Ας κάνουμε μια μες σοκολάτα χωρίς να έχουμε ενοχές. Δεν παχαίνει, μονάχα 280 θερμίδες περιέχει. θα χρειαστούμε: 6 κουταλιές της σούπας κακάο, 8 κουταλιές της σούπας ζάχαρη, ένα φλιτζάνι του τσαγιού γάλα εβαπορέ λάιτ, ένα φλιτζάνι του τσαγιού νερό, δυο φακελάκια ζελατίνα χωρίς άρωμα σε σκόνη, δυο κουταλάκια του γλυκού βανίλια, 4 κουταλάκια του γλυκού κακάο για πασπάλισμα.

Τώρα, βάζουμε τη ζελατίνα σε μπολ με λίγο κρύο νερό και την αφήνουμε για πέντε λεπτά περίπου, ώστε να μαλακώσει. Ρίχνουμε το υπόλοιπο νερό σε μια κατσαρόλα και προσθέτουμε τη ζελατίνα, τη ζάχαρη και το κακάο. Τα αφήνουμε να βράσουν, για λίγο, σε υψηλή θερμοκρασία και ανακατεύουμε συνεχώς. Επειτα, αποσύρουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και αδειάζουμε το μείγμα σε βαθύ μπολ. Προσθέτουμε το γάλα και βάζουμε τη μες στο ψυγείο για σαράντα πέντε λεπτά περίπου, μέχρι να σφίξει. Επειτα χτυπάμε τη μες στη γρήγορη ταχύτητα του μίξερ για τρία λεπτά. Προσθέτουμε τη βανίλια και ανακατεύουμε. Μοιράζουμε τη μες σε μπολάκια και απολαμβάνουμε μερικές γλυκές στιγμές. Τις μοναδικές, ίσως, της ημέρας μας.

«Ο Εμφύλιος Πόλεμος της Ισπανίας είναι ένα από τα γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία των "συμμαχοαντιμαχιών" στο στρατόπεδο του ιμπεριαλισμού στη δεκαετία του '30.

Αν η "καθαρά πολεμική" πλευρά του αρχίζει στις 17 του Ιούλη 1936, με τη φασιστική εξέγερση που εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα και επικρατεί στην Αφρική, η ανάμειξη του ιμπεριαλισμού είναι φανερή από πρώτα. Δεν είναι, π.χ., και ούτε τότε ήταν μυστικό για κανέναν το ότι η άρνηση του Λουίς Μπλάνκο (Λ. Μ.) να πάρει οποιοδήποτε προληπτικό μέτρο οφειλόταν στη, λίγο-πολύ, τελεσιγραφική απαίτηση της Βρετανίας και της Γαλλίας. Από την άλλη μεριά, η φασιστική εξέγερση ενισχύεται όχι μόνον από τη Ρώμη και το Βερολίνο, αλλά και από το Λονδίνο, το Παρίσι και την Ουάσιγκτον.

Η έκρηξη της εξέγερσης θα αποδείξει ξαφνικά το μέγεθος, την έκταση και, ας το πούμε έτσι, το "είδος" της ιμπεριαλιστικής επέμβασης.

Ωστόσο, σχεδόν αμέσως φαίνεται και κάτι άλλο εξαιρετικά επικίνδυνο. Η συμπάθεια και των άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για την ανταρσία. Κατ' αρχήν, η επέμβαση των ναζιστικών αεροπορικών μονάδων για τη μεταφορά των φρανκικών στρατευμάτων από την Αφρική στην Ισπανία δεν είναι η μόνη αεροπορική επέμβαση. Υπάρχει και μια άλλη, όχι λιγότερο σημαντική ή θεαματική, και σήμερα ξεχασμένη: Η μεταφορά στην Ισπανία του ίδιου τον στρατηγού Φ. Φράνκο από τα Κανάρια Νησιά, όπου έχει μετατεθεί. Η μεταφορά έχει πολύ μεγάλη σημασία γιατί έγινε με ένα μυθιστορηματικό αεροπορικό ταξίδι και με την προκλητική βοήθεια και άμεση συμμετοχή επιφανών μελών της βρετανικής high society.

Διαδήλωση στη Μαδρίτη ενάντια στον Φράνκο. Ιούλης 1936

Στο αεροπλάνο επέβαιναν μια σειρά από αινιγματικά άτομα, μερικά από τα οποία γυναίκες, μέλη του βρετανικού jet-set. To ταξίδι περιέγραψε με κάθε, όπως ισχυρίστηκε, λεπτομέρεια, ο πιλότος του, σμηναγός Μπεμπ, στην εφημερίδα News Cronide στις 7 του Νοέμβρη του 1936.

Στην πραγματικότητα, η επιχείρηση δείχνει το ενδιαφέρον του βρετανικού ιμπεριαλισμού για τις εξελίξεις στην Ισπανία. Ισως εξηγεί και γιατί συνωμοτικά στελέχη τόσο φανερά και σχεδόν προκλητικά εκτεθειμένα, όπως οι στρατηγοί Φ. Φράνκο και Ε. Μόλα, δε θίχτηκαν από την κυβέρνηση του Λ. Μ. μετά το Φλεβάρη.

Αιματοβαμμένες μέρες του Αυγούστου 1936 στη Βαρκελώνη. Οι νεκροί παραμένουν άταφοι μέχρι να τους αναγνωρίσουν οι δικοί τους...

Ενώ οι στασιαστές φαίνεται να έχουν εφοδιασμό (και, μάλιστα, πλουσιοπάροχο) από παντού, η Ισπανική Δημοκρατία βρίσκεται ξαφνικά χωρίς καμιά πηγή. Οι πρεσβευτές της γίνονται παντού εχθρικά δεκτοί. Στο Λονδίνο, ο Πάμπλο ντε Αγάρατε, που αναλαμβάνει την πρεσβεία αντικαθιστώντας το συνωμότη Λόπες Ολιβάν, ακούει από τον σερ Σίντνεϊ Κλάιβ, αρχηγό του διπλωματικού πρωτοκόλλου, να του λέει τι να κάνει αν νικήσει ο Φράνκο, ενώ ο υφυπουργός και γγ του Φόρεϊν Οφις, σερ Ρόμπερτ Βάνσιταρτ, τον υποδέχεται ψυχρότατα και απορρίπτει κοφτά το αίτημά του για εκπαίδευση Ισπανών πιλότων στη Βρετανία. Στο Παρίσι, είναι ολοφάνερη η συνεργασία ανάμεσα στις αρχές και αποστάτες υπαλλήλους της ισπανικής πρεσβείας για να βρεθούν προσχήματα που θα επιτρέψουν στην κυβέρνηση να μην εκτελέσει τις ισπανικές πολεμικές παραγγελίες. Στην Ουάσιγκτον, ο πρέσβης Φερνάντο ντε λος Ρίος, όχι μόνο γίνεται δεκτός σχεδόν εξευτελιστικά από τον υπουργό Εξωτερικών, Κόρντελ Χολ, αλλά γίνεται στόχος ακόμα και προκλήσεων, ενώ οι τράπεζες αρνούνται να ανοίξουν τους λογαριασμούς που παραγγέλλει. Ολα τα διαβατήρια που εκδίδει η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε όλη τη διάρκεια του πολέμου έχουν τη σφραγίδα Not Valid for Spain ("Δεν ισχύει για την Ισπανία")».

Αν ο Αισχύλος φαίνεται σήμερα, από κάποιες απόψεις, ως ο πιο μοντέρνος από τους τρεις τραγικούς, αυτό δεν μπορεί παρά να υποδεικνύει ότι αυτή η εξέλιξη των ηθικών ιδεών έχει εισέλθει σε μια κρίσιμη καμπή που η Γαλλίδα και Ελληνίδα φιλόλογος (η Ζακλίν ντε Ρομιγί το Σεπτέμβρη του 1995 πολιτογραφήθηκε Ελληνίδα με Προεδρικό Διάταγμα) μας καλεί έμμεσα να σκεφτούμε. Το βιβλίο «Ο Φόβος και η αγωνία στο θέατρο του Αισχύλου» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις το ΑΣΤΥ, με αναλυτικό πρόλογο του Ανδρέα Παναγόπουλου και σε μετάφραση των: Σοφίας Λουμάνη και Χρήστου Μαρσέλου.