Ηρθε άνοιξη. Μεγάλωσαν οι μέρες, άνοιξε ο καιρός, ανοίγει η διάθεσή μας, αλλά και η όρεξη να ετοιμάσουμε τη βεράντα μας. Η πάνινη πολυθρόνα που βλέπετε είναι πάντα στη μόδα, είναι νέα και διαχρονική. Είναι πάντα μέσα στην καρδιά μας και στο σπίτι μας. Σχεδιάστηκε στα 1933 στη Δανία από τον Μόγκενς Κοχ και κατέκτησε όλον τον κόσμο. Ωρα, λοιπόν, να την ξαναβάλουμε στη θέση της.

Για την επόμενη μέρα

Στα γρήγορα και στα πεταχτά ρίχνουμε μια ματιά στο εξαιρετικό βιβλίο της Βουτηρά «Το ψωμί». Ωραίες, έξυπνες και ταυτόχρονα ελληνικές ιδέες μας δίνει. Μα σήμερα, θα σταθούμε με το μπαγιάτικο ψωμί που η καταναλωτική κοινωνία το πετά την επόμενη κιόλας μέρα. Μην πετάτε το ψωμί. Φτιάξτε αυτό που λένε στη Μακεδονία «αυγοφέτες» και οι Πόντιοι «φελοτίγανον». Κόψτε το ψωμί λεπτές φέτες βουτήξτε στο χτυπημένο αυγό και τηγανίστε τες. Πασπαλίστε τις φέτες με ζάχαρη και κανέλα και σερβίρετέ το ζεστό.

Μπορείτε ακόμη να ντύσετε ένα μικρό βουτυρωμένο πιρέξ με φέτες από ψωμί, που του έχετε αφαιρέσει την κόρα και βουτήξτε στο γάλα. Γεμίστε το κοίλωμα με τριμμένα τυριά ανακατεμένα με μπόλικα μανιτάρια και κρεμμύδια, που τα έχετε προηγουμένως σοτάρει. Σκεπάστε τη γέμιση με άλλες φέτες ψωμιού, επίσης βουτηγμένες σε γάλα. Περιχύστε με ελάχιστο (μια ή δυο κουταλιές) λιωμένο βούτυρο και ψήστε το μέχρι να ροδίσει. Σερβίρετε ζεστό με δυνατό μπρούσκο κόκκινο κρασί.

Ακόμη, ετοιμάστε ένα πρόχειρο φαγητό με μπαγιάτικο ψωμί που συνηθίζουν σε πολλές παραλλαγές στον Πόντο, αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, κυρίως στα νησιά, είναι η λαδοψιχιά. Δοκιμάστε τη σε μικρή ποσότητα, μαζί με ολόκληρες ψητές πατάτες. Κόψτε το μπαγιάτικο ψωμί σε κύβους και τηγανίστε το σε λίγο λάδι. Περιχύστε με σάλτσα ντομάτας, αφήστε να πάρουν βράση και πασπαλίστε με μπόλικο ψιλοκομμένο μαϊντανό. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για γαρνιτούρα σε ψητά κρέατα, για αλλαγή στις τηγανητές πατάτες.

Οι αλχημιστές είχαν ανακαλύψει ήδη τη μέθοδο της απόσταξης: Θέρμαιναν μια ουσία και απομάκρυναν τα πτητικά υλικά, έτσι ώστε να υγροποιηθούν σε ένα άλλο σημείο, αφήνοντας πίσω τους τα υλικά που ήταν διαλυμένα μέσα στην αρχική ουσία. Τελικά η μέθοδος της απόσταξης χρησιμοποιήθηκε και στα οινοπνευματώδη ποτά. Το 1300 ο Ισπανός αλχημιστής Αρνάου δε Βιγιανόβα έκανε απόσταξη κρασιού, παίρνοντας για πρώτη φορά μια ποσότητα καθαρής αλκοόλης. Το προϊόν της διεργασίας ήταν φυσικά το κονιάκ.

Αλχημιστές θα γίνουμε και εμείς σήμερα. Θα βάλουμε σ' ένα ποτήρι 3/4 Κονιάκ, 1/8 Κουραχάο, 1/8 χυμό γκρέιπ φρουτ και μερικές σταγόνες Αγκοστούρα. Θα τα ανακατέψουμε και θα τα γαρνίρουμε με μια φλούδα λεμονιού και λίγα κεράσια. Πώς το λένε αυτό που ετοιμάσαμε; Ιστ Ιντια. Μα δεν έχει και τόση σημασία η ονομασία. Η γεύση πάνω απ' όλα. Εις υγείαν!

Ο κεντρικός ήρωας της «Κόρης του Λοχαγού» καλεί σε μονομαχία έναν αξιωματικό και τραυματίζεται σοβαρά. Αιτία αυτής της μονομαχίας είναι οι προσβλητικοί υπαινιγμοί του Σβάμπριν για τη μνηστή του ήρωα. Σε ένα μόλις μήνα και έξι μέρες από τη δημοσίευση του έργου, ο συγγραφέας του καλεί σε μονομαχία τον αξιωματικό Νταντές και τραυματίζεται. Αιτία είναι η προσβλητική συμπεριφορά του Νταντές απέναντι στη γυναίκα του Πούσκιν. Εδώ η ζωή μιμείται την τέχνη, η πραγματικότητα ακολουθεί τη φαντασία, η αλήθεια αντιγράφει την επινόηση...

Τελικά, ο Αλέξανδρος Πούσκιν ξαναμονομαχεί και πεθαίνει στις 29 Γενάρη του 1837. Ο συγγραφέας φαίνεται πως προκάλεσε το θάνατο εκείνο το χρόνο που ζούσε ένα δράμα. Ετσι που ο θάνατός του μοιάζει περισσότερο με αυτοκτονία. Μια σειρά από θλιβερές αιτίες - προσωπικές, οικονομικές, πολιτικές - είχαν κάνει ράκος τον μεγάλο ποιητή και από την άλλη μεριά το περιβάλλον ενθάρρυνε τον Νταντές να προκαλεί και να προσβάλλει τον Πούσκιν, που η δημοτικότητά του είχε πέσει και είχε ένα χρόνο να πάρει μια αμοιβή για τα έργα του.

Η μονομαχία για την αγάπη μιας γυναίκας δεν είναι φυσικά το μοναδικό στοιχείο που ταυτίζει τον Πούσκιν με τον ήρωά του. Πυρήνας του βιβλίου είναι η φιλία του κεντρικού ήρωα με τον επαναστάτη Πουγκατσώφ, έναν κοινωνικό ληστή, ο οποίος έμοιαζε με τον μοναχό Μπαλταζάρ Χουμπμάγερ, που το 1524 υποκίνησε του χωρικούς της Νότιας Γερμανίας και με τον Στένκα Ράζιν, που έκανε το ίδιο στη φεουδαρχική Ρωσία το 1670. Η ληστεία στον Μεσαίωνα ήταν τρόπος ζωής για τους απόκληρους και τους τυχοδιώκτες και αργότερα έγινε η απαρχή επαναστάσεων και κοινωνικών αναταραχών. «Η κόρη του λοχαγού» είναι ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ιστορικό, αλλά και ερωτικό. Ιστορικό, γιατί αναφέρεται σε υπαρκτά πρόσωπα και γεγονότα της ιστορίας, όπως είναι ο Πουγκατσώφ και η εξέγερση των Ρώσων χωρικών εναντίον της τάξης των ευγενών και της δουλοπαροικίας. Ερωτικό, γιατί το κεντρικό του θέμα είναι μια ιστορία αγάπης, μιας αγάπης που περνά από πολλές δοκιμασίες για να καταλήξει σε αίσιο τέλος.

Τέλος, η «Κόρη του Λοχαγού» είναι το βιβλίο, που σήμερα επιλέξαμε να ξαναδιαβάσουμε, διότι μας είχε πολύ γοητεύσει στην πρώτη ανάγνωση. Και πριν συνεχίσουμε να τρέχουμε στις εξαιρετικές σελίδες του Πούσκιν, αναρωτιόμαστε ποιος άραγε θυμάται τον Νταντές που «βοήθησε», με τις προσβολές και με το ξίφος του, τον Πούσκιν να λυτρωθεί από τα βάσανά του; Κανείς! Και όμως να ένα ακόμη παράδειγμα, μια επιβεβαίωση γι' αυτό που πάντα είχαμε κατά νου: Οτι οι μετριότητες ήταν, είναι και, δυστυχώς, θα είναι πάντα επικίνδυνες και θανατηφόρες και ας λησμονιέται μετά το όνομά τους...

Με τη δυσκολία δεδομένη, απλά θα ιχνογραφήσουμε την πορεία ενός παραπόταμου του Στρυμόνα- όπως τον παρακολουθήσαμε για λίγες ώρες και λίγα χιλιόμετρα, σε μια από τις αποστολές του «Ρ» στη Βόρεια Ελλάδα. Την πορεία του ποταμού Αγγίτη, καθώς ψάχνει τη θάλασσα, μέσα από το φαράγγι του. Το Φαράγγι του Αγγίτη, στο Νομό Σερρών στα σύνορα με το Νομό Δράμας.

Το φαράγγι βρίσκεται περίπου επτά χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της κωμόπολης Αλιστράτης. Απέχει περίπου 50 χλμ. από την πόλη των Σερρών, 25 χλμ. από τη Δράμα και 55 χλμ. από την Καβάλα. Η πρόσβαση στην περιοχή γίνεται οδικώς από Θεσσαλονίκη μέσω Σερρών ή Ασπροβάλτας και από Καβάλα μέσω Δράμας. Η πρόσβαση στο φαράγγι είναι δυνατή, τόσο στην αρχή του, στο χωριό Συμβολή, όσο και στο χωριό Λευκοθέα, εκεί όπου τελειώνει.

Πρόκειται για μια επιγενετική κοιλάδα του ποταμού, μήκους περίπου 15 χλμ., που δημιουργήθηκε από τις εξελικτικές διεργασίες στο χώρο των λεκανών Σερρών και Δράμας, ανάμεσα στους επιβλητικούς ορεινούς όγκους του Παγγαίου και του Μενοίκιου όρους.

Είναι βαθιά και στενή ποτάμια κοιλάδα, ανάμεσα σε σκληρά πετρώματα (αυτός είναι ο ορισμός της επιγενετικής κοιλάδας) και οφείλεται στην ανανεωτική δράση του ποταμού. Δημιουργήθηκε σε τέσσερα εξελικτικά στάδια κατά τη διάρκεια του Νεογενούς και Τεταρτογενούς και στους ντόπιους είναι γνωστή με τις ονομασίες «Στενά Πέτρας» ή «Διώρυγα».

Καμάρες

Η πορεία του Αγγίτη μέσα στη χαράδρα δεν είναι ευθεία. Οπως και τα περισσότερα ποτάμια της Ελλάδας, λόγω της μορφολογίας του εδάφους, φιδοσέρνεται και σχηματίζει «μαιάνδρους», με συνέπεια σε πολλά σημεία το νερό να γλείφει τους βράχους, ενώ στην άλλη πλευρά να υπάρχουν αποθέσεις. Σε αυτήν την προαιώνια πορεία του, ο Αγγίτης λάξευσε το βράχο και δημιούργησε μια σειρά από θεαματικές «σπηλιές» και «καμάρες» με πλούσιο φυσικό διάκοσμο. Καταφύγια για ζώα και πουλιά.

Αρκετές φορές ο άνθρωπος, ανά τους αιώνες, κατοίκησε στην περιοχή είτε γιατί εύρισκε εύκολα τροφή και νερό, είτε γιατί κυνηγήθηκε από πάσης φύσεως εχθρούς. Ετσι είναι ορατά πολλά δείγματα της παρουσίας του.

Συγκεκριμένα, βρέθηκαν «βραχογραφήματα» και στο περιοδικό του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης (Φλεβάρης του 1978), οι Κάρολος Μάις, Ροβέρτος Ζέεμαν και Νίκος Συμεωνίδης αναφέρουν ότι βρέθηκαν σε τρεις περιοχές βραχογραφίες. Αυτές παριστάνουν είτε ζώα (ελάφια και καμήλες), είτε ιππείς που κρατούν τα ηνία των αλόγων και ακόντια. Εχουν βρεθεί και αφηρημένα σχέδια. Από τις παραστάσεις των ιππέων πιθανολογείται ότι οι βραχογραφίες έγιναν τον 5ο-6ο μ. Χ. αιώνα.

Στη βραχογραφία κρανοφόρος δίπλα σε άλογο

Η πανίδα είναι πλούσια σε άγρια είδη πουλιών, όπως καμποπέρδικες, πετροπέρδικες, αγριοπερίστερα, τρυγόνια, κότσυφες και μπεκάτσες. Στα βράχια του φαραγγιού έχουν φωλιές αρπακτικά, όπως γερακίνες, τσιχλογεράκια και βραχοκερκινέζια. Κάτοικοι της περιοχής ανέφεραν την παρουσία και φιδαετού.

Σήμερα, τα ορμητικά νερά του ποταμού προσφέρονται και «χρησιμοποιούνται» για ειδικούς αγώνες με κανό (κανό - καγιάκ και ράφτινγκ). Ομως, δεν έχουν αναπτυχθεί όλες οι απαραίτητες υποδομές και η προσέλευση των ενδιαφερομένων δεν είναι μεγάλη. Ωστόσο, γίνονται σκέψεις για παραπέρα τουριστική αξιοποίηση της περιοχής. Αυτή η αξιοποίηση μπορεί να χαρακτηριστεί ευπρόσδεκτη. Αρκεί να μη λάβει διαστάσεις βιασμού της φύσης και εμπορευματοποίησης του πλούτου της.

Γηρατειά και σωστή διατροφή: Τελικά πότε αρχίζουν τα γηρατειά κανείς δεν είναι σε θέση να απαντήσει, άλλωστε η διαχωριστική γραμμή μεταξύ νεότητας και γήρατος δεν είναι εύκολη.

Γεγονός είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις μετά την ώριμη ηλικία - και αυτό ασαφές παραμένει - εμφανίζονται οι χαρακτηριστικές οργανικές αλλαγές του γήρατος, που είναι περίπου οι εξής: Ελάττωση της δραστηριότητας και της σωματικής αντοχής, καθώς και η ελάττωση του βασικού μεταβολισμού. Ελάττωση των εκκρίσεων, ιδιαίτερα των ορμονικών και των γαστρικών, πράγμα που δυσκολεύει την πέψη. Αλλοίωση της λειτουργικής ικανότητας του ήπατος, ενώ παράλληλα περιορίζεται η έκκριση της χολής από τη χοληδόχο κύστη, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται διαταραχές στην πέψη των λιπών. Ατελής ικανότητα αποβολής των υπολειμμάτων ανταλλαγής της ύλης διά μέσω του νεφρού. Διαταραχές της λειτουργικής ικανότητας του παγκρέατος, με συνέπεια τη διαταραχή της ισορροπίας στην πέψη των υδατανθράκων. Αεροφαγία του βλεννογόνου των εντέρων, ατελείς πεπτικές επεξεργασίες και απεκκρίσεις, αποτέλεσμα των οποίων είναι η ελλιπής αφομοίωση των θρεπτικών ουσιών και η ατελής απορρόφηση των βιταμινών. Ατροφία του νευρικού συστήματος και προοδευτική ελάττωση της ελαστικότητας των μυών και των νευρομυϊκών αντιδράσεων, Βαθμιαία απώλεια όρασης, ακοής, μνήμης και πνευματικής αντοχής και μείωση της απορροφητικής ικανότητας του ασβεστίου.

Γι' αυτό η τροφή θα πρέπει να περιέχει: Ουσίες μεγάλης βιολογικής αξίας, δηλαδή να είναι πλούσιες σε λευκώματα και ασβέστιο. Νωπό γάλα, αποβουτυρωμένο γιαούρτι, τυρί, άπαχη μυζήθρα, συκώτι, σπλήνα, κρέας, ψάρι, μαύρο ψωμί και δημητριακά. Να μην περιέχει λίπη και λίγους υδατάνθρακες (ζυμαρικά, αμυλώδη, πατάτες, γλυκίσματα). Να μην έχει πολύ αλάτι, σχεδόν καθόλου, πράγμα που σημαίνει ότι απαγορεύονται τα αλλαντικά. Να τρώει κανείς σε μικρότερες ποσότητες απ' όσο έτρωγε πριν από λίγα χρόνια και να κινείται όσο μπορεί περισσότερο. Και να θυμάστε πως ό,τι δεν κινείται... σκουριάζει.