΙ και ΤΕΙ, ενώ οι υπόλοιπες Ανώτερες Σχολές ομαδοποιούνται ως «άλλες» σχολές, δ) το σύστημα δομείται με δύο διακριτούς κλάδους της μεταγυμνασιακής εκπαίδευσης και αντιστοιχία αυτών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση: αυτόν της Γενικής Παιδείας (ΕΛ) με κατάληξη τα ΑΕΙ και αυτόν της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΤΕΕ) με κατάληξη τα ΤΕΙ. Δυνητικά, τον πρώτο κλάδο διέρχονται οι υψηλών επιδόσεων φοιτούντες, το δεύτερο οι χαμηλών επιδόσεων απόφοιτοι γυμνασίου και οι απορριπτόμενοι στις τάξεις του Λυκείου, ενώ οι μη εισαγόμενοι στα ΑΕΙ, απόφοιτοι του Ενιαίου Λυκείου, οδηγούνται στα ΤΕΙ.

Διαφαινόμενη πρόθεση, με τα παραπάνω, είναι η εκ συστήματος εμμονή στη συνταγματική διάκριση Ανώτατης και Ανώτερης (Επαγγελματικής) Εκπαίδευσης. Συμπερασματικά, στο σύστημα αυτό, το Ενιαίο Λύκειο προσλαμβάνει τη μορφή μηχανισμού ταξινόμησης και απόρριψης, ενώ η συνταγματική επιταγή βρίσκει την πιο ακραία έκφρασή της. Στο πλαίσιο αυτό προσδιορίζονται η θέση και ο ρόλος των ΤΕΙ ως «Τερματικών» ιδρυμάτων μιας επαγγελματικής εκπαίδευσης απόβλητης του Ενιαίου Λυκείου και ελλειμματικής σε όρους γενικής παιδείας. Σε αντιστάθμισμα, με τον φραστικό περιορισμό της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης μόνο σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, δημιουργούνται ψευδαισθήσεις αναβάθμισης των ΤΕΙ.

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ , τα επιμέρους νομοθετήματα της μεταρρύθμισης συνεισφέρουν στα ακόλουθα:

ΠΡΩΤΟ : Ονομαστική αναβάθμιση της υπηρεσιακής κατάστασης του Εκπαιδευτικού Προσωπικού των ΤΕΙ με, αδιακρίτως προσόντων, απόδοση ιδιοτήτων (π.χ. Δημόσιου Λειτουργού), παροχή δυνατοτήτων (π.χ. να καταστούν μέλη της Ακαδημίας Αθηνών και Διοικούσας Επιτροπής ΑΕΙ) και ανάθεσης καθηκόντων (π.χ. διεξαγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας), που δε μετουσιώνονται σε στοιχεία αξιολόγησης και κρίσης για την εξέλιξη των εκπαιδευτικών ΤΕΙ (Ν. 2530/1997).

ΔΕΥΤΕΡΟ: Οι απόφοιτοι του Ενιαίου Λυκείου εισάγονται... και στις Ανώτερες Σχολές του νόμου 1351/1983 των Γενικών Εξετάσεων στις οποίες, όμως, σύμφωνα με το προαναφερθέν άρθρο 51, ανήκουν και τα ΤΕΙ.

Συνεπώς, ο όρος Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ούτε ακυρώνει τη διάκριση ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, ούτε προσφέρει στην επίλυση σχετικών προβλημάτων, όπως π.χ. της μη ενσωμάτωσης στο ελληνικό δίκαιο της Οδηγίας 48/1989/ΕΟΚ που αφορά την άσκηση επαγγέλματος από πτυχιούχους ΑΕΙ των χωρών της Κοινότητας σε χώρες - μέλη αυτής εκτός της χώρας προελεύσεως (Ν. 2525/1997).

ΤΡΙΤΟ: Ιδρύονται τα ΤΕΕ, δημόσια και ιδιωτικά, που δεν αποτελούν «Σχολές», δείγμα και αυτό της αντίληψης για την επαγγελματική εκπαίδευση, των οποίων οι απόφοιτοι Β' κύκλου, με προϋποθέσεις, εισάγονται στα ΤΕΙ (Ν. 2640/1998).

ΤΕΤΑΡΤΟ: Διευρύνεται η θεσμική διαφοροποίηση μεταξύ ΑΕΙ και ΤΕΙ με αλλοίωση, μείωση των προσόντων διορισμού και εξέλιξης των εκπαιδευτικών ΤΕΙ και άλλες ρυθμίσεις. Παράδειγμα: για να αποφευχθεί η διαδικασία αναγνώρισης στην Ελλάδα τίτλων μεταπτυχιακών σπουδών της αλλοδαπής (ΔΙΚΑΤΣΑ), επιβάλλεται αντί των τίτλων, να είναι αναγνωρισμένα τα ιδρύματα της αλλοδαπής. Ομως, οι εκπαιδευτικοί ΤΕΙ, κάτοχοι τέτοιων τίτλων, δε θα λαμβάνουν το επιστημονικό επίδομα, αφού με το νόμο του μισθολογίου 2530/1997, απαιτείται η αναγνώριση των τίτλων αυτών (Ν. 2621/1998).

3. Γενικές παρατηρήσεις.

Α. Οσο η επαγγελματική εκπαίδευση θεωρείται ως υποσύστημα για τους «αδύνατους», τόσο η όποια μεταρρύθμιση θα οδηγεί σε ταξινομήσεις και αποκλεισμούς που συντηρούν τις κοινωνικές ανισότητες στις υπάρχουσες δομές.

Β. Η παραπάνω αντίληψη μετουσιώθηκε σε γεγονός, για τα ΤΕΙ, με τη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος και την αποψίλωση των προσόντων διορισμού και εξέλιξης των εκπαιδευτικών, όπως αναφέρθηκε, ενώ πιθανολογείται η μετατροπή της τριετούς θητείας των νυν προέδρων ΤΕΙ σε πενταετή και η απάλειψη της απαίτησης ο υποψήφιος για διορισμό ή εξέλιξη, καθηγητής ή επίκουρος καθηγητής ΤΕΙ, αντίστοιχα, να έχει πρωτότυπες επιστημονικές δημοσιεύσεις ως μόνος ή κύριος ερευνητής. Ετσι, διευρύνεται η τυπική και ουσιαστική διαφοροποίηση μεταξύ ΤΕΙ και ΑΕΙ, ενώ ταυτόχρονα προσαρμόζονται οι προϋποθέσεις εξέλιξης των εκπαιδευτικών των ΤΕΙ στις δυνατότητες φορέων ιδιοτελούς κομματισμού, χυδαίου συνδικαλισμού, μεθόδων συκοφάντησης και χρόνιας μαθησιακής αδράνειας.

Προσφυγές για άνιση μεταχείριση των υποψηφίων, κατόχων αναγνωρισμένων τίτλων μεταπτυχιακών σπουδών, είναι αναμενόμενες, ενώ η διά νόμου απαξίωση θεσμών είναι δεδομένη.

Παράδειγμα, ο πανηγυρισμός: Εχουμε την τιμή να είμαστε το Κεντρικό Διοικητικό Συμβούλιο της νέας ομάδας Δημοσίων Λειτουργών της κοινωνίας μας.

Ο νοών νοείτω...