Σάββατο 11 Απρίλη 2020 - Κυριακή 12 Απρίλη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ
Μέχρι 10 Μάη παρατείνεται το κλείσιμο

Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι παρατείνεται η αναστολή λειτουργίας όλων των εκπαιδευτικών δομών μέχρι τις 10 Μάη. Η απόφαση πάρθηκε ύστερα από σχετική εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας.

ΤΟΜΕΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΚΕ
Διαδικτυακή βιβλιοπαρουσίαση την Κυριακή 12 Απρίλη

Διαδικτυακή βιβλιοπαρουσίαση με θέμα «Ο Λένιν και η εποχή του μέσα από τις εκδόσεις της "Σύγχρονης Εποχής"» διοργανώνει η Τομεακή Οργάνωση Τηλεπικοινωνιών Αττικής του ΚΚΕ την Κυριακή 12 Απρίλη.

«Τίποτα δεν σταματά την ανάγκη μας για γνώση. Την Κυριακή 12 Απρίλη μετατρέπουμε τα μέσα της δουλειάς μας σε μέσα συλλογικής επικοινωνίας και προσέγγισης της επαναστατικής μας θεωρίας και πρακτικής. Συζητάμε οργανωμένα για τον Λένιν και την εποχή του μέσα από τις εκδόσεις της "Σύγχρονης Εποχής"», αναφέρει στο κάλεσμά της η Οργάνωση του Κόμματος. Για συμμετοχή και κατάθεση ερωτήσεων στέλνετε mail στο: thlnies1917@gmail.com

ΣΥΝΔΙΚΑΤΟ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ ΑΘΗΝΑΣ
Διαμαρτυρία στο υπουργείο Οικονομικών την Τρίτη

Η πρώτη στάση εργασίας στον κλάδο στις συνθήκες της επιδημίας έγινε την Παρασκευή στο εργοτάξιο της πρώην «Παπαστράτος» στον Πειραιά

Από τη στάση εργασίας στο εργοτάξιο της πρώην «Παπαστράτος»
Από τη στάση εργασίας στο εργοτάξιο της πρώην «Παπαστράτος»
Σε παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Οικονομικών προχωρά την Τρίτη 14/4, στις 11 π.μ., το Συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας, διεκδικώντας μέτρα ουσιαστικής στήριξης και προστασίας των εργαζομένων από τις συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού. Παράσταση διαμαρτυρίας στο υφυπουργείο Μακεδονίας - Θράκης προγραμματίζει και το Συνδικάτο Οικοδόμων Θεσσαλονίκης, την Τρίτη 14/4 στις 9.30 π.μ.

Η πλειοψηφία των οικοδόμων μένουν εκτός της ενίσχυσης των 800 ευρώ, καθώς εργάζονται με μεροκάματο στην ιδιωτική οικοδομή χωρίς σύμβαση εξαρτημένης εργασίας. Αλλά και στις τεχνικές εταιρείες, όταν το έργο σταματά με υπαιτιότητα του ιδιοκτήτη, οι εργαζόμενοι δεν περνάνε σε αναστολή σύμβασης, αλλά σε άδεια άνευ αποδοχών. Τέλος, πολλοί οικοδόμοι παραμένουν άνεργοι χωρίς καμία στήριξη, χωρίς δικαίωμα επιδότησης από τον ΟΑΕΔ.

Στο μεταξύ, η πρώτη στάση εργασίας στον κλάδο των κατασκευών μέσα στην πανδημία πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Συνδικάτου Οικοδόμων, μαζί με το Συνδικάτο Ηλεκτρολόγων Ν. Αττικής και το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών, την Παρασκευή, στο εργοτάξιο της πρώην «Παπαστράτος» στον Πειραιά. Οι εργαζόμενοι διεκδικούν μέτρα προστασίας για την υγεία και ασφάλεια όλων των συναδέλφων, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που απασχολούνται στους υπεργολάβους.

Το εργοτάξιο νέκρωσε στη διάρκεια της στάσης εργασίας και με την αποφασιστική στάση των Συνδικάτων και των εργαζομένων πραγματοποιήθηκε Γενική Συνέλευση, παρά την προσπάθεια της εργοδοσίας να μη γίνει συζήτηση. Ο διευθυντής του έργου κάλεσε μάλιστα και την αστυνομία, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει συγχρωτισμός, παρότι τηρούνταν οι απαραίτητες αποστάσεις μεταξύ των εργαζομένων. Αυτό που δεν ανέφερε, βέβαια, ήταν ότι μέσα στο έργο, σε κλειστούς χώρους, δουλεύουν πάνω από 150 άτομα.

Στη συζήτηση με τους εργαζόμενους, επιβεβαιώθηκε άλλη μια φορά ότι στο συγκεκριμένο έργο δεν τηρούνται τα αναγκαία μέτρα προστασίας. Μετά από συνεχείς παρεμβάσεις του Συνδικάτου, πάρθηκαν κάποια από αυτά, ωστόσο σε κάποιους υπεργολάβους δεν τηρούνται ούτε τα πιο απλά, όπως η παροχή αντισηπτικών, μασκών, αλλά και η οργάνωση των εργασιών ανά συνεργείο, ώστε να μην υπάρχει συγχρωτισμός και κυρίως να απολυμαίνονται καθημερινά οι κοινόχρηστοι χώροι (αποδυτήρια, τουαλέτες), σύμφωνα και με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ. Ως αποτέλεσμα, πολλοί από τους εργαζόμενους αναγκάζονται να παίρνουν με δικά τους χρήματα αντισηπτικά.

Το Συνδικάτο Οικοδόμων αναφέρει σε ανακοίνωσή του: «Οπως η κυβέρνηση έτσι και η εργοδοσία θέλουν να μετακυλήσουν την ευθύνη για την υγεία και την ασφάλεια στους χώρους δουλειάς στις πλάτες των εργαζομένων. Στο αίτημα για μόνιμο γιατρό Εργασίας, αφού στο εργοτάξιο εργάζονται πάνω από 50 άτομα, η απάντηση της εταιρείας ήταν πως κάνει τα προβλεπόμενα από τον νόμο. Αποδεικνύεται ακόμη μια φορά ότι οι εργοδότες μπροστά στα κέρδη τους δεν υπολογίζουν τη ζωή και την υγεία των εργαζομένων.

Μετά τη κουβέντα με τους εργαζόμενους, συναντηθήκαμε με τον υπεύθυνο του εργοταξίου, που δεσμεύτηκε για την καθημερινή υγιεινή και απολύμανση τουαλετών και αποδυτηρίων αλλά και για την τήρηση των μέτρων από τους υπεργολάβους του έργου. Απέναντι σε όλη αυτήν την κατάσταση, δυναμώνουμε τη φωνή μας, μένουμε δυνατοί, απευθυνόμαστε και οργανωνόμαστε στο Συνδικάτο μας για να υπερασπιστούμε τη ζωή και τα δικαιώματά μας».

ΔΝΤ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΛΟΓΩ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ...
Και διαχείριση της επερχόμενης οικονομικής κρίσης

Από προηγούμενη σύνοδο του ΔΝΤ
Από προηγούμενη σύνοδο του ΔΝΤ
Τα οικονομικά μέτρα που επιστρατεύονται από τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, με αφορμή τις συνέπειες της πανδημίας στην οικονομία, ξαναφέρνουν στην επιφάνεια το ζήτημα της «επεκτατικής διαχείρισης». Με την ίδια αμηχανία που η ΝΔ είδε το ΣΥΡΙΖΑ να υλοποιεί «περιοριστικά νεοφιλελεύθερα μέτρα», βλέπει και ο ΣΥΡΙΖΑ τη ΝΔ να σχεδιάζει και να προτάσσει «επεκτατικά μέτρα», ενώ μεγάλος καβγάς έχει ξεσπάσει γύρω από αυτό το ζήτημα στην ΕΕ.

Σε αυτό που όλοι συμφωνούν ολοένα και περισσότερο είναι ότι το ενδεχόμενο μιας νέας καπιταλιστικής κρίσης διαφαινόταν στον ορίζοντα ήδη πριν από την επιδημία. Επομένως, η συζήτηση για τη διαχείριση των συνεπειών της γίνεται αναπόφευκτα με το βλέμμα στην επόμενη μέρα για το κεφάλαιο, και πάνω σ' αυτό παίρνουν θέση όλα τα κόμματα και οι κυβερνήσεις.

Ηδη, πάντως, από το πώς αξιοποιείται η «χαλάρωση» των δημοσιονομικών κανόνων για τον πακτωλό στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων, αλλά και από τα νέα αντεργατικά μέτρα που τον συνοδεύουν, ο λαός μπορεί να εξαγάγει με ασφάλεια το συμπέρασμα ότι ανεξάρτητα από την αναλογία περιοριστικών - επεκτατικών μέτρων στη διαχείριση μιας κρίσης, αυτή θα γίνεται πάντα σε βάρος του, το ίδιο και στη φάση της ανάπτυξης.

Ετσι, ακόμα και το ΔΝΤ, που διακρίθηκε σε προηγούμενες κρίσεις για τις «περιοριστικές» και «νεοφιλελεύθερες» συνταγές του, με αφορμή την επιδημία και με το βλέμμα στραμμένο στην επερχόμενη νέα κρίση, προτείνει μια σειρά μέτρα επεκτατικής πολιτικής. Ενδεικτικό είναι το άρθρο που δημοσιεύεται σε ιστοσελίδα του ΔΝΤ και φιλοξενεί απόψεις αποκλειστικά για τον κορονοϊό, με συγγραφείς τους αναπληρωτές διευθυντές του Ταμείου στα Τμήματα Ερευνών, Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Στρατηγικής και Πολιτικής.

Στο άρθρο αυτό, προτείνεται ο «αυξημένος ρόλος του δημόσιου τομέα», ώστε με παρέμβασή του να περιοριστούν οι επιπτώσεις στην καπιταλιστική οικονομία, γεγονός που αποτελεί «μια μεγάλη πρόκληση για τις προηγμένες οικονομίες».

Μεταξύ άλλων, συστήνεται στις κυβερνήσεις «να παρέχουν εξαιρετική στήριξη στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων μισθών, με συγκεκριμένες κατάλληλες προϋποθέσεις» και σημειώνεται ως θετικό ότι «έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή μεγάλα προγράμματα δανείων και εγγυήσεων (...) και η ΕΕ διευκόλυνε την παροχή κεφαλαίων σε εταιρείες, χαλαρώνοντας τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων».

Προτείνεται ακόμα και η ανάληψη από το κράτος των προβληματικών ιδιωτικών επιχειρήσεων, ενώ δίπλα σ' αυτά δεν λείπουν και μέτρα στήριξης της κατανάλωσης, που υποχωρεί την περίοδο της επιδημίας, λόγω περιορισμών στην κίνηση και απώλεια εισοδημάτων.

Με άλλα λόγια, κανένα όπλο δεν λείπει από τη φαρέτρα του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τα παρελκόμενα της επιδημίας στην καπιταλιστική οικονομία, μπροστά στο σοβαρό ενδεχόμενο αυτή να βυθιστεί σε νέα κρίση, που δεν πρόκειται βέβαια να αποτραπεί, με οποιαδήποτε συνταγή διαχείρισης.

Το ζήτημα είναι ότι έτσι κι αλλιώς τον λογαριασμό θα τον πληρώσει ο λαός, τόσο με τα νέα αντεργατικά μέτρα που ήρθαν για να μείνουν, όσο και με την πληρωμή από την τσέπη του, με αύξηση της φορολογίας και νέες περικοπές, των μέτρων επεκτατικής πολιτικής για τη στήριξη των ομίλων.

Οπως επισημαίνει άλλωστε και το ΔΝΤ, «εάν τα μέτρα (...) είναι επιτυχημένα, η αναγκαία αύξηση του δείκτη δημόσιου χρέους θα είναι αρκετά μεγάλη, αλλά τα επιτόκια και η συνολική ζήτηση ενδέχεται να παραμείνουν χαμηλά στη φάση ανάκαμψης. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα δημοσιονομικά κίνητρα θα είναι κατάλληλα και εξαιρετικά αποτελεσματικά στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες. Και αυτό θα διευκολύνει την έξοδο από τα έκτακτα μέτρα που θεσπίστηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης». Με άλλα λόγια, το πατρόν κόπηκε, το ύφασμα βρέθηκε και τώρα ράβεται το κοστούμι που θα φορέσουν ξανά στο λαό...


Χ. Μ.

ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
Οι κυβερνήσεις «Βορρά» και «Νότου» χειροκρότησαν τα νέα μνημόνια για τους λαούς

Σε ανακοίνωση για τη συμφωνία του Eurogroup το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ αναφέρει:

«Η απόφαση του Eurogroup αποτελεί την πιο πανηγυρική επιβεβαίωση ότι η αντιπαράθεση αυτών των ημερών δεν ήταν για το συμφέρον των λαών, αλλά για το πώς θα επιμεριστούν τα νέα δάνεια και οι χρηματοδοτήσεις για τη στήριξη των επιχειρηματικών ομίλων και των τραπεζών. Μόλις κατέληξαν σ' έναν ακόμη προσωρινό συμβιβασμό, όλοι μαζί - οι κυβερνήσεις του "Βορρά" και του "Νότου", οι κυβερνήσεις της δεξιάς, της σοσιαλδημοκρατίας και της δήθεν προοδευτικής συμμαχίας - χειροκρότησαν τα νέα μνημόνια για τους λαούς.

Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα, απ' τη στιγμή που η αντιμετώπιση της επερχόμενης κρίσης και η χρηματοδότηση των καπιταλιστικών οικονομιών θα γίνει απ' τους υπάρχοντες μηχανισμούς του ESM που προβλέπουν όρους και δεσμεύσεις, δηλαδή νέα μνημονιακά μέτρα.

Ο δε μηχανισμός της ΕΕ για προγράμματα μερικής απασχόλησης, με στόχο την απαλλαγή της μεγαλοεργοδοσίας από το μισθολογικό κόστος και την ανακύκλωση της ανεργίας, που εκτινάσσεται, αποδεικνύει ότι η πολιτική της "μισής δουλειάς" είναι η επίσημη πολιτική της ΕΕ.

Ολα τα παραπάνω εκθέτουν για μία ακόμη φορά τους οπαδούς της "ευρωπαϊκής αλληλεγγύης", αποκαλύπτοντας το αποκρουστικό πρόσωπο της ΕΕ. Είναι προφανές ότι για μία ακόμη φορά οι λαοί της Ευρώπης, που έχουν ήδη πληρώσει με χιλιάδες θύματα την πανδημία, θα κληθούν την επόμενη μέρα να πληρώσουν και αυτήν την κρίση, με νέα σκληρά μέτρα. Η σκυτάλη λοιπόν περνάει σ' αυτούς. Κάποια στιγμή θα βγουν απ' το σπίτι τους. Το ζήτημα είναι να βγουν δυναμικά στο προσκήνιο των αγώνων και των πολιτικών εξελίξεων σε σύγκρουση με την ΕΕ και το σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα».

ΓΙΟΥΡΟΓΚΡΟΥΠ
Πρόσκαιρη συμφωνία με πακτωλό στους ομίλους και νέα δεσμά για τους λαούς

Eurokinissi

Σε καταρχήν συμφωνία πρόσκαιρου χαρακτήρα και «ανοικτή» σε νέα παζάρια γύρω από τις μορφές στήριξης και διάσωσης επιχειρηματικών ομίλων προχώρησε τα ξημερώματα της Παρασκευής το συμβούλιο Γιούρογκρουπ, μετά από αλλεπάλληλες κόντρες και εύθραυστους συμβιβασμούς των εμπλεκόμενων μερών και των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης, που έφεραν ξανά στην επιφάνεια τις πολύ μεγάλες αντιθέσεις στο εσωτερικό της ιμπεριαλιστικής ένωσης.

Σε κάθε περίπτωση, τα νέα «πρωτόγνωρα» μέτρα, οι κυοφορούμενες αναδιαρθρώσεις των μηχανισμών της ΕΕ και ο νέος πακτωλός ενισχύσεων προς τις μερίδες του ευρωπαϊκού κεφαλαίου τόσο σε κοινοτικό όσο και σε κρατικό επίπεδο, με τα οποία οι αστικές κυβερνήσεις και η ιμπεριαλιστική ένωση «ξορκίζουν» μάταια την εκδήλωση της νέας διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης, αποτελούν το εφαλτήριο σειράς αντεργατικών παρεμβάσεων, σε συνδυασμό με τον υπόλοιπο «βαρύ λογαριασμό» που θα κληθούν να πληρώσουν οι λαοί με νέα μνημόνια διαρκείας, περικοπές και βαριές θυσίες.

«Οι υπουργοί Οικονομικών είναι έτοιμοι να λάβουν περαιτέρω μέτρα, όπως είναι απαραίτητο, καθώς συνεχίζονται οι εξελίξεις», υπογραμμίζει η ανακοίνωση του Γιούρογκρουπ και όπως επισημαίνεται, «η στρατηγική αυτή θα πρέπει να συνδυάζει βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες πρωτοβουλίες (...)», δηλαδή πολύ πέρα από τον προβλεπόμενο ορίζοντα της τρέχουσας πανδημίας, και με το βλέμμα στραμμένο στην επερχόμενη καπιταλιστική κρίση, που επιταχύνθηκε με «πυροκροτητή» την πανδημία.

«Κοινή συνισταμένη» τα αντεργατικά μέτρα και τα μνημόνια διαρκείας...

Στο «διά ταύτα», η απόφαση του Γιούρογκρουπ προβλέπει την παροχή πρόσθετων ενισχύσεων στους επιχειρηματικούς ομίλους ύψους μέχρι 540 δισ. ευρώ, τα οποία και κατανέμονται στους παρακάτω άξονες και μηχανισμούς χρηματοδότησης:

-- Στο μηχανισμό της Κομισιόν - με την ονομασία SURE, ύψους έως και 100 δισ. ευρώ - που με τη μορφή δανείων που χορηγούνται με ευνοϊκούς όρους από την ΕΕ στα κράτη - μέλη σκοπεύει «να καλύψει το κόστος που συνδέεται απευθείας με τη δημιουργία ή την παράταση των εθνικών προγραμμάτων μερικής απασχόλησης».

Η πρόταση αφορά τη λεγόμενη «αντασφάλιση της εργασίας», όπως οι ίδιοι αποκαλούν την κρατική επιδότηση των εργοδοτών για τα κάθε είδους εθνικά προγράμματα «μερικής απασχόλησης», που ξεδιπλώνεται σε αυτήν τη φάση από τις κυβερνήσεις της ΕΕ, όπως βέβαια και από αυτή της ΝΔ, βοηθώντας στην «ανακύκλωση» της ανεργίας, στην απαλλαγή της εργοδοσίας από το μισθολογικό «κόστος», αλλά και στη διατήρηση της ζήτησης σε ένα ορισμένο επίπεδο για να διασφαλιστούν οι τζίροι των επιχειρηματικών ομίλων. «Η πρόσβαση στο μέσο θα διακοπεί μόλις περάσει η έκτακτη ανάγκη», διευκρινίζει η απόφαση του Γιούρογκρουπ.

-- Στο πανευρωπαϊκό ταμείο εγγυήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). «Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της Ομάδας ΕΤΕπ για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού ταμείου εγγύησης ύψους 25 δισ. ευρώ, το οποίο θα μπορούσε να στηρίξει χρηματοδότηση 200 δισ. ευρώ για εταιρείες μεταξύ άλλων μέσω εθνικών τραπεζών προώθησης», αναφέρεται σχετικά σε ό,τι αφορά τη διοχέτευση φτηνής χρηματοδότησης με ενδιάμεσο κρίκο τους εγχώριους τραπεζικούς ομίλους, οι οποίοι βέβαια θα έχουν και τον έλεγχο των κριτηρίων «βιωσιμότητας», κατανέμοντας και τα σχετικά κονδύλια στους επιχειρηματικούς ομίλους, σε τομείς και κλάδους που ιεραρχεί η αστική στρατηγική όπως π.χ. την ψηφιακή και «πράσινη» οικονομία κ.ά.

-- Στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕSΜ), στο πλαίσιο του οποίου προωθείται η δυνατότητα χρηματοδότησης των κρατών - μελών από την πιστωτική γραμμή της ενισχυμένης εποπτείας (ECCL), με τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται σε αυτή - δηλαδή επί της ουσίας με νέες δεσμεύσεις και μνημονιακά μέτρα για τους λαούς - και επιπλέον αποκλειστικά και μόνο για την «εγχώρια χρηματοδότηση των άμεσων και έμμεσων δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, θεραπείας και πρόληψης» λόγω του κορονοϊού.

Στο πλαίσιο των (πρόσκαιρων) συμβιβασμών και μόνο για τις δαπάνες που αφορούν στον κορονοϊό, προβλέπεται κάποια σχετική ευελιξία, καθώς η πιστωτική γραμμή θα προσαρμόζεται «στο πρίσμα της συγκεκριμένης πρόκλησης, ως σχετική εγγύηση για τα κράτη - μέλη της ζώνης του ευρώ που πλήττονται από αυτό το εξωτερικό σοκ».

«Διευκρινίζεται» άλλωστε ότι «θα τηρηθούν οι διατάξεις της Συνθήκης του ESM», ενώ «στη συνέχεια, τα κράτη - μέλη της ζώνης του ευρώ θα εξακολουθήσουν να δεσμεύονται για την ενίσχυση των οικονομικών και χρηματοοικονομικών θεμελίων, σύμφωνα με τα πλαίσια οικονομικής και φορολογικής συνεργασίας και επιτήρησης της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ευελιξίας που εφαρμόζουν τα αρμόδια όργανα της ΕΕ», ξεκαθαρίζοντας έτσι ότι τα όποια μέτρα θα είναι πάνω στις «ράγες» των όσων προβλέπονται από τα «Ευρωπαϊκά Εξάμηνα», τα μνημόνια διαρκείας δηλαδή για τους λαούς.

Μέσω του συγκεκριμένου μηχανισμού προβλέπονται ποσά της τάξης του 2% του ΑΕΠ, περίπου 240 δισ. ευρώ, με προσαρμογές ανάλογες με τη διάρκεια και την ένταση της κρίσης σε κάθε οικονομία, ενώ η συγκεκριμένη δυνατότητα θα είναι διαθέσιμη «μέχρι να ολοκληρωθεί η κρίση COVID-19».

...πάνω στην «κινούμενη άμμο» των μεγάλων αντιθέσεων

Τα παραπάνω αποτυπώνουν τους ανταγωνισμούς και τις καχυποψίες αναφορικά με τυχόν διαφορετική αξιοποίηση των κεφαλαίων αυτών από ορισμένες κυβερνήσεις της ιμπεριαλιστικής ένωσης, με πρόσχημα την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τον κορονοϊό.

Κυρίως φέρνουν στην επιφάνεια τις πολύ μεγάλες αντιθέσεις ανάμεσα στα κράτη - μέλη, ως αποτέλεσμα της ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης, αντιθέσεις που ξεγυμνώνουν και όλα τα αστικά «αφηγήματα» περί ευρωενωσιακής «αλληλεγγύης», η οποία σε κάθε περίπτωση αφορά μόνο την ενιαία επίθεση στους λαούς.

Παραπέρα, υπάρχει ρητή αναφορά στη συγκρότηση Ταμείου Ανάκαμψης «παρέχοντας χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ σε προγράμματα που αποσκοπούν στην εκκίνηση της οικονομίας σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες». Οπως λένε, «ένα τέτοιο ταμείο θα είναι προσωρινό, στοχοθετημένο και ανάλογο με το έκτακτο κόστος της τρέχουσας κρίσης».

Στην απόφαση του Γιούρογκρουπ δεν περιέχεται οποιαδήποτε αναφορά σχετικά με το επίδικο έκδοσης ευρω-ομολόγων, που αποτελούσε αρχικά αίτημα εννέα κυβερνήσεων, μεταξύ αυτών και της ελληνικής, αν και το ζήτημα σύμφωνα με πληροφορίες παραμένει στο αντιλαϊκό τραπέζι.

Το θέμα αυτό άλλωστε συνάντησε τη σφοδρή αντίδραση χωρών όπως η Γερμανία, η Ολλανδία κ.τ.λ. που αρνούνται την «αμοιβαιοποίηση» των ζημιών και δεν θέλουν να επωμιστούν τα βάρη των υπερχρεωμένων κρατών της Ευρωζώνης, διακινδυνεύοντας τη θέση της αστικής τους τάξης στον διεθνή ανταγωνισμό μπροστά στην κρίση που έρχεται.

Στα παζάρια βρίσκεται ακόμη το ζήτημα της προικοδότησης του όποιου νέου μηχανισμού χρηματοδότησης επιχειρηματικών ομίλων. Αυτός θα χρηματοδοτηθεί και με νέα χαράτσια που θα φορτωθούν στους λαούς. Μάλιστα, με «άλλοθι» την «πράσινη ανάπτυξη», εξετάζεται η επιβολή νέων φόρων στα καύσιμα και σε άλλες κατηγορίες εμπορευμάτων μαζικής κατανάλωσης.

Παράλληλα, η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ δείχνει στην κατεύθυνση ενίσχυσης του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της ΕΕ, το οποίο, όπως επισημαίνεται, «θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη» ουσιαστικά με την κλιμάκωση των κάθε είδους ενισχύσεων προς τους επιχειρηματικούς ομίλους, κι ενώ ήδη από πριν το ζήτημα αυτό αποτελούσε ένα ακόμα σημείο γύρω από το οποίο εκδηλώνονται οι πολύ μεγάλες αντιθέσεις.

Σε κάθε περίπτωση, τα διάφορα αναπτυξιακά ταμεία και οι μηχανισμοί υπερβαίνουν τη σημερινή συγκυρία και εστιάζουν, πολύ πέρα από τα ζητήματα της αντιμετώπισης του κορονοϊού, συνολικά στη θωράκιση των επιχειρηματικών ομίλων και της καπιταλιστικής οικονομίας του κάθε κράτους - μέλους, ενόψει της καπιταλιστικής κρίσης που βρίσκεται σε «απόσταση αναπνοής».

Το εγχώριο κεφάλαιο

Με βάση τα παραπάνω, τα τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου έχουν να περιμένουν πρόσθετες άμεσες κρατικές ενισχύσεις ύψους έως 4 δισ. από την πιστωτική γραμμή του ESM, 1 δισ. από το πρόγραμμα SURE με τα 100 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και 1 δισ. που αντιστοιχεί στο 1% του ΑΕΠ από τα δάνεια που θα χορηγήσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας δήλωσε ότι «το Γιούρογκρουπ κατέληξε τελικά σε συμφωνία, μέσα από συμβιβασμούς», κάνοντας λόγο για «μια ικανοποιητική συμφωνία που προσφέρει νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για να αντιμετωπιστούν οι πρωτόγνωρες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της εξάπλωσης του κορονοϊού».

Ολες οι υπογραφές στο πόρταλ «902.gr»

Στις 85 ανήλθαν οι υπογραφές των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στην κοινή ανακοίνωση για άμεσα μέτρα προστασίας της υγείας και των δικαιωμάτων των λαών. Ολόκληρη η λίστα, μαζί με το κείμενο των υπογραφών, είναι αναρτημένη στο πόρταλ του «902.gr» (https://www.902.gr/eidisi/politiki/219378/me-koini-anakoinosi-apaitoyn-amesa-metra-prostasias-tis-ygeias-kai-ton-laon).

ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ 85 ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ
Σημαντική παρέμβαση για την υπεράσπιση της υγείας και των δικαιωμάτων των εργαζομένων και του λαού

«Ποιο είναι το δικό σας πρότυπο; Πού γίνονται αυτά που λέτε;». Δεν υπάρχει αστός δημοσιογράφος που να μην έχει θέσει αυτά τα ερωτήματα, ειδικά σε προεκλογικές περιόδους, στα στελέχη του ΚΚΕ. Σήμερα, με τη συγκυρία της εκδήλωσης της πανδημίας, όλος ο κόσμος βλέπει να έχει στραπατσαριστεί η «βιτρίνα» του καπιταλισμού, της «ναυαρχίδας» του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού, των ΗΠΑ. Αυτό που δεκαετίες διαφημίζεται στα πέρατα της οικουμένης ως το «πρότυπο» και «αφρόκρεμα» της κοινωνικής εξέλιξης.

Οι κομμουνιστές, βέβαια, και πριν την πανδημία σημειώναμε πως ακόμη και στις ισχυρότερες και πλουσιότερες καπιταλιστικές χώρες οξύνονται η εξαθλίωση και η εκμετάλλευση των εργαζομένων, που συνυπάρχουν δίπλα στη χλιδή του πλούτου. Σημειώναμε πως δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ και στις άλλες ισχυρές καπιταλιστικές χώρες είναι εκτεθειμένοι στα ίδια αδιέξοδα, που βιώνουν και οι εργαζόμενοι στις λιγότερο ανεπτυγμένες: Ανεργία, εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Παιδείας, της Κοινωνικής Ασφάλισης, των ταξικών φραγμών στη μόρφωση, του κοινωνικού αναλφαβητισμού, της απληρωσιάς, της κατάργησης ιστορικών εργατικών κατακτήσεων, όπως το 8ωρο, της αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης κ.ο.κ.

Ηρθε τώρα η απαράδεκτη κατάσταση, που βλέπουμε στο σύστημα Υγείας των ΗΠΑ, για να επιβεβαιώσει με τον πιο τραγικό τρόπο ότι ο καπιταλισμός και στις πιο ισχυρές χώρες είναι κυνικός και στυγνός. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι αβοήθητοι, με ένα δημόσιο σύστημα Υγείας πλήρως αποδεκατισμένο και ανέτοιμο, αλλά την ίδια ώρα βαθιά εμπορευματοποιημένο. «Ο λογαριασμός που μου ήρθε είναι 34.927,43 δολάρια... Η εξέταση για τον ιό έκανε 907 δολάρια... Θα μου πάρει δεκαετίες να ξεχρεώσω...», ανέφερε μια εργαζόμενη που νοσηλεύτηκε στις ΗΠΑ με κορονοϊό.

Ας μη μας πούνε ότι η κατάσταση στις ΗΠΑ είναι «ιδιαίτερη» και στην Ευρώπη διαφέρει πολύ, γιατί θα «ξυστούν» στην «γκλίτσα» της ...«ανοσίας της αγέλης» της Μ. Βρετανίας και της Σουηδίας, και στις εκατόμβες των νεκρών της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, στις δηλώσεις στη χώρα μας του λαλίστατου υπουργού της ΝΔ, πως δεν ήθελε η τρόικα «να του κλέψει τη δόξα» να κάνει αυτός τις απολύσεις των γιατρών!

Η τάση της συρρίκνωσης και αποψίλωσης του δημόσιου τομέα Υγείας, προς όφελος της κερδοφορίας των μεγάλων εταιρειών, πραγματοποιείται σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες, άσχετα αν κυβέρνησαν ή κυβερνούν φιλελεύθερα, σοσιαλδημοκρατικά ή αριστερά κόμματα. Οπως χαρακτηριστικά τονίζεται στην Κοινή Ανακοίνωση των 85 Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, από 70 χώρες του κόσμου, που υπογράφεται από κόμματα τόσο μεγάλων καπιταλιστικών χωρών όσο και λιγότερο ισχυρών (π.χ. ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία, Ινδία, Βρετανία, Καναδάς, Ιταλία, Ισπανία, Βραζιλία, Αυστραλία, Τουρκία, Μεξικό, Νότια Αφρική, Πακιστάν, Αίγυπτος, Σουηδία, Νορβηγία, Ουκρανία, Ολλανδία, Βενεζουέλα, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Παραγουάη, Περού, Χιλή, Μπαγκλαντές κ.ο.κ.) ή ακόμη και πολύ μικρών (π.χ. της αφρικανικής Σουαζιλάνδης, του αμερικανικού Πουέρτο Ρίκο, των μικρών βαλτικών χωρών της Λετονίας και Λιθουανίας ή της Μάλτας): «Ο κίνδυνος από την πανδημία του COVID-19 καταδεικνύει τραγικά τις βαθιές ελλείψεις των συστημάτων Υγείας σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες, που ήταν γνωστές πριν την εμφάνιση του κορονοϊού. Αυτές οι ελλείψεις δεν προέκυψαν τυχαία, είναι το αποτέλεσμα της αντιλαϊκής πολιτικής που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις που είναι στην υπηρεσία του μεγάλου κεφαλαίου, για την εμπορευματοποίηση και την ιδιωτικοποίηση της Υγείας, για τη στήριξη της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων. Αυτή η πολιτική υπονομεύει τις μεγάλες επιστημονικές και τεχνολογικές δυνατότητες, που υπάρχουν σήμερα, για την κάλυψη όλων των αναγκών πρόληψης και περίθαλψης του λαού».

Τα ΚΚ προβάλλουν κοινούς στόχους πάλης

Κανείς, ούτε βέβαια και οι κομμουνιστές αγνοούμε το γεγονός πως από χώρα σε χώρα μπορεί να υπάρχουν και ιδιαιτερότητες, αλλού π.χ. να υπάρχει πιο εκτεταμένη και ραγδαία εξάπλωση της ασθένειας και αλλού περισσότερα μέσα ή συνθήκες που εμπόδισαν μια τέτοια ραγδαία εξάπλωση. Ηδη σήμερα φαίνεται π.χ. πως οι πρώην σοσιαλιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, η Ρωσία, έχουν προς στιγμή καλύτερα αποτελέσματα. Αυτό, όμως, δεν αλλάζει τη γενική τάση και την ανάγκη οι κομμουνιστές να συντονίσουν την πάλη τους, να προβάλουν κοινούς στόχους. Στην Κοινή Ανακοίνωση προβάλλονται ιδιαίτερα «η άμεση ισχυροποίηση των δημόσιων συστημάτων Υγείας με κρατική χρηματοδότηση, προσλήψεις μόνιμου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού με πλήρη δικαιώματα. Κάλυψη όλων των αναγκών σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και υποδομές που απαιτούνται για την πλήρη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και έρευνας». Απαιτούμε την «άμεση χορήγηση δωρεάν στο λαό από το κράτος όλων των αναγκαίων μέσων προφύλαξης και προστασίας (μάσκες, γάντια, αντισηπτικά κ.λπ.) και πάταξη της αισχροκέρδειας. Εδώ και τώρα χορήγηση όλων των μέτρων προστασίας στο υγειονομικό προσωπικό που δίνει τη μάχη στα νοσοκομεία με θυσίες και προσωπικό κόστος».

Να πληρώσει τη νέα κρίση το κεφάλαιο!

Τα 85 ΚΚ καταρρίπτουν τους ισχυρισμούς πως έχουμε να κάνουμε με μια «αντικειμενική» εξέλιξη επιβράδυνσης της οικονομίας και κρίσης, που οφείλεται στον κορονοϊό. Τονίζουν πως «η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας προϋπήρχε» και τώρα αυτή «ενισχύεται παραπέρα» και «αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης μιας νέας κρίσης το επόμενο διάστημα. Oι κυβερνήσεις που είναι στην υπηρεσία του μεγάλου κεφαλαίου, παρά την προπαγάνδα περί "ομοψυχίας", επικεντρώνουν τα οικονομικά μέτρα στην υποστήριξη μονοπωλιακών ομίλων και για άλλη μια φορά θα επιδιώξουν να ρίξουν τα βάρη της κρίσης στους εργάτες και στα άλλα λαϊκά στρώματα. Οι εργάτες και οι λαοί δεν μπορούν ούτε πρέπει να πληρώσουν ξανά!».

Επιπλέον, τα ΚΚ απαιτούν «να μπει φρένο στην ασυδοσία του κεφαλαίου που με πρόσχημα την επιδημία του COVID-19 κάνει εκτεταμένα απολύσεις και επιχειρεί να τσακίσει παραπέρα τα δικαιώματα στο μισθό, στο χρόνο εργασίας, στην άδεια και άλλα εργατικά δικαιώματα». Ζητούν «να παρθούν άμεσα όλα τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς», καθώς και «καμία περιστολή των δημοκρατικών δικαιωμάτων των λαών με πρόσχημα τον κορονοϊό».

Απάντηση στις κόντρες και στους σχεδιασμούς των ιμπεριαλιστών!

Ολοι μας παρακολουθούμε την «κλοτσοπατινάδα» ανάμεσα στις ισχυρές δυνάμεις του καπιταλισμού τόσο για τα φάρμακα όσο και για το εμβόλιο, που αποτελούν «πηγή» κερδοφορίας για το κεφάλαιο, τα διάφορα μονοπώλια στο χώρο της Υγείας. Πρόσφατα ο Αμερικανός Πρόεδρος απείλησε την Ινδία με κυρώσεις, αν απαγορεύσει την εξαγωγή φαρμάκων και την ίδια ώρα ο ίδιος συνεχίζει την απαράδεκτη πολιτική των κυρώσεων των ΗΠΑ σε βάρος μιας σειράς χωρών (π.χ. Κούβας, Βενεζουέλας, Ρωσίας κ.ο.κ.) για διαφορετικούς λόγους, πραγματοποιεί στρατιωτικά γυμνάσια κοντά στη Βενεζουέλα, απειλώντας με στρατιωτική επέμβαση και εξακολουθεί μαζί με τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ να σχεδιάζει ανάλογα στρατιωτικά γυμνάσια και επεμβάσεις σε όλο τον κόσμο.

Τα ΚΚ απέναντι σ' αυτήν την κατάσταση απαίτησαν: «Να τερματιστούν όλες οι κυρώσεις και τα μέτρα οικονομικού αποκλεισμού, που σε αυτή την κατάσταση είναι ακόμη πιο άδικα και εγκληματικά και δυσχεραίνουν τη ζωή των λαών στις χώρες ενάντια στις οποίες στρέφονται, να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της υγείας και της ζωής των λαών».

Τα ΚΚ καυτηρίασαν την αντιλαϊκή πολιτική της ΕΕ και τάχθηκαν ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και στις στρατιωτικές ασκήσεις, όπως αυτές του ΝΑΤΟ, και απαίτησαν να ανακατευθυνθούν οι δημόσιοι πόροι για να στηριχθούν οι ανάγκες των λαών, όπως η χρηματοδότηση των δημόσιων συστημάτων Υγείας και της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Ο σοσιαλισμός είναι η λύση!

Τέλος, τα 85 Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα, που υπέγραψαν στη συγκεκριμένη Κοινή Ανακοίνωση, που εκδόθηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, σημείωσαν: «Η σημερινή εμπειρία αποκαλύπτει την αντικοινωνική και παρασιτική φύση του καπιταλισμού και αναδεικνύει την ανωτερότητα και την επικαιρότητα του σοσιαλισμού και του κεντρικού επιστημονικού σχεδιασμού με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες, που μπορεί να εξασφαλίσει την Πρωτοβάθμια Φροντίδα και την πρόληψη, τα νοσοκομεία, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, το φάρμακο, τα εργαστήρια, τις εξετάσεις και ό,τι άλλο χρειάζεται για την κάλυψη των πάγιων, αλλά και των έκτακτων αναγκών Υγείας του λαού».

Η Κοινή Ανακοίνωση ήταν μια έγκαιρη, συνεπής πρωτοβουλία συντονισμού των θέσεων και της δράσης των ΚΚ, στην υπόθεση της εργατικής τάξης, για την υπεράσπιση της υγείας και των δικαιωμάτων των εργαζομένων και του λαού. Είναι στο χέρι του κάθε ΚΚ, των κομμουνιστών κάθε χώρας να εμποδίσουν τις νέες παγίδες διαχωρισμού των εργαζομένων, που στήνονται, ή ακόμη και αθώωσης διαφόρων μορφών αστικής διαχείρισης, που προωθείται από δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας και του οπορτουνισμού, και να δώσουν ώθηση στην προώθηση της κοινής τους πάλης.


Του
Ελισαίου ΒΑΓΕΝΑ*
Ο Ελ. Βαγενάς είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ

15 Απρίλη: Μέρα δράσης για τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ

Κάλεσμα σε όλα τα σωματεία εμποροϋπαλλήλων και ιδιωτικών υπαλλήλων της χώρας για πολύμορφες πρωτοβουλίες στα καταστήματα

Κάλεσμα σε όλα τα σωματεία των εμποροϋπαλλήλων και ιδιωτικών υπαλλήλων σε όλη τη χώρα, επιχειρησιακά και κλαδικά, να ορίσουν την Τετάρτη 15/4 ως μέρα παρέμβασης και δράσης, ενημέρωσης και διεκδίκησης στους εργασιακούς χώρους των αλυσίδων σούπερ μάρκετ απηύθυνε, με συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Παρασκευή, ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, προτάσσοντας το σύνθημα «Στην πανδημία δεν μένουμε εκτεθειμένοι! Διεκδικούμε άμεσα μέτρα προστασίας και υγείας!».

Συνδικαλιστές, εργαζόμενοι σε σούπερ μάρκετ, μετέφεραν καταγγελίες από τους χώρους δουλειάς των καταστημάτων, των αποθηκών και των γραφείων και κάλεσαν σε πολύμορφες πρωτοβουλίες την ερχόμενη Τετάρτη, με τήρηση όλων των απαραίτητων μέτρων προστασίας, να βρεθούν στα καταστήματα, στην έναρξη των βαρδιών, στα διαλείμματα, στο σχόλασμα, προκειμένου να αναδειχτούν αιτήματα για την προστασία των εργαζομένων και να καταγγελθούν οι εργοδοτικές αυθαιρεσίες.

Στη συνέντευξη Τύπου μίλησαν ο Θανάσης Γκώγκος, μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων (ΟΙΥΕ), η Ντίνα Γκογκάκη, πρόεδρος του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, ο Αχμέτ Μουσταφά, μέλος του ΔΣ του Εργατικού Κέντρου Αθήνας και εργαζόμενος στην επιχείρηση «Σκλαβενίτης», και ο Δημήτρης Φίλος, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων και εργαζόμενος στην επιχείρηση «ΑΒ Βασιλόπουλος».

Ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει εκτενή αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις, ενώ ολόκληρο το βίντεο της συνέντευξης Τύπου έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και στο κανάλι του ΠΑΜΕ στο «YouTube».

Τα αιτήματα της μέρας δράσης

-- Να γίνεται το τεστ σε όλους τους εργαζόμενους των σούπερ μάρκετ που παρουσιάζουν συμπτώματα ή είναι ύποπτα κρούσματα.

-- Να καλυφθούν άμεσα όλα τα κενά για κάθε πόστο, με πλήρες ωράριο και όχι με νέες απαράδεκτες εργασιακές σχέσεις λίγων ημερών, με χρονικό ορίζοντα τα τέλη Απρίλη.

-- Να μετατραπούν όλες οι συμβάσεις ημιαπασχόλησης σε θέσεις πλήρους απασχόλησης, με 8ωρο και 5ήμερο. Να γίνουν αορίστου όλες οι ορισμένου χρόνου συμβάσεις.

-- Να τηρούνται αυστηρά τα ωράρια εργασίας. Να εξασφαλίζεται ο αναγκαίος χρόνος ξεκούρασης, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την υγεία όλων των εργαζομένων.

-- Να τοποθετηθούν σε όλα τα καταστήματα τζάμια προστασίας στα ταμεία.

-- Να υπάρχει αντισηπτικό δίπλα σε κάθε ταμείο και σε κεντρικά σημεία όλων των σούπερ μάρκετ.

-- Να ισχύσουν τα μέτρα καραντίνας σε όσους έχουν έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα σε όλους τους χώρους των σούπερ μάρκετ, γραφεία, καταστήματα, αποθήκες.

-- Να δοθεί ΤΩΡΑ έκτακτο επίδομα ανθυγιεινής εργασίας.

Υψώνουμε το ανάστημα και τη γροθιά για να υπερασπιστούμε τη ζωή μας!

Ολόκληρη η συνέντευξη Τύπου είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και στο κανάλι του ΠΑΜΕ στο YouTube
Ολόκληρη η συνέντευξη Τύπου είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και στο κανάλι του ΠΑΜΕ στο YouTube
«Με τη σημερινή συνέντευξη Τύπου θέλουμε να αναδείξουμε σημαντικές πλευρές που αφορούν την κατάσταση στις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ, να παρουσιάσουμε σημαντικές και ενδεικτικές καταγγελίες που έρχονται καθημερινά και να προτάξουμε την απάντηση που πρέπει κατά τη γνώμη μας να δώσουν οι εμποροϋπάλληλοι και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις», σημείωσε ο Θανάσης Γκώγκος, μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων.

Οπως υπογράμμισε, μέσα στην άγρια κατάσταση που επικρατεί στους χώρους δουλειάς, «η συλλογική διεκδίκηση και όχι η ατομική ευθύνη ήταν αυτή που πίεσε και έφερε κάποια ελάχιστα μέτρα προστασίας».

Σοβαρές ελλείψεις στα μέτρα προστασίας στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες

Σκιαγραφώντας το τοπίο που έχει διαμορφωθεί, επισήμανε ότι μέσα στους χώρους δουλειάς δεν βρίσκουν εφαρμογή οι επίσημες οδηγίες του ΕΟΔΥ, καταγράφονται σοβαρά κενά και ελλείψεις στα μέτρα προστασίας.

«Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πώς, ενώ την ίδια στιγμή που ακούμε πομπώδεις εκφράσεις για τον κορονοϊό, ο οποίος "δεν διαχωρίζει μεγάλους - μικρούς, γυναίκες - άνδρες, πλούσιους - φτωχούς", ο ίδιος ιός που είναι επικίνδυνος και έχει ισχυρή μεταδοτικότητα σε κάθε πιθανή επαφή μας έξω, αυτός ξαφνικά με έναν μαγικό τρόπο γίνεται αόρατος, λιγότερο επικίνδυνος ή δεν μπαίνει μέσα από τις συρόμενες πόρτες των σούπερ μάρκετ. Διότι από την πρώτη μέρα έως και σήμερα τα μέτρα προστασίας μέσα στα περισσότερα σούπερ μάρκετ είναι για τα μάτια του κόσμου, λες και δεν υπάρχει ιός», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Αντίστοιχους προβληματισμούς και ανησυχίες, όπως εξήγησε, έχουν οι εργαζόμενοι και σε άλλες χώρες, ενώ μετέφερε τη φωνή των κινητοποιήσεων που έχουν οργανωθεί σε χώρες όπου η πανδημία βρίσκεται σε έξαρση:

Στη Γαλλία «πραγματοποιήθηκε απεργία στα σούπερ μάρκετ με τίτλο "Η απεργία που σώζει ζωές", καθώς στον κλάδο ήδη μετρούν έξι νεκρούς και πάρα πολλά κρούσματα». Οι συνάδελφοι της Αΐσα, εργαζόμενης στο «Carrefour» στο Σαν Ντενί, «χρειάστηκαν ελάχιστα γράμματα για να καταγγείλουν το έγκλημα και τον άδικο θάνατό της. "ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΣΑΣ - ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΜΑΣ", έγραψαν στην είσοδο του καταστήματος». Στα μέτρα προστασίας που απαίτησαν, «η κυβέρνηση απάντησε με νέα προνόμια στους εργοδότες. Οι εβδομαδιαίες ώρες εργασίας αυξήθηκαν σε 60, με άνοιγμα των Κυριακών, με μείωση της περιόδου ανάπαυσης μεταξύ 2 ημερών».

Στο Βέλγιο, εργαζόμενοι σε 6 καταστήματα «Carrefour» απήργησαν με αίτημα την ενίσχυση των μέσων προστασίας των εργαζομένων, ενώ την 1η Απρίλη στη «Delhaize», μητρική εταιρεία της «ΑΒ Βασιλόπουλος», οι εργαζόμενοι «έκλεισαν καταστήματα γιατί δεν υπήρχαν γάντια, μάσκες και αποζημιώσεις πέραν των κουπονιών που έχουν ημερομηνία λήξης». Πριν λίγες μέρες, έχασε τη ζωή του ένας ακόμα εργαζόμενος στον όμιλο «Colruyt».

Στην Ισπανία, οι εργαζόμενοι «αισθάνονται υπερβολικά εκτεθειμένοι», καθώς οι εταιρείες «εκτιμούν τις πωλήσεις περισσότερο από την υγεία τους».

Στην Ιταλία, με την έναρξη της πανδημίας, «ένας ταμίας έχασε τη ζωή του από τον κορονοϊό στην Μπρέσια», την περασμένη βδομάδα «είχαμε τον τελευταίο καταγεγραμμένο θάνατο με ένα φύλακα ασφαλείας», ενώ οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν πως εργάζονται ασταμάτητα, με διαρκείς υπερωρίες, 12ωρες και πλέον βάρδιες για διαδοχικές μέρες, καθώς οι εταιρείες επιδίδονται σε «κυνήγι κερδών».

Στις Ηνωμένες Πολιτείες τις τελευταίες μέρες έχουν χάσει τη ζωή τους «τουλάχιστον τέσσερις εργαζόμενοι στα σούπερ μάρκετ», ενώ στους χώρους που υπάρχουν κρούσματα δεν γίνονται τεστ στους εργαζόμενους.

Κακοπληρωμένοι, εκτεθειμένοι στον ιό και τον κίνδυνο της ανεργίας...

«Οι εργαζόμενοι στα ταμεία, στα ράφια, στα ψυγεία, στην τροφοδοσία, οι εργαζόμενοι που βρίσκονται εκτεθειμένοι στον ιό, είναι από τους πιο χαμηλόμισθους, τους πιο κακοπληρωμένους. Είναι οι εργαζόμενοι που στη συντριπτική πλειοψηφία εργάζονται part time, με τετράωρα - εξάωρα και όχι από επιλογή τους. Είναι αρκετοί εργαζόμενοι που δουλεύουν με ολιγόμηνες αλλά και ολιγοήμερες συμβάσεις ορισμένου χρόνου, δηλαδή εργαζόμενοι που τώρα βρίσκονται εκτεθειμένοι στον ιό και αύριο θα είναι άνεργοι», σημείωσε ο Θ. Γκώγκος.

Αναφερόμενος στα «μπόνους» που προβάλλουν οι μεγάλοι όμιλοι «με στόχο να δείξουν κοινωνικό πρόσωπο, εξασφαλίζοντας έμμεσα απλήρωτη διαφήμιση», επισήμανε ότι οι εργαζόμενοι στη Γαλλία εύστοχα τα ονόμασαν «μπόνους θανάτου».

«Κανένα μπόνους, που σημειωτέον δεν είναι υποχρεωτικό, δεν αποτελεί μισθό και δεν δεσμεύει τις επιχειρήσεις να πληρώσουν ασφαλιστικές εισφορές, δεν μπορεί να βρεθεί πάνω από την προστασία της ζωής, να ισοφαρίσει ή να προσπεράσει την απουσία μέσων προστασίας, την έκθεση στον ιό», ξεκαθάρισε και πρόσθεσε πως τα μπόνους που ανακοινώθηκαν «αφορούν στην πλειοψηφία τους διατακτικές επιταγές αγορών που επιστρέφουν στα ταμεία των ίδιων επιχειρήσεων».

Ανακοινώνοντας την πρωτοβουλία να μετατραπεί η Τετάρτη 15/4 σε μέρα δράσης, με παρεμβάσεις σωματείων στους εργασιακούς χώρους των αλυσίδων του κλάδου, κάλεσε όλους τους εργαζόμενους των σούπερ μάρκετ «να υψώσουν ανάστημα και γροθιά για να υπερασπιστούν τη ζωή τους, τη ζωή των οικογενειών τους. Να βάλουν μπροστά τα ζητήματα προστασίας, της υγείας τους, των δικαιωμάτων τους».

Απουσιάζουν τα μέτρα προστασίας, οργιάζει η εργοδοτική αυθαιρεσία

«Οι συνάδελφοι στα σούπερ μάρκετ, στις αποθήκες και γραφεία εργάζονται κοντά δυο μήνες κάτω από έντονους ρυθμούς, με αυτοθυσία, για να μη λείψει τίποτα από κανένα λαϊκό σπίτι. Εργάζονται χωρίς ρεπό, πέραν του ωραρίου τους και τις Κυριακές, είτε με ανοιχτά, είτε με κλειστά καταστήματα. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί χωρίς καμία δόση υπερβολής είναι τραγική και επικίνδυνη», υπογράμμισε η Ντίνα Γκογκάκη, πρόεδρος του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας.

Δεκάδες καταγγελίες φτάνουν καθημερινά στα σωματεία για την ανεπάρκεια στα αυτονόητα μέτρα προστασίας, τις πιέσεις σε εργαζόμενους για να μην κάνουν χρήση ειδικών αδειών, την εντατικοποίηση της εργασίας, αλλά και την απόκρυψη κρουσμάτων, οδηγώντας στο συμπέρασμα πως «δεν θα ήταν υπερβολικό να πούμε ότι τα σούπερ μάρκετ είναι υγειονομικές βόμβες».

Χαρακτηριστικές καταγγελίες μέσα από τους χώρους δουλειάς

Για όλα τα παραπάνω η πρόεδρος του Συλλόγου έφερε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας «MARKET IN» «σε επιβεβαιωμένο κρούσμα κορονοϊού η εργοδοσία δεν μπήκε καν στον κόπο να ενημερώσει το προσωπικό και να ακολουθήσει τα όσα προβλέπονται σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ». Οι εργαζόμενοι «πήγαν όλοι κανονικά για δουλειά», ενώ στην παρέμβαση του Συλλόγου η εκπρόσωπος της εταιρείας «μας ενημέρωσε ότι οι συνάδελφοι που βρίσκονται στο τμήμα που βρέθηκε το κρούσμα δήλωσαν... οικειοθελώς ότι επιθυμούν να κάνουν χρήση ημερών από την κανονική τους άδεια!».

Στα «MY MARKET», διευθυντής καταστήματος «δήλωσε ότι όποιος εργαζόμενος κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού δεν θα ξαναγυρίσει στη δουλειά και απείλησε με μεταθέσεις σε άλλα καταστήματα». Αντίστοιχα, διευθυντές καταστημάτων «στο αίτημα των εργαζομένων να πάρουν την άδεια ειδικού σκοπού, απαντούν με την ερώτηση: "Και τι θα γίνει αν όλοι όσοι δικαιούνται αυτές τις άδειες τις πάρουν;" αποτρέποντάς τους τελικά κάτω από τον φόβο της απόλυσης». Στις αποθήκες «είναι καθεστώς να εργάζονται 11 ώρες τη μέρα, τα ρεπό δίνονται μόνο σε όσους το απαιτούν, ενώ αντίστοιχα και στα καταστήματα η υπερωριακή απασχόληση και η μη χορήγηση ρεπό θεωρούνται αυτονόητες».

Στον «Σκλαβενίτη», στα κεντρικά γραφεία «με 5 επιβεβαιωμένα κρούσματα», η εργοδοσία αναγκάστηκε να ενημερώσει τους εργαζόμενους μετά από την έντονη φημολογία και ύστερα από καταγγελία του σωματείου. Διευθυντής καταστήματος «δήλωσε σε εκπρόσωπο του σωματείου ότι "αν κάποιος έχει δέκατα και παραμένει σπίτι του μπορεί να είναι γιατί η ένταση της δουλειάς φτάνει το 200%"!». Σε κατάστημα στον Χολαργό, με επιβεβαιωμένο κρούσμα, «το μέτρο που πήρε η επιχείρηση ήταν να κλείσει το κατάστημα για μια μέρα και να κάνει απολύμανση, να θέσει σε κατ' οίκον περιορισμό μόνο όσους δούλευαν στο τμήμα μαζί με τον εργαζόμενο που νοσεί». Σε παρέμβαση του σωματείου «δήλωσαν ότι έκαναν και παραπάνω από όσα προβλέπονταν, αφού η οδηγία από τον ΕΟΔΥ ήταν ότι δεν χρειαζόταν να κλείσει το κατάστημα πάρα μόνο να καθαρίσουν με χλωρίνη...». Δεν είναι επίσης λίγες οι περιπτώσεις που «στελέχη της επιχείρησης αναλαμβάνουν χρέη γιατρού και αποφασίζουν ποιος ανήκει και ποιος όχι στις ευπαθείς ομάδες», ενώ οι 4 γιατροί εργασίας είναι άφαντοι.

Στα «THE MART - Σκλαβενίτης» στη Λάρισα εργαζόμενοι που είχαν πάρει άδεια ειδικού σκοπού κλήθηκαν να «επιλέξουν εκβιαστικά ανάμεσα στη χρήση της κανονικής τους άδειας ή της αναστολής των συμβάσεών τους για 45 μέρες».

Στα «ΑΒ» διευθυντής καταστήματος ισχυρίστηκε ότι οι εργαζόμενοι που έχουν τεθεί σε κατ' οίκον περιορισμό λόγω συμπτωμάτων και σύμφωνα με οδηγίες του ΕΟΔΥ «λείπουν αυτοβούλως», ενώ αντίστοιχα στέλεχος της επιχείρησης ισχυρίστηκε ότι «μπορεί οι συνάδελφοι να λένε και ψέματα, γι' αυτό και ζητάνε χαρτί γιατρού!». Στις αποθήκες «υπάρχει έντονη αναστάτωση για την αύξηση του αριθμού των εργαζομένων που παρουσιάζουν συμπτώματα», στο κατάστημα στα Βριλήσσια «εργαζόμενη λιποθύμησε», με την εργοδοσία να υποστηρίζει στην παρέμβαση του Συλλόγου πως δεν είναι δική της ευθύνη «αν κάποιος ξεχνάει να κάνει διάλειμμα ή θέλει να δουλεύει το ρεπό του»!

Στα «LIDL» οι εργαζόμενοι της απογευματινής βάρδιας που παραλαμβάνουν εμπορεύματα «δεν φεύγουν πριν τις 11 το βράδυ», στην αποθήκη «δεν υπάρχει καμιά ενημέρωση για όσους λείπουν με συμπτώματα». Σε ερώτηση συνδικαλιστή γιατί δεν έχει γίνει ενημέρωση από τον γιατρό εργασίας για το πώς πρέπει να δουλεύουν σε αυτές τις συνθήκες, η απάντηση του διευθυντή ήταν πως «και να κολλήσουμε μια απλή ίωση είναι».

Στο «BAZAAR», στον «Γαλαξία», στα «24 Shopen» και σε μικρότερες αλυσίδες «οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι εκβιάζονται και απειλούνται με απόλυση αν κάνουν χρήση άδειας ειδικού σκοπού ή αν δεν εργαστούν πέρα από το ωράριό τους». Μάλιστα, στα «24 Shopen» ενώ τα καταστήματα δούλευαν κανονικά μέχρι 1η Απρίλη, «οι εργαζόμενοι ενημερωθήκαν ότι οι συμβάσεις τους έχουν ανασταλεί από τις 26 Μαρτίου και κλήθηκαν να συνεχίζουν να δουλεύουν κανονικά».

Σχεδόν σε όλες τις μεγάλες αλυσίδες, οι εργαζόμενοι «καλούνται να εξυπηρετήσουν και τις παραγγελίες του e-shop με δουλειά ακόμα και τις Κυριακές» και συνωστίζονται σε «αυτοσχέδια τηλεφωνικά κέντρα» ο ένας δίπλα στον άλλον, μέσα σε λίγα τετραγωνικά.

«Οι εργαζόμενοι έχουν στήριγμα να ακουμπήσουν! Να δυναμώσουν τα κλαδικά σωματεία τους, να συμβάλουν στην αντίσταση, στη διεκδίκηση. Να προσπεράσουν όσους εμφανίζονται ως φίλοι τους και τιτλοφορούνται ως σωματεία, αλλά αποτελούν τα γραφεία Τύπου των επιχειρήσεών τους», υπογράμμισε η Ντίνα Γκογκάκη και τόνισε πως την Τετάρτη θα ακουστεί η φωνή των εργαζομένων.

Κοροϊδία τα «μπόνους» και οι παροχές που διαφημίζει η εργοδοσία

Τα... εκατομμύρια που οι εργοδότες του κλάδου διαφημίζουν πως θα μοιράσουν τάχα στους εργαζόμενους σχολίασε ο Αχμετ Μουσταφά, μέλος του ΔΣ του Εργατικού Κέντρου Αθήνας και εργαζόμενος στην «Σκλαβενίτης», αποκαλύπτοντας τι πραγματικά σημαίνει η... γενναιοδωρία των μεγάλων αλυσίδων προς το προσωπικό τους:

«Στη "Σκλαβενίτης" στην καλύτερη των περιπτώσεων οι εργαζόμενοι θα πάρουν 200 ευρώ σε διατακτικές, λιγότερα αυτοί που έκαναν χρήση ειδικών αδειών, ευπαθών ομάδων ή κανονικών, και πολύ λιγότερα όσοι εργάζονται με 3ήμερες συμβάσεις.

Στα "Lidl" 340 ευρώ οι 8ωροι, οι οποίοι είναι μετρημένοι στα δάχτυλα αφού επίσημη πολιτική της επιχείρησης είναι το 4ωρο, 250 ευρώ οι 6ωροι και 170 ευρώ οι 4ωροι σε διατακτικές.

Στα "Market In" 100 ευρώ διατακτική!

Στην "ΑΒ Βασιλόπουλος" η εργοδοσία ανακοίνωσε στην ίδια λογική ότι θα δώσει 100 ευρώ στους 4ωρους, 150 ευρώ στους 6ωρους και 200 ευρώ στους 8ωρους.

Στα "My Market", που δόθηκαν στην ίδια λογική, εξαιρέθηκαν όχι μόνο όσοι έλειπαν με άδεια "ειδικού σκοπού", αναρρωτική ή κανονική, αλλά και κάποιοι 8ωροι που δεν έλειψαν, με τη δικαιολογία ότι είναι με την κλαδική σύμβαση και αμείβονται καλά, οπότε δεν έχουν ανάγκη το μπόνους!

Στη "Μασούτης" οι εργαζόμενοι θα περιμένουν, όσοι απομείνουν, μέχρι το Δεκέμβρη για να λάβουν την "έμπρακτη αναγνώριση" της εργοδοσίας, αντίστοιχη των παραπάνω».

Την ίδια στιγμή, «από τις 24 Φλεβάρη έως τις 29 Μάρτη, ο τζίρος των σούπερ μάρκετ διαμορφώθηκε στα 740 εκατ. ευρώ έναντι 566 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα πέρσι, καταγράφοντας αύξηση 30,4%», σημείωσε και τόνισε: «Ας αφήσουν λοιπόν την κοροϊδία και ας δώσουν μερικά από τα εκατομμύρια που έβγαλαν τις τελευταίες μέρες για να παρθούν ουσιαστικά μέτρα προστασίας για την υγεία των εργαζομένων, των οικογενειών τους και των καταναλωτών».

Εδώ και τώρα να σταματήσει ο παραλογισμός

«Στις 15 Απρίλη πρέπει να ακουστεί δυνατά η φωνή των εργαζομένων στα σούπερ μάρκετ», τόνισε ο Δημήτρης Φίλος, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και εργαζόμενος στα «ΑΒ Βασιλόπουλος».

Το κλαδικό σωματείο, τόνισε, στέκεται με ευθύνη «απέναντι στις καταγγελίες πολλών συναδέλφων που ανησυχούν πραγματικά για τη ζωή τους, για τη ζωή των οικογενειών τους, αλλά και για την παραπέρα διασπορά του ιού».

«Ζητάμε εδώ και τώρα να σταματήσει ο παραλογισμός», είπε. Διατύπωσε το αίτημα να γίνεται χωρίς χρονοτριβή το τεστ, προκειμένου οι εκατοντάδες εργαζόμενοι σε μεγάλους χώρους δουλειάς, καταστήματα, αποθήκες και γραφεία οι οποίοι παρουσιάζουν συμπτώματα να γνωρίζουν αν έχουν προσβληθεί από τον ιό, «ώστε να μην μπαίνει σε κίνδυνο κανένας συνάδελφος, να σπάει από τη γέννησή της η πιθανή διασπορά».

Εφερε μάλιστα ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τους εργαζόμενους που εμφανίζουν συμπτώματα σε αποθήκες μεγάλων αλυσίδων «που εφοδιάζουν όλα τα καταστήματα σε πόλεις και νόμους, δηλαδή σε μια εφοδιαστική αλυσίδα που μπαίνουν μέσα εργαζόμενοι, οδηγοί, πωλητές και μεταφέρουν τα προϊόντα σε κάθε κατάστημα και ράφι».

Σχολιάζοντας τις πρωτοβουλίες εργοδοτών για «τμήματα και ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης», ξεκαθάρισε ότι οι εργαζόμενοι «έχουν ανάγκη από μέτρα προστασίας. Αντιθέτως, ψυχολογική στήριξη χρειάζονται όλοι αυτοί που από τις κεντρικές διευθυντικές τους θέσεις προσπαθούν να καλύψουν κρούσματα και να μη γίνεται σούσουρο, χρησιμοποιώντας κάθε πιθανή και απίθανη δικαιολογία. Είναι αυτοί που προ πανδημίας μάς καλούσαν να χαμογελάμε για 300 ευρώ, και σήμερα μας λένε πως όταν υπάρχει κρούσμα σε ένα χώρο δουλειάς επιλέγουν να καθαρίζουν και να στέλνουν στην καραντίνα μόνο το τμήμα του συγκεκριμένου εργαζόμενου, λες και οι εργαζόμενοι δεν χρησιμοποιούν κοινόχρηστους χώρους ή διακτινίζονται και πετάνε για να φτάσουν στο πόστο τους».

ΓΑΛΛΙΑ - ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΑ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ
Με απεργία ακούστηκε η φωνή τους την περασμένη Τετάρτη

Διαμαρτύρονται για την εντατικοποίηση και τα ελλιπή έως ανύπαρκτα μέτρα προστασίας

Από τη μέρα της απεργίας
Από τη μέρα της απεργίας
«Η κυβέρνηση μάς στέλνει σχιζοφρενικά μηνύματα από την αρχή αυτού του "πολέμου" κατά του Covid-19. "Μείνετε σπίτια σας χωρίς κοντινές επαφές", από τη μια μεριά, αλλά από την άλλη "πηγαίνετε για δουλειά χωρίς προστασία"».

Αυτά καταγγέλλει σε πρόσφατη ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Εργαζομένων στο Εμπόριο και τις Υπηρεσίες (Federation de Commerce et Service - CGT) στη Γαλλία, δείχνοντας παραστατικά την κατάσταση που επικρατεί στα σούπερ μάρκετ της χώρας αυτές τις μέρες της πανδημίας.

Μετρώντας μέχρι σήμερα τουλάχιστον 9 συναδέλφους τους νεκρούς, από την έλλειψη στοιχειωδών μέτρων ασφάλειας στους χώρους δουλειάς, οι εργαζόμενοι στα σούπερ μάρκετ προχώρησαν σε απεργία στις 8 Απρίλη με σύνθημα «Για να σώσουμε ζωές».

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της 52χρονης Αϊσά, που δούλευε ως ταμίας για 30 χρόνια (με «ελαστική» εργασία) στην «Carrefour» και στις 26 Μάρτη «έφυγε». Πριν αρρωστήσει και σταματήσει να δουλεύει (17/3) η εργοδοσία έλεγε ότι ...«οι μάσκες τρομάζουν τους πελάτες», για να δικαιολογήσει την παντελή ανυπαρξία μέσων προφύλαξης εργαζομένων, κατ' επέκταση και πελατών.

Τη μέρα της απεργίας, οι συνάδελφοί της κρέμασαν έξω από το κατάστημα 19 γράμματα, «βροντοφωνάζοντας» την αλήθεια για τα σούπερ μάρκετ: «Τα κέρδη σας - οι νεκροί μας!», έγραφε το πανό.

Η κατάσταση στο συγκεκριμένο όμιλο είναι ενδεικτική, αφού σε ανάλογες συνθήκες δουλεύει το σύνολο των εργαζομένων στα σούπερ μάρκετ. Στα μέσα Μάρτη, μετά την κήρυξη «κατάστασης έκτακτης ανάγκης» συνδικαλιστές κατήγγειλαν ότι εργαζόμενοι αναγκάζονταν σε πολλές περιπτώσεις να φέρνουν μέχρι και αντισηπτικά από το σπίτι τους, την ίδια στιγμή που η εργοδοσία τούς φόρτωνε και με νέα «καθήκοντα», εντατικοποιώντας κι άλλο τη δουλειά.

Σε άλλα καταστήματα, στην περιοχή Μπαρεντίν, όπου σημειώνονται πολλά κρούσματα, εργαζόμενοι κατήγγειλαν ότι έχουν γίνει «άνθρωποι για όλες τις δουλειές». Μεταξύ άλλων η εργοδοσία τούς ζητούσε μέχρι και να πηγαίνουν εκείνοι στα ράφια να βρίσκουν προϊόντα για τους πελάτες. Κι αυτό ενώ ακόμα δεν είχε έρθει ούτε μία μάσκα για το προσωπικό.

Χαρακτηριστική είναι και η μαρτυρία μιας νεαρής εργαζόμενης σε κατάστημα του ομίλου «Monoprix», που σχολιάζει ως εξής τα «συγχαρητήρια» εργοδοσίας και κυβέρνησης στους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ:

«Θα μπορούσα να γεμίσω από ένα ηρωικό αίσθημα ως βοηθός για τη διατροφή του πληθυσμού, αλλά δεν μας έχουν εκεί (σ.σ. στα καταστήματα) για το καλό κανενός ανθρώπου, αλλά ως μικρά πιόνια για να λειτουργεί η μεγάλη μηχανή (τους), κάτι που είναι πολύ κακό και για την αντιμετώπιση του ίδιου του ιού...».

Τη δική της εμπειρία κατέθεσε προ ημερών και μια άλλη εργαζόμενη, που δουλεύει σε αλυσίδα σούπερ μάρκετ, άλλης εταιρείας, στην περιοχή Μπρε-σιρ-Σεν. Υποτίθεται ότι εργάζεται με «μερική απασχόληση», αλλά ετοιμάζει καθημερινά 50 - 60 παραγγελίες, από 15 περίπου την προηγούμενη περίοδο.

Εκτός από το να ετοιμάζει παραγγελίες κάνει τώρα και διανομές κατ' οίκον... «Κάνω υπερωρίες τουλάχιστον 10 ώρες τη βδομάδα... Στο τέλος της μέρας, υπάρχει το πλύσιμο των παιδιών (τρίτεκνη) να γίνει, το μαγείρεμα... Στο τέλος της μέρας καταρρέω από την κούραση...».

Τα οικονομικά της οικογένειας δεν της επιτρέπουν να μείνει άνεργη, σημειώνει και περιγράφει τη μεγαλύτερη ανησυχία της: «Το πιο δύσκολο είναι να δουλεύεις με αυτόν το φόβο, ότι μπορεί να μεταφέρεις τον ιό στο σπίτι και να μολύνεις τα παιδιά σου. Δεν τα αγκαλιάζω πια, ούτε τα φιλάω, κάτι που μου λείπει πολύ...».

Την πρώτη τηλε-στάση εργασίας οργάνωσε το ΣΕΤΗΠ

Η πρώτη στάση εργασίας εργαζομένων με τηλεργασία πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη από εργαζόμενους πληροφορικάριους, στην εταιρεία «Beat». Αντιδρώντας στις απολύσεις 18 συναδέλφων τους και στις μειώσεις μισθών, έκαναν στάση εργασίας, βγάζοντας τα λάπτοπ από την πρίζα, καθώς βρίσκονται σε καθεστώς τηλεργασίας από το ξέσπασμα σχεδόν της πανδημίας. Την κινητοποίηση κάλεσε το Συνδικάτο Εργαζομένων Τηλεπικοινωνιών - Πληροφορικής (ΣΕΤΗΠ) Αττικής και ήρθε ως αποτέλεσμα της αγωνιστικής αντίδρασης εργαζομένων της εταιρείας.

Η επιχείρηση, που προβάλλεται ως «πρότυπο καινοτομίας» και «αξιοποίησης της τεχνολογίας», έκανε 5 απολύσεις στο τέλος Μάρτη και 13 απολύσεις στις 6 και 7 Απρίλη. Παράλληλα, στις 7 Απρίλη, οι εργαζόμενοι ενημερώθηκαν στη λήξη της βάρδιας ότι στο μισό προσωπικό θα εφαρμοστεί εκ περιτροπής εργασία, με συνέπεια τη μείωση των μισθών κατά 50%, ενώ στο υπόλοιπο μισό θα γίνουν μειώσεις 10% - 30% με τροποποιητικές συμβάσεις τις οποίες κλήθηκαν να υπογράψουν μέσα σε προθεσμία 24 ωρών.

ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
«Συνταγή» που οδηγεί σε μεγαλύτερα προβλήματα και νέα αδιέξοδα

«Γενικά, η τηλεργασία προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στην οργάνωση του χρόνου εργασίας και στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής»...

Τα παραπάνω αναφέρει ο ΣΕΒ σε πρόσφατη έκδοσή του για την τηλεργασία. Τη στιγμή που οι συνθήκες της πανδημίας έχουν οδηγήσει χιλιάδες εργαζόμενους να δουλεύουν από το σπίτι, η επιχειρηματολογία του εργοδοτικού φορέα υπέρ της διάδοσης της δουλειάς από το σπίτι δεν περιορίζεται στην «προστασία της δημόσιας υγείας από τον κορονοϊό».

Η σημερινή συγκυρία αξιοποιείται σαν καταλύτης για τη διάδοση «μιας σύγχρονης και ανερχόμενης μορφής οργάνωσης της εργασίας», η οποία «μειώνει το λειτουργικό κόστος» για τις επιχειρήσεις, «βελτιώνει τη δυνατότητα προσέλκυσης ειδικευμένου προσωπικού και ενισχύει τις ευκαιρίες απασχόλησης για πληθυσμιακές ομάδες με περιορισμένη πρόσβαση στην αγορά εργασίας (π.χ. ΑμΕΑ, νέες μητέρες, κ.λπ.)».

Η τηλεργασία έχει σταθερά μια θέση ανάμεσα στις «ευέλικτες» μορφές εργασίας που προωθούν οι επιχειρηματικοί όμιλοι, η ΕΕ και οι κυβερνήσεις. «Παρά τις νέες τάσεις της εργασίας και τις τεχνολογικές εξελίξεις, οι περισσότεροι εργαζόμενοι στην Ευρώπη εξακολουθούν να εργάζονται με σταθερό ωράριο εργασίας και δεν αξιοποιούν πλήρως τις ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, όπως την τηλεργασία, το ευέλικτο ωράριο εργασίας και το μειωμένο ωράριο εργασίας (μερική απασχόληση)», ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε ανακοίνωσή της για την «ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους εργαζόμενους γονείς» [COM(2017) 252 final].

Παρά τις προσπάθειες να παρουσιαστεί η δουλειά από το σπίτι ως τρόπος οργάνωσης της εργασίας που «ταιριάζει» στις γυναίκες και τις ανάγκες τους, η πραγματικότητα αποτυπώνεται διαφορετική. Οπως εξηγούν εργαζόμενες, μέλη σωματείων, που μιλούν στον «Ριζοσπάστη», η τηλεργασία όχι απλά δεν λύνει τα προβλήματα για τα οποία παρουσιάζεται ως «φάρμακο», αλλά οδηγεί σε νέα αδιέξοδα.

«Οδηγίες» για την «οριοθέτηση» των παιδιών

Για τους εργαζόμενους στις ελεγκτικές εταιρείες, η δουλειά από το σπίτι δεν είναι σημερινό φαινόμενο, αλλά μια σχετικά καθιερωμένη πρακτική. «Η πλειοψηφία των συναδέλφων όταν γυρίζουν από τη δουλειά παίρνουν μαζί τους στο σπίτι εκτός από το laptop τους και ό,τι εκκρεμότητες υπάρχουν, δέχονται κλήσεις και μηνύματα, συνεχίζουν να δουλεύουν ώρες μετά την τυπική λήξη του ωραρίου τους», εξηγεί η Αναστασία Τσακίρη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ενωσης Λογιστών Ελεγκτών Περιφέρειας Αττικής και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Λογιστών.

Παράλληλα, οι εταιρείες του κλάδου παρουσιάζουν την τηλεργασία σαν μια «διευκόλυνση» για τους εργαζόμενους, προβλέποντας, για παράδειγμα, μέσα από εσωτερικούς κανονισμούς τη δυνατότητα να δουλεύουν μια μέρα τη βδομάδα από μακριά, ενώ όσον αφορά στις εργαζόμενες, η τηλεργασία παρουσιάζεται σαν μια «βολική» λύση ιδιαίτερα στις περιόδους της εγκυμοσύνης και της λοχείας.

Στις σημερινές συνθήκες, που η τηλεργασία εφαρμόζεται γενικευμένα, το κερασάκι στην τούρτα προσθέτουν οι «συμβουλές» και οι «οδηγίες», που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι από τις εταιρείες για το πώς να συνεχίσουν να είναι «παραγωγικοί» και «αποδοτικοί» δουλεύοντας από το σπίτι.

«Οι οδηγίες που δίνουν και οι προτάσεις που κάνουν είναι τελείως εκτός πραγματικότητας, δεν έχουν καμία σχέση με τις συνθήκες στις οποίες ζουν οι εργαζόμενες και οι οικογένειές τους», σχολιάζει. Μεταξύ άλλων, οι εργαζόμενοι καλούνται να «οριοθετήσουν τους οικείους τους», δηλαδή τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους, μεταξύ των οποίων παιδιά κάθε ηλικίας.

«Δεν μπορείς να κλείσεις απλά την πόρτα ενός δωματίου και να δουλέψεις, σε ένα σπίτι που υπάρχουν παιδιά», τονίζει, «ειδικά στις συνθήκες που ζούμε σήμερα, ενώ δηλαδή και τα ίδια τα παιδιά είναι κλεισμένα συνεχώς στο σπίτι». Ετσι, οι μητέρες και συνολικά οι γονείς καλούνται να αφιερώσουν χρόνο σε δημιουργική δραστηριότητα με τα παιδιά των μικρότερων ηλικιών, να βοηθήσουν στο διάβασμα τα παιδιά σχολικής ηλικίας, τους μαθητές που προετοιμάζονται να δώσουν εξετάσεις.

Ο ίδιος υπολογιστής με τον οποίο δουλεύουν πρέπει να χρησιμοποιηθεί και από τους μαθητές, προκειμένου να παρακολουθήσουν την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ενώ τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα όταν και οι δύο γονείς πρέπει να δουλέψουν από το σπίτι.

Παράλληλα, βέβαια, η τηλεργασία γίνεται πολιορκητικός κριός για το ωράριο: «Κάθε μέρα και ώρα καταλήγει να είναι εν δυνάμει εργάσιμη και η διαθεσιμότητα της κάθε εργαζόμενης και εργαζόμενου ανά πάσα στιγμή θεωρείται δεδομένη», σημειώνει και υπενθυμίζει ότι η Ενωση έχει ήδη καταγγείλει πως εταιρείες έχουν οργανώσει «conference calls» μεσημέρι Κυριακής.

Εχουν πάρει στο σπίτι την πίεση που ασκεί η εργοδοσία

Οσον αφορά τους εργαζόμενους στα τηλεφωνικά κέντρα, η δουλειά από το σπίτι έδωσε μια κάποια διέξοδο στην έκθεση στους κινδύνους που δημιουργεί ο συνωστισμός εκατοντάδων ατόμων, δημιούργησε όμως μια σειρά άλλα αδιέξοδα.

Οπως περιγράφει η Ηλέκτρα Φραντζή, μέλος του Συνδικάτου Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής Αττικής (ΣΕΤΗΠ), η εξυπηρέτηση πελατών, οι κλήσεις και οι καταχωρίσεις μεταφέρθηκαν στα σπίτια των εργαζομένων χωρίς να γίνει το ίδιο και με τον απαραίτητο εξοπλισμό.

«Πολλοί εργαζόμενοι, η πλειοψηφία όσων απασχολούνται ως "ενοικιαζόμενοι", δουλεύουν με τον προσωπικό τους υπολογιστή, με τη δική τους σύνδεση», με αποτέλεσμα να καλούνται να διαχειριστούν συχνά τεχνικά προβλήματα. Επιπλέον, δουλεύουν χωρίς εργονομικό εξοπλισμό σε έναν κλάδο που έτσι κι αλλιώς τα μυοσκελετικά προβλήματα ταλαιπωρούν μεγάλο κομμάτι των εργαζομένων, ειδικά των γυναικών.

Μαζί με τη δουλειά, οι εργαζόμενοι έχουν πάρει σπίτι τους και την πίεση που ασκεί η εργοδοσία με βάση τους «στόχους» που θέτει. «Είμαστε σπίτι αλλά πρέπει να δουλεύουμε» είναι οι «συστάσεις» που δέχονται ενώ δεν λείπουν και οι παρατηρήσεις, όταν «οι χρόνοι δεν είναι καλοί», ακόμα και τα μέσα για την επίβλεψη που έχουν επιστρατεύσει εταιρείες, με κάμερες στους υπολογιστές και τροποποιήσεις συμβάσεων, ώστε να προβλέπουν τη δυνατότητα «ελέγχων» στα σπίτια των εργαζομένων.

Οι ώρες δουλειάς παρατείνονται, τα διαλείμματα ροκανίζονται, οι κλήσεις και τα μηνύματα από τους προϊσταμένους συνεχίζονται και εκτός ωραρίου. Το αποτέλεσμα είναι να «διαγράφονται» τα όρια ανάμεσα στον εργάσιμο και τον μη εργάσιμο χρόνο, ανάμεσα στο ωράριο εργασίας, στις δουλειές του σπιτιού και στον ελεύθερο χρόνο.

Δίπλα στα παραπάνω, οι εργαζόμενες μητέρες αντιμετωπίζουν και τις ...επιπλήξεις της εργοδοσίας, που «ενοχλείται» από την παρουσία των παιδιών στο σπίτι! Οι εργαζόμενοι λαμβάνουν μηνύματα που τους υποδεικνύουν πως «ο χώρος ο οποίος εργαζόμαστε θα πρέπει να απομονώνεται», εργαζόμενη «δέχθηκε παρατήρηση για το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια κλήσης ακούγονταν οι φωνές των παιδιών» και γενικά οι αξιώσεις να μην ακούγονται «παιδιά και σκυλιά» (!) πάνε κι έρχονται, εξηγεί η Ηλ. Φραντζή.

Μπροστά στην οθόνη με τα παιδιά κρεμασμένα πάνω της

«Η τηλεργασία δεν είναι μια προσωρινή επιλογή των εργοδοτών. Χρόνια τώρα γίνεται απόπειρα να νομιμοποιηθεί ως ευέλικτη μορφή εργασίας στη συνείδηση των εργαζομένων», σημειώνει η Αργυρώ Γκορόγια, προγραμματίστρια, μέλος του Συνδικάτου Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής Αττικής (ΣΕΤΗΠ).

Οι εταιρείες του κλάδου τη διαφημίζουν σαν «διευκόλυνση» και «benefit» για τους εργαζόμενους, που μπορούν να δουλεύουν «από όπου θέλουν» αρκεί να «βγαίνει η δουλειά». Σήμερα, καλούνται να δουλέψουν από το σπίτι, για να προστατεύσουν την υγεία των ίδιων και των οικογενειών τους. Ομως, αντιμετωπίζουν μια σειρά «παρενέργειες».

«Σε σπίτια πόσων τετραγωνικών κατοικεί η μέση οικογένεια; Πόσα διαμερίσματα έχουν χώρο για γραφείο;», αναρωτιέται η Αρ. Γκορόγια και καταλήγει στη διαπίστωση πως οι επιλογές που έχουν οι εργαζόμενες είναι να «περιορίσουν» τα μεγαλύτερα παιδιά σε ένα δωμάτιο και να δουλέψουν από ένα άλλο.

Ωστόσο, η «επιλογή» αυτή δεν υφίσταται όταν τα παιδιά είναι μικρά. «Είναι αδύνατον να βρίσκεσαι σε ξεχωριστό χώρο από τα παιδιά όταν αυτά είναι βρέφη, νήπια ή στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Δεν αρκεί απλά να έχεις "ένα μάτι πάνω τους", αλλά πρέπει παράλληλα να μεριμνήσεις για τη διατροφή, τη φροντίδα αλλά και τη δημιουργική τους απασχόληση», ενώ ακόμα πιο δύσκολα γίνονται τα πράγματα όταν ένα παιδί αρρωστήσει.

Ετσι, τόσο σε συνθήκες καραντίνας όσο και ...κανονικότητας, «η εικόνα της εργαζόμενης μητέρας στο σπίτι είναι η εικόνα μιας γυναίκας με την οθόνη μπροστά της και τα παιδιά κρεμασμένα στα πόδια της να αποζητούν την προσοχή της».

«Ακόμη κι όταν η εργοδοσία καλλιεργεί ένα δήθεν χαλαρό κλίμα "οικογενειακότητας" και διακωμώδησης της κατάστασης, όταν για παράδειγμα στα απομακρυσμένα meetings ακούγονται οι φωνές των παιδιών, ο φόρτος εργασίας και οι προθεσμίες παράδοσης των έργων ελάχιστα ή καθόλου τροποποιούνται», επισημαίνει. Η «κατανόηση» πάει περίπατο μπροστά σε χρονοδιαγράμματα και προθεσμίες, με αποτέλεσμα η δουλειά από το σπίτι να είναι δουλειά χωρίς ωράριο.

Οι εταιρείες του κλάδου αναλαμβάνουν μια σειρά πρωτοβουλίες, οργανώνουν meeting και καμπάνιες με επίκεντρο την «ενδυνάμωση» των γυναικών. Την ίδια στιγμή, όμως, κάνουν «παζάρι» ακόμα και με την άδεια μητρότητας, το μειωμένο ωράριο.

«Οι εργαζόμενες πρέπει σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες να μην αποδεχτούν εκπτώσεις στα δικαιώματά τους, ούτε και να μοιραστούν τα άγχη της εργοδοσίας. Αντίθετα, πρέπει να δυναμώσουν τις διεκδικήσεις τους για σύγχρονα δικαιώματα και ισότιμη συμμετοχή στην εργασία», καταλήγει.


Ευ. Χ.

Τηλεργασία: Μύθοι και Πραγματικότητα

Οι αστικές αναλύσεις διαβεβαιώνουν ότι «η τηλεργασία ήρθε για να μείνει» και ότι αυτό αποτελεί μια μεγάλη κατάκτηση της επόμενης μέρας μετά την υποχώρηση της πανδημίας. Η τηλεργασία, σύμφωνα με τον ορισμό της σχετικής ευρωπαϊκής συμφωνίας - πλαίσιο1, «είναι μια μορφή οργάνωσης ή/και εκτέλεσης εργασίας που χρησιμοποιεί τεχνολογίες πληροφορικής, βάσει μιας σύμβασης ή σχέσης εργασίας, όπου μια εργασία που θα μπορούσε επίσης να εκτελεστεί στις εγκαταστάσεις του εργοδότη εκτελείται κανονικά εκτός αυτών των εγκαταστάσεων». Υπάρχουν διάφορες μορφές ανάλογα με τον απομακρυσμένο χώρο όπου ο τηλεργαζόμενος δουλεύει για την επιχείρηση (π.χ. σε απομακρυσμένα κέντρα ή χωριά, «νομαδική» τηλεργασία, όπου κάθε φορά ο χώρος εργασίας του εργαζόμενου είναι ο χώρος που του επιτρέπει να συνδέεται στο διαδίκτυο). Μια από αυτές τις μορφές είναι η τηλεργασία από το σπίτι, που αυτό το διάστημα διευρύνθηκε σε μεγάλο βαθμό στη χώρα μας λόγω των έκτακτων μέτρων για τον κορονοϊό.

Από τις αστικές παρεμβάσεις γίνεται προσπάθεια να εμφανιστεί όποιος αμφισβητεί το σημερινό πλαίσιο ως φοβικός με την τεχνολογία, οπισθοδρομικός. Οπως κάθε τεχνολογία, όμως, έτσι και οι τεχνολογίες πληροφορικής στον καπιταλισμό χρησιμοποιούνται με τους όρους που θέτει το κεφάλαιο για την κερδοφορία του. Δεν είναι τυχαίο που στις βασικές προτεραιότητες του ΣΕΒ ήδη πριν από ένα χρόνο2 έμπαινε η ανάγκη να προωθηθεί με συγκεκριμένο πλαίσιο η μορφή της τηλεργασίας στη χώρα μας.

Ετσι προβάλλονται τα υποτιθέμενα κοινά οφέλη για τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και το κοινωνικό σύνολο, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για έναν τάχα «κοινό στόχο». Στα οφέλη για τις επιχειρήσεις αναφέρονται π.χ. το μειωμένο λειτουργικό κόστος και η αύξηση της παραγωγικότητας έως και 50%3. Στα «οφέλη» για τους εργαζόμενους και την κοινωνία αναφέρονται μεταξύ άλλων η εξισορρόπηση της επαγγελματικής ζωής και η αύξηση της ικανοποίησης των εργαζομένων λόγω της ευελιξίας στην οργάνωση του χρόνου εργασίας και «αυτονομίας», η αντιμετώπιση κοινωνικών και γεωγραφικών ανισοτήτων λόγω αύξησης της απασχόλησης ΑμεΑ, νέων μητέρων και όσων διαμένουν σε απομακρυσμένες περιοχές. Αναφέρεται επίσης ότι η τηλεργασία έχει οικονομικά οφέλη για τον εργαζόμενο (μειώνονται τα καθημερινά έξοδα για μετακινήσεις, διατροφή, φύλαξη/φροντίδα παιδιών) και ότι συμβάλλει στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και κατ' επέκταση στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Ποια είναι όμως η αλήθεια;

Οι επιπτώσεις στην υγεία και την κοινωνική ζωή

Μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο αποτυπώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η εφαρμογή διαφόρων μορφών τηλεργασίας στην υγεία των εργαζομένων και στην κοινωνική τους ζωή4,5,6. Αναφέρεται ότι οι εργαζόμενοι μέσω τηλεργασίας τελικά εργάζονται περισσότερες ώρες την ημέρα και την εβδομάδα, εκτός συμβατικού ωραρίου, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και τα Σαββατοκύριακα.

Αν και αναφέρεται ότι ένα από τα πλεονεκτήματα της τηλεργασίας είναι η λεγόμενη «αυτονομία», στην πράξη αυτό που καθορίζει τον όγκο και τις ώρες εργασίας στον καπιταλισμό είναι κυρίως οι απαιτήσεις του εργοδότη. Γι' αυτό και στις σχετικές μελέτες αποτυπώνονται εντατικοποίηση της εργασίας και πολλές ώρες εργασίας που παραμένουν απλήρωτες. Ο εργαζόμενος εργάζεται ακόμα κι όταν είναι άρρωστος. Δεν είναι τυχαίο ότι σε σχετική έκθεσή του ο ΣΕΒ αναφέρει ως όφελος ότι «η τηλεργασία συμβάλει στη μείωση εκτάκτων απουσιών, εξαιτίας ασθενειών ή άλλων εξωγενών παραγόντων»!7Το ίδιο το νομοθετικό πλαίσιο κάνει λόγο για «τηλε-ετοιμότητα», που ωστόσο είναι ζήτημα της σύμβασης με τον εργοδότη (άρθρο 5, ν. 3846/2010).

Σε αυτές τις συνθήκες των πολλών ελαστικών ωρών εργασίας και των απαιτητικών χρονοδιαγραμμάτων, της εφαρμογής σύγχρονων συστημάτων αξιολόγησης και μέτρησης της απόδοσης των εργαζομένων, της ταυτόχρονης παρουσίας των παιδιών στο σπίτι, όχι μόνο δεν είναι εύκολο να συνδυαστούν οι οικογενειακές υποχρεώσεις, αλλά αντίθετα επηρεάζεται αρνητικά η κοινωνική ζωή του εργαζόμενου και των μελών της οικογένειας. Σε σχετικές μελέτες αναφέρεται ότι τελικά χάνονται τα όρια μεταξύ προσωπικής - οικογενειακής ζωής και εργασίας, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συγκρούσεις και αρνητικές επιπτώσεις στην οικογένεια.

Αλλοι αρνητικοί παράγοντες που καταγράφονται είναι η απομόνωση που βιώνει ο εργαζόμενος λόγω της έλλειψης αλληλεπίδρασης με συναδέλφους στο χώρο εργασίας. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει αρνητικά την ψυχική υγεία και ισορροπία του, ενώ έχει σαφώς και αρνητική επίπτωση στην ένταξή του στην ταξική πάλη και συνδικαλιστική δράση.

Ο εργαζόμενος δεν μπορεί να διαθέτει πάντα ξεχωριστό χώρο στο σπίτι του τον οποίο να χρησιμοποιεί για την εργασία. Δημιουργούνται επίσης δυσκολίες που αφορούν τα προβλήματα οργάνωσης της ίδιας της εργασίας στο χώρο του σπιτιού, σε σύγκριση με ένα πιο οργανωμένο περιβάλλον στο χώρο εργασίας (θέματα εξοπλισμού και υποδομών, συλλογικής επίλυσης προβλημάτων, τεχνικής υποστήριξης, εκπαίδευσης κ.ά.).

Σε αρκετές μελέτες καταγράφονται προβλήματα υγείας, όπως μυοσκελετικές παθήσεις, οπτική και νοητική κόπωση, το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout). Το σύνολο αυτών των παραγόντων οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα στρες και έλλειψη ευεξίας, χαμηλή ικανοποίηση από την εργασία. Είναι γνωστό από διεθνείς επιστημονικές μελέτες ότι το στρες και άλλοι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες κινδύνου, οι πολλές ώρες εργασίας και τα «ευέλικτα» ωράρια οδηγούν σε μια σειρά προβλημάτων υγείας όπως διαταραχές ύπνου, καρδιαγγειακά προβλήματα, προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα, ορμονικά προβλήματα, προβλήματα αναπαραγωγής, ψυχικές παθήσεις, ακόμη και κάποιες μορφές καρκίνου8,9.

Οσο για τα οφέλη στο περιβάλλον, είναι τουλάχιστον αστείο να χρησιμοποιεί κανείς αυτό το επιχείρημα την ώρα που συνεχίζεται σήμερα η ανεξέλεγκτη βιομηχανική ρύπανση. Εξάλλου, η μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και η θετική επίπτωση στο περιβάλλον θα μπορούσαν σε ένα άλλο σύστημα να επιτευχθούν με εξασφάλιση γρήγορης, ασφαλούς μετακίνησης των εργαζομένων με μέσα μαζικής μεταφοράς δωρεάν στον τόπο εργασίας τους.

Η εξισορρόπηση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής σε σχέση με τα παιδιά (που αναφέρεται ως επιχείρημα για τις εργαζόμενες μητέρες κυρίως) δεν μπορεί να επιτευχθεί στο σημερινό πλαίσιο εργασίας και τηλεργασίας. Η κυρίαρχη προπαγάνδα συγκαλύπτει την απουσία κρατικού συστήματος παιδικών σταθμών και ολοήμερου σχολείου που θα μπορούσε να εξασφαλίσει ολόπλευρη μόρφωση και κοινωνική ένταξη των παιδιών και τη δυνατότητα στους γονείς να εργάζονται.

Υγεία και ασφάλεια των τηλεργαζόμενων

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή συμφωνία - πλαίσιο (βλ. άρθρο 8, παράρτημα Β, ΕΓΣΣΕ 2006 - 2007), ο εργοδότης είναι υπεύθυνος να εξασφαλίσει την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων (ΥΑΕ) στην τηλεργασία. Η σημερινή κατάσταση στους χώρους δουλειάς (ελλιπή μέτρα προστασίας που οδηγούν σε εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες, απουσία ελέγχου της εργοδοτικής ευθύνης, ελλιπής καταγραφή εργατικών ατυχημάτων, απουσία καταγραφής επαγγελματικών ασθενειών κ.λπ.) οξύνεται στο έδαφος της τηλεργασίας. Μπορεί στα χαρτιά να υπάρχει η αναφορά αυτή, στην πράξη όμως δεν πραγματοποιείται ο έλεγχος της εργοδοτικής ευθύνης για την εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου για κάθε συγκεκριμένη θέση εργασίας, για τον εργονομικό σχεδιασμό της θέσης εργασίας, για την πυρασφάλεια, την ασφάλεια σε περίπτωση σεισμού, την πρόληψη ψυχοκοινωνικών παραγόντων κινδύνου, την τήρηση των ωραρίων εργασίας κ.ά.

Εξάλλου, η δυνατότητα πρόσβασης του εργοδότη ή της Επιθεώρησης Εργασίας στο χώρο κατοικίας του εργαζόμενου παραβιάζει την ιδιωτική του ζωή, ανεξάρτητα από το ότι προβλέπεται πως «αυτή η πρόσβαση υπόκειται σε προειδοποίηση και στην εκ των προτέρων συμφωνία του εργαζόμενου».

Στο σημερινό πλαίσιο υπάρχει απουσία ουσιαστικής ασφαλιστικής κάλυψης του εργαζόμενου από εργατικό ατύχημα και επαγγελματική ασθένεια, ενώ συγκαλύπτεται η εργοδοτική ευθύνη. Είναι φανερό ότι οι δυσκολίες οξύνονται στο έδαφος της τηλεργασίας, όπου σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής ασθένειας η τεκμηρίωση της ευθύνης του εργοδότη θα είναι πολύ πιο δύσκολη, όταν αυτός εύκολα θα μπορεί να επικαλείται ότι το ατύχημα ή η ασθένεια εκδηλώθηκαν σε χώρο που δεν βρίσκεται υπό την εποπτεία του και όταν θα επικαλείται την αναφορά του άρθρου 8 της συμφωνίας - πλαισίου ότι«ο τηλεργαζόμενος εφαρμόζει τις ισχύουσες διατάξεις για την ασφάλεια στην εργασία», επιρρίπτοντας την ευθύνη σε αυτόν.

Εργασιακά δικαιώματα

Με τις αποφάσεις για τα έκτακτα μέτρα για τον κορονοϊό, ο εργοδότης μπορεί να θέσει μονομερώς σε τηλεργασία τον εργαζόμενο. Μέχρι πρότινος ίσχυε ότι ο εργαζόμενος πρέπει να συμφωνήσει ότι αποδέχεται την τηλεργασία ως μορφή εργασίας. Στην πραγματικότητα όμως γνωρίζουμε πόση αξία έχουν και αυτές οι προβλέψεις, όπου ο εργαζόμενος μπορεί να πιεστεί από τον εργοδότη για «οικειοθελή» ένταξη σε καθεστώς τηλεργασίας. Η τηλεργασία αποτελεί έναν εύκολο τρόπο επέκτασης διαφόρων ελαστικών μορφών απασχόλησης, όπως είναι η εργασία με «μπλοκάκι», όπου οι εργαζόμενοι εμφανίζονται ως εξωτερικοί συνεργάτες ενώ η σχέση τους υποκρύπτει σχέση εξαρτημένης εργασίας.

Ενα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι η εύκολη παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων (π.χ. μέσω της χρήσης του δικού τους υπολογιστή και του δικού τους δικτύου για την εργασία). Πώς εξασφαλίζεται, επίσης, ο εργαζόμενος ότι δεν θα του ζητηθούν ευθύνες για πιθανή απώλεια δεδομένων από κακόβουλη ενέργεια;

Επιπλέον, προκειμένου να τεκμηριωθεί ότι ο εργαζόμενος δουλεύει ενώ είναι μακριά από τον τόπο εργασίας, εφαρμόζονται όλο και πιο συχνά διάφορα συστήματα επιτήρησης τα οποία παραβιάζουν την ιδιωτική ζωή του (π.χ. χρήση καμερών) και αυξάνουν το στρες.

Οργάνωση της αντεπίθεσης

Το αίτημα να καταργηθεί άμεσα η δυνατότητα του εργοδότη να επιβάλλει μονομερώς τηλεργασία στον εργαζόμενο μπορεί να έρθει άμεσα στο προσκήνιο από τις ταξικές δυνάμεις του εργατικού κινήματος.

Γενικότερα θα ξεδιπλωθούν αγωνιστικές πρωτοβουλίες για τα νέα προβλήματα που γεννά το αστικό πλαίσιο αξιοποίησης της τηλεργασίας. Τα παραδείγματα των πρώτων απεργιών και στάσεων εργασίας στην Ιόνιο Σχολή και στην «Beat», όπου αξιοποιήθηκαν αναγκαστικά οι τηλεδιασκέψεις εργαζομένων, δείχνουν τις δυνατότητες. Σε κάθε περίπτωση, αποδεικνύεται για άλλη μια φορά ότι στα χέρια του κεφαλαίου κάθε νέα τεχνολογία δύναται να μετατρέπεται σε νέο ζυγό για τους εργαζόμενους.

Παραπομπές:

1 Παράρτημα Β της ΕΓΣΣΕ 2006-2007.

2 Τηλεργασία: ευκαιρία για πιο παραγωγικές επιχειρήσεις και καλύτερη ζωή για τους εργαζόμενους, ΣΕΒ, Μάιος 2019

3 Κ. Μπίτσιος, αντιπρόεδρος ΣΕΒ, Τα πλεονεκτήματα της τηλεργασίας, Καθημερινή 25/3/2020

4 Eurofound (2020), Telework and ICT-based mobile work: Flexible working in the digital age

5 Telework and occupational health: a Quebec empirical study and regulatory implications, Safety Science 41 (2003)

6 Eurofound and the International Labour Office (2017), Working anytime, anywhere: The effects on the world of work

7 Τηλεργασία: ευκαιρία για πιο παραγωγικές επιχειρήσεις και καλύτερη ζωή για τους εργαζόμενους, ΣΕΒ, Μάιος 2019

8 Η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων στο στόχαστρο του κεφαλαίου, ΚΟΜΕΠ, 2016, τ. 1

9 Telework and health effects review, International Journal of Healthcare, 2017, Vol. 3, No. 2


Εύη ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ
Μέλος της Αντιπροσωπείας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας

Τα 43 Σωματεία που υπογράφουν το υπόμνημα

Το υπόμνημα αιτημάτων προς την κυβέρνηση συνυπογράφουν 43 κλαδικά και επιχειρησιακά σωματεία:

Τα κλαδικά Σωματεία: Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής, Ξενοδοχοϋπαλλήλων Κέρκυρας, Εργατοϋπαλλήλων Τουριστικών - Επισιτιστικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης, Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού -Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αχαΐας, Επισιτισμού - Τουρισμού Λάρισας, Υπαλλήλων Επισιτισμού και Τουριστικών Επαγγελμάτων Ιωαννίνων, Ξενοδοχοϋπαλλήλων - Σερβιτόρων Κω, Ξενοδοχοϋπαλλήλων - Σερβιτόρων Ζακύνθου, Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Επαρχίας Θήρας νομού Κυκλάδων, Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού, Ξενοδοχείων - Συναφών Επαγγελμάτων Λασιθίου «ΤΑΛΩΣ», Εργαζομένων στις Τουριστικές Επιχειρήσεις και Επισιτιστικές Λήμνου, Ξενοδοχοϋπαλλήλων - Επισιτισμού Σάμου, Εργαζομένων Ξενοδοχείων - Εστιατορίων Λευκάδας και Βόνιτσας, Ξενοδοχοϋπαλλήλων και συναφών Επαγγελμάτων Ικαρίας και Φούρνων, Προσωπικού Τουριστικών Επαγγελμάτων Κεφαλληνίας - Ιθάκης, Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Μεσσηνίας, Ιδιωτικού Προσωπικού Επιχειρήσεων Εκμεταλλεύσεως Εστιατορίων - Μαγείρων Χανίων, Εργαζομένων σε Τουριστικές Επιχειρήσεις Κάστρου Αμαλιάδας, Τουριστικών Επαγγελμάτων Εβρου, Εργαζομένων Επισιτιστικών και Τουριστικών Επαγγελμάτων Λέσβου, Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού και Συναφών Επαγγελμάτων Καβάλας και Θάσου.

Τα επιχειρησιακά Σωματεία: Στα ξενοδοχεία της Αττικής «Grand Resort» Λαγονήσι, «Athens Marriott», «Intercontinental», «Royal Olympic», «Zafolia», «Crowne Plaza», «Stanley», «Novotel», στην επιχείρηση «ΣΕΛΕΚΤ ΣΕΡΒΙΣ ΠΑΡΤΝΕΡ» Αττικής, στην εταιρεία «Newrest Hellas». Στα ξενοδοχεία της Κέρκυρας «Bolentaco Limited», «Louis» («Νίκος Λέισος»), «Louis» («Ο Ποπολάρος»), «Atlantica Grand Mediterraneo», «Ikos Dassia», «La Grotta Verde», «Pelekas Monastery», «Sunshine Corfu» και «Sandy». Στα ξενοδοχεία της Ρόδου «Amilia Mare» - «Paradise Village» του ομίλου «Aldemar», «Sheraton» και «Mira Mare».

Διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου

Διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου θα δώσουν την Τρίτη 14/4, στις 2 μ.μ., κλαδικά και επιχειρησιακά σωματεία, με θέμα την κατάσταση που διαμορφώνεται στον Τουρισμό - Επισιτισμό λόγω της πανδημίας και τα αιτήματα των εργαζομένων. Η συνέντευξη θα μεταδοθεί από το κανάλι του κλαδικού Συνδικάτου της Αττικής στο YouTube (https://www.youtube.com/channel/UCI18f9j_U9bgLoZggQCGFAg) και στη σελίδα του στο Facebook (https://www.facebook.com/sundikato.episitismou.tourismou).

ΕΠΟΧΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΛΑΣΤΙΚΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ
Να μη μείνει κανείς χωρίς προστασία και εισόδημα διεκδικούν δεκάδες σωματεία του κλάδου

Την κάλυψη των αναγκών και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εποχικών εργαζομένων και των ελαστικά απασχολούμενων στον κλάδο του Επισιτισμού - Τουρισμού διεκδικούν 43 κλαδικά και επιχειρησιακά σωματεία με υπόμνημά τους προς την κυβέρνηση, καλώντας παράλληλα όλα τα σωματεία να οργανώσουν τον αγώνα «ώστε να μη φορτώσουν στην πλάτη μας την κρίση της πανδημίας».

«Οι εξαγγελίες και τα μέτρα της κυβέρνησης για την πανδημία, συνολικά και κατά κλάδο, είναι για τους εργαζόμενους ψίχουλα και για τη μεγαλοεργοδοσία παντεσπάνι. Για περιπτώσεις όπως αυτή των εποχικών εργαζομένων και των ελαστικά απασχολούμενων στον Τουρισμό - Επισιτισμό, η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη», υπογραμμίζουν τα σωματεία.

Για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν χιλιάδες εργαζόμενοι και τον επείγοντα χαρακτήρα των αιτημάτων των σωματείων, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με συνδικαλιστές από το Συνδικάτο Ξενοδοχοϋπαλλήλων Κέρκυρας, το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Τουριστικών - Επισιτιστικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης (ΣΕΤΕΠΕ) και την Επιτροπή Αγώνα Ξενοδοχοϋπαλλήλων και Εργαζομένων στον Επισιτισμό Ρεθύμνου.

Μακρύς ο κατάλογος των εξαιρέσεων ακόμα και από τα στοιχειώδη μέτρα

Χιλιάδες εργαζόμενοι βρίσκονται ήδη με την πλάτη στον τοίχο, χωρίς δουλειά, χωρίς επίδομα ανεργίας, με την κυβέρνηση να τους διατηρεί αποκλεισμένους ακόμα και από αυτά τα στοιχειώδη και ανεπαρκή μέτρα που έχει εξαγγείλει.

Την κατάσταση αυτή περιγράφουν οι εκπρόσωποι και των τριών σωματείων.

Το μέτρο της δίμηνης επέκτασης του επιδόματος ανεργίας αφορά μόνο τους εργαζόμενους των οποίων η επιδότηση έληξε κατά τους τρεις πρώτους μήνες του έτους. Απ' αυτήν εξαιρούνται οι άνεργοι των οποίων η επιδότηση έληξε πριν από το Γενάρη. Με δεδομένο ότι η διάρκεια της επιδότησης για τους εποχικούς έχει περιοριστεί σε τρεις μήνες ετησίως, όσοι απολύθηκαν το Σεπτέμβρη και επιδοτήθηκαν από τον ΟΑΕΔ μέχρι το Δεκέμβρη έχουν μείνει ξεκρέμαστοι, χωρίς επίδομα και χωρίς να γνωρίζουν πότε θα ξαναπιάσουν δουλειά. Ο αριθμός αυτών των ανέργων δεν είναι ευκαταφρόνητος, καθώς - όπως σχολιάζουν οι συνδικαλιστές - οι εργοδότες ξεκινούν τις απολύσεις εποχικών μόλις μετριαστεί η τουριστική κίνηση, φροντίζοντας η δουλειά να βγαίνει με το ελάχιστο προσωπικό.

Αλλη μια κατηγορία εργαζομένων που βρίσκονται «στον αέρα» είναι οι εποχικοί που δεν κατάφεραν να συμπληρώσουν την προηγούμενη σεζόν 101 ασφαλιστικές μέρες. Γι' αυτούς το επίδομα ανεργίας έμεινε άπιαστο όνειρο, είτε γιατί επαναπροσλήφθηκαν τελευταίοι και απολύθηκαν πρώτοι, είτε γιατί οι εργοδότες επιστράτευσαν εκβιασμούς και πιέσεις για να τους επιβάλουν δουλειά με μισό ένσημο.

Στους παραπάνω πρέπει να προστεθούν όσοι δούλεψαν την περσινή σεζόν για πρώτη φορά στον κλάδο, καθώς η ένταξη στους εποχικούς γίνεται μετά τη δεύτερη σεζόν δουλειάς.

Αντίστοιχα, χιλιάδες ελαστικά απασχολούμενοι στον κλάδο ούτε έλαβαν ούτε θα λάβουν την έκτακτη αποζημίωση των 800 ευρώ. Πρόκειται για τους εργαζόμενους που δουλεύουν για χρόνια κάτω από καθεστώς μόνιμης αβεβαιότητας και διαρκούς ανασφάλειας, ως «εξτρά», με συμβάσεις που αρχίζουν και τελειώνουν την ίδια μέρα, καθώς και με άλλες μορφές ελαστικής εργασίας. Οι εργαζόμενοι αυτοί μπορεί να περάσουν από τη δουλειά χωρίς ανάσα στην ανεργία από τη μια στιγμή στην άλλη, κι έτσι σήμερα είναι οι πρώτοι που έχουν μείνει χωρίς μεροκάματο, αλλά και χωρίς το επίδομα των 800 ευρώ, αφού δεν θεωρούνται απολυμένοι...

Η ανασφάλεια και η αγωνία των εργαζομένων κορυφώνονται, καθώς στα αυτιά τους φτάνουν συνεχώς φήμες και πληροφορίες πως οι εργοδότες των εποχικών ξενοδοχείων και επισιτιστικών καταστημάτων είτε δεν θα ανοίξουν καθόλου τις επιχειρήσεις τους τη φετινή σεζόν, είτε δεν θα επαναπροσλάβουν όλους τους εργαζόμενους.

Μένοντας χωρίς δουλειά, οι εποχικοί θα χάσουν το μεροκάματο, την πιθανότητα να πάρουν επίδομα ανεργίας τον επόμενο χειμώνα, την ασφαλιστική τους κάλυψη το επόμενο έτος, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τη δυσκολία να επιβιώσουν μέχρι την επόμενη σεζόν.

Αποκαλυπτικές επιστολές εργαζομένων

Χαρακτηριστική για την κατάσταση είναι η πείρα της Επιτροπής Αγώνα στο Ρέθυμνο, που έχει δεχτεί επιστολές εργαζομένων, τις οποίες έχει δημοσιεύσει, διεκδικώντας μια σειρά από επείγοντα αιτήματα.

Η αρχή έγινε με την επιστολή άνεργης μητέρας, εποχικής εργαζόμενης στον κλάδο από το 2002, που από το τέλος της περσινής σεζόν έχει μείνει χωρίς εισόδημα. «Δούλεψα από το Μάρτη, άλλαξα τρεις δουλειές, μάζεψα ένσημα, παρ' όλα αυτά δεν μπήκα στο Ταμείο. Δεν ήταν λέει αρκετά...», σημειώνει, εκφράζοντας την απελπισία της, καθώς τώρα θα μείνει χωρίς μεροκάματο, χωρίς καμία στήριξη, στην καλύτερη περίπτωση μέχρι τον Ιούνη.

Ακολούθησαν μηνύματα αλληλεγγύης και νέες επιστολές εργαζομένων που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση.

Η δεύτερη επιστολή ήρθε από μια 55χρονη καμαριέρα που δούλεψε το περσινό καλοκαίρι «από το Μάρτη μέχρι τέλη Σεπτέμβρη», χωρίς μέρες ανάπαυσης, με ωράριο που πάντα ξεπερνούσε το 8ωρο, σε συνθήκες εντατικοποίησης. «Τις τελευταίες βδομάδες τα πόδια μου τρέμανε», αναφέρει, όταν όμως απολύθηκε βρέθηκε κι αυτή χωρίς επίδομα. «Μου κόλλαγαν μισά ένσημα, 4ωρο, ενώ δούλευα κανονικά...», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Η τρίτη επιστολή ήρθε από μια «ελαστικά» εργαζόμενη στη λάντζα κέντρου διασκέδασης. Δουλεύει «μία, δύο, μπορεί τρεις φορές τη βδομάδα, ανάλογα με τις εκδηλώσεις», κάθε βδομάδα προσλαμβάνεται και κάθε βδομάδα απολύεται, τα τελευταία τέσσερα χρόνια. «Στις 29 Φλεβάρη απολύθηκα με άλλους δεκαπέντε ακόμη συναδέλφους και όπως καταλαβαίνετε δεν ξαναπήγαμε ποτέ για δουλειά», αφού μεσολάβησαν τα μέτρα για την αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεων του κλάδου. Ωστόσο, δεν εντάσσεται στο επίδομα των 800 ευρώ, ούτε μπορεί να πάρει το επίδομα ανεργίας με δέκα - δώδεκα μεροκάματα το μήνα. Αντίστοιχη επιστολή έχει στείλει ακόμα ένας νέος που δουλεύει ως σερβιτόρος.

Οπως τονίζει η Επιτροπή Αγώνα, χιλιάδες εργαζόμενοι σε όλη τη χώρα βρίσκονται στην ίδια θέση, ενώ η κυβέρνηση πρέπει άμεσα να δώσει απάντηση στα δίκαια και αναγκαία για την επιβίωσή τους αιτήματα που διεκδικούν τα σωματεία.

Πληρώνουν πρώτοι το μάρμαρο

«Οι εποχικοί εργαζόμενοι και οι ελαστικά απασχολούμενοι είναι αυτοί που πληρώνουν - ακόμη και στην εποχή των κερδών - πρώτοι το μάρμαρο, με προσαρμογή όλης τους της ζωής στις επιταγές των επιχειρηματικών ομίλων, που τους απασχολούν όποτε, όπως και όπου θέλουν, για ένα κομμάτι ψωμί, κι αυτό όχι για όλο το χρόνο», υπογραμμίζουν στο υπόμνημα τα σωματεία.

Καλούν τους εργαζόμενους να γυρίσουν την πλάτη στην «καραμέλα που αναμασούν οι εργοδοτικές οργανώσεις του κλάδου για την καταστροφή στον Τουρισμό εξαιτίας της πανδημίας», με τη βοήθεια πρόθυμων «κοινωνικών εταίρων», ζητώντας και εισπράττοντας από την κυβέρνηση φοροαπαλλαγές, αναστολή πληρωμών και άλλα προνόμια. «Μετά από 7 χρόνια ασύλληπτων εσόδων και κερδών, δεν θέλουν να χάσουν ούτε δεκάρα από τα δισεκατομμύρια που μάζεψαν από την εξοντωτική δουλειά των εργαζομένων», προσθέτουν.

«Δεν πρέπει κανείς να μείνει χωρίς προστασία, χωρίς εισόδημα. Κανένα δικαίωμα να μην καταργηθεί, όπως αυτό της υποχρέωσης των εργοδοτών να επαναπροσλάβουν τους εποχικούς εργαζόμενους που εργάστηκαν την προηγούμενη σεζόν», είναι το μήνυμα που στέλνουν τα σωματεία και καταλήγουν: «Δεν πρόκειται να αφήσουμε κανένα περιθώριο να μας ρίξουν στα αζήτητα μέχρι να πάρει μπροστά η μηχανή του πανάκριβου εμπορεύματος που λέγεται Τουρισμός, από τον οποίο, έτσι κι αλλιώς, είναι αποκλεισμένη η πλειοψηφία του λαού».

Τα αιτήματα

-- Ολοι οι εποχικοί και εργαζόμενοι με ελαστικές εργασιακές σχέσεις να επαναπροσληφθούν σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο Ν. 1346/83, το αργότερο μέχρι τις καταληκτικές ημερομηνίες που προβλέπουν οι ΣΣΕ σε κάθε περιοχή (μέχρι τις 15/5 στα Χανιά, 20/5 στο Ηράκλειο, 25/5 σε Ρόδο, Ρέθυμνο, Λασίθι και Κέρκυρα, 10/6 στις υπόλοιπες περιοχές).

-- Να γίνει υποχρεωτική η κλαδική ΣΣΕ των εργαζομένων στα Επισιτιστικά Καταστήματα.

-- Να εξασφαλιστεί η τήρηση των όρων των κλαδικών και των τοπικών κλαδικών ΣΣΕ των εργαζομένων στον Τουρισμό - Επισιτισμό, χωρίς καμιά μονομερή μεταβολή στις εργασιακές σχέσεις, καμιά αρνητική μεταβολή στα μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

-- Σε περίπτωση που τα εποχικά ξενοδοχεία και τα εποχικά επισιτιστικά καταστήματα συνεχίσουν με απόφαση της κυβέρνησης να είναι σε αναστολή λειτουργίας και μετά από τις καταληκτικές ημερομηνίες επαναπρόσληψης, να ενταχθούν όλοι οι εργαζόμενοι, εποχικοί και ελαστικά απασχολούμενοι (ορισμένου χρόνου, με συμβάσεις μιας μέρας, εργολαβικοί κ.λπ.) στον μηχανισμό στήριξης και να λαμβάνουν την αποζημίωση των 800 ευρώ μέχρι να ανοίξουν οι επιχειρήσεις. Το κράτος να καταβάλει όλες τις ασφαλιστικές εισφορές.

-- Οι επιχειρήσεις που δεν θα ανοίξουν με ευθύνη τους, να υποχρεωθούν να καλύψουν όλους τους εργαζόμενους μισθολογικά και ασφαλιστικά για όλη την περίοδο που θα παρέμεναν ανοιχτές, με βάση την περσινή περίοδο.

-- Για το διάστημα μέχρι την καταληκτική ημερομηνία επαναπρόσληψης να δοθεί επίδομα ανεργίας ύψους 600 ευρώ, για όλους όσοι εργάστηκαν την περασμένη περίοδο απασχόλησης, ανεξάρτητα αν επιδοτήθηκε έως σήμερα η ανεργία τους, με οποιαδήποτε εργασιακή σχέση κι αν δούλεψαν. Να συμπεριληφθούν και οι άνεργοι που η επιδότησή τους έληξε πριν από το Γενάρη του 2020. Να καταργηθεί το επαίσχυντο μέτρο του πλαφόν των 400 ημερών επιδότησης ανεργίας για την πενταετία που έχει επιβληθεί για τους εποχικούς εργαζόμενους. Διεκδικούμε επιδότηση ανεργίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις.

-- Να ισχύσουν για όλους τα μέτρα μείωσης ενοικίου, αναστολής καταβολής δόσεων δανείων και ρυθμίσεων στην εφορία. Να σταματήσουν άμεσα όλοι οι πλειστηριασμοί και οι κατασχέσεις, οι εντολές για διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης, κινητής και σταθερής τηλεφωνίας.

-- Να εξασφαλιστεί η ασφαλιστική ικανότητα και η επιδότηση ανεργίας όλων των εργαζομένων και των οικογενειών τους για το 2021, ανεξάρτητα αν συμπληρώσουν φέτος τις ασφαλιστικές μέρες που απαιτούνται.

Το νομοθετικό πλαίσιο για τις Επιτροπές Υγείας και Ασφάλειας

Σύμφωνα με τον Ν. 3850/2010 (άρθρα 4-7, 42, 46), οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 50 άτομα έχουν δικαίωμα να συστήνουν Επιτροπή Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, αποτελούμενη από εκλεγμένους αντιπροσώπους τους. Σε μικρότερες επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι επιλέγουν εκπρόσωπό τους για την υγεία και την ασφάλεια της εργασίας.

Τα μέλη της Επιτροπής Υγείας και Ασφάλειας ή ο αντιπρόσωπος προστατεύονται από τις εργοδοτικές παρεμβάσεις στο έργο τους (άρθρο 7, παρ. 9 και άρθρο 46, παρ. 4), όπως ακριβώς και τα μέλη της διοίκησης των συνδικαλιστικών οργάνων (από καταγγελία της σχέσης εργασίας, δυσμενή μεταχείριση κ.τ.λ.). Οι εργοδότες οφείλουν να παρέχουν στα μέλη της επιτροπής ή στον εκπρόσωπο επαρκή απαλλαγή από την εργασία, δίχως απώλεια αποδοχών, για να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους (άρθρα 4 και 42).

Η Επιτροπή ή ο εκπρόσωπος των εργαζομένων έχουν τις αρμοδιότητες (άρθρο 5, παρ. 1) να προτείνουν μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και να παρακολουθούν την τήρηση των μέτρων υγείας και ασφάλειας. Πρέπει να ενημερώνονται από τη διοίκηση της επιχείρησης για τα στοιχεία των εργατικών «ατυχημάτων» και των επαγγελματικών ασθενειών και σε περιπτώσεις σοβαρών εργατικών «ατυχημάτων» μπορούν να προτείνουν τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή επανάληψής τους.

Ενημερώνονται, επίσης, για την εισαγωγή στην επιχείρηση νέων παραγωγικών διαδικασιών, μηχανημάτων, εργαλείων και υλικών ή για τη λειτουργία νέων εγκαταστάσεων, στο μέτρο που επηρεάζουν τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας. Ο εργοδότης ή εκπρόσωπός του οφείλουν να συνεδριάζουν από κοινού με την Επιτροπή ή τον εκπρόσωπο των εργαζομένων τουλάχιστον μια φορά το τρίμηνο για τα παραπάνω θέματα (άρθρο 5, παρ. 2).

Η Επιτροπή ή ο εκπρόσωπος των εργαζομένων έχουν το δικαίωμα να παρίστανται και να διατυπώνουν τις παρατηρήσεις τους κατά τις επισκέψεις και τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας (άρθρο 46, παρ. 6), αλλά και να απευθύνονται οι ίδιοι στην Επιθεώρηση (άρθρο 46, παρ. 5).

Χιλιάδες εργαζόμενοι εκτεθειμένοι σε ακόμα χειρότερους όρους και συνθήκες δουλειάς

Για την κατάσταση στους χώρους δουλειάς σε συνθήκες πανδημίας καθώς και για τον ρόλο των Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, μιλήσαμε με τον Βασίλη Οψιμο, βιολόγο και επιθεωρητή Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας.

* * *

-- Η κυβέρνηση διατείνεται ότι ο κρατικός μηχανισμός αντέδρασε έγκαιρα και προφύλαξε τον λαό από τα χειρότερα. Ποια είναι η δική σας εμπειρία από τους χώρους δουλειάς, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις συνθήκες Υγείας και Ασφάλειας;

-- Η επιδημία του κορονοϊού και τα μέτρα που παίρνει ο εργαζόμενος κόσμος για την αυτοπροστασία του απέδειξαν όλη τη γύμνια του μηχανισμού του αστικού κράτους.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, η επιδημία αξιοποιείται από την κυβέρνηση ως μια καλή ευκαιρία για να προωθήσει με πιο εντατικό τρόπο τους αντιδραστικούς σχεδιασμούς της για παραπέρα χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων, για μείωση των μισθών στο όνομα του «να επιζήσουν οι επιχειρήσεις», για σταδιακή κατάργηση των Δώρων και στον ιδιωτικό τομέα, για περιορισμό της συνδικαλιστικής δράσης.

Την ίδια ώρα, δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι βρίσκονται ήδη απολυμένοι στις ουρές της ανεργίας, αναγκασμένοι να ζήσουν με το «γενναιόδωρο» 800άρι για τον επόμενο ενάμιση μήνα και με αβεβαιότητα για το τι τους περιμένει όταν ξανανοίξουν οι επιχειρήσεις.


Sasin TIPCHAI

Εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι εξακολουθούν να εργάζονται, δίχως να τηρούνται τα συγκεκριμένα μέτρα προφύλαξης για την πανδημία και δίχως να παίρνονται ειδικά μέτρα προστασίας όσων ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, σε χώρους ήδη επιβαρυμένους με βλαπτικούς παράγοντες (χημικούς, βιολογικούς κ.τ.λ.) που μπορεί, έχοντας αδυνατίσει μακροχρόνια τον οργανισμό, να λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά στον τρόπο επίδρασης του ιού και στην εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων.

Το παράδειγμα των επαρχιών του Μπέργκαμο και της Μπρέσια στη Βόρεια Ιταλία, δυο περιοχών με μεγάλο όγκο βιομηχανικής δραστηριότητας, είναι αποκαλυπτικό. Κάτω από την πίεση της Confidustria (του ΣΕΒ της Ιταλίας) όλες οι μεγάλες βιομηχανικές μονάδες έμειναν σε πλήρη λειτουργία για εβδομάδες μετά την εμφάνιση της επιδημίας, με αποτέλεσμα τη ραγδαία εκτίναξη των κρουσμάτων και των θανάτων.

Και στη χώρα μας, το κάλεσμα για αποφυγή του «συνωστισμού» σταματά έξω από τις πύλες των εργοστασίων και των υπηρεσιών. Εκεί που οι επιχειρήσεις δεν συνεχίζουν ακάθεκτες την παραγωγή τους, συχνά και με εντατικοποίηση της εργασίας, οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να πάρουν τις κανονικές τους άδειες ή άδειες άνευ αποδοχών, να υπογράψουν προσωρινή αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους και άλλα ευφάνταστα κόλπα των καπιταλιστών.

Το διάστημα αυτό έγινε κραυγαλέο ακόμα ένα ζήτημα που τα ταξικά σωματεία είχαν πάντοτε στην πρώτη γραμμή της πάλης τους: Οι τεράστιες ελλείψεις σε μέτρα Υγείας και Ασφάλειας στους χώρους εργασίας, που οδηγούν σε χιλιάδες εργατικά «ατυχήματα» και επαγγελματικές ασθένειες κάθε χρόνο, και η συστηματική υπονόμευση από όλες τις κυβερνήσεις της Επιθεώρησης Εργασίας, με αποτέλεσμα την αδυναμία ουσιαστικής εφαρμογής της όποιας κολοβής νομοθεσίας.

Σήμερα, η υποστελέχωση της Επιθεώρησης Εργασίας δείχνει τα όριά της: Η εφαρμογή της εκ περιτροπής εργασίας στις υπηρεσίες, έχει ως αποτέλεσμα το κάθε Τμήμα της Επιθεώρησης να λειτουργεί με 1-2 επιθεωρητές σε καθημερινή βάση, έχοντας να καλύψει τεράστιες εκτάσεις με χιλιάδες εργαζόμενους. Γίνεται φανερό ότι ο έλεγχος της παραβίασης των μέτρων ασφάλειας γίνεται πρακτικά αδύνατος και τα εργατικά «ατυχήματα» παραμένουν δίχως επιτόπιο έλεγχο, με αποτέλεσμα τα αίτιά τους πιθανόν να μην μπορέσουν ποτέ να διερευνηθούν.

Και σαν μην έφθαναν όλα αυτά, η κυβέρνηση, υλοποιώντας πάγιο αίτημα των ιδιωτικών εταιρειών στο χώρο της Υγείας και Ασφάλειας (ΕΞΥΠΠ) και του ΣΕΒ, προχώρησε με το άρθρο 13 της ΠΝΠ 20/3/2020 στη διεύρυνση της δυνατότητας άσκησης της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας από γιατρούς που δεν έχουν ειδικευτεί σε αυτήν, καταργώντας προηγούμενους περιορισμούς.

Πρακτικά ακυρώνεται έτσι η ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας. Μια ειδικότητα που, εν μέσω πανδημίας, μπορεί να συμβάλει ακόμα περισσότερο στην πρόληψη και προστασία της υγείας των εργαζομένων, ευπαθών ομάδων ακόμα και των εργαζομένων στον κλάδο της Υγείας, με τη μεθοδολογία εκτίμησης, πρόληψης και αντιμετώπισης βιολογικών παραγόντων επαγγελματικού κινδύνου.

-- Πώς μπορούν να αντιδράσουν τα ταξικά συνδικάτα στη νέα αυτή επίθεση;

-- Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα σηκώνει και εδώ το γάντι και υπερασπίζει την υγεία και τη ζωή των εργαζομένων, κόντρα στους σχεδιασμούς της αστικής τάξης και την πλήρη ανυποληψία της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, που διεξάγει «αγώνα» μέσα από τα τηλεπαράθυρα με βιντεοκλήσεις.

Αναφέρουμε ενδεικτικά ορισμένες αξιέπαινες πρωτοβουλίες που θα πρέπει να πολλαπλασιαστούν το επόμενο διάστημα: Τη σύσταση Επιτροπής Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας από το Εργατικό Κέντρο Λαυρίου και Ανατολικής Αττικής, τις καταγγελίες του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας για την κατάσταση στις μεγάλες αλυσίδες τροφοδοσίας, τις παρεμβάσεις του Συνδικάτου Επισιτισμού - Τουρισμού Αττικής για την τήρηση στοιχειωδών μέτρων ασφάλειας σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, την καταγγελία για απόκρυψη και μη διερεύνηση εργατικών «ατυχημάτων» από το Συνδικάτο Εργαζομένων ΟΤΑ Μαγνησίας στους χώρους της καθαριότητας, όπου δεν προβλέπονται ούτε υποτυπώδη μέτρα για μολυσματικούς παράγοντες (π.χ. φόρμες μιας χρήσης) και αρκετές άλλες.

Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα αξιοποιεί κάθε χαραμάδα στην υπάρχουσα νομοθεσία, για να στηρίξει τα συμφέροντα των εργαζομένων και να οξύνει την ταξική πάλη σε κάθε χώρο δουλειάς. Οι Επιτροπές Υγείας και Ασφάλειας, εκεί όπου υπάρχουν, χρειάζεται να πάρουν δραστήριες πρωτοβουλίες, να παλέψουν για την επιβολή των μέτρων ασφάλειας, σε σύγκρουση με τους μηχανισμούς της εργοδοσίας και την υπονομευτική δράση του εργοδοτικού συνδικαλισμού.

Ταυτόχρονα, πρέπει να δημιουργηθούν και νέες Επιτροπές στους χώρους δουλειάς, όχι σαν διακοσμητικά όργανα δήθεν «συνδιαχείρισης» και «κοινωνικής ειρήνης» με την εργοδοσία, αλλά σαν όργανα πάλης στο πλάι των ταξικών συνδικάτων, σαν όργανα καθημερινής, συστηματικής απασχόλησης με κρίσιμα ζητήματα της ζωής των εργαζομένων.

-- Τι εκτιμάτε ότι θα σημάνει η διαβόητη «επιστροφή στην κανονικότητα» για τους εργαζόμενους;

-- Είναι σίγουρο ότι η αστική τάξη και τα κόμματά της θα επιχειρήσουν να μονιμοποιήσουν τα αποτελέσματα των «έκτακτων μέτρων»: Τους χαμηλότερους μισθούς - φιλοδωρήματα, την εκ περιτροπής εργασία, τα αυξημένα ωράρια σε μια σειρά από κλάδους, την μη τήρηση των μέτρων Υγείας και Ασφάλειας, το κουτσούρεμα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, τους μηχανισμούς ηλεκτρονικής παρακολούθησης και καταστολής.

Θα προσπαθήσουν να μετατρέψουν το «μένουμε σπίτι» σε «μένουμε σκυμμένοι και υπάκουοι». Να συντηρήσουν το παραμύθι περί της αναγκαιότητας μιας «εθνικής προσπάθειας», όπου όλοι «πρέπει» να βάλουν πλάτη, μια που η πανδημία φαίνεται να επιταχύνει την έκρηξη της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, που υπέβοσκε παγκοσμίως όλο το προηγούμενο διάστημα.

Μόνο η μαζική οργάνωση, παρέμβαση και πάλη των λαϊκών στρωμάτων, σε αντιπαράθεση και σύγκρουση με τους μηχανισμούς της εργοδοσίας, του αστικού κράτους και της συνδικαλιστικής μαφίας, που δουλεύουν από κοινού και με τον ίδιο στόχο, μπορεί να βάλουν κάποιο φρένο, να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για την ανατροπή όλου αυτού του σάπιου οικοδομήματος.

Σήμερα η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, πρώτα και κύρια των δεξιοτήτων του εργαζόμενου ανθρώπου, έχει δημιουργήσει όλες τις προϋποθέσεις για να ικανοποιούνται οι ανάγκες για αποτελεσματική φροντίδα της υγείας, για ασφαλείς συνθήκες εργασίας, για περιορισμό του εργάσιμου χρόνου και πολύπλευρη ανάπτυξη του ανθρώπου. Το εμπόδιο που μπλοκάρει την αξιοποίησή τους σε αυτήν την κατεύθυνση είναι η καπιταλιστική ιδιοκτησία πάνω στους όρους και τα αποτελέσματα της παραγωγής.

Οι διεκδικήσεις μας είναι ζωτικές για να μπορούμε να υπερασπιστούμε την υγεία του λαού

Ο «Ριζοσπάστης» συζητά με ειδικευόμενους παθολόγους στο τμήμα Covid-19 του «Ευαγγελισμού»

Τις μεγάλες ελλείψεις που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ακόμα και σήμερα οι υγειονομικοί που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης για την προστασία του λαού από την πανδημία, όπως και τη ζωτική σημασία των διεκδικήσεών τους για επαρκές ειδικευμένο προσωπικό, για διασφάλιση όλων των απαραίτητων μέσων προστασίας και για ανθρώπινα ωράρια, αναδεικνύουν μιλώντας στον «Ριζοσπάστη» η Ελένη Παπαγεωργίου και ο Δημήτρης Τσιλιβαράκης, ειδικευόμενοι γιατροί στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», ενταγμένοι στην ομάδα ειδικευόμενων παθολόγων στο νεοσύστατο τμήμα για ασθενείς που νοσούν από τον Covid-19 και νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο νοσοκομείο.

Οι αντικειμενικές δυσκολίες προστέθηκαν στα μεγάλα προβλήματα της «κανονικότητας»

«Με άλλους 8 συναδέλφους ειδικευόμενους, παθολόγους και πνευμονολόγους, ξεκινήσαμε να δουλεύουμε στο νεοσύστατο τμήμα», μας λέει η Ελένη. «Από την πρώτη στιγμή αντιμετωπίζεις τις αντικειμενικές δυσκολίες, που έχουν να κάνουν με το ότι ο ιός είναι καινούριος, με διαφορετική συμπεριφορά από τους μέχρι τώρα γνωστούς ιούς και υπάρχουν πολύ λίγα τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα μέχρι τώρα, για τη θεραπεία, την πρόληψη, τους μηχανισμούς της νόσου, τα φάρμακα ή εκείνα τα υποκείμενα νοσήματα που κάνουν τον άνθρωπο πιο ευάλωτο. Παρακολουθούμε καθημερινά με αγωνία τις επιστημονικές εξελίξεις, ώστε όταν προκύπτουν νέα δεδομένα να τα ενσωματώνουμε στην κλινική πρακτική, όπως π.χ. η ενσωμάτωση υδροξυχλωροκίνης στο θεραπευτικό πρωτόκολλο, οι εργαστηριακοί δείκτες για την εξέλιξη της νόσου σε βαριά μορφή. Επίσης, λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας των ασθενών που είναι θετικοί στον ιό, οι εμπλεκόμενοι υγειονομικοί δεν έχουμε τη δυνατότητα για συχνές επισκέψεις στους θαλάμους των ασθενών, πράγμα που δυσκολεύει την κλινική μας δουλειά».

Από τη Γενική Συνέλευση που πραγματοποίησαν οι ειδικευόμενοι γιατροί του «Ευαγγελισμού»
Από τη Γενική Συνέλευση που πραγματοποίησαν οι ειδικευόμενοι γιατροί του «Ευαγγελισμού»
Υπάρχουν όμως και οι δυσκολίες που δεν είναι αντικειμενικές, επισημαίνει, «τις οποίες δυστυχώς μπορεί να φανταστεί ο καθένας μας, παρακολουθώντας διαχρονικά το δημόσιο σύστημα Υγείας».

Αναφερόμενος σε αυτά τα προβλήματα, τα οποία βέβαια δεν έπεσαν από τον ουρανό, αλλά είναι αποτέλεσμα της χρόνιας αντιλαϊκής πολιτικής στην Υγεία, ο Δημήτρης εξηγεί:

«Η κλινική στεγάστηκε σε χειρουργικές κλινικές που εκκενώθηκαν. Ειδικά τις πρώτες μέρες, δεν είχαν ετοιμαστεί επαρκής χώρος και ανάλογο προσωπικό για την υποδοχή των ύποπτων περιστατικών και είχαμε το φαινόμενο να νοσηλεύονται στον ίδιο θάλαμο δύο ή και περισσότερα ύποπτα περιστατικά εν αναμονή των αποτελεσμάτων. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνονται οι θάλαμοι δυνητικά χώρος διασποράς της νόσου. Η τραγική αυτή κατάσταση αποτυπώθηκε μάλιστα και σε επίσημη οδηγία για απομόνωση ύποπτων περιστατικών εάν δεν υπάρχει άλλη επιλογή σε κοινό θάλαμο με... τουλάχιστον 2 μέτρα απόσταση!

Σύντομα αποδείχθηκε ότι το ιατρικό προσωπικό που είχε προβλεφθεί δεν επαρκούσε για την κάλυψη των αναγκών της καθημερινότητας, αλλά κυρίως των εφημεριών. Αυτό, λόγω των αυστηρών μέτρων απομόνωσης και προστασίας που πρέπει να τηρούνται, δημιούργησε πρόσθετες σημαντικές δυσκολίες στην παρακολούθηση των ασθενών, ενώ και η συμπεριφορά της νόσου με τις αιφνίδιες μεταβολές της κατάστασης των ασθενών δημιουργούν πρωτόγνωρες για όλους συνθήκες».

Από τη συμβολική κινητοποίηση στο προαύλιο του νοσοκομείου στο πλαίσιο της πανελλαδικής μέρας δράσης για την Υγεία
Από τη συμβολική κινητοποίηση στο προαύλιο του νοσοκομείου στο πλαίσιο της πανελλαδικής μέρας δράσης για την Υγεία
«Βέβαια», προσθέτει, «τα εξαντλητικά ωράρια, η απουσία ρεπό, οι απανωτές εφημερίες είναι κάτι που για τους περισσότερους ειδικευόμενους είναι κανόνας και πριν από την επιδημία».

«Να σκεφτείτε», συμπληρώνει η Ελένη, «τις εφημερίες τις βγάζουμε μέρα παρά μέρα, εκτιμώντας κάθε φορά τον αριθμό και τη βαρύτητα των ασθενών που νοσηλεύουμε. Και αυτό επειδή όντως ο αρχικός αριθμός των γιατρών αυτής της πτέρυγας ήταν ελάχιστος».

Ανεπάρκεια προσωπικού και μέσων προστασίας ακόμα και σήμερα

Παρά τους επαναλαμβανόμενους ισχυρισμούς της κυβέρνησης, του υπουργείου Υγείας και των διοικήσεων, περί επάρκειας στα μέσα ατομικής προστασίας, οι ελλείψεις παραμένουν.

Οπως μας λέει ο Δημήτρης, «στα υπόλοιπα τμήματα του νοσοκομείου η μάσκα δίνεται σχεδόν... με δελτίο, με μια μάσκα ανά εργαζόμενο σε όλη τη βάρδια. Αντίστοιχα και στο τμήμα για τα περιστατικά Covid υπάρχει ένα συνεχές άγχος για το αν θα φτάσει ο εξοπλισμός. Νοσηλευτές και γιατροί αναγκαζόμαστε να χρησιμοποιούμε με μεγάλη φειδώ τα μέσα προστασίας, να μπαίνουμε "μετρημένες" φορές μέσα στους θαλάμους των ασθενών, ενώ συχνά μπαίνουμε σε διαδικασία αναζήτησης μασκών και ρομπών από διάφορα τμήματα ώστε να βγουν οι βάρδιες».

Μάλιστα, προσθέτει, «η περίφημη "βοήθεια" σε υλικό που ήρθε προς ανακούφιση πολλών εργαζομένων ήταν οι περιβόητες ληγμένες από το 2017 μάσκες, για τις οποίες βέβαια μας διαβεβαίωσαν ότι μπορούμε να τις φοράμε άφοβα... Ωστόσο, πέρα από την αποτελεσματικότητα των φίλτρων, ακόμα και η απλή, ορατή "παρενέργεια" της ληγμένης μάσκας, δηλαδή είτε να είναι χαλαρό το λάστιχο και να μην εφαρμόζει σωστά είτε να σπάει πολύ περισσότερο, είναι σαφές ότι μας αφήνει εκτεθειμένους στον ιό. Επιπλέον, υπάρχει μεγάλη έλλειψη σε μάσκες υψηλής προστασίας (PP3), οι οποίες φυλάσσονται για χρήση σχεδόν αποκλειστικά από τις μονάδες, αναισθησιολόγους κ.λπ.».

Βάζοντας μία ακόμα σημαντική παράμετρο, επισημαίνει ότι «και τα συνήθη μέσα προστασίας έχουν κάποιους περιορισμούς. Μπορεί να είναι επαρκή για μια επίσκεψη σε θάλαμο, μια εξέταση κ.ά., αλλά στις συνθήκες που εκτίθενται οι συνάδελφοι στα Επείγοντα, σε δωμάτια με τεράστιο συνωστισμό, ανεπαρκή αερισμό και για πολλές συνεχόμενες ώρες δεν υπάρχει καμία εγγύηση ασφάλειας».

Από εκεί και πέρα ελλείψεις καταγράφονται «και σε άλλα υλικά, πιο εξειδικευμένα, όπως πιεσόμετρα, οξύμετρα, ακουστικά, μόνιτορ κ.λπ. Ακόμη, μαθαίνουμε ότι μέχρι πρόσφατα δεν είχαν εξασφαλιστεί αναπνευστήρες για όλες τις ήδη υπαρκτές κλίνες μονάδων...».

Οχι μόνο δηλαδή δεν ισχύει η εικόνα ετοιμότητας του συστήματος Υγείας που διαφημίζει η κυβέρνηση, αλλά όπως επιβεβαιώνει η κατάσταση σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία στη χώρα,«ακόμη και τώρα, στο "και πέντε", βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την ανεπάρκεια υλικών και προσωπικού για να αντιμετωπίσουμε μια ενδεχόμενη επιδείνωση. Μόνο μετά από συνεχή πίεση από τους εργαζόμενους και το Σωματείο σημειώθηκαν κάποιες - ανεπαρκείς ακόμη - διορθώσεις με επεκτάσεις κλινών, εξασφάλιση υλικού και μικρή ενίσχυση με προσωπικό».

Μέτρο προστασίας είναι και τα ανθρώπινα ωράρια και ρεπό

«Πέρα από τα μέσα ατομικής προστασίας, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ως μέτρα προστασίας τα ανθρώπινα ωράρια εργασίας και τα ρεπό», συμπληρώνει η Ελένη. «Είναι προφανές πως σε ένα 24ωρο σερί είναι πολύ πιθανόν να ξεχαστείς, να ακουμπήσεις, ας πούμε, κάπου που δεν έπρεπε, να ξεχάσεις να απολυμάνεις σωστά τα χρησιμοποιούμενα εξεταστικά μέσα και άλλες μικρολεπτομέρειες που όμως στην ουσία τους αποτελούν βασικά μέσα προστασίας του υγειονομικού προσωπικού».

«Να θυμίσουμε», προσθέτει, «ότι το συγκεκριμένο τμήμα νοσηλεύει τόσο ύποπτα περιστατικά όσο και επιβεβαιωμένα. Για να εξετάσουμε τους ασθενείς αρχικά χρησιμοποιούσαμε τα προσωπικά μας στηθοσκόπια και οξύμετρα, τα οποία απολυμαίναμε από ασθενή σε ασθενή. Καταλαβαίνετε τον κίνδυνο διασποράς που συνεπάγεται αυτή η πρακτική! Και αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα. Εγκαιρα όμως οι γιατροί του τμήματος κάναμε παρέμβαση στη διοίκηση ώστε να προμηθευτεί ο κάθε θάλαμος με τα παραπάνω αναγκαία μέσα. Το πρόβλημα λύθηκε εν μέρει για τα στηθοσκόπια, ενώ για τα οξύμετρα περιμένουν όλοι τις περίφημες "δωρεές" αφού το κράτος δεν φρόντισε».

Αρνηση διενέργειας τεστ ακόμα και σε υγειονομικούς με συμπτώματα...

Σημαντική δυσκολία στη διαχείριση των περιστατικών, αναφέρει ο Δημήτρης, προσθέτει η καθυστέρηση στα αποτελέσματα των τεστ, παρόλο που έχει βελτιωθεί η κατάσταση σε σχέση με τις πρώτες μέρες, αφού πλέον γίνονται και στο εργαστήριο του «Ευαγγελισμού». Το Σωματείο βέβαια πάντα επιμένει ότι πρέπει να τηρούνται οι όροι βιοασφάλειας και να εξασφαλίζεται το προσωπικό που απαιτείται ώστε να γίνονται όλο το 24ωρο. Ωστόσο, όπως μας λέει ο Δημήτρης, «ακόμη και τώρα ο χρόνος αναμονής συχνά ξεπερνά τις 12 ώρες, χρόνος ιδιαίτερα σημαντικός για ανθρώπους που θέλουν εξειδικευμένη φροντίδα, ενώ είναι και λογικό ότι όλο και μεγαλύτερο ποσοστό από τους ασθενείς που έρχονται στα Επείγοντα υποβάλλονται πλέον στον έλεγχο του "ύποπτου" περιστατικού».

Μια άλλη σημαντική πλευρά είναι αυτή του ελέγχου του προσωπικού, προσθέτει. «Στον "Ευαγγελισμό" ακόμη δεν έχουμε μάθει για κρούσμα σε υγειονομικό, ωστόσο όχι μόνο δεν λαμβάνονται δείγματα από το προσωπικό, ούτε καν δειγματοληπτικά, αλλά μπαίνει "τείχος". Υπήρχαν συνάδελφοι με συμπτώματα στους οποίους αρνήθηκαν τον έλεγχο! Αυτή είναι μια απαράδεκτη στάση τόσο απέναντι στο προσωπικό που δίνει με αυταπάρνηση καθημερινά τη μάχη όσο και στους νοσηλευόμενους αφού υπάρχει ο κίνδυνος της διασποράς του ιού στους νοσηλευόμενους που αποτελούν και εξ ορισμού ευπαθείς ομάδες».

Αναδεικνύεται η συνολικότερη απουσία κρατικού σχεδιασμού για τέτοιες καταστάσεις

Μιλώντας για την αναλογία νοσηλευτικού προσωπικού / ασθενών, ο Δημήτρης μάς εξηγεί ότι σε κάθε βάρδια αναλογούν 6 νοσηλευτές ανά 15 περίπου ασθενείς. «Πρόκειται για προσωπικό που έχει μετακινηθεί από άλλες κλινικές καθώς και συναδέλφους επικουρικούς που προσλήφθηκαν τώρα. Πολλοί είναι συνάδελφοι νέοι, με απειρία, με πολύ διαφορετικά καθήκοντα από αυτά που έχουν συνηθίσει», αναφέρει, ενώ επισημαίνει ότι «και με αυτούς τους αριθμούς - που μπορεί σε σχέση με αυτά που έχουμε συνηθίσει στις κλινικές να φαντάζουν μεγάλοι - η δουλειά βγαίνει οριακά. Πρέπει να έχουμε υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες και τις πρόσθετες δυσκολίες του τμήματος. Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται και για ασθενείς που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν, ηλικιωμένους, χωρίς να υπάρχει και η δυνατότητα παρουσίας κάποιου συνοδού. Αντίστοιχα αυξημένες είναι και οι ανάγκες σε προσωπικό καθαριότητας που πασχίζει να προλάβει τον αυξανόμενο όγκο δουλειάς».

«Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως η τωρινή πανδημία, αλλά και σε άλλες - π.χ. φυσικές καταστροφές, σεισμοί ή πυρκαγιές - δεν μπορούμε να μιλάμε για επάρκεια απλά του υγειονομικού προσωπικού», τονίζει η Ελένη. «Πέρα από τις έκτακτες ανάγκες ενίσχυσης του προσωπικού, παίζουν ρόλο και ποιοτικά χαρακτηριστικά. Παίζει ρόλο το αν αυτό το προσωπικό είναι εκπαιδευμένο και έμπειρο να αντεπεξέλθει σε μια συγκεκριμένη κατάσταση, και κάθε κατάσταση έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Παίζει ρόλο η ύπαρξη σχεδιασμού από πλευράς κράτους για τέτοιες καταστάσεις, για παράδειγμα αν υπάρχουν επαρκής Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, δομές που αφορούν στην πρόληψη, δυνατότητα άμεσης αξιοποίησης επικουρικών νοσηλευτικών ιδρυμάτων ή άλλων δομών Υγείας και Πρόνοιας, παρακολούθηση των ασθενών που "μένουν σπίτι", αποφασιστικότητα στην επίταξη δομών και υλικών του ιδιωτικού τομέα π.χ. σε υγειονομικό υλικό, φάρμακο, αντιδραστήρια, εργαστήρια, χειρουργεία κ.λπ. Παίζει ρόλο το αν υπάρχει σχέδιο για εξειδικευμένες μονάδες, όπου θα μπορούσαν να πληρούνται με τον καλύτερο τρόπο οι όροι ασφάλειας, όπως η απομόνωση λοιμωδών περιστατικών κ.λπ.».

Και συνεχίζει: «Βλέπουμε σήμερα να ρίχνονται στη μάχη κατά του κορονοϊού - με "εντέλλεσθε" από τις διοικήσεις - συνάδελφοι γιατροί και νοσηλευτές άλλων τμημάτων, όπως χειρουργικά, χωρίς να διευκρινίζεται το πώς, για πόσο καιρό, με τι όρους κ.λπ., ή και νεοπροσλαμβανόμενοι συνάδελφοι χωρίς στοιχειώδη εμπειρία. Ακούμε ακόμη και για εθελοντές άσχετους με τα επαγγέλματα Υγείας, χωρίς να πληρούνται βασικότατοι όροι εκπαίδευσης και ασφάλειας τόσο για τη δική τους προστασία όσο και σε σχέση με την ασφαλή περίθαλψη των ασθενών μας...».

Αναδεικνύοντας τη σημασία της αγωνιστικής παρέμβασης του Σωματείου Εργαζομένων του «Ευαγγελισμού», που εντοπίζει τα παραπάνω ζητήματα, η Ελένη αναφέρεται στη μαζικότατη συνέλευση που πραγματοποίησε η Σωματειακή Επιτροπή των ειδικευόμενων γιατρών:«Αναπτύχθηκαν πολλές πλευρές στη βάση του παραπάνω προβληματισμού και διατυπώθηκαν βασικές διεκδικήσεις για κατάλληλη εκπαίδευση και ενημέρωση, για αξιοπρεπείς συνθήκες, μέτρα προστασίας και ουσιαστική ενίσχυση με μόνιμο προσωπικό και υποδομές, προχώρησε σε παρέμβαση στη διοίκηση. Μετά από αυτό οργανώθηκε τριήμερη εκπαίδευση γύρω από τα ζητήματα του κορονοϊού στους συνάδελφους άλλων ειδικοτήτων - πέρα από παθολόγους, πνευμονολόγους. Είναι ευθύνη της κυβέρνησης και της διοίκησης να στελεχώσουν αυτά τα τμήματα με έμπειρο προσωπικό που είτε δουλεύει εντός είτε εκτός νοσοκομείου».

Εκατοντάδες προκηρυγμένες θέσεις παραμένουν σε υπουργικά συρτάρια

Την ώρα που το υπουργείο Υγείας εξακολουθεί την κάλπικη προπαγάνδα περί «θωρακισμένου ΕΣΥ», οι μαχόμενοι υγειονομικοί διεκδικούν συγκεκριμένα και ουσιαστικά μέτρα, ακόμη κι αυτή την τελευταία στιγμή, μέσα στη μάχη.

Χαρακτηριστικά είναι τα ερωτήματα που θέτει ο Δημήτρης:

«Ποιος ο λόγος που δεν διορίζονται άμεσα στο ΕΣΥ σε μόνιμες θέσεις επιμελητών Β όλοι οι εκατοντάδες ειδικευμένοι ιατροί, με προτεραιότητα ίσως σε παθολόγους, πνευμονολόγους, γενικούς γιατρούς, καρδιολόγους, παιδίατρους, αναισθησιολόγους, εξειδικευμένους σε ΜΕΘ, Επείγουσα Ιατρική κ.λπ. που έχουν υποβάλει αίτηση για τις εκατοντάδες θέσεις που έχουν προκηρυχθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια και λιμνάζουν σε συμβούλια κρίσεων ή και σε συρτάρια του υπουργείου;

Γιατί δεν υλοποιείται αυτό το αίτημα - αιχμή της Ομοσπονδίας των Νοσοκομειακών Γιατρών, άμεσα και κατά παρέκκλιση άλλων διατάξεων, αν όπως οι ίδιοι οι κυβερνώντες παραδέχονται βρισκόμαστε σε "κατάσταση πολέμου";

Αντιθέτως, εν μέσω πανδημίας η κυβέρνηση συνεχίζει μια πολιτική που πατάει στη διεύρυνση των "ελαστικών" εργασιακών σχέσεων με λειψά δικαιώματα και ημερομηνία λήξης: Επικουρικοί διαφόρων ειδικοτήτων, "μπλοκάκηδες", 4μηνίτες ανειδίκευτοι γιατροί, συμβασιούχοι με διάθεση στα νοσοκομεία μέσω ΕΟΔΥ που πληρώνονται από προγράμματα π.χ. για το Μεταναστευτικό κι ανά πάσα στιγμή μπορούν να διατεθούν σε τέτοιες δομές».

Η αντιμετώπιση των υπόλοιπων ασθενειών έχει πάει πολύ πίσω

Αναδεικνύοντας τα σοβαρά προβλήματα που προκαλεί η τακτική των προσωρινών «μπαλωμάτων» και των μετακινήσεων προσωπικού, η Ελένη επισημαίνει:

«Στα τμήματα Covid και στις μονάδες έχουν μετακινηθεί εκτός από τους ειδικευόμενους και μόνιμοι γιατροί από άλλα τμήματα του νοσοκομείου και λιγοστοί ακόμη από άλλα νοσοκομεία. Δηλαδή, ενισχύουμε το ένα νοσοκομείο και αποδυναμώνουμε το άλλο! Οι νοσηλευτές είναι και συμβασιούχοι, με 2ετείς συμβάσεις, που προσλήφθηκαν μέσα στο μήνα, αλλά και μόνιμοι με μετακίνηση από άλλα τμήματα των οποίων η δουλειά ελαχιστοποιήθηκε από το μπλοκάρισμα των εργασιών τους, π.χ. δεν γίνονται τα εξωτερικά τακτικά ιατρεία - δηλαδή δεν παρακολουθούνται χιλιάδες και χιλιάδες ασθενείς μας! - δεν γίνονται τα συνήθη - σε αριθμό και είδος επεμβάσεων - χειρουργεία.

Ομως, ας το σκεφτούμε όλοι: Στο νοσοκομείο και μάλιστα τριτοβάθμιο - τετραβάθμιο νοσοκομείο, κανείς μα κανείς δεν έρχεται από... ευχαρίστηση! Εδώ παρακολουθούνται και θεραπεύονται ασθενείς όλων των ειδικοτήτων, καρκινοπαθείς, μεταμοσχευμένοι, ανευρύσματα, εμφράγματα, πολυτραυματίες, χρονίως πάσχοντες κ.ά. Σήμερα, αυτή του η λειτουργία έχει πάει πίσω, ενώ το κύριο βάρος έχει πέσει στην αντιμετώπιση του κορονοϊού.

Τι θα γίνουν αυτοί οι άρρωστοι; Είναι σωστό να μετατίθενται κύκλοι χημειοθεραπείας ή ακόμη και μη επείγοντα χειρουργεία για το αόριστο μέλλον;

Ακούμε μέρες τώρα από την κυβέρνηση ότι στην "Παμμακάριστο", στο ΝΙΜΤΣ και το Λοιμωδών θα λειτουργήσουν εκατοντάδες απλές κλίνες για κορονοϊό και, επίσης, το "Σωτηρία" θα οριοθετηθεί ως νοσοκομείο αποκλειστικά γι' αυτά τα περιστατικά. Ωστόσο, η καθημερινή εμπειρία μάς αποδεικνύει ότι ελάχιστα από αυτά έχουν υλοποιηθεί και οπωσδήποτε σε πλήρη αναντιστοιχία με τις απαιτήσεις που θέτει η ίδια η πραγματικότητα».

«Ξεκρέμαστοι» εργαζόμενοι σε κομβικούς τομείς των νοσοκομείων

«Τμήματα σαν και αυτά για την αντιμετώπιση του κορονοϊού δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν με ασφάλεια χωρίς τους εργαζόμενους της καθαριότητας», τονίζει η Ελένη.

«Οι συνάδελφοι αυτοί όμως είναι συμβασιούχοι, ήδη λίγοι για τις πάγιες ανάγκες και προ κορονοϊού, με ωράριο 6 ωρών και 550 ευρώ μισθό. Μάλιστα, στο επόμενο διάστημα θα έρθουν αντιμέτωποι με απόλυση! Πρόκειται για εργαζόμενους που προορίζονταν για την κάλυψη των πάγιων αναγκών του νοσοκομείου και που αυτήν τη στιγμή η εργασία τους παίζει ακόμα πιο κεντρικό ρόλο στην ασφάλεια του προσωπικού και των νοσηλευομένων.

Για να δώσουμε μια τάξη μεγέθους, τα πατώματα του διαδρόμου και όχι μόνο χρειάζονται ειδική απολύμανση μετά από κάθε έξοδο του προσωπικού από τους θαλάμους νοσηλείας, πράγμα που σε κάθε οκτάωρο θα συμβεί τουλάχιστον 5 - 6 φορές. Και όμως, από τις 12 έως τις 2 το μεσημέρι, ώρα αιχμής στη λειτουργία του τμήματος, δεν υπάρχει κάλυψη καθαριότητας!

Δημιουργεί αυτό το κενό ή όχι επισφαλείς συνθήκες υγιεινής; Πρέπει ή δεν πρέπει αυτοί οι εργαζόμενοι να μονιμοποιηθούν; Πρέπει ή δεν πρέπει αυτοί οι εργαζόμενοι να εκπαιδευτούν κατάλληλα;

Παρόμοια είναι η κατάσταση και για τις τραπεζοκόμες. Εργολαβικές και μάλιστα απλήρωτες εδώ και 3 μήνες, για πολλοστή φορά. Είναι εργαζόμενες που κάθε μέρα έρχονται σε επαφή με τους θετικούς στον κορονοϊό ασθενείς ώστε να εξασφαλίσουν την επαρκή σίτισή τους. Παρόλο που όλες οι διεθνείς οδηγίες θεωρούν τη σωστή σίτιση απαραίτητη για τους ασθενείς που θεραπεύονται για οποιοδήποτε οξύ νόσημα, η διοίκηση και οι κυβερνήσεις θεωρούν ότι όχι μόνο οι εργαζόμενοι της σίτισης δεν πρέπει να είναι μόνιμοι, αλλά μπορεί να παραμένουν και απλήρωτοι...».

Παλεύουμε για να μπορούμε να δώσουμε αποτελεσματικά τη μάχη

Παράλληλα, ενώ από την πλευρά κυβέρνησης και υπουργείου επισημαίνεται διαρκώς ότι όλος ο υπόλοιπος Απρίλης θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμος, δεν λαμβάνονται τα αντίστοιχα μέτρα.

«Τις τελευταίες μέρες παρατηρούμε μια μικρή αύξηση στο μέχρι τώρα αριθμό των ύποπτων και Covid θετικών ασθενών», σημειώνει η Ελένη. Για παράδειγμα, επισημαίνει, «πριν από λίγες μέρες κατά τη γενική μας εφημερία χρειάστηκε να ανοίξουμε επιτόπου και με συνοπτικές διαδικασίες και τρίτο νοσηλευτικό τμήμα ώστε να διανεμηθούν οι ασθενείς που εισήχθησαν από τα Επείγοντα. Το ιατρικό προσωπικό ωστόσο παρέμεινε το ίδιο...».

Οπως τονίζει και η Ομοσπονδία των Νοσοκομειακών Γιατρών, προσθέτει, βρισκόμαστε στο τέλος της αρχής: «Με βάση διεθνείς επιστημονικές συστάσεις και στατιστικές, από αυτούς που θα νοσήσουν, το 20% θα χρειαστεί νοσηλεία ενώ το 5% θα χρειαστεί Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Αρα, πρέπει η κυβέρνηση να αναλάβει από τώρα τις ευθύνες της και να φροντίσει για το άνοιγμα επαρκών κρεβατιών ΜΕΘ, με στελέχωση των δημόσιων και επίταξη των ιδιωτικών, να προχωρήσει σε προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και, τέλος, να εξασφαλίσει επαρκή μέτρα ατομικής προστασίας».

«Από την εμπειρία στην κλινική γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρος ο σημαντικός ρόλος των ΜΕΘ στην αντιμετώπιση της συγκεκριμένης νόσου. Πραγματικά εκεί κερδίζεται η ζωή», τονίζει και ο Δημήτρης, υπογραμμίζοντας ότι «κάθε καθυστέρηση είναι εγκληματική. Αλλωστε, πάνω από το 1/3 των διαθέσιμων κλινών έχει ήδη καταληφθεί».

Αναδεικνύοντας τη ρίζα του ζητήματος επισημαίνει: «Σε όλες τις πλευρές, από την "ακατανόητη" συχνά έλλειψη σε απλά υλικά που ωστόσο θα μπορούσαν να σώσουν ζωές, μέχρι και τις τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό όλων των ειδικοτήτων και βαθμίδων, αναδεικνύεται η ανάγκη να πεταχτούν έξω το κέρδος και το εμπόριο από τον χώρο της Υγείας, η ανάγκη για ένα σύστημα όπου η υγεία δεν θα είναι "ατομική ευθύνη", για ένα κεντρικά σχεδιασμένο, αποκλειστικά δημόσιο δωρεάν σύστημα Υγείας που με τα σημερινά εφόδια σε τεχνογνωσία, πόρους και επιστημονικό δυναμικό θα μπορούσε να αντεπεξέλθει τόσο στις συνήθεις όσο και στις έκτακτες συνθήκες μιας επιδημίας».

«Για να κάνεις αποτελεσματικά τη δουλειά σου σαν γιατρός δεν χρειάζεται να είσαι ήρωας, πρέπει απλά να πληρούνται κάποιες αυτονόητες προϋποθέσεις, όπως επαρκές ειδικευμένο προσωπικό, ανθρώπινα ωράρια και τα απαραίτητα μέσα προστασίας. Αυτά δεν είναι αυτονόητα όμως αν το σύστημα Υγείας υποτάσσεται σε λογικές "κόστους - "οφέλους"», υπογραμμίζει.

«Η μάχη που δίνουμε οι υγειονομικοί σε όλη τη χώρα για μόνιμες προσλήψεις, μέσα προστασίας, επίταξη του ιδιωτικού τομέα, άνοιγμα κλινών ΜΕΘ κ.λπ. είναι μια μάχη άρρηκτα δεμένη με τη μάχη για την αντιμετώπιση του νέου ιού», σημειώνει η Ελένη. «Είναι μια μάχη που πρέπει να δυναμώσει, σε πείσμα της κυβέρνησης και των διοικήσεων που ενώ από τη μία μας χειροκροτούν και μας λένε ήρωες, από την άλλη προσπαθούν να μας φιμώσουν με επιπλήξεις, με επίσημες απαγορεύσεις κ.λπ. εντείνοντας την προκλητικότητα και τον αυταρχισμό απέναντι στους αγωνιζόμενους υγειονομικούς, όπως είδαμε και τη μέρα δράσης και εδώ, στον "Ευαγγελισμό"».

ΟΙ ΕΠΙΔΗΜΙΕΣ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ
Ενας καθόλου «αόρατος» εχθρός...

Copyright 2020 The Associated

Το «αφήγημα» των αστικών κυβερνήσεων για την πανδημία σ' ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο, είναι πως η απειλή προέρχεται από έναν «αόρατο εχθρό». Στόχος τους δεν είναι άλλος από το να κρυφτούν πίσω από την κουρτίνα οι ευθύνες των κρατών τους αλλά και του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος για την κατάσταση που ζουν αυτές τις μέρες τα λαϊκά στρώματα σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο, εκτεθειμένα στον κορονοϊό, στις ανεπάρκειες των συστημάτων Υγείας, στην επιθετικότητα της εργοδοσίας, που έχει τα χέρια λυμένα, στο όνομα της αντιμετώπισης των συνεπειών από την πανδημία.

Πόσο «αόρατος» είναι όμως αυτός ο εχθρός, από τον οποίο κινδυνεύουμε παντού και κάθε στιγμή, και επειδή ακριβώς δεν τον βλέπουμε, θα πρέπει να καταπίνουμε άκριτα την αποθέωση της «ατομικής ευθύνης», την αξιοποίηση περιορισμών, για να επιβληθεί η σιωπή, να κλείνουμε το στόμα, να μη διεκδικούμε και από πάνω να ...ευγνωμονούμε το κράτος και την κυβέρνηση, που υπερβαίνουν τάχα τον εαυτό τους για να μας προστατεύσουν;

Η απειλή των πανδημιών, εκτός από γνωστή στην ανθρωπότητα - ειδικά μετά την ανάπτυξη της επιδημιολογίας, που μεταξύ άλλων, συμβάλλει στον προγραμματισμό, στην οργάνωση και την αξιολόγηση των συστημάτων Υγείας - είναι ζήτημα που απασχολεί κυβερνήσεις, ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και αστικά επιτελεία ειδικά τα τελευταία χρόνια.

«Δεξαμενές σκέψης», πανεπιστήμια, ερευνητικές επιτροπές κ.ο.κ., επιμελούνται σωρεία ερευνών, εκθέσεων και σεναρίων για τις επιπτώσεις επιδημιών και πανδημιών. Σε όλες αυτές τις επεξεργασίες, η απειλή δεν είναι καθόλου «αόρατη», αλλά περιγράφεται με λεπτομέρειες. Οχι, βέβαια, για να ενισχυθούν τα μέτρα πρόληψης και προστασίας της υγείας του λαού, αλλά για να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες κυρίως σε ό,τι αφορά την οικονομία, τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, ακόμα και τη σταθερότητα των πολιτικών συστημάτων, αλλά και να αξιοποιηθούν μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Ας δούμε μερικά παραδείγματα.

«Η αποτυχία της αγοράς»

Το 2018, σε άρθρο καθηγητή του Τμήματος Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ που φιλοξένησε περιοδικό του ΔΝΤ, το «Finance and Development», λίγους μήνες μετά την τελευταία ενημέρωση της λίστας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) με τις ασθένειες που χρήζουν άμεσης έρευνας ως τις πιο επικίνδυνες να προκαλέσουν επιδημίες, παρατίθενται μια σειρά από προτάσεις για την πρόληψη και την προετοιμασία των συστημάτων Υγείας.

Το άρθρο αναφέρει ότι οι επιδημίες δημιουργούν μεγάλα πλήγματα όχι μόνο σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και στην οικονομία, γι' αυτό απαιτούνται μέτρα για την ανάπτυξη και διάθεση εμβολίων παγκοσμίως. «Αυτό απαιτείται», σημειώνει, «διότι στον τομέα των φαρμακευτικών εταιρειών υπάρχει μια σημαντική αποτυχία της αγοράς, όσον αφορά στα εμβόλια για συγκεκριμένες, χαμηλής πιθανότητας παθογένειες (individual low-probability pathogens) που δύνανται να προκαλέσουν επιδημίες.

(...) Λόγω της χαμηλής ζήτησης τέτοιου τύπου εμβολίων, του υψηλού κόστους έρευνας και ανάπτυξης και της αργής απόσβεσης, οι φαρμακευτικές βιομηχανίες δεν επενδύουν εύκολα στην ανάπτυξή τους (...) Το συμφέρον της κερδοφορίας δεν συμβαδίζει καλά με το κοινωνικό συμφέρον του περιορισμού του ρίσκου που αποτελούν τέτοιες αρρώστιες».

Να, λοιπόν, πώς το κριτήριο του κόστους - οφέλους για το κεφάλαιο καθορίζει την ...αορατότητα του εχθρού: Αν και είναι επιστημονικά δυνατό να υπάρξει πρόληψη από ιούς που διαπιστωμένα προκαλούν επιδημίες, αυτό καθορίζεται από το κέρδος, που με τη σειρά του προκύπτει μόνο όταν η επιδημία εκδηλωθεί και υπάρξει μεγάλη ζήτηση για εμβόλια.

Αυτό ζούμε σήμερα με τον ανταγωνισμό για το ποιο μονοπώλιο θα πρωτοπαρασκευάσει και θα διαθέσει το εμβόλιο, με τους βασικούς ανταγωνιστές στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα να ρίχνουν πακτωλό χρημάτων, προκειμένου να το αποκτήσουν πρώτοι.

Απειλή και ευκαιρία

Τον Οκτώβρη του 2019, το «Πρόγραμμα Διεθνούς Ασφάλειας» μιας εκ των κορυφαίων «δεξαμενών σκέψης» των ΗΠΑ, του «Center for Strategic & International Studies (CSIS)», το οποίο χαρακτηρίζεται ως «σταθερή πηγή αξιόπιστων αναλύσεων των απειλών και των ευκαιριών, που διαμορφώνονται για τα συμφέροντα ασφάλειας των ΗΠΑ στο εσωτερικό και το εξωτερικό», επεξεργάστηκε τρία σενάρια «για να διερευνήσει τον ζωτικής σημασίας, αλλά ραγδαία μεταβαλλόμενο ρόλο των κυβερνήσεων, σχετικά με την ασφάλεια και τις νέες τεχνολογίες».

Ενα από αυτά τα σενάρια αφορούσε μια ενδεχόμενη πανδημία που θα χτυπούσε απότομα τον παγκόσμιο πληθυσμό, από έναν νέο και ιδιαίτερα μεταδοτικό κορονοϊό.

Επέλεξαν, όπως αναφέρουν, έναν κορονοϊό, επειδή πολλοί επιστήμονες είχαν συμφωνήσει πως ένας τέτοιος παθογόνος ιός είναι πιθανό να δημιουργήσει μια πανδημία. Θυμίζουμε ότι οι επιδημίες των SARS και MERS που έχουν προηγηθεί ήταν κι αυτοί της οικογένειας των κορονοϊών. Το σενάριο, λοιπόν, βασίστηκε στις μελέτες των πρόσφατων επιδημιών από επιστήμονες του προγράμματος Ασφάλειας Δημόσιας Υγείας του CSIS και του Κέντρου Ασφάλειας Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου «Τζον Χόπκινς».

Το συμπέρασμα που καταλήγουν είναι πως μια πανδημία μπορεί να κλονίσει την εμπιστοσύνη του λαού στο κράτος και τις κυβερνήσεις, οι εκστρατείες παραπληροφόρησης γίνονται ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ένα εύθραυστο περιβάλλον κρίσης και οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα οξύνονται. Ως εκ τούτου, συμπεραίνει η ομάδα, «η ασφάλεια της δημόσιας υγείας δεν λαμβάνεται αρκετά σοβαρά ως παράγοντας εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ».

Σαν έτοιμοι από καιρό...

Το CSIS έδειξε έντονο ενδιαφέρον και για τα ζητήματα της «Ανθρωπιστικής Βοήθειας» σε περίπτωση εμφάνισης επιδημιών σε τρίτες χώρες, ως πεδίο άσκησης εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, στο πλαίσιο των ευρύτερων ανταγωνισμών.

Σε εκδήλωση τον Φλεβάρη του 2019, στελέχη του σημείωναν ότι «η "Ανθρωπιστική Βοήθεια" πρέπει να βρεθεί ανάμεσα στις κορυφαίες προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ».

Μπορεί, τελικά, οι ΗΠΑ να βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο της πανδημίας και να μετρούν τα περισσότερα θύματα παγκοσμίως, αυτό όμως δεν αλλάζει το γεγονός ότι για όλα τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και κράτη, η πανδημία και η παροχή υγειονομικής και οικονομικής βοήθειας αποτελούν πεδίο ανταγωνισμού, αλλά και στοιχείο που ανακατεύει την τράπουλα ανάμεσα στα διαφορετικά στρατόπεδα και στο εσωτερικό τους, δημιουργεί καινούργιους άξονες και αντιάξονες.

Ποιος δεν παρακολουθεί, για παράδειγμα, την προσπάθεια της Κίνας να διεισδύσει βαθύτερα σε κράτη - μέλη της ΕΕ, εκμεταλλευόμενη τις συνέπειες της επιδημίας, τους ανταγωνισμούς στο εσωτερικό της Ενωσης και την αδυναμία των ΗΠΑ να παρέμβουν;

Να σημειωθεί ότι από το 2006, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου των ΗΠΑ είχε διαμορφώσει έκθεση για τις μακροοικονομικές επιπτώσεις μιας πιθανής πανδημίας γρίπης, ενώ αντίστοιχη έκθεση παρουσίασε τον περασμένο Φλεβάρη και η Υπηρεσία Ερευνών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τίτλο «Ο οικονομικός αντίκτυπος των επιδημιών και των πανδημιών», δείχνοντας ότι υπάρχει προετοιμασία σε όλα τα επίπεδα για το ενδεχόμενο μιας πανδημίας.

Ολα στο ζύγι...

Η ίδια έκθεση επικαλείται διάφορες μελέτες για τον αντίκτυπο των επιδημιών στην οικονομία: Σε κοινή έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Παγκόσμιας Τράπεζας το 2019, εκτιμάται ο αντίκτυπος σοβαρών πανδημιών σε κόστος 2,2% με 4,8% του παγκόσμιου ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 3 τρισ. δολάρια.

Σε άλλο άρθρο του ΔΝΤ, σημειώνεται πως «οι ευπαθείς πληθυσμοί, ιδιαίτερα οι φτωχοί, είναι πιθανό να υποφέρουν δυσανάλογα από μία τέτοια έξαρση, καθώς έχουν μικρότερη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και χαμηλότερες αποταμιεύσεις για να προστατευτούν από μια οικονομική καταστροφή».

Σε μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας το 2012, εκτιμάται πως οι βελτιώσεις των συστημάτων δημόσιας Υγείας και της υγείας των ζώων, για να φτάσουν ακόμα και τις ελάχιστες προδιαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Ζωικής Υγείας, μπορεί να κοστίσουν μεταξύ 1,9 και 3,4 δισ. δολάρια ανά έτος.

Αποκαλύπτοντας το «ζύγι» στο οποίο μπαίνουν τέτοιες «επενδύσεις», άλλη ανάλυση του CSIS, πάλι το 2019, που επιχειρηματολογεί υπέρ της βελτίωσης των μέτρων ανοσοποίησης και ασφάλειας της δημόσιας υγείας, αναφέρει: «Οι οικονομικές επιπτώσεις των μεγάλης κλίμακας εξάρσεων ασθενειών μπορούν να είναι γιγαντιαίες. Οι πανδημίες μπορούν να προκαλέσουν οικονομικές ζημίες περίπου 570 δισ. δολαρίων ανά έτος τις επόμενες δεκαετίες. Οι απειλές στην ασφάλεια της δημόσιας υγείας έχουν ιδιαίτερα καταστρεπτικό αντίκτυπο στις αναπτυξιακές επενδύσεις και τα ΑΕΠ, ειδικά σε χαμηλού και μέτριου εισοδήματος χώρες».

Είναι φανερό ότι βλέπουν τα μέτρα πρόληψης από τις επιδημίες μέσα από το πρίσμα των συμφερόντων του κεφαλαίου και όχι των λαών. Ακόμα όμως και τα στοιχειώδη που μπορούν να γίνουν, ακόμα και εκεί που, σύμφωνα με την έκθεση, υπάρχει «καλή σχέση κόστους - απόδοσης (...) οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να υπο-επενδύουν σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα (...)», με αποτέλεσμα τα κράτη να παραμένουν «ανεπαρκώς προετοιμασμένα και εκτεθειμένα στη διαρκή απειλή των πανδημιών και μεγάλου σκέλους εξάρσεων ασθενειών».

Τι «αξίζει» και τι είναι «αναγκαίο»;

Σε άλλο άρθρο, του ιατρικού περιοδικού «New England Journal of Medicine» το 2016, με τίτλο «Η παραμελημένη διάσταση της Παγκόσμιας Ασφάλειας - Το πλαίσιο αντιμετώπισης κρίσεων μεταδοτικών ασθενειών», οι επιστήμονες συγγραφείς παρουσιάζουν τις προτάσεις τους για την πρόληψη τέτοιων κρίσεων.

Σημειώνουν, ανάμεσα σε άλλα, ότι αυτές οι κρίσεις προκαλούν «θάνατο, οικονομικό χάος και ως αποτέλεσμα, πολιτική και κοινωνική αναταραχή» και προτείνουν μια σταδιακά αυξανόμενη δαπάνη περίπου 4,5 δισ. δολαρίων το χρόνο για την ανοσοποίηση του πληθυσμού σε όλο τον κόσμο.

«Εάν αυτό τοποθετηθεί στο πλαίσιο της ανθρώπινης ασφάλειας, είναι μια υποχρεωτική επένδυση», σχολιάζουν, πράγμα που αναγνωρίζουν πως είναι δύσκολο, καθώς «οι κυβερνήσεις δυσκολεύονται να δικαιολογήσουν δαπάνες για την πρόληψη σχετικά χαμηλών ενδεχομένων έξαρσης κρίσεων, και ο ιδιωτικός τομέας προβλέπει σχετικά μικρές αποδόσεις τέτοιων επενδύσεων».

Σε άλλο σημείο, το άρθρο γίνεται ακόμα πιο αποκαλυπτικό σε ό,τι αφορά τα κριτήρια για την ενίσχυση των συστημάτων πρόληψης και αντιμετώπισης των επιδημιών στα καπιταλιστικά κράτη.

Διαπιστώνει μεταξύ άλλων: «Είναι λογικό να υπολογίζουμε το σχετικό κόστος του λάθους, δηλαδή του να επενδύσουμε πάρα πολλά ή πολύ λίγα. Αν υπερεπενδύσουμε, θα έχουμε αναβαθμίσει τα βασικά συστήματα Υγείας περισσότερο από όσο αξίζει μόνο η απειλή της πανδημίας και θα έχουμε ξοδέψει παραπάνω σε εμβόλια και διαγνωστική έρευνα από όσο είναι αυστηρά αναγκαίο, αν και είναι δύσκολο να το δούμε αυτό ως πεταμένα χρήματα».

Η αντιφατικότητα στο τι «αξίζει» και τι είναι «αναγκαίο» δεν εκδηλώνεται από την πλευρά των λαϊκών συμφερόντων, αλλά από τη σκοπιά των αναγκών του συστήματος. Στο «ζύγι» μπαίνουν η καπιταλιστική κερδοφορία, η υπεράσπιση των όρων της λειτουργίας της οικονομίας και ταυτόχρονα η εξασφάλιση της σταθερότητας του αστικού κράτους. Σήμερα, μπορούμε να δούμε ότι στην αντιπαράθεση για τα μοντέλα διαχείρισης της πανδημίας «κρύβονται» τέτοιες πλευρές, παρά το γεγονός ότι όλοι επικαλούνται την ...«επιστημονική αλήθεια».

Γκρέμισμα από τα θεμέλια

Ολοι αυτοί είναι οι παράγοντες που εμποδίζουν τη διαμόρφωση ενός συνεκτικού κεντρικού σχεδίου αντιμετώπισης τέτοιων κινδύνων με κριτήριο αποκλειστικά τις εργατικές λαϊκές ανάγκες, που προϋποθέτει βεβαίως μια Υγεία που δεν θα είναι εμπόρευμα. Ο «αόρατος κίνδυνος», που απειλεί την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα σε όλο τον κόσμο, είναι τελικά ορατός με γυμνό μάτι.

Τον βλέπει κανείς στην ένταση της εκμετάλλευσης, στο μεγάλωμα των ταξικών ανισοτήτων, στη διεύρυνση της φτώχειας, στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Τον βλέπει κυρίως στη μεγέθυνση της αντίφασης ανάμεσα στις δυνατότητες που υπάρχουν σήμερα να ικανοποιηθούν οι διευρυμένες λαϊκές ανάγκες, και στους κινδύνους που εκτίθενται η υγεία και η ζωή του λαού, λόγω της έλλειψης ακόμα και των πιο στοιχειωδών μέτρων πρόληψης και θεραπείας.

Οριστική και τελεσίδικη απάντηση σ' αυτήν την αντίφαση μπορεί να δώσει μόνο η ανατροπή αυτού του σάπιου συστήματος, το γκρέμισμα των νομοτελειών του. Απάντηση είναι μόνο ο σοσιαλισμός, που η αναγκαιότητα και η επικαιρότητά του επιβεβαιώνονται στο έδαφος της πανδημίας και της διαφαινόμενης νέας καπιταλιστικής κρίσης, στην οποία δρα σαν καταλύτης.


Δημήτρης ΜΑΒΙΔΗΣ

«Ο καπιταλισμός είναι πηγή δυστυχίας... »

Η απουσία κυβερνητικής ευθύνης για την ψυχική υγεία εν μέσω πανδημίας

(c) dpa-Zentralbild

Μια σύντομη ανθολόγηση από τι ήδη βγαίνει στο φως της δημοσιότητας σχετικά με τις ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημίας σε συνθήκες καπιταλισμού:

«Αύξηση κατά 18% σημειώθηκε στις κλήσεις στην ειδική γραμμή θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας στην Ισπανία κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο εβδομάδων, σύμφωνα με τις κρατικές αρχές».

«Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τους φόβους ότι ο εγκλεισμός αυξάνει τον κίνδυνο ενδοοικογενειακής βίας, εγκλωβίζοντας παράλληλα τα θύματα και καθιστώντας τα πιο ευάλωτα».

«Σαράντα περιστατικά καταγράφηκαν συνολικά στα Επείγοντα Ορθοπεδικά Ιατρεία του Γενικού Κρατικού Νίκαιας που εφημέρευε χθες. Τα πέντε από αυτά ήταν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Η αναλογία πριν τα περιοριστικά μέτρα ήταν δύο στα τριακόσια περίπου μιας συνηθισμένης εφημερίας. Μόνο μία από τις πέντε γυναίκες ζήτησε να εξεταστεί και από ιατροδικαστή. Οι υπόλοιπες γύρισαν πίσω στην καραντίνα... και στους τυράννους τους...».

«Βροχή αιτήσεων διαζυγίου στην Κίνα μετά την καραντίνα. Ο κορονοϊός έχει δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα, επηρεάζοντας όλους τους τομείς της ζωής των ανθρώπων, ακόμα και τη σχέση μεταξύ των ζευγαριών».

Σε άλλα δημοσιεύματα αναφέρεται ότι «η αναγκαστική συνύπαρξη σε ένα τοξικό οικογενειακό περιβάλλον, που έχει επιβαρυνθεί από το στρες της πανδημίας, τις αθρόες απολύσεις και άλλα που γεννά η κρίση, δρα ως άτυπος διαμεσολαβητής στις ενδοοικογενειακές συγκρούσεις και αναπόφευκτα θα προκαλεί αύξηση των κρουσμάτων της ενδοοικογενειακής βίας».1

Τα παραπάνω προβλήματα ωστόσο αποτελούν απλά την κορυφή του παγόβουνου. Το πρόβλημα δεν αφορά κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις, ούτε αφορά μόνο την ενδοοικογενειακή βία. Αλλωστε η ενδοοικογενειακή βία, που οξύνεται και αυτή στις μέρες μας, δεν πέφτει σε κοινωνικό κενό αλλά είναι εν τέλει αποτέλεσμα της ανισότιμης θέσης της γυναίκας στη σύγχρονη εκμεταλλευτική κοινωνία και της πολύμορφης βίας που ασκείται στις γυναίκες κυρίως των λαϊκών στρωμάτων από την αστική κοινωνία ως σύνολο. Οι επιπτώσεις της πανδημίας σε συνθήκες καπιταλισμού στην ψυχική υγεία είναι πολύ ευρύτερες, έχουν τις ρίζες τους στη βαθιά αντικοινωνική φύση του καπιταλιστικού συστήματος και οξύνονται από τον νέο γύρο επίθεσης του κεφαλαίου, που αξιοποιεί την πανδημία για να πλήξει τα εργασιακά και δημοκρατικά δικαιώματα. Γι' αυτό στην πραγματικότητα το βάθος των επιπτώσεων της σημερινής κατάστασης στην ψυχική υγεία δεν μπορεί ακόμα να εκτιμηθεί σε όλη του την έκταση.

Ασφαλώς απαιτούνται περιοριστικά μέτρα για την προστασία της υγείας απέναντι σε μια πανδημία. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι το καθεστώς της καραντίνας προάγει την ψυχική υγεία, αντίθετα τη βλάπτει, ιδιαίτερα όσο πιο παρατεταμένο και πολύμηνο θα είναι. Σύμφωνα με έρευνα (Brooks et al, 2020) που είχε γίνει σε ανθρώπους οι οποίοι είχαν μπει σε καραντίνα κατά την έξαρση του SARS, οι συνέπειες στην ψυχολογία τους περιλαμβάνουν συναισθηματική εξάντληση, αϋπνία, ευερεθιστότητα, έλλειψη συγκέντρωσης και απροθυμία για τη συνέχιση εργασίας. Μάλιστα, συμπτώματα μετατραυματικού στρες εμφανίζονταν ακόμη και τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της επιδημίας τόσο σε νοσοκόμους, γιατρούς, όσο και σε γονείς και παιδιά.

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις ωστόσο δεν είναι ίδιες για όλους. Αυτοί που είναι λιγότερο ευάλωτοι έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να διαχειριστούν αυτούς τους περιορισμούς και να τους αντέξουν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Οσοι είναι πιο ευάλωτοι ψυχικά και όσο περισσότερα προβλήματα έχει μια οικογένεια, τόσο πιο πολύ θα οξυνθούν αυτά τα προβλήματα από την καραντίνα. Ωστόσο η ζωή δείχνει (και τα στοιχεία επίσης) ότι συνήθως τα λαϊκά στρώματα έχουν αναλογικά μεγαλύτερο αριθμό ψυχικά ευάλωτων ανθρώπων, γι' αυτό θα τους συνθλίψει περισσότερο η δοκιμασία της πανδημίας. Σε αυτό να προσθέσουμε και το φόβο από την αίσθηση ότι αν αρρωστήσεις είσαι στην ουσία μόνος, χωρίς ουσιαστική περίθαλψη και κρατική προστασία, φόβο που αφορά βασικά τα λαϊκά στρώματα. Ο φόβος του θανάτου μεγαλώνει όταν νιώθεις απροστάτευτος απέναντι στον κίνδυνο, λόγω της κρατικής αδιαφορίας και της μετακύλισης της ευθύνης αποκλειστικά στον πληθυσμό.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ψυχική υγεία του πληθυσμού και ιδίως των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων είναι ήδη εξαιρετικά υπονομευμένη από τον ίδιο τον καπιταλισμό και τις βαθιές, πολύπλευρες επιπτώσεις που έχει στη ζωή των εργαζομένων. Η πανδημία, η απουσία μέτρων προστασίας της υγείας (και της ψυχικής) των εργαζομένων, σε συνδυασμό με την εξελισσόμενη αντιλαϊκή επίθεση, απλά έρχονται να οξύνουν στο έπακρο προϋπάρχοντα προβλήματα και να επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την ήδη επιβαρυμένη ψυχική υγεία.

Μην ξεχνάμε ποιες ήταν οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία και ότι ιδιαίτερα στην Ελλάδα έχουν αφήσει γερά το αποτύπωμά τους:

  • Τα μείζονα καταθλιπτικά επεισόδια εκτινάχθηκαν από το 3,3% το 2008 στο 12,3% το 2013.
  • Οι επιστημονικές έρευνες που έγιναν έδειξαν ιδιαίτερα υψηλή συσχέτιση ανάμεσα στην οικονομική δυσχέρεια ή την ανεργία και την ύπαρξη μείζονος κατάθλιψης.
  • Οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν κατά 37% ανάμεσα στο 2009 και το 2012.

Σε ερευνητικές προσεγγίσεις της οικονομικής κρίσης στη βάση ανάλυσης των μετατραυματικών διαταραχών εκτιμάται πως το 50% περίπου του πληθυσμού, σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, εκδηλώνουν συμπτώματα όπως διαταραχές ύπνου, ευερεθιστότητα, επιθετικότητα, ανασφάλεια και έλλειψη εμπιστοσύνης προς άτομα και θεσμούς.

Το εργασιακό στρες και η πίεση στην εργασία είναι μια ζοφερή πραγματικότητα για τη μεγαλύτερη μερίδα των εργαζομένων, σε τέτοιο βαθμό που η απουσία από την εργασία εξαιτίας του στρες τετραπλασιάστηκε το 2010 στην Ελλάδα, σύμφωνα με το «Ευρωπαϊκό Ιδρυμα για την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας».

Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι επιστημονικές έρευνες που έγιναν την περίοδο της οικονομικής κρίσης έχουν δείξει τη συμβολική κατάρρευση που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σε συνθήκες ανεργίας - απότομης μείωσης του εισοδήματός τους και τη συμβολή της εν λόγω κατάρρευσης στην αύξηση του κινδύνου εμφάνισης ψυχικών διαταραχών. Αυτό το στοιχείο της απότομης μεταβολής της κατάστασης παρουσιάζεται και αυτήν την περίοδο που ζούμε.

Αναρωτιέται κανείς πόσο μπορεί να αντέξει ο κόσμος της μισθωτής εργασίας μια νέα σαρωτική επίθεση στα δικαιώματά του, όπως αυτή που εκτυλίσσεται, ανατρέποντας βίαια και απότομα όλους τους όρους ζωής του σε συνθήκες πανδημίας και με το κράτος να τον αφήνει ανυπεράσπιστο μπροστά σε αυτήν, χωρίς να κλονιστεί, να υπονομευτεί ακόμα πιο βαθιά η ψυχική του υγεία;

Ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι την ίδια στιγμή η πολιτική προστασία της ψυχικής υγείας είναι υποβαθμισμένη έως ανύπαρκτη, με διαχρονική ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, της ΕΕ και του κεφαλαίου. Η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων, της εμπορευματοποίησης, του κατακερματισμού και του ανταποδοτικού χαρακτήρα των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας έχει οδηγήσει αυτές να είναι εξαιρετικά δαπανηρές έως απλησίαστες για τα φτωχά λαϊκά στρώματα.Οι γραμμές τηλεφωνικής ή διαδικτυακής ψυχολογικής υποστήριξης που εξήγγειλε η κυβέρνηση μπροστά στην πανδημία είναι σταγόνα στον ωκεανό. Είναι τέτοια η ανευθυνότητα της κυβέρνησης που σε πολλές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι σε αυτές τις γραμμές (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, γιατροί) καλούνται να προσφέρουν τη βοήθειά τους εθελοντικά.

Για να μην αναφερθούμε στις ευθύνες όλων των αστικών κυβερνήσεων, και της ελληνικής, απέναντι στις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, στους κοινωνικά αποκλεισμένους των σύγχρονων αστικών κοινωνιών, τους τοξικομανείς, τους βαριά ψυχιατρικά πάσχοντες, τους άστεγους, τους πρόσφυγες. Για αυτούς το μόνο που επιφυλάσσεται εν μέσω πανδημίας είναι ένας σύγχρονος καιάδας. Είναι τουλάχιστον απαράδεκτα τα περιστατικά που είδαν το φως της δημοσιότητας στην Ελλάδα, με αστέγους να χρεώνονται πρόστιμα γιατί δεν εφαρμόζουν την καραντίνα.

Σε μια εποχή ταχύτατης επιστημονικής και τεχνολογικής εξέλιξης, ο καπιταλισμός αποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να λύσει βασικά προβλήματα των εργαζομένων, δεν μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία της υγείας τους, ούτε μπορεί να διασφαλίσει την αρμονική ψυχική τους εξέλιξη, ωρίμανση και ανάπτυξη.

Ο καπιταλισμός είναι μια κοινωνία που «ασθενεί» η ίδια και γι' αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει στην ψυχική ισορροπία, ο καπιταλισμός φέρνει την αλλοτρίωση και τη βία σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις, φέρνει τη βία στο σχολείο και στην οικογένεια, δημιουργεί μαζικά τις σύγχρονες ψυχονευρώσεις της εποχής μας, η κρίση του από τις αγιάτρευτες εσωτερικές αντιφάσεις του αναπόφευκτα γίνεται για πολλά μέλη αυτής της κοινωνίας και προσωπική κρίση άλυτων ενδοψυχικών διχασμών και αντιφάσεων. Ακόμα και σε αυτές τις ψυχικές ασθένειες που έχουν βιολογικό υπόβαθρο (σχιζοφρένεια, αυτισμός κ.λπ.), η απουσία περίθαλψης, η αποψίλωση του δημόσιου συστήματος Υγείας και η λειτουργία του με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία τους. Για να παραλλάξουμε τη διάσημη φράση ενός μεγάλου επιστήμονα, «ο καπιταλισμός είναι πηγή δυστυχίας».

Και κάτι τελευταίο...

Η κλασική βιβλιογραφία της κοινωνικής ψυχολογίας έχει δείξει πως οι κυρίαρχες τάξεις εκμεταλλεύτηκαν σε διάφορες περιόδους τον φόβο, το μεγάλο άγχος και την ανασφάλεια των καταπιεσμένων κοινωνικών δυνάμεων για να επιβάλουν και να δικαιολογήσουν νέες μορφές αυταρχικού ελέγχου, απόσπασης της συναίνεσης και επιβολής της θέλησής τους.

Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι στη «νομιμοποίηση» των δομών του συγκεντρωτικού - απολυταρχικού κράτους που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη τον 16ο - 18ο αιώνα (εποχή διαμόρφωσης της αστικής κοινωνίας) αξιοποιήθηκε η εμπειρία της πανούκλας (γνωστή ως «μαύρος θάνατος», τον 14ο αιώνα αφάνισε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ευρώπης) και των μέτρων καραντίνας και ελέγχου του πληθυσμού που εφαρμόστηκαν εκτεταμένα τότε για πρώτη φορά.2

Είναι σίγουρο, πολλά άλλωστε τα δείγματα, ότι η νέα επιδιωκόμενη από την αστική τάξη θωράκιση του συστήματος απέναντι στις μελλοντικές «αβεβαιότητες» και «αστάθειες» εκμεταλλεύεται και θα εκμεταλλευτεί τον φόβο των λαών μπροστά στην πανδημία.

Δεν τους φοβόμαστε. Κανένας μόνος - Ολοι για έναν και ένας για όλους.

Μένουμε δυνατοί, δεν μένουμε σιωπηλοί

Παραπομπές:

1. Brooks, Webster, Smith, Woodland, Wessley, Greenberg, Rubin (2020) «The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence», Rapid Review

2. Είναι χαρακτηριστικές οι αναφορές του Μ. Φουκώ για την επίδραση της εμπειρίας της πανούκλας στις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις: «Η πανούκλα είναι η στιγμή που ο έλεγχος ενός πληθυσμού επεκτείνεται μέχρις εσχάτων, που δεν μπορεί να υπάρξει καμία απαγορευμένη επικοινωνία, καμία απαγορευμένη επαφή (...) Ανάμεσα στο "όνειρο" μιας στρατιωτικής κοινωνίας και στο "όνειρο" μιας πανωλόβλητης κοινωνίας, ανάμεσα σε αυτά τα δύο όνειρα που βλέπουμε να γεννιούνται τον 16ο και τον 17ο αιώνα, σχηματίζεται μια κοινότητα (...) Η πανούκλα πήρε τη θέση της ως μοντέλο πολιτικού ελέγχου και αυτή είναι μια από τις μεγάλες επινοήσεις... της κλασικής εποχής και της γραφειοκρατικής μοναρχίας» (Μ. Φουκώ, «Οι μη κανονικοί», 2011, σελ. 104 - 105, εκδόσεις «Εστία»).


Τάσος ΤΡΑΒΑΣΑΡΟΣ
Ψυχολόγος - ψυχοθεραπευτής, υποψήφιος διδάκτορας Ψυχολογίας στο ΕΚΠΑ

Πρωτοβουλία με διεθνή αντίκτυπο

Ο αντίκτυπος της σημαντικής πρωτοβουλίας αποτυπώνεται στις ανταποκρίσεις μιας σειράς ΜΜΕ άλλων χωρών
Ο αντίκτυπος της σημαντικής πρωτοβουλίας αποτυπώνεται στις ανταποκρίσεις μιας σειράς ΜΜΕ άλλων χωρών
Και πέρα από τα σύνορα διαδόθηκε το μήνυμα της ΟΕΝΓΕ, που ακούστηκε δυνατά στη μέρα πανελλαδικής δράσης για την Υγεία. Ο ισχυρός της αντίκτυπος αποτυπώθηκε σε ρεπορτάζ ΜΜΕ άλλων χωρών, με ρεπορτάζ από τις κινητοποιήσεις, δηλώσεις νοσοκομειακών γιατρών, καταγράφοντας τα αιτήματα της κινητοποίησης.

«Αγωνιζόμαστε για σας. Φωνάξτε για μας». Το σύνθημα των υγειονομικών αποτυπώθηκε σε ΜΜΕ της Τουρκίας. ΜΜΕ της Βρετανίας φιλοξένησαν δηλώσεις της προέδρου της ΟΕΝΓΕ για τις μεγάλες ελλείψεις σε κλίνες ΜΕΘ. Σε Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία, χώρες που πλήττονται από την επιδημία, προβλήθηκαν επίσης μια σειρά από αιτήματα για προσλήψεις προσωπικού στα νοσοκομεία και παροχή του απαραίτητου εξοπλισμού.

Ακούστηκε δυνατά η φωνή πίσω από τις μάσκες!

Στιγμιότυπα από την 7η Απρίλη, μέρα πανελλαδικής δράσης για την Υγεία

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Η μεγάλη συμμετοχή στην αγωνιστική κινητοποίηση των υγειονομικών την περασμένη Τρίτη, μέρα πανελλαδικής δράσης για την Υγεία, το κύμα αλληλεγγύης που εκδηλώθηκε από πλήθος συνδικαλιστικών, εργατικών οργανώσεων, μαζικών φορέων, η συγκινητική συμμετοχή απλού κόσμου δημιούργησαν μια νέα δυναμική για την κλιμάκωση της πάλης για την Υγεία και όχι μόνο.

Το σύνθημα «Σπάμε τη σιωπή, δυναμώνουμε τη φωνή μας», τη φωνή της διεκδίκησης και του αγώνα, αντήχησε σε ολόκληρη τη χώρα. Για να μην περάσει η «σιγή νεκροταφείου» που θέλει να επιβάλει η κυβέρνηση για να προωθεί απρόσκοπτα την αντιλαϊκή πολιτική, η οποία θυσιάζει από εργασιακά δικαιώματα μέχρι την ίδια την υγεία και τη ζωή του λαού στο βωμό της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων.

Τα προαύλια και οι πύλες των νοσοκομείων και δομών Υγείας σε Αθήνα, Πειραιά, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Θεσσαλία, Ηπειρο, Στ. Ελλάδα, Δυτική, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κρήτη, νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου μετατράπηκαν σε τόπους αγωνιστικής διεκδίκησης, για μέτρα, τώρα, πραγματικής προστασίας της υγείας του λαού.

Στο πλευρό των υγειονομικών συμπαρατάχτηκαν πλήθος συνδικαλιστικών εργατικών οργανώσεων. Με πολύμορφες πρωτοβουλίες, την αξιοποίηση με ευρηματικότητα του διαδικτύου, με κάθε τρόπο, σε γιαπιά, εργοστάσια, αμαξοστάσια, σε πολλούς μαζικούς χώρους δουλειάς, εργατογειτονιές, έκαναν δικό τους το πλαίσιο πάλης των υγειονομικών ενώ έστειλαν ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση ενάντια στα νέα αντεργατικά μέτρα που φέρνει με αφορμή την πανδημία. Εκαναν πράξη το σύνθημα των πλακάτ που κρατούσαν γιατροί και νοσηλευτές, μέσα κι έξω από τις κλινικές: «Παλεύουμε μαζί σας. Φωνάξτε μαζί μας!».

«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
Τη δική τους θέση στην πανελλαδική κινητοποίηση πήραν οι φοιτητές και σπουδαστές, οι άνθρωποι της Τέχνης και του Πολιτισμού.

Μοναδικές οι στιγμές και τα στιγμιότυπα που εκτυλίχθηκαν στη διάρκεια της πανελλαδικής κινητοποίησης, οι οποίες γίνονται ακόμα πιο σημαντικές και ελπιδοφόρες αν σκεφτεί κανείς τις πρωτόγνωρες για το λαό συνθήκες.

Στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» απλός κόσμος, επισκέπτες ασθενών, κατά την είσοδό τους, βλέποντας τη συγκέντρωση μπροστά στην πύλη, παρέμειναν εκεί, χειροκροτώντας δυνατά τους υγειονομικούς όχι μόνο για τη μάχη που δίνουν με αυτοθυσία για την αντιμετώπιση της πανδημίας αλλά και για την αγωνιστική τους δράση, το στίγμα της οποίας έδωσε ο πρόεδρος του Σωματείου τους, Ηλ. Σιώρας, όταν μιλώντας από την ντουντούκα στους συγκεντρωμένους είπε: «Μπαίνουμε πρώτοι στη μάχη ενάντια στην πανδημία και πρώτοι στον αγώνα για ένα αποκλειστικά δημόσιο σύστημα Υγείας, χωρίς επιχειρηματική δράση».

Με τον ίδιο τρόπο αντέδρασαν και οι άνθρωποι που πέρασαν την πύλη του Νοσοκομείου «Θριάσιο», λέγοντας ένας από αυτούς ότι η επιβράβευσή τους προς τους υγειονομικούς είναι «το λιγότερο που μπορούμε να τους ανταποδώσουμε».

Κουράγιο στους υγειονομικούς έδωσαν ασθενείς και συνοδοί στο Νοσοκομείο της Νίκαιας λέγοντας: «Φωνάξτε και για εμάς, ακόμα πιο δυνατά. Ευτυχώς που κρατάτε όρθια τα νοσοκομεία», κ.ο.κ.

«ΘΡΙΑΣΙΟ»
«ΘΡΙΑΣΙΟ»
Την ίδια ώρα, σωματεία όργωναν χώρους δουλειάς, όπως εργοτάξια στον Πειραιά, εργοστάσια, φασονατζίδικα του Ιματισμού και του Δέρματος, σε όλη την Ελλάδα. Ενώ ένοικοι πολυκατοικιών σε εργατογειτονιές της Αττικής, φοιτητικών εστιών κρεμούσαν στα μπαλκόνια τους πανό με συνθήματα εμψύχωσης και διεκδίκησης, στηρίζοντας τον αγώνα που δίνουν οι υγειονομικοί, όλοι οι εργαζόμενοι, για μέτρα στήριξης της υγείας και προστασίας των δικαιωμάτων τους.

Στην απέναντι πλευρά η κυβέρνηση της ΝΔ, μαζί με τα επιτελεία της και τα παπαγαλάκια της σε ΜΜΕ, προσπάθησε να αποσιωπήσει ή ακόμα και να χλευάσει, να συκοφαντήσει τον αγώνα των κατά τ' άλλα «ηρώων με τις άσπρες και πράσινες μπλούζες». Δεν δίστασε να επιδοθεί ακόμα και σε αυταρχισμό και καταστολή σε βάρος τους, την ίδια στιγμή που με την πολιτική που υπηρετεί τους ρίχνει στο «μάτι του κυκλώνα» με ληγμένες μάσκες, χωρίς γάντια, εξαντλημένους εξαιτίας των ελλείψεων σε προσωπικό.

Με βάση τις ΠΝΠ της κυβέρνησης βαφτίστηκε από την αστυνομία «συνωστισμός» μια συμβολική διαμαρτυρία, όπως αυτές στα προαύλια των νοσοκομείων. Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση δεν δίνει δεκάρα για τους χιλιάδες εργαζόμενους που συνωστίζονται στους χώρους δουλειάς χωρίς μέτρα προστασίας, έστειλε δυνάμεις καταστολής ενάντια στους συγκεντρωμένους στον «Ευαγγελισμό», στο ΚΑΤ, στα νοσοκομεία σε Βόλο, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Λάρισα, κόβοντας ακόμα και πρόστιμα. Ωστόσο η μεγάλη αλληλεγγύη που εκδηλώθηκε στον αγώνα των υγειονομικών έριξε στο κενό την όλη επιχείρηση.

ΓΕΝΙΚΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ

ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ

ΓΕΝΙΚΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ
Ο ΣΥΡΙΖΑ, επιδιώκοντας να «ξεπλύνει» τις ευθύνες του, που ως κυβέρνηση μείωσε κατά μισό δισ. τη χρηματοδότηση στην Υγεία, έκλεισε 10 νοσοκομεία, άνοιξε το δρόμο για νοσοκομεία - ανώνυμες εταιρείες, όπως αυτό στη Σαντορίνη, υποβάθμισε παραπέρα την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και πάει λέγοντας, ανήμερα της κινητοποίησης εμφανίστηκε να τον πήρε ο πόνος για τους υγειονομικούς με αφορμή τα κρούσματα του αυταρχισμού. Προσπάθησε δε να στριμώξει αυτήν την κινητοποίηση στον ψευτοκαβγά του με τη ΝΔ, την ίδια στιγμή που συμφωνεί μαζί της και με τη διαχείριση της πανδημίας και με τα μέτρα στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων.

Η αγωνιστική δράση των υγειονομικών που διεκδικούν μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, πλήρη επίταξη του ιδιωτικού τομέα της Υγείας και ένταξή του στο κρατικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της πανδημίας, μέσα ατομικής προστασίας για όλους τους υγειονομικούς και το κύμα αλληλεγγύης που προκάλεσε, σε μία περίοδο πρωτόγνωρη για το λαό, αποτελούν μία πολύτιμη παρακαταθήκη.

Δίνουν δύναμη και ώθηση για τη συνέχεια στέλνοντας το μήνυμα στην κυβέρνηση, η οποία βλέπει ως ευκαιρία τις έκτακτες καταστάσεις για να πάρει, με τις πλάτες των άλλων κομμάτων, νέα αλλεπάλληλα αντεργατικά μέτρα και να προσφέρει νέα προνόμια και δισεκατομμύρια στους επιχειρηματικούς ομίλους.


ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ


«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»

ΤΡΙΚΑΛΑ
ΤΡΙΚΑΛΑ

ΦΥΛΗ
ΦΥΛΗ

«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»

ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ
ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ

ΦΑΣΟΝΑΤΖΙΔΙΚΑ
ΦΑΣΟΝΑΤΖΙΔΙΚΑ

ΑΙΓΑΛΕΩ
ΑΙΓΑΛΕΩ

ΛΕΣΒΟΣ
ΛΕΣΒΟΣ

ΧΑΪΔΑΡΙ
ΧΑΪΔΑΡΙ


ΓΙΑΝΝΕΝΑ
ΓΙΑΝΝΕΝΑ


ΜΕΝΙΔΙ
ΜΕΝΙΔΙ


ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΛΑΡΙΣΑ
ΛΑΡΙΣΑ

ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ
ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ

ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
ΤΟΥΡΚΙΑ
Γιατροί καταγγέλλουν μεγάλες ελλείψεις σε μέσα προφύλαξης

Μεγάλες ελλείψεις σε μέσα προστασίας καταγγέλλουν οι γιατροί και στην Τουρκία, τονίζοντας ότι αυτό εμποδίζει την ολοκληρωμένη φροντίδα των ασθενών τους, αφού εκθέτει και τους ίδιους σε μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από τον κορονοϊό.

Η επικεφαλής του τμήματος οικογενειακών γιατρών της τουρκικής Ενωσης Γιατρών, Φιλίζ Γιουνάλ, τόνισε ότι τα επιβεβαιωμένα κρούσματα μεταξύ των γιατρών αυξάνονται και «όσοι χρειάζεται να σταματήσουν να δουλεύουν αφήνουν τους ασθενείς τους σε συνάδελφο, όμως δεν ξέρουμε τι θα γίνει αν και ο επόμενος (σ.σ. συνάδελφος) προσβληθεί...». Η ίδια ανέφερε ως παράδειγμα των μεγάλων ελλείψεων ότι σε ένα οικογενειακό κέντρο υγείας - που στην Τουρκία χρησιμοποιούνται και για την υποδοχή κρουσμάτων του Covid-19 - οι αρχές χορήγησαν μόνο 40 χειρουργικές μάσκες για 4 γιατρούς, αριθμός πολύ μικρός. Κανονικά, οι μάσκες πρέπει να αλλάζουν κάθε 4 ώρες και να καταστρέφονται κατευθείαν, εξηγεί. Λέει επίσης ότι το υπουργείο Υγείας δεν έχει χορηγήσει καθόλου μάσκες τύπου 3M, που είναι υποχρεωτικές κατά την εξέταση ασθενών με υψηλό πυρετό. Ακόμα, είναι πολύ περιορισμένα ακόμα και τα αντισηπτικά τζελ.

Τέλος, ενδεικτικό των ανεπαρκών υποδομών Υγείας είναι και το ότι η υποδοχή «ύποπτων κρουσμάτων» γίνεται πολλές φορές στα τμήματα επειγόντων, όπου φυσικά περιμένουν και άλλα περιστατικά...

Ανεβαίνει δραματικά ο αριθμός κρουσμάτων και θυμάτων

Πλησιάζουν τις 100.000 οι νεκροί, με πρώτες στη λίστα τις Ιταλία, ΗΠΑ, Ισπανία

Copyright 2020 The Associated

Μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής 10/4, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα της πανδημίας διεθνώς είχαν φτάσει τα 1.622.713 και τα θύματα τις 97.192. Οι ασθενείς που είχαν αποθεραπευτεί καταγράφονταν σε πάνω από 366.293.

Στις ΗΠΑ τα κρούσματα έφταναν τις 468.895 και τα θύματα τις 16.697.

Στην Ισπανία τα αντίστοιχα νούμερα ήταν 157.022 και 15.843.

Στην Ιταλία 143.626 και 18.279.

Στη Γερμανία 118.235 και 2.607.

Στη Γαλλία 117.749 και 12.210.

Στη Βρετανία 65.077 και 7.978.

Στην Ολλανδία 23.097 και 2.511.

Στο Βέλγιο 26.667 και 3.019.

Στην Ελβετία 24.172 και 958.

Στη Σουηδία 9.685 και 870.

Τάσεις αύξησης των θυμάτων, σε σχέση με τις προηγούμενες μέρες, εμφανίζονταν σε Βέλγιο (όπου το τελευταίο 24ωρο τα θύματα είχαν αυξηθεί κατά 496), Ολλανδία (+115), Σουηδία (+77). Τάσεις μείωσης (πάντα σε σχέση με τις προηγούμενες μέρες στην ίδια χώρα) εμφανίζονταν σε Ισπανία (+396), Ιταλία (+610).

Εκτός Ευρώπης:

Στην Κίνα τα κρούσματα έφτασαν τις 81.907 και τα θύματα τις 3.336 (μετά από δύο νέα που καταγράφηκαν).

Στο Ιράν 68.192 και 4.232.

Στην Τουρκία 42.283 και 908.

Στη Ρωσία 11.917 και 94.

Στη Βραζιλία 18.176 και 957.

Στο μεταξύ, η εξάπλωση της πανδημίας επιδρά αλλά και αξιοποιείται στη σταθερή αντιπαράθεση ΗΠΑ - Κίνας. Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, υποστήριξε μες στη βδομάδα ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δείχνει «μεγάλη εύνοια στην Κίνα, δεν είναι αποδεκτό αυτό», επικρίνοντας τον Οργανισμό ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας. «Ο ΠΟΥ τα θαλάσσωσε στ' αλήθεια», σχολίασε μεταξύ άλλων, συμπληρώνοντας ότι οι αξιωματούχοι του Οργανισμού «επέκριναν το κλείσιμο των συνόρων (σ.σ. των ΗΠΑ στους ταξιδιώτες από την Κίνα, που βέβαια η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε σε πρωθύστερη φάση, χωρίς συνδυασμό άλλων μέτρων και ενώ ήταν άλλα τα δεδομένα από τους ρυθμούς εξάπλωσης) όταν το είχα ανακοινώσει - είχαν άδικο... Είχαν άδικο για πολλά». Μάλιστα, ο Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναστολής της συνδρομής των ΗΠΑ στον ΠΟΥ, αναφέροντας: «Δε λέω ότι θα το κάνω, αλλά θα εξετάσουμε την πιθανότητα αυτή».

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, απαντώντας σε ερώτηση για το αν η Κίνα θα αντιμετωπίσει συνέπειες για τη στάση της είπε ότι «(τώρα) δεν είναι αυτή η ώρα για την τιμωρία. Αλλά είναι ώρα για σαφήνεια και διαφάνεια».

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
«Φρένο» στην επιστημονική εξέλιξη το κυνήγι του κέρδους

Η έρευνα και ανάπτυξη εμβολίων για τους κορονοϊούς σταμάτησε λόγω απουσίας ...επιχειρηματικού ενδιαφέροντος, σύμφωνα με τους επιστήμονες

Η κούρσα του ανταγωνισμού μεταξύ κρατών και φαρμακευτικών επιχειρηματικών ομίλων για την ανάπτυξη εμβολίου και θεραπείας κατά του νέου κορονοϊού Covid-19 φαινομενικά «τραβάει μπροστά» την επιστήμη. Στην πραγματικότητα, το κυνήγι του κέρδους όχι μόνο δεν αποτελεί «κινητήρια δύναμη» της προόδου, αντίθετα η επιστημονική έρευνα μαζί με τους καρπούς της φρενάρονται σημαντικά.

Σήμερα πάνω από 40 ερευνητικές ομάδες (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Γερμανία κ.ά.) εργάζονται για την ανάπτυξη εμβολίου και αντιικών φαρμάκων, μέσω «συμπράξεων» κρατών και επιχειρηματικών ομίλων. Δηλαδή, με έρευνα που χρηματοδοτείται από δημόσιους πόρους και θα την καρπωθούν οι φαρμακοβιομηχανίες, πουλώντας εμβόλιο και φάρμακα (όπως π.χ. η «συνεργασία» των ομίλων «Johnson & Johnson» και «Sanofi» με την αρχή βιοϊατρικής έρευνας της αμερικανικής κυβέρνησης).

Στο μεταξύ, η αμερικανική βιομηχανία σκευασμάτων βιοτεχνολογίας «Novavax Inc» ανακοίνωσε την Τετάρτη πως έχει αναπτύξει ένα νέο υποψήφιο εμβόλιο για τον κορονοϊό και θα ξεκινήσει τις δοκιμές σε ανθρώπους στα μέσα Μάη. Την επόμενη μέρα, η γερμανική «CureVac» δήλωσε πως θα παραλείψει την τρίτη φάση κλινικών δοκιμών, ξεκινώντας τις δοκιμές σε άνθρωπο από το καλοκαίρι με στόχο το εμβόλιο να είναι έτοιμο τον Σεπτέμβρη.

Επίσης, αναμένονται τα αποτελέσματα ενός «πολλά υποσχόμενου» αντιικού σκευάσματος της εταιρείας «Gilead Sciences», του remdesivir, όπου το 80% του κόστους ανάπτυξης και παραγωγής θα αναλάβει η υπηρεσία βιοϊατρικής προηγμένης έρευνας και ανάπτυξης των ΗΠΑ (BARDA) με χρήματα των φορολογουμένων και μάλιστα δίνοντας στις εταιρείες «πνευματικά δικαιώματα» και ελευθερία να καθορίσουν τις τιμές πώλησης...

Η ομηρία του καπιταλιστικού κέρδους

Το γεγονός ότι στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής ο μόνος τρόπος για ένα εμβόλιο να βγει από το εργαστήριο είναι να παραχθεί μαζικά και να πωληθεί από μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες αποτελεί «σημαντική πρόκληση για την ανάπτυξη εμβολίων που σώζουν ζωές», εξηγούν οι επιστήμονες. Στο παρελθόν έχει συμβεί (π.χ. στις ΗΠΑ) μεγάλοι όμιλοι να αρνούνται να πουλήσουν στις κυβερνήσεις εκατομμύρια δόσεις εμβολίων που είχαν παραγάγει, ζητώντας τα κράτη να αναλάβουν πλήρως την ευθύνη σε περίπτωση παρενεργειών και εκβιάζοντας για υψηλές τιμές πώλησης.

Οι εκ φύσεως προτεραιότητες των φαρμακοβιομηχανιών (κερδοφορία, πατέντα κ.λπ.) ουσιαστικά εμποδίζουν την επιστήμη να κινηθεί γρήγορα για να αναπτυχθούν και να διανεμηθούν αποτελεσματικά εμβόλια όταν εμφανιστεί ένας νέος ιός. Ακόμη, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, που ένα εμβόλιο δεν βγήκε ποτέ από το εργαστήριο «στην αγορά» ή η έρευνα για μελλοντικές επιδημίες σταμάτησε, επειδή δεν συνέφερε τις εταιρείες.

Οι επιδημίες άλλων ιών - SARS, MERS, «Zika», «Ebola» - προκάλεσαν αντίστοιχες «κούρσες» ανταγωνισμού για εμβόλιο, αλλά τελικά δεν υπήρξε επιχειρηματικό κίνητρο για δοκιμές και παραγωγή τους. Μόνο στην περίπτωση του «Ebola» που ξέσπασε το 2014 και σκότωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στην Αφρική, τελικά κυκλοφόρησε εμβόλιο μόλις το 2019, κι αυτό χάρη σε δωρεές, κρατικές επιχορηγήσεις και επιμονή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που έβλεπε «κινδύνους για την ανάπτυξη»...

«Ηταν σαφές ότι οι κορονοϊοί θα αποτελούσαν απειλή»...

Οι φαρμακοβιομηχανίες δεν ενδιαφέρονται για εμβόλια που θα εξαλείψουν έναν ιό και στη συνέχεια δεν θα πωλούνται κάθε χρόνο για πάντα. Για παράδειγμα, το 2016 το ερευνητικό κέντρο «Baylor College of Medicine» ανέπτυξε υποψήφιο εμβόλιο για τον κορονοϊό SARS, αλλά «το επιχειρηματικό ενδιαφέρον ήταν ουσιαστικά εξαφανισμένο», εξηγεί ο Πίτερ Χότεζ του «Baylor».

Μετά την εξάλειψη των SARS και MERS, οι επιστημονικές έρευνες ουσιαστικά σταμάτησαν λόγω έλλειψης χρηματοδότησης και επιχειρηματικού ενδιαφέροντος. Ο Τζέισον Σβαρτζ, καθηγητής της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Γέιλ, επισήμανε τον περασμένο μήνα πως «αν δεν είχε εγκαταλειφθεί το πρόγραμμα έρευνας για τον SARS, θα είχαμε πολύ περισσότερα από αυτό το θεμελιώδες έργο ώστε να τα εφαρμόσουμε σ' αυτόν τον νέο, παρόμοιο κορονοϊό».

Η ερευνητική πρόοδος φρεναρίστηκε, παρότι μετά την εμφάνιση των MERS και SARS «ήταν σαφές ότι οι κορονοϊοί θα αποτελούσαν απειλή», λέει ο Μπάρνεϊ Γκρέιαμ, αναπληρωτής διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Εμβολίων στο Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων (NIAID) των ΗΠΑ.

Οταν στο «Baylor» άρχισαν να παρακολουθούν τον Covid-19 στις αρχές Γενάρη, συνειδητοποίησαν ότι μπορεί να υπάρξει νέα χρήση για το εμβόλιό τους, καθώς SARS και Covid - 19 είναι «κατά περίπου 80% παρόμοιοι». Ιδανικά «θα είχαμε ένα εμβόλιο κορονοϊού έτοιμο εγκαίρως για αυτή την πανδημία και θα υπήρχε μια διαδικασία για να δοκιμαστεί», σημειώνει ο Χότεζ και προσθέτει: «Τώρα που έχουμε όλη αυτήν την τεχνολογία, θεωρητικά, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να κάνουμε ένα εμβόλιο ως απάντηση σε μια επικείμενη πανδημική απειλή».

Ερευνα ανάλογα με την απόδοση των ...επενδύσεων

Μετά το ξέσπασμα του «Ebola» και την άρνηση των φαρμακοβιομηχανιών να κυκλοφορήσουν εμβόλιο, ιδρύθηκε το 2017 ο Συνασπισμός Καινοτομιών Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CEPI), με έδρα στη Νορβηγία και χρηματοδότηση από κυβερνήσεις και ιδρύματα (Ιαπωνία, ΗΠΑ, Γερμανία, Καναδάς, Αυστραλία, Νορβηγία, Ιδρυμα «Bill & Melinda Gates» κ.ά.). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε κατάλογο παθογόνων προτείνοντας να αναπτυχθούν εμβόλια, αλλά οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν έδειξαν ενδιαφέρον, καθώς τα κρούσματα ήταν σε Αφρική και Ασία, όπου είχαν καταλήξει ότι οι οικονομικές αποδόσεις ήταν πολύ μικρές για να δικαιολογήσουν οποιαδήποτε επένδυση.

Στόχος του CEPI είναι να διατηρήσει την έρευνα για πιθανές επιδημίες, ακόμη κι όταν δεν υπάρχει εστία, για ταχεία ανάπτυξη εμβολίων στην αντιμετώπιση νέων επιδημιών, ή ανάπτυξη θεραπειών που θα μπορούσαν να προσαρμοστούν σε πολλαπλές παραλλαγές ενός ιού. Φυσικά τέτοιοι οργανισμοί δεν μπορούν (και δεν θέλουν) να παρακάμψουν την καπιταλιστική οργάνωση της παραγωγής, η οποία φρενάρει αντικειμενικά την πρόοδο. Καμιά φαρμακοβιομηχανία (ανάμεσά τους οι «Johnson & Johnson», «Pfizer», «Takeda»),δεν συμφώνησε να γίνει «εταίρος» του CEPI στην έρευνα και παραγωγή εμβολίων για μια επιδημία που ενδεχομένως να μην ξεσπάσει ποτέ, χωρίς εγγυήσεις κερδοφορίας και χωρίς να κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα στην έρευνα.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Το «θαύμα» του NHS και οι προτεραιότητες στην οικονομία της αγοράς

Νοσηλευτές σε κεντρικό νοσοκομείο της βρετανικής πρωτεύουσας χωρίς βασικό εξοπλισμό προστασίας (φωτ. από την 1 Απρίλη)

Copyright 2020 The Associated

Νοσηλευτές σε κεντρικό νοσοκομείο της βρετανικής πρωτεύουσας χωρίς βασικό εξοπλισμό προστασίας (φωτ. από την 1 Απρίλη)
Οπως σε όλα τα συστήματα Υγείας του καπιταλιστικού κόσμου, η πανδημία ασκεί τεράστια πίεση και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας (ΝΗS) και αποκαλύπτει ταυτόχρονα τα αποτελέσματα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων στο χώρο της Υγείας και της ενίσχυσης των μονοπωλίων, εις βάρος των συμφερόντων της εργατικής τάξης και του λαού. Το ΝΗS, ένα από τα πιο ιστορικά και πολυδιαφημισμένα συστήματα Υγείας, έχει για πολλά χρόνια γίνει η «αγελάδα» από την οποία ιδιωτικά συμφέροντα απομυζούν υπέρογκα κέρδη, έχει υποστεί μεγάλες μειώσεις προσωπικού και χρηματοδοτήσεων και συστηματικά λειτουργεί «στο κόκκινο».

Η επιλογή της βρετανικής κυβέρνησης να μη λάβει μέτρα προκειμένου να αναπτυχθεί η «ανοσία της αγέλης» οδήγησε στην περαιτέρω εξάπλωση του ιού και στην κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων.

Η πραγματική αιτία αυτής της επιλογής είναι η προτεραιότητα που δίνει κάθε κυβέρνηση στη διασφάλιση της καπιταλιστικής κερδοφορίας υποτάσσοντας σε αυτήν την πολιτική της στον τομέα της Υγείας τη διαχείριση επιδημιών κ.ο.κ., όποια συγκεκριμένη τακτική κι αν ακολουθεί στην αστική διαχείριση. Εξάλλου, όπως φέρεται να έχει δηλώσει ο Ντ. Κάμινγκς, πρώτος σύμβουλος του Μπ. Τζόνσον, στα πρώτα στάδια της πανδημίας, σχετικά με την τακτική της κυβέρνησης, «ανοσία αγέλης, προστατέψτε την οικονομία κι αν αυτό σημαίνει ότι κάποιοι συνταξιούχοι θα πεθάνουν, τι να κάνουμε!».1 Εξάλλου, και σε άλλες χώρες, που δεν υιοθέτησαν την ίδια τακτική, το κίνητρο πάλι δεν ήταν γενικά η προστασία της ζωής του λαού αλλά η προσπάθεια αντιμετώπισης δυσκολιών του συστήματος, εξαιτίας του κινδύνου παντελούς αδυναμίας διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης. Και στη μια και στην άλλη εκδοχή, είναι δεδομένο ότι με την υγεία - εμπόριο, και με τα δημόσια συστήματα Υγείας στη σημερινή κατάσταση είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί σχεδιασμένα και με κριτήριο τις ανάγκες του λαού η πανδημία.

Συστηματική υποβάθμιση του δημόσιου συστήματος Υγείας

Το ΝΗS είναι το σύστημα Υγείας της 5ηςπιο ισχυρής καπιταλιστικής οικονομίας στον πλανήτη, ίσως ο μεγαλύτερος εργοδότης στη Βρετανία και υπεύθυνο για την Ασφάλιση και την περίθαλψη όλων των κατοίκων της χώρας. Επίσης, πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο αποτελεί τη βάση ενός εκ των πιο σημαντικών κέντρων ιατρικής έρευνας παγκοσμίως, με ιατρικούς και βιολογικούς εξοπλισμούς αιχμής, αλλά και με ικανότατο ιατρικό και επιστημονικό προσωπικό. Παράλληλα, εδώ και 35 περίπου χρόνια, έχει υποστεί πολλαπλά κύματα ιδιωτικοποίησης, αποτελώντας πρότυπο για τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στα συστήματα Υγείας των κρατών - μελών της ΕΕ. Το αποτέλεσμα είναι ότι μεγάλο μέρος των κλινικών και μη υπηρεσιών του (π.χ. όλες οι υποστηρικτικές υπηρεσίες των δημόσιων νοσοκομείων, πρωτοβάθμιες κλινικές υπηρεσίες, μη επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις, υπηρεσίες ψυχικής υγείας, κοινοτικής φροντίδας και διαγνωστικής τεχνολογίας) παρέχεται από ιδιώτες συμβεβλημένους προμηθευτές. Σε παλαιότερη μελέτη το «think tank» Centre for Health and Public Interest (η «δεξαμενή σκέψης» Κέντρο για την Υγεία και το Δημόσιο Συμφέρον) αποκάλυψε ότι το 2014 το αγγλικό NHS είχε συνάψει συμβόλαια ύψους 95 δισ. λιρών, που αντιστοιχούσαν στο 24% του συνολικού προϋπολογισμού του.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι τεράστιες περικοπές σε κρεβάτια (περίπου 14.500 κρεβάτια, 10%, από το 2010 έως το 2019) και σε νοσηλευτικό προσωπικό (περίπου 40.000) ήταν γενικά γνωστές. Το καλοκαίρι του 2019 σύλλογοι γιατρών και νοσηλευτών (Society for Acute Medicine, British Medical Association) σήμαναν συναγερμό για την άσχημη κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει το σύστημα Υγείας, καθώς εκτιμούσαν ότι μια εποχική γρίπη θα μπορούσε να το γονατίσει2. Ο Ρ. Χάργουντ, πρόεδρος της επιτροπής της Βρετανικής Ιατρικής Ενωσης (ΒΜΑ), είχε δηλώσει τον περασμένο Νοέμβρη ότι έβρισκε ιδιαιτέρως ανησυχητικό το γεγονός ότι παρά την επισήμανση - ήδη από το 2018 - για την ανάγκη δημιουργίας τουλάχιστον 10.000 επιπλέον κλινών η πορεία μείωσής τους συνεχιζόταν. Επιπλέον, ο λόρδος Πράιορ, πρόεδρος του NHS της Αγγλίας, προειδοποιούσε πως για να επανέλθει το σύστημα σε μέτρια λειτουργικά επίπεδα, απαιτούνταν αυξήσεις δαπανών 3-5 δισ. λιρών το χρόνο για την επόμενη δεκαετία.

Βεβαίως, σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη η υποβάθμιση των παροχών Υγείας στο λαό δεν γίνεται ούτε από λάθος εκτιμήσεις ούτε από κρατικές ολιγωρίες, μίζες και πολιτικές απάτες. Συνδέεται με το τι επιτάσσουν τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου σε κάθε ιστορική περίοδο (είτε επενδύσεις στον τομέα της Υγείας είτε μείωση των κρατικών δαπανών ώστε να ενισχυθούν άλλοι τομείς της οικονομίας), σε συνδυασμό πάντα με την αδυναμία του εργατικού - λαϊκού κινήματος να υπερασπιστεί το δικαίωμα στην Υγεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πώληση το 2013 του 80% των αποθεμάτων πλάσματος (αίματος) σε εταιρεία αμερικανικών συμφερόντων, που μεταξύ άλλων κατείχε μεγάλο μέρος από τις γνωστές αλυσίδες τροφίμων «Burger King» και «Dominos Pizza», η οποία και τα μεταπώλησε το 2018 σε εταιρεία κινεζικών συμφερόντων. Κι όλα αυτά ενώ οι υπενοικιάσεις υπηρεσιών του NHS σε ιδιωτικές εταιρείες φτάνουν τα 15 δισ. λίρες την τελευταία 5ετία 3, 4.

Προτεραιότητα η κερδοφορία των μεγάλων επιχειρήσεων

Με δεδομένη την παραπάνω κατάσταση του NHS και με τις ιατρικές υπηρεσίες να καλύπτουν με δυσκολία τις τρέχουσες ανάγκες, θα ήταν αναμενόμενες μια άμεση «ένεση» έκτακτων κονδυλίων στο σύστημα Υγείας, μια αύξηση του μόνιμου προσωπικού, εξασφαλίζοντας τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για την προστασία και αποτελεσματικότητα του ιατρικού και νοσηλευτικού συστήματος. Οι αποφάσεις της βρετανικής κυβέρνησης δείχνουν ξεκάθαρα όμως ποιες είναι οι προτεραιότητες. Η κρατική επιχορήγηση 330 δισ. λιρών (15% του ΑΕΠ) ανακοινώθηκε σχεδόν δύο βδομάδες πριν ανακοινωθεί lockdown για να εξασφαλιστεί, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, η ρευστότητα των μεγάλων επιχειρήσεων, ορίζοντας ένα ποσό δανεισμού έως 5 εκατ. λίρες, και μικρότερα ποσά για μικρότερες επιχειρήσεις5.

Επιπλέον, η σύναψη συμβολαίων με τον ιδιωτικό τομέα της Υγείας αντί για την επίταξή του (πολιτική που ακολουθεί και η κυβέρνηση Μητσοτάκη στην Ελλάδα) αποτέλεσε ουσιαστικά πακέτο διάσωσής του, προσφέροντας στο NHS μόνο 8% αύξηση των διαθέσιμων κλινών. Ο ιδιωτικός τομέας, εκτεθειμένος σε υπέρογκα χρέη, θα αδυνατούσε να λειτουργήσει λόγω της ακύρωσης προγραμματισμένων ιατρικών υπηρεσιών και έλλειψης ιατρικού προσωπικού (το μεγαλύτερο μέρος των γιατρών του δουλεύουν πρώτα και κύρια στο NHS). Παράλληλα, με αυτήν τη συμφωνία ανοίγει ο δρόμος για ακόμα μεγαλύτερη διείσδυσή του στις υπηρεσίες του NHS και μετά την κρίση του κορονοϊού6.

Ξεκάθαρες προτεραιότητες. Ξεκάθαρες και οι δυνατότητες. Καθαρές επιλογές

Και στη Βρετανία η πολιτική του αστικού κράτους επικεντρώθηκε, μετά την αλλαγή στρατηγικής και την επιβολή περιοριστικών μέτρων, στην «ατομική ευθύνη», στο «μένουμε στο σπίτι», ενώ ξεκίνησε σταδιακά η αναδιάρθρωση των ήδη υπαρχόντων νοσοκομείων και της Πρωτοβάθμιας Υγείας. Τεράστιες ελλείψεις υπήρχαν και υπάρχουν σε υλικό εξοπλισμό, σε μέτρα προστασίας των εργαζομένων, που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν στο σημείο να φτιάχνουν προστατευτικές στολές από πλαστικές σακούλες απορριμμάτων και να φορούν μάσκες του σκι για την κάλυψη των ματιών7.

Οι καταγγελίες αυτές διαρρέουν ενώ έχει γίνει εκ μέρους του ΝΗS αυστηρή προειδοποίηση προς τους εργαζόμενους να μη δίνουν πληροφορίες. Παρ' όλα αυτά, όσοι μιλούν ανώνυμα στα ΜΜΕ περιγράφουν καταστάσεις που «ταιριάζουν γάντι» στις ανακοινώσεις ιατρικών ενώσεων και συλλόγων για την κατάσταση στα νοσοκομεία πριν από την πανδημία. Η αύξηση των ΜΕΘ στην οποία έχει προβεί η κυβέρνηση δυστυχώς δεν συνοδεύεται από την έγκαιρη αύξηση εξειδικευμένου νοσηλευτικού προσωπικού και υπάρχουν καταγγελίες από νοσηλευτές ΜΕΘ ότι αναγκάζονται να καλύπτουν αριθμό ασθενών μεγαλύτερο από ό,τι προβλέπεται για τέτοιες μονάδες. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση καλύπτει τις ανάγκες με την επίταξη ή την πρόσληψη ανειδίκευτου για ΜΕΘ προσωπικού και τη βραχεία εκπαίδευσή τους, αλλά και με τη χρήση 750.000 εθελοντών κυρίως για δευτερεύουσες εργασίες (π.χ. διανομή φαρμάκων και τροφίμων σε ευπαθή άτομα), εκμεταλλευόμενη τα υγιή αντανακλαστικά του βρετανικού λαού.

Το απάνθρωπο προσωπείο του καπιταλισμού φαίνεται και από τις επιλογές που καλούνται να κάνουν τόσο το προσωπικό όσο και οι ασθενείς. Από πολύ νωρίς δόθηκαν οδηγίες στους εργαζόμενους για τα κριτήρια με βάση τα οποία καλούνται να κάνουν το «ξεκαθάρισμα» μεταξύ των σοβαρών ή μη περιστατικών. Σοκαριστικά είναι τα παραδείγματα ασθενών με σοβαρές παθήσεις που δεν επιδέχονται θεραπεία οι οποίοι καλούνται να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση για μη μεταφορά στο νοσοκομείο και ανάνηψη σε περίπτωση που νοσήσουν από COVID-19.

Στην εποχή της αυτοματοποίησης και των τεράστιων επιστημονικών επιτευγμάτων είναι παράταιρο να μην αξιοποιούνται αυτά για τις δικές μας ανάγκες, αλλά να χρησιμοποιούνται για την αύξηση των κερδών των μονοπωλίων. Το ΚΚΕ έχει προειδοποιήσει για τις επιπτώσεις αυτής της αναντιστοιχίας, αλλά και έχει επανειλημμένα αναδείξει την πηγή της: Την ανάπτυξη της οικονομίας με γνώμονα το καπιταλιστικό κέρδος και όχι τις ανάγκες του λαού. Ξεκάθαρο είναι το παράδειγμα της διαχείρισης της Υγείας μπροστά μας, δυστυχώς με τον πιο μακάβριο τρόπο. Μπορεί να έχουν διασφαλιστεί η ρευστότητα στις μεγάλες επιχειρήσεις, η παροχή δανείων και έκτακτων μέτρων για να διασωθεί η καπιταλιστική κερδοφορία, αλλά δεν έχουν λυθεί στοιχειώδη ζητήματα για την ανθρώπινη ζωή, όπως το να μη ζητείται από έναν βαριά άρρωστο να θυσιαστεί για να σωθεί στη θέση του ένας άλλος. Το γεγονός ότι μια από τις ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες δεν δύναται να σεβαστεί την ανθρώπινη ζωή αναδεικνύει την αναγκαιότητα μιας άλλου τύπου κοινωνίας, της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής.

Η πολιτική που οδηγεί σε τέτοιες εγκληματικές αποφάσεις δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε και ανέξοδη για το λαό. Οι μακροχρόνιες περικοπές και ιδιωτικοποιήσεις τμημάτων του NHS, που υποστηρίχτηκαν και ενισχύθηκαν από όλες τις κυβερνήσεις, τόσο των Συντηρητικών όσο και των Εργατικών (το δεύτερο μεγάλο κύμα ιδιωτικοποιήσεων έγινε επί κυβέρνησης Τόνι Μπλερ και συνεχίστηκε επί Γκόρντον Μπράουν), στην ίδια ρότα με την πολιτική όλων των καπιταλιστικών χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Και είναι βασικό χαρακτηριστικό του καπιταλισμού να μην μπορεί να καλύψει τις βασικές ανάγκες του λαού, κάτι το οποίο δεν προκύπτει απλώς από πολιτικές αποφάσεις του ενός ή του άλλου κόμματος, αλλά είναι σύμφυτο με τη λειτουργία του.

Ενα σύστημα Υγείας δεν μπορεί να αντεπεξέρχεται πάντα σε απρόβλεπτες προκλήσεις. Ομως, άλλο να ξεκινά ένα σύστημα από ένα επίπεδο που υπερκαλύπτει τις τρέχουσες ανάγκες της υγείας του λαού για να αντιμετωπίσει μια τέτοια απειλή και άλλο να ξεκινά υποβαθμισμένο και με μεγάλες ελλείψεις. Η καθυστέρηση στη λήψη μέτρων και στο σχεδιασμό αντιμετώπισης στη Βρετανία, τα λειψά μέτρα προστασίας του προσωπικού, οι υλικές ελλείψεις, αλλά και η υποτυπώδης κάλυψη μη επειγουσών ιατρικών αναγκών, όπως π.χ. των οδοντιατρικών, φανερώνουν τη συνειδητή και μακροχρόνια υποβάθμιση των υπηρεσιών Υγείας - σε αντίθεση με την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση της κρίσης - στην οικονομία προς όφελος του κεφαλαίου.

Τώρα είναι η ώρα για πολιτικά συμπεράσματα. Γιατί είναι ανάγκη να αντιληφθούμε ότι τέτοιου είδους απειλές είναι παρόμοιες με τις πλημμύρες στη Δυτική Αττική, με τις καταστροφικές πυρκαγιές στο Μάτι. Γιατί είναι ώρα να αντιληφθούμε ότι η αιτία των δεινών μας είναι οι προτεραιότητες του καπιταλιστικού συστήματος. Κι ο λαός δεν είναι ψηλά σε αυτήν την ιεράρχηση. Είναι η ώρα να μη μείνουμε σιωπηλοί. Βγάλε το συμπέρασμά σου τώρα! Ο λαός σε προτεραιότητα! Συστρατεύσου!

Παραπομπές

1. https://www.theguardian.com/politics/2020/mar/22/no-10-denies-claim-dominic-cummings-argued-to-let-old-people-die

2. https://www.england.nhs.uk/statistics/statistical-work-areas/bed-availability-and-occupancy/bed-data-overnight/

3. https://www.theguardian.com/business/2013/jul/18/bain-capital-plasma-resources-uk

4. https://www.theguardian.com/society/2019/nov/29/private-firms-handed-15bn-in-nhs-contracts-over-past-five-years

5. https://www.gov.uk/government/news/chancellor-announces-additional-support-to-protect-businesses

6. https://chpi.org.uk/blog/who-benefits-from-the-nhss-bailout-of-private-hospitals

7. https://www.bbc.co.uk/news/health-52145140


Τ. Μ.
Κλινικός ερευνητής και επιστημονικός συνεργάτης του NHS στο Λονδίνο

ΗΠΑ
Η πανδημία αποκαλύπτει την καπιταλιστική βαρβαρότητα

Ασφυκτικά γεμάτα τα περισσότερα νοσοκομεία στις μεγαλουπόλεις των ΗΠΑ
Ασφυκτικά γεμάτα τα περισσότερα νοσοκομεία στις μεγαλουπόλεις των ΗΠΑ
Η «καταιγίδα» που προκαλεί η πανδημία Covid-19 στις ΗΠΑ, αποκαλύπτει την πλήρη γύμνια των υπηρεσιών Υγείας και Περίθαλψης, την καπιταλιστική βαρβαρότητα και την απόλυτη διάσταση ανάμεσα στο καπιταλιστικό κέρδος και τις λαϊκές ανάγκες, και μάλιστα όχι σε κάποια «μικρή και αδύναμη» καπιταλιστική χώρα, αλλά στην ίδια τη λεγόμενη «μητρόπολη» του καπιταλισμού, την πρώτη δύναμη στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Η φρενήρης εξέλιξη της νόσου έχει μπλοκάρει τα περισσότερα νοσοκομεία μεγαλουπόλεων όπως η Νέα Υόρκη και το Σικάγο, με το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό ήδη στα όρια της εξάντλησης. Τα εκατοντάδες τεράστια φορτηγά - ψυγεία που σταθμεύουν έξω από τα νοσοκομεία, για να παίξουν το ρόλο νεκροτομείου, δεν προλαβαίνουν τα χιλιάδες θύματα.

Αρκετοί από τους ασθενείς δεν ξεψυχούν πάνω στο κρεβάτι του νοσοκομείου, αλλά στους διαδρόμους ή ακόμη και στα σπίτια τους. Οι αρμόδιες ιατροδικαστικές υπηρεσίες, λόγω έλλειψης προσωπικού, αποφεύγουν να διενεργήσουν τις εξετάσεις για τις αιτίες θανάτου χιλιάδων Αμερικανών σε όλη τη χώρα, γεγονός που γεννάει βάσιμες υποψίες πως ο πραγματικός αριθμός θυμάτων της πανδημίας είναι πολύ μεγαλύτερος από εκείνον που ανακοινώνεται καθημερινά.

Από την άλλη, ούτε τα εκατοντάδες υπαίθρια νοσοκομεία που στήνονται σε δημόσια πάρκα, συνεδριακά κέντρα ή χώρους στάθμευσης τεράστιων εμπορικών κέντρων, είναι αρκετά για να καλύψουν τις τεράστιες ανάγκες που πολλαπλασιάζονται όσο περνούν οι βδομάδες.

Ασύμβατες οι ανάγκες του λαού σε Υγεία με τα κέρδη του κεφαλαίου

Τα δεκάδες φορτηγά - νεκροτομεία που σταθμεύουν έξω από νοσοκομεία της Ν. Υόρκης αποκαλύπτουν τις διαστάσεις των θυμάτων της πανδημίας
Τα δεκάδες φορτηγά - νεκροτομεία που σταθμεύουν έξω από νοσοκομεία της Ν. Υόρκης αποκαλύπτουν τις διαστάσεις των θυμάτων της πανδημίας
Τα παραπάνω αποκαλύπτουν το έγκλημα εμπορευματοποίησης της Υγείας, στο οποίο οι ΗΠΑ «πρωτοπορούν» εδώ και δεκαετίες, ενώ ξεγυμνώνουν, με τον πιο ωμό τρόπο, τα ιδεολογήματα που επιστρατεύουν οι αστικές κυβερνήσεις προκειμένου να ανοίξουν νέα πεδία κερδοφορίας στο κεφάλαιο, ισχυριζόμενες πως τάχα οι εργατικές και λαϊκές ανάγκες (και) σε Υγεία, Ασφάλιση, Πρόνοια μπορούν να συμβαδίσουν με το καπιταλιστικό κέρδος.

Η σημερινή τραγωδία που βιώνει ο αμερικανικός λαός, είναι το αποτέλεσμα της διαχρονικής πολιτικής που ακολούθησαν όλες οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, είτε με προγράμματα τύπου «Υγεία για όλους» της προηγούμενης κυβέρνησης Ομπάμα, είτε με «μεταρρυθμίσεις» όπως αυτές που έκανε η σημερινή κυβέρνηση Τραμπ και σε αυτόν τον τομέα, που σε κάθε περίπτωση στην «καρδιά» τους, όπως και στα υπόλοιπα καπιταλιστικά κράτη, έχουν το κριτήριο του «κόστους - οφέλους» για το κεφάλαιο.

Με αυτό άλλωστε το κριτήριο γίνεται και σήμερα η διαχείριση της πανδημίας και σε υγειονομικό επίπεδο, όπως δείχνουν και οι καταγγελίες για τις τεράστιες ελλείψεις σε μέσα ή αποφάσεις της κυβέρνησης Τραμπ, που παρουσιάζονται από αστικά ΜΜΕ ως τάχα «αλλοπρόσαλλες».

Είναι άλλωστε κοινό μυστικό πως η μεγαλύτερη καπιταλιστική χώρα στον κόσμο διαθέτει ένα από τα χειρότερα δημόσια συστήματα Υγείας και ένα από τα πλέον ιδιωτικοποιημένα συστήματα Ασφάλισης, «πρότυπο» και για πολλές από τις αντιασφαλιστικές ανατροπές που προωθούνται και στην ΕΕ και στη χώρα μας.

Πάνω από το 10% του πληθυσμού είναι ανασφάλιστο. Ομως, ακόμη και οι «τυχεροί» Αμερικανοί που είναι ασφαλισμένοι, μόνο ασφάλεια δεν αισθάνονται. Συχνά, πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας δεν καλύπτονται απαραίτητα από τις συμβάσεις που έχουν με τα μονοπώλια των ασφαλιστικών και των ιατρικών κέντρων.

Στην περίπτωση σοβαρότατου προβλήματος υγείας ή θα αναγκαστούν να πουλήσουν ό,τι έχουν και δεν έχουν, ή θα πάρουν δάνειο, ή θα μπουν στη φυλακή για χρέη στους κλινικάρχες... Προ ημερών, άλλωστε, και ενώ η πανδημία ήταν ακόμη στην αρχή, έγινε γνωστό το δυσθεώρητο μέσο κόστος νοσηλίων μίας βδομάδας για Covid-19 σε ιδιωτικό νοσοκομείο των ΗΠΑ: Για έναν ασφαλισμένο έφτανε περίπου τα 20.000 με 30.000 δολάρια και για έναν ανασφάλιστο σκαρφάλωνε στα 70.000 δολάρια...

Τρεις μήνες πριν ξεσπάσει η πανδημία, στις 9 Δεκέμβρη 2019, οι απαντήσεις χιλιάδων Αμερικανών σε έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων «ΓΚΑΛΟΠ» κατέγραφαν τη δραματική κατάσταση στο χώρο των υπηρεσιών Υγείας στις ΗΠΑ. Το 33% των ερωτηθέντων δήλωσε πως ανέβαλε λόγω φτώχειας σοβαρή ιατρική εξέταση ή αγωγή (το ποσοστό αυτό ήταν στο 22% το 1991). Το 25% των ερωτηθέντων δήλωσε πως ματαίωσε θεραπεία για σοβαρό πρόβλημα υγείας (το ποσοστό αυτό το 2001 ήταν στο 12%).

Ως αποτέλεσμα τα εργατικά - λαϊκά στρώματα, που βρίσκονται εγκλωβισμένα στην πρέσα της εκμετάλλευσης, των ταξικών ανισοτήτων, του αποκλεισμού από ποιοτικές υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας, πληρώνουν τώρα μεγάλο τίμημα.

Είναι χαρακτηριστικό πως τα περισσότερα θύματα της πανδημίας, σύμφωνα και με τα στοιχεία που ανακοινώνουν, ανήκουν συνήθως στα πιο αδύναμα οικονομικά στρώματα, που έχουν και μεγάλα πληθυσμιακά ποσοστά που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, όπως οι διαβητικοί, καρδιοπαθείς, παχύσαρκοι κ.λπ., ως αποτέλεσμα των άθλιων συνθηκών ζωής και διατροφής, της απουσίας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης.

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και αφορούν τους φτωχούς Αφροαμερικανούς. Για παράδειγμα, στο Σικάγο αποτελούν το 30% του πληθυσμού, αλλά το 73% των νεκρών από την πανδημία. Στο Μίσιγκαν και το Ιλινόις, είναι το 15% του πληθυσμού, αλλά το 40% των νεκρών. Στη Λουιζιάνα είναι το 32% του πληθυσμού, αλλά το 70% των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους στους διαδρόμους των νοσοκομείων. Στο Μιλγουόκι οι Αφροαμερικανοί είναι επίσης το 73% των θυμάτων της πανδημίας.

Χρήμα με ουρά στους ομίλους... Γολγοθάς ανεργίας και εκμετάλλευσης για το λαό

Η πανδημία κορονοϊού δεν έχει θερίσει μόνο τη ζωή πάνω από 16.000 Αμερικανών αλλά και τις θέσεις εργασίας εκατομμυρίων άλλων, ενώ «σαρώνει» ακόμα παραπέρα τα εργατικά δικαιώματα εκατομμυρίων άλλων.

Ετσι την ώρα που η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα (Fed) ανακοινώνει ένα «πρωτόγνωρο» εκτεταμένο σχέδιο 2,3 τρισ. δολαρίων για την ενίσχυση των πολιτειών, κομητειών, και πάνω απ' όλα τη θωράκιση της κερδοφορίας των μονοπωλίων, στην άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος η στρατιά νέων ανέργων ξεπερνά τα 15.000.000, με το υπουργείο Εργασίας την περασμένη Πέμπτη 9/4 να μετρά άλλους 6.606.000 που έκαναν αίτηση για επίδομα ανεργίας.

Ειδικότερα, οι Αμερικανοί που ζήτησαν επίδομα ανεργίας τις τρεις τελευταίες βδομάδες ξεπέρασαν τα 15 εκατ. Οι εβδομαδιαίες νέες αιτήσεις για επίδομα ανεργίας ξεπέρασαν τα 6,6 εκατ. για δεύτερη συνεχή φορά μέσα σε δύο βδομάδες, εν μέσω σκληρών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού.

Η έκθεση του υπουργείου Εργασίας για τις εβδομαδιαίες αιτήσεις επιδομάτων ανεργίας ενισχύει τις εκτιμήσεις των οικονομολόγων για απώλεια έως 20 εκατ. θέσεων εργασίας τον Απρίλη. Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται πως η «σφαγή» των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ ήδη είναι μεγαλύτερη και από εκείνη που έγινε έναν αιώνα πριν, κατά τη Μεγάλη Υφεση του 1929.

Και βέβαια, την ίδια ώρα, πλάι στον «εφεδρικό στρατό» του κεφαλαίου που μεγαλώνει, στα τεράστια μονοπώλια του εμπορίου και των εφοδιαστικών αλυσίδων, η εντατικοποίηση και συνολικά η εκτίναξη της εκμετάλλευσης «σπάει κόκαλα», όπως δείχνουν και οι καταγγελίες εργαζομένων της «Amazon» και άλλων αντίστοιχων κολοσσών.

«Φωτιά στον κόσμο»...

Την ίδια ώρα, το «βλέμμα» των αστικών επιτελείων είναι ήδη στραμμένο στην επόμενη μέρα, στον ερχομό της καπιταλιστικής κρίσης που εδώ και καιρό εντόπιζαν και τώρα επιταχύνεται, η οποία οξύνει όλες τις κοινωνικές αντιθέσεις, αλλά και τις διεργασίες και ανακατατάξεις στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Με μεγαλύτερη ορμή έτσι έρχονται στην επιφάνεια οι ήδη μεγάλες αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό και της αστικής τάξης των ΗΠΑ, σχετικά με το ποιος είναι ο καταλληλότερος τρόπος για τη θωράκιση των συμφερόντων τους σε εσωτερικό και εξωτερικό.

Ενα άρθρο που δημοσίευσε πριν μία βδομάδα στη «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (επί Προέδρων Νίξον και Φορντ), Χένρι Κίσινγκερ, είναι χαρακτηριστικό για την ανησυχία των αστικών επιτελείων και σχετικά με τη θέση των ΗΠΑ στη διεθνή ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Λέει στο άρθρο του με τίτλο «Η πανδημία κορονοϊού θα αλλάξει για πάντα την παγκόσμια τάξη» ο 96χρονος πρώην αξιωματούχος, ότι «σε αντίθεση με τη ρευστή πραγματικότητα που έζησε στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τη διάρκεια του οποίου οι ΗΠΑ είχαν αίσθηση απώτερου εθνικού σκοπού, η σημερινή κατάσταση βρίσκει τη χώρα διχασμένη».

Θεωρεί ότι η συγκυρία απαιτεί από την αμερικανική κυβέρνηση «μακροπρόθεσμη οπτική ώστε να ξεπεραστούν εμπόδια που θέτει μία κρίση που δεν γνωρίζει σύνορα». Προτείνει δε «οι ΗΠΑ να στηρίξουν την παγκόσμια ανθεκτικότητα απέναντι στην πανδημία, να γιατρέψουν τα τραύματα της διεθνούς οικονομίας και να διαφυλάξουν τις αρχές της φιλελεύθερης παγκόσμιας τάξης». Καταλήγει υποστηρίζοντας ότι «εάν οι ηγέτες δεν αντιμετωπίσουν την κρίση βλέποντας και την "επόμενη μέρα", τότε μία ενδεχόμενη αποτυχία μπορεί να βάλει φωτιά στον κόσμο...».

Αυτός ο ακραιφνής θιασώτης της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης προτείνει γιατροσόφια «συναίνεσης και συνεργασίας» και ενεργότερη παρέμβαση των ΗΠΑ σε διεθνές επίπεδο, όχι μόνο ως απάντηση στην προσπάθεια άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων και κυρίως της Κίνας να εκμεταλλευτούν την «ευκαιρία» της πανδημίας για να κερδίσουν θέσεις στον ανταγωνισμό, αλλά και γιατί ξέρει καλά πως αν κάτι επιβεβαιώνει περίτρανα η πανδημία, είναι ότι ο καπιταλισμός έχει προ πολλού σαπίσει, αποτελεί την αιτία όλων των δεινών για τους λαούς.

Γι' αυτό και ο βετεράνος αστός πολιτικός φοβάται «τη φωτιά στον κόσμο». Αυτήν τη φωτιά της πάλης των λαών ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα στις ΗΠΑ και όλο τον κόσμο που αποδεικνύεται πόσο απαραίτητη είναι σήμερα. Και αυτό είναι που τρέμουν οι εκμεταλλευτές!


Δ. ΟΡΦ.

Το αληθινό πρόσωπο της αστικής δημοκρατίας στην ΕΕ

Copyright 2020 The Associated

«Καθώς όλοι αντιμετωπίζουμε την πιο σοβαρή επιδημία του αιώνα, όταν παντού οι κυβερνήσεις μάχονται ενάντια σε έναν άγνωστο εχθρό και κάνουν ό,τι μπορούν για να προστατεύσουν τον πληθυσμό από την εξάπλωση του ιού και για να σώσουν ζωές, θα έπρεπε σε μια τέτοια στιγμή να βλέπαμε λίγη περισσότερη αλληλεγγύη».

Η παραπάνω δήλωση δεν ανήκει σε κάποιον πρωθυπουργό που επικαλείται την «ατομική ευθύνη» για να αποσπάσει την αποδοχή σε περισσότερα μέτρα, ούτε σε κάποιον αρχηγό αξιωματικής αντιπολίτευσης για να δικαιολογήσει την «υπεύθυνη στάση» του.

Ανήκει στον κυβερνητικό εκπρόσωπο της ουγγρικής κυβέρνησης, μετά την κριτική που ασκήθηκε για την πρόσφατη απόφαση του Κοινοβουλίου της χώρας να υπερψηφίσει νόμο που παρατείνει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης επ' αόριστον, «μέχρι νεωτέρας», δίνοντας την εξουσιοδότηση στην κυβέρνηση μέσω διαταγμάτων να αναστέλλει την ισχύ των νόμων και να εισάγει έκτακτα μέτρα, ενισχύοντας εξαρχής και τη λογοκρισία.

Η δε κριτική που ασκήθηκε από αστικά κόμματα και Ευρωπαίους αξιωματούχους εστιάζεται κυρίως στο ότι δεν μπορεί να προβλέπεται η συνέχιση της κατάστασης πολιορκίας για «αόριστο χρονικό διάστημα». Εξάλλου η αναστολή θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του ίδιου του αστικού Συντάγματος, όπως η συνδικαλιστική και πολιτική δράση και η ελευθερία συνάθροισης, «δικαιολογείται» με την επίκληση συνθηκών «έκτακτης ανάγκης».

Οι εξελίξεις στην Ουγγαρία αποτελούν ακραίο παράδειγμα αλλά, όπως θα δούμε, δεν είναι το μοναδικό. Γενικά αποτυπώνεται η προετοιμασία της αστικής τάξης μπροστά στο ενδεχόμενο αύξησης της λαϊκής δυσαρέσκειας στο έδαφος της επερχόμενης νέας κρίσης. Ηδη στην Ελλάδα, πριν από την κρίση, από τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ αφενός εντείνονται οι προσπάθειες ενσωμάτωσης (με τα καλέσματα περί «εθνικής ομοψυχίας», «εθνικής προσπάθειας» κ.ο.κ.) και αφετέρου προχωρά η αναβάθμιση της καταστολής (από τους νέους Ποινικούς Κώδικες μέχρι το νομοσχέδιο για τον περιορισμό - απαγόρευση των διαδηλώσεων).

Διεύρυνση του «Δικαίου της ανάγκης»

Φυσικά, δεν αρνούμαστε τη λήψη αναγκαίων, επιστημονικά τεκμηριωμένων περιοριστικών μέτρων για την προστασία της υγείας (όπως π.χ. για την αντιμετώπιση επιδημίας). Ωστόσο, με μια προσεκτικότερη ματιά στην εξέλιξη, όλα τα τελευταία χρόνια, της συνταγματικής και όχι μόνο νομοθεσίας αλλά και της πρακτικής των κρατών - μελών της ΕΕ, διαπιστώνουμε: Πρώτον, μια σαφή τάση διεύρυνσης του περιεχομένου αυτού που από την αστική νομική θεωρία καλείται «Δίκαιο της ανάγκης» (αλλιώς κατάσταση πολιορκίας ή έκτακτης ανάγκης ή εξαίρεσης κ.λπ.), ώστε να εντάσσονται όλο και περισσότερες καταστάσεις. Και δεύτερον, αύξηση των δικαιωμάτων που τίθενται υπό περιορισμούς, καθώς και των κατασταλτικών μέσων και μεθόδων για την επιβολή αυτών των περιορισμών.

Τα παραπάνω βέβαια απορρέουν από την ίδια τη φύση της ΕΕ και της αστικής δημοκρατίας. Αλλωστε είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), για το σύνολο των δικαιωμάτων που διακηρύσσεται τυπικά η προστασία τους προβλέπεται ρητά και η δυνατότητα επιβολής περιορισμών, και μάλιστα χωρίς να απαιτούνται «έκτακτες καταστάσεις». Αντίστοιχα διευρύνεται και στα αστικά κράτη, τόσο σε θεωρητικό επίπεδο όσο και στην πρακτική τους, η θεμελίωση «ειδικών καταστάσεων» που επιβάλλουν την εφαρμογή περιορισμών σε λαϊκά δικαιώματα και ελευθερίες χωρίς να απαιτείται η κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης (π.χ. με την αναθεώρηση του 2001 προστέθηκε στο ελληνικό Σύνταγμα η δυνατότητα επιβολής διοικητικών μέτρων για λόγους δημόσιας υγείας).

Οι παραπάνω κατευθύνσεις υλοποιούνται διαχρονικά μέχρι σήμερα απαρέγκλιτα από το σύνολο των αστικών κυβερνήσεων, φιλελεύθερων, σοσιαλδημοκρατικών ή μεγάλων συνασπισμών, οι οποίες αξιοποιούν τις δυνατότητες που τους παρέχουν η αστική δημοκρατία και ο κοινοβουλευτισμός για να σφίγγουν τη θηλιά στους λαιμούς των λαών «για την προστασία του δημόσιου συμφέροντος». Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ισπανία κατάσταση έκτακτης ανάγκης είχε κηρύξει τελευταία φορά το 2010 η τότε σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει την απεργία των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ παραμένει σε ισχύ η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που είχε κηρύξει ο Τζ. Μπους μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αφού ανανεώθηκε τόσο από τον Μπ. Ομπάμα όσο και από τον Ντ. Τραμπ και δίνει στον Πρόεδρο των ΗΠΑ ευρύτατες αρμοδιότητες κινητοποίησης του στρατού, της Εθνοφρουράς και των εφεδρικών σωμάτων, αλλά και πρόσληψης, απόλυσης, διατήρησης ανώτερων και ανώτατων αξιωματικών.

Παρεμπόδιση συνδικαλιστικής και πολιτικής δράσης

Στη Γαλλία, το Σύνταγμα σε συνθήκες κρίσης απονέμει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας «εξαιρετικές αρμοδιότητες», χωρίς να έχει κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να λειτουργήσει ο κρατικός μηχανισμός. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το Νοέμβρη του 2015 έως το Μάη του 2017, που η χώρα βρισκόταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι, οι αρχές, χρησιμοποιώντας τις ρυθμίσεις του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, απαγόρευσαν δεκάδες δημόσιες συγκεντρώσεις, εκτός αυτών που απαγορεύονταν την ίδια στιγμή με τη χρήση του εκτός έκτακτης ανάγκης νομικού πλαισίου. Κατά τον τυπικό τερματισμό της από τον Εμ. Μακρόν το 2017, προβλέφθηκε η διατήρηση κάποιων «ειδικών εξουσιών» από τις αρχές, στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν η δυνατότητα πραγματοποίησης προληπτικών ελέγχων σε διαμερίσματα, ο περιορισμός της ελευθερίας κίνησης ατόμων που θεωρούνταν γενικά ύποπτα κ.ο.κ., με την πρόβλεψη η ισχύς τους να εκτεινόταν έως το τέλος του 2020!

Η χώρα κηρύχθηκε ξανά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις 19 Μάρτη 2020 λόγω της επέκτασης της επιδημίας, δίνοντας τη δυνατότητα στην Προεδρία να λαμβάνει μέτρα μέσω διαταγμάτων με αρχική πρόβλεψη διάρκειας δύο μηνών. Την ώρα όμως που λαμβάνονται απανωτά αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό της κυκλοφορίας των ατόμων και ενώ εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς ο ιός, μεγάλοι χώροι δουλειάς και εργοστάσια λειτουργούν κανονικά, χωρίς μέτρα υγιεινής και ασφάλειας. Ταυτόχρονα αξιοποιούνται και οι νέες ρυθμίσεις για σαρωτικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και στα εναπομείναντα δικαιώματα. Στις καταγγελίες και τις διεκδικήσεις των συνδικάτων ο Γάλλος Πρόεδρος απάντησε με την έναρξη μίας ακόμα επιχείρησης, στο όνομα πάντα της αντιμετώπισης της πανδημίας, δίνοντας τη δυνατότητα ανάπτυξης στρατιωτικών δυνάμεων στις υπερπόντιες γαλλικές κτήσεις.

Στην Ιταλία, το Σύνταγμα σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να εκδίδει διατάγματα - νόμους τα οποία πρέπει να κατατίθενται στη Βουλή για έγκριση εντός 60 ημερών από την έκδοσή τους. Η Ιταλία κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της πανδημίας στις 31 Γενάρη 2020, με διάρκεια έξι μήνες, και το Μάρτη προχώρησε σε γενικό αποκλεισμό (lockdown) στο σύνολο της επικράτειας, αφήνοντας όμως σε λειτουργία μεγάλο αριθμό βιομηχανικών μονάδων και επιχειρήσεων που συγκεντρώνουν χιλιάδες εργαζόμενους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται στη χώρα στη συντριπτική τους πλειοψηφία παίρνονται με τη μορφή διαταγμάτων που εκδίδονται απευθείας από τον πρωθυπουργό, και άρα δεν αποτελούν τυπικά νόμο, χωρίς ούτε καν την υποχρέωση να κατατεθούν στη Βουλή για έγκριση και χωρίς την υποχρέωση να προσυπογράφονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση απάντησε με διώξεις, ζητώντας και την επιβολή οικονομικών κυρώσεων, στα συνδικάτα που πρωτοστάτησαν στην οργάνωση του αγώνα ενάντια στην εργοδοτική αυθαιρεσία, στη λειτουργία μεγάλων βιομηχανικών μονάδων και επιχειρήσεων με μεγάλη έλλειψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας. Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι η προκήρυξη απεργίας εν μέσω πανδημίας συμβάλλει στη «δημιουργία διευρυμένου κλίματος ανασφάλειας» και προκαλεί «αναρίθμητες ζημιές στη συλλογικότητα και στις επιχειρήσεις», προαναγγέλλοντας περαιτέρω περιορισμούς στο δικαίωμα στην απεργία.

Αγωνιστική στάση απέναντι στη δικτατορία του κεφαλαίου

Δηλαδή η ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας αξιοποιείται ως αφορμή για να ξεδιπλώνεται πιο γρήγορα ένα ευρύ φάσμα αναβαθμισμένων περιορισμών σε ελευθερίες και δικαιώματα, μέτρων καταστολής και ποινικοποίησης εργατικών και λαϊκών αγώνων, μεθόδων ηλεκτρονικής παρακολούθησης και καταγραφής εκατομμυρίων ανθρώπων, που ούτως ή άλλως βρίσκονταν στα σχέδια των αστικών τάξεων. Κυρίως επιδιώκεται η εξασφάλιση της συναίνεσης και της νομιμοποίησής τους στη λαϊκή συνείδηση.

Στο στόχαστρο βρίσκεται το εργατικό - λαϊκό κίνημα, και κυρίως η δυνατότητα μελλοντικής ανάτασής του. Γι' αυτόν το λόγο η τάση εδω και καιρό είναι να αξιοποιούνται διατάξεις που αφορούν την αντιμετώπιση του «εξωτερικού εχθρού», που αποτέλεσε κατά κανόνα και τη δικαιολογητική βάση της πρόβλεψης για την «κατάσταση πολιορκίας» (ή έκτακτης ανάγκης) στα αστικά Συντάγματα. Γίνεται σαφές ότι αστικά κράτη, κυβερνήσεις και κόμματα έχουν το βλέμμα στραμμένο στη νέα επερχόμενη καπιταλιστική κρίση και στην όξυνση των αντιθέσεων και των ανταγωνισμών. Η αναβαθμισμένη προετοιμασία για συνθήκες απότομης όξυνσης της ταξικής πάλης δεν αφορά μόνο την Ουγγαρία, όπως υποκριτικά μυξοκλαίνε «ευαίσθητοι» σοσιαλδημοκράτες και φιλελεύθεροι, αλλά βρίσκεται στα κιτάπια των ίδιων των κατευθύνσεων και αποφάσεων της ΕΕ και των αστικών κρατών. Απέναντι σε αυτήν την ολομέτωπη επίθεση δεν πρέπει να χαθεί χρόνος. Ο λογαριασμός γράφεται τώρα και δεν χωράνε οι λογικές «θα λογαριαστούμε μετά», που διακινεί ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθώντας να κρύψει τη συναίνεσή του σε αντιλαϊκούς σχεδιασμούς που άλλωστε υπηρέτησε και ως κυβέρνηση. Χρειάζεται επαγρύπνηση, καμία εμπιστοσύνη σε αστικά κόμματα και κυβερνήσεις. Ενισχύουμε τη διεκδίκηση τώρα για την προστασία της υγείας του λαού και των παιδιών του, την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του, των συνδικαλιστικών και πολιτικών ελευθεριών, την κάλυψη του συνόλου των κοινωνικών αναγκών.


Της
Μαρίνας ΛΑΒΡΑΝΟΥ*
* Η Μαρίνα Λαβράνου είναι μέλος του Τμήματος Λαϊκών Ελευθεριών και Δικαιοσύνης της ΚΕ του ΚΚΕ

ΔΑΝΙΑ
Κριτήριο το κέρδος και σε κάθε περίπτωση χαμένος ο λαός

fotograf@clausbech.dk" target="_blank">class="imageCopyright">fotograf@clausbech.dk

Πολλές αναφορές γίνονται τελευταία και στην Ελλάδα σχετικά με την «απόφαση», όπως ήδη την βάφτισαν, της δανέζικης κυβέρνησης να άρει ορισμένα από τα μέτρα του αυστηρού lockdown, για την πανδημία του κορονοϊού.

Καταρχήν να διευκρινίσουμε ότι δεν μιλάμε για κυβερνητική απόφαση αλλά για πρόθεση, που εξέφρασε η πρωθυπουργός Μ. Φρεντέρικσεν σε συνέντευξη Τύπου στις 30/3, υπό πολλές όμως προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι «εάν οι αριθμοί των κρουσμάτων, των σε κρίσιμη κατάσταση άρρωστων και των νεκρών παραμείνουν σταθεροί για τις επόμενες εβδομάδες, τομείς της οικονομίας (σ.σ. χωρίς να κατονομάσει ποιοι) μπορούν να προσβλέπουν σε εκ νέου άνοιγμα, ώστε σταδιακά, ήσυχα και ελεγχόμενα να επιστρέψουμε στην κανονικότητα». Πρόκειται για δήλωση κατά παραγγελία των επιχειρηματικών ομίλων με την οποία συμπλέουν και τα άλλα αστικά κόμματα, για χαλάρωση των αυστηρών μέτρων με σκοπό οι δανέζικες επιχειρήσεις να είναι έτοιμες να ξαναμπούν δυναμικά στο παιχνίδι πριν από τους ανταγωνιστές τους μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες...

Ηδη το προηγούμενο βράδυ, 29/3, ο πρώην πρωθυπουργός Λέκε, σε συνέντευξη στο κρατικό κανάλι, έκανε κυνικές δηλώσεις λέγοντας ότι «πρέπει να φροντίσουμε ώστε η θεραπεία να μην επιδεινωθεί περισσότερο από την ασθένεια», υπονοώντας ότι πρέπει να πάρουμε σοβαρά υπόψη και το οικονομικό κόστος των μέτρων. Από την άλλη, οι ιατρικοί σύλλογοι καθώς και διάφοροι επιστήμονες εκφράζουν την πλήρη διαφωνία τους ως προς την επίσπευση του ανοίγματος.

Παρακολουθούμε δηλαδή πώς συγκρούονται ευθέως τα συμφέροντα της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων με τη φροντίδα των κοινωνικών αναγκών.

Ετσι, σε νέο διάγγελμα στις 6/4, η Φρεντέρικσεν ανακοίνωσε ότι αν όλα εξελιχθούν όπως αναφέραμε παραπάνω, μετά το Πάσχα (12/4) θα ανοίξουν οι παιδικοί σταθμοί και οι μαθητές του Δημοτικού θα ξαναρχίσουν τα μαθήματα. Με το επικείμενο άνοιγμα των επιχειρήσεων και των σχολείων όμως προκαλείται μεγάλη ανησυχία στους εργαζόμενους γονείς ως προς την έλλειψη μέτρων προστασίας στους χώρους δουλειάς όσο κι ιδιαίτερα στους γονείς για τα παιδιά τους και την προφύλαξή τους.

Κατά τ' άλλα η πρωθυπουργός είπε ότι συνεχίζεται μέχρι τέλη Μάη το lockdown και απαγορεύονται οι συναθροίσεις άνω των 10 ατόμων, ενώ ακυρώνονται όλα τα μεγάλα γεγονότα (φεστιβάλ, αθλητικοί αγώνες κ.λπ.) έως τον Αύγουστο.

Τεράστιες ελλείψεις στο - τυπικά - δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας

Σήμερα, στη Δανία καταγράφονται περίπου 5.500 κρούσματα κορονοϊού και οι νεκροί ξεπερνάνε τους 200. Να σημειωθεί ότι μετά την πρώτη βδομάδα της εκδήλωσης του ιού σταμάτησαν, με απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Υγείας, οι εργαστηριακές εξετάσεις (τεστ), γεγονός που ομολογούν σήμερα τόσο το ίδιο όσο και ο υπουργός Υγείας ότι ήταν λάθος αλλά «αναγκαίο» γιατί δεν υπήρχαν δυνατότητες να γίνει λόγω έλλειψης προσωπικού και κλινών. Αλλωστε, λένε ότι από την αρχή προειδοποίησαν πως μπορεί να γίνουν και λάθη και ότι το ζήτημα είναι να τα διορθώνουμε. Ομως, ενώ έχουν ανακοινώσει ως στόχο 16.000 εξετάσεις τη μέρα, ακόμα γίνονται λίγο πάνω από 5.000.

Το σύστημα Υγείας αν και τυπικά θεωρείται από πολλούς δημόσιο και δωρεάν ακόμα, έχει ήδη περάσει στην ευθύνη των Περιφερειών, ενώ έχει και εδώ τεράστιες ελλείψεις που βγήκαν αυτές τις μέρες στο φως.

Σύμφωνα με στοιχεία του δανέζικου Εθνικού Συμβουλίου Υγείας, το 1978 υπήρχαν πάνω από 30.000 κλίνες στα νοσοκομεία της Δανίας, ενώ σήμερα ο αριθμός είναι λίγο πάνω από 10.000. Από αυτές υπάρχουν περίπου 500 κλίνες για περιστατικά έκτακτης ανάγκης στις ΜΕΘ. Οι ιδιωτικές κλινικές, που φυτρώνουν σαν μανιτάρια τα τελευταία χρόνια, αν και μικρές ακόμα σε μέγεθος, έχουν απορροφήσει μεγάλο αριθμό γιατρών που λείπουν από το Δημόσιο, π.χ. χειρουργοί που θησαυρίζουν ασχολούμενοι με πλαστικές εγχειρήσεις αισθητικής κ.λπ.

Οι προεκλογικές υποσχέσεις της σημερινής πρωθυπουργού την περασμένη άνοιξη για πρόσληψη χιλιάδων νοσοκόμων και γιατρών είναι ακόμα νωπές στα αυτιά όσων τις πίστεψαν. Μάλιστα, από τον περασμένο Σεπτέμβρη είχαν αρχίσει ιδιαίτερα στο χώρο των υγειονομικών να εκφράζονται ανησυχίες για το αν θα υλοποιηθούν αυτές οι υποσχέσεις, που μαζί με τόσες άλλες περί κράτους Πρόνοιας άρχισαν να παίρνουν αναβολή από την επομένη των εκλογών, ενώ ακόμα κάποιοι ήδη μιλούσαν για πολιτική απάτη.

Τον περασμένο Οκτώβρη, Ομοσπονδίες υγειονομικών δήλωναν στην κυβέρνηση ότι δεν πάει άλλο. Οτι λείπουν χιλιάδες χέρια και οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Σύμφωνα με την έκθεση που έγινε για λογαριασμό των αρμόδιων Περιφερειών, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια θα λείπουν 15.000 υγειονομικοί. Το 86% των απασχολούμενων στον τομέα της Υγείας εργάζονται με συμβόλαια μερικής απασχόλησης. Λείπουν σήμερα 1.500 νοσοκόμοι στις ΜΕΘ.

Ούτε «σεντ» από τα δανέζικα μονοπώλια που θησαύρισαν όλα τα προηγούμενα χρόνια

Η Δανία είναι από τις χώρες που ξεπέρασαν πιο ανώδυνα την περασμένη καπιταλιστική κρίση. Τα τελευταία χρόνια τα ντόπια μονοπώλια, λόγω και του ότι ενεργοποιούνται σε κλάδους με υψηλή τα τελευταία χρόνια ανάπτυξη και κερδοφορία (φαρμακοβιομηχανίες, εναλλακτικές μορφές Ενέργειας, αιολικά πάρκα, πολεμική βιομηχανία κ.ά.), έχουν αποκομίσει αμύθητα κέρδη. Παρ' όλα αυτά δηλώνουν απρόθυμα να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Το δε μέτρο που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για οικονομική ενίσχυση των επιχειρήσεων μέχρι και στο 75% του μισθού για κάθε εργαζόμενο που στέλνεται σπίτι, τους φαίνεται ασύμφορο με αποτέλεσμα να κάνουν μαζικές απολύσεις, που τις τελευταίες δυο βδομάδες έχουν ξεπεράσει τις 50.000. Με αυτούς τους ρυθμούς απολύσεων υπάρχει ανησυχία κατά πόσο θα αντέξουν τα ασφαλιστικά ταμεία, μετά την καταλήστευσή τους από κράτος και εργοδοσία.

Οι τράπεζες, με εγγυητή την κυβέρνηση, παρέχουν δάνεια δισεκατομμυρίων στις μεγάλες επιχειρήσεις, με μηδενικά επιτόκια, ενώ υπάρχουν καταγγελίες ότι σε αυτοαπασχολούμενους και μικρομαγαζάτορες δίνονται δάνεια με επιτόκιο μέχρι και 18,5%.

«Φαστ τρακ» αντεργατικά μέτρα, διά χειρός κυβέρνησης, αντιπολίτευσης...

Υποκριτική είναι η στάση της πρωθυπουργού, υπουργών αλλά και στελεχών από τον οπορτουνιστικό χώρο (βλέπε Κοκκινοπράσινοι / κόμμα - μέλος του ΚΕΑ) που στηρίζουν την κυβέρνηση, οι οποίοι παριστάνοντας τις «απατημένες συζύγους» ικετεύουν τις διευθύνσεις των μεγάλων ομίλων να δείξουν κατανόηση, ή τις τράπεζες να μη μοιράσουν τα δισ. που έχουν αποφασίσει στους μετόχους για τα κέρδη της προηγούμενης χρονιάς και να μην ανεβάζουν τα επιτόκια.

Λόγου χάρη, ο υπουργός Ανάπτυξης, Κόλερουπ, δήλωσε ότι «η κοινωνία ήταν εκεί για τις τράπεζες όταν είχαμε την οικονομική κρίση. Τώρα ζητάμε κι εμείς από τις τράπεζες να δείξουν αλληλεγγύη και να μην εκμεταλλεύονται την κατάσταση αυξάνοντας υπερβολικά τα επιτόκια».

Η δε επικεφαλής των Κοκκινοπράσινων, Σκίπερ, εξαίροντας το λεγόμενο «δανέζικο μοντέλο» και τα μέτρα της κυβέρνησης, είπε ότι «ελπίζω οι τράπεζες και οι μεγάλες επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στην κοινωνική τους αποστολή και να αναλάβουν τις ευθύνες τους χρηματοδοτώντας σχέδια για το κλίμα και το κράτος ευημερίας».

Πριν από δύο μήνες στις συζητήσεις για τον προϋπολογισμό του κράτους άκουγες παντού ότι δεν υπάρχουν χρήματα για τον δημόσιο τομέα και σήμερα εμφανίζονται πολλά δισ. που προσπαθούν να μας πείσουν ότι μοιράζονται απλόχερα «σε όποιον έχει ανάγκη», για να ξεπεραστεί η κρίση.

Η αλήθεια όμως είναι ότι από κάθε 10 εκατ. τα 9 πάνε στο μεγάλο κεφάλαιο και λιγότερο από 1 στα λαϊκά στρώματα, αν και εφόσον αυτά «πληρούν τις προϋποθέσεις».

Η έγνοια της κυβέρνησης αλλά και της αντιπολίτευσης και το ενδιαφέρον τους για το λαό φάνηκαν άλλωστε και στα αντεργατικά μέτρα που πήραν ομόφωνα με διαδικασίες φαστ τρακ, εξαπολύοντας παράλληλα μια μαζική και καλά συντονισμένη προπαγάνδα, πυροδοτώντας τον «κοινωνικό αυτοματισμό» και κλίνοντας σε όλες τις πτώσεις τα περί «ατομικής ευθύνης» «εθνικής ενότητας» και «εθνικής στρατηγικής», για να μην αποκαλυφθεί ότι και εδώ «ο βασιλιάς είναι γυμνός». Οτι το σύστημα Υγείας, όπως και κάθε άλλος τομέας Κοινωνικής Πρόνοιας, έχει αποψιλωθεί με δικές τους αποφάσεις και ευρεία συμφωνία, είτε από θέση κυβέρνησης είτε αντιπολίτευσης.

...και εργοδοτικού συνδικαλισμού

Σε αυτήν την πολιτική συμβάλλει συστηματικά και ο εργοδοτικός σοσιαλδημοκρατικός συνδικαλισμός που ποδηγετεί το εργατικό κίνημα εδώ και δεκαετίες. Εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση οι εργατοπατέρες, με τη δικαιολογία της έκτακτης ανάγκης, ενώ βρίσκονταν σε διαπραγματεύσεις για τη ΣΣΕ στον ιδιωτικό τομέα, πήραν πίσω κάθε διεκδίκηση και επικαλούμενοι το ότι δεν μπορούν να γίνουν ούτε απεργίες ούτε διαδηλώσεις, υπέγραψαν «αύξηση» μόνο... ένα (1) ευρώ για τα επόμενα 3 χρόνια στον κατώτερο μισθό. Εξαπέλυσαν μάλιστα επίθεση σε συνδικαλιστές του ταξικού κινήματος που τους ξεμπρόστιασαν, καλώντας τους εργαζόμενους να καταψηφίσουν αυτήν την κατάπτυστη σύμβαση.

Ακόμη, σε τομείς όπως η οικοδομή, τα σούπερ μάρκετ και αλλού, όπου οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να εργάζονται και τα κέρδη των ομίλων χτυπούν ρεκόρ, η εργοδοσία προωθεί προτάσεις για το μοίρασμα της δουλειάς με βάρδιες όλο το 24ωρο ή ακόμα να λειτουργήσουν τα σούπερ μάρκετ τις αργίες του Πάσχα χωρίς καν υπερωρίες και πρόσθετα επιμίσθια, για να αποφευχθεί τάχα ο συνωστισμός. Αυτό βέβαια θα δημιουργεί προηγούμενο για την «επόμενη μέρα» όταν κανείς δουλεύει το βράδυ ή τα Σαββατοκύριακα.

Πολύ επικίνδυνος για τις λαϊκές ελευθερίες, τέλος, είναι ο κατασταλτικός νόμος που ψηφίστηκε από όλα τα κόμματα στη Βουλή στις 13/3 με διαδικασίες φαστ τρακ και που θα ισχύει μέχρι 1/3/2021, με βάση τον οποίο ο υπουργός Υγείας έχει το δικαίωμα να διατάσσει αναγκαστικές έρευνες, αναγκαστικές θεραπείες και αναγκαστικούς εμβολιασμούς των πολιτών, ή ακόμα να θέσει ανθρώπους σε καραντίνα αν υπάρχει υποψία ότι έχουν μολυνθεί από κορονοϊό. Ο υπουργός Υγείας έχει επίσης το δικαίωμα να αποκλείσει μια ολόκληρη περιοχή «όπου εμφανίζεται μια γενικά επικίνδυνη ασθένεια» ή «όπου υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστεί ή να εισαχθεί μια τέτοια ασθένεια». Ακόμα, σε ειδικές περιπτώσεις ο υπουργός ή η κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να ζητήσει από τον στρατό αλλά και από «ιδιωτικές ομάδες περιφρούρησης» να βοηθήσουν την αστυνομία στην επιβολή των νέων εξουσιών. Μάλιστα, στις 2 Απρίλη με νέο νόμο (βλ. «Ριζοσπάστη» 4/4) αύξησαν ραγδαία τις ποινές με πρόσχημα την «κορονο-εγκληματικότητα».

Θα μπορούσαμε πολλά ακόμα παραδείγματα να αναφέρουμε.

Το συμπέρασμα είναι ότι με την εμφάνιση της πανδημίας αποκαλύφτηκαν ακόμα πιο εξόφθαλμα σε κάθε χώρα οι τραγικές συνέπειες για τους λαούς από τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης και από την άλλη ότι κάθε κυβέρνηση, με τη στήριξη της αντιπολίτευσης και του εργοδοτικού συνδικαλισμού, άρπαξε την ευκαιρία να προωθήσει αδίστακτα τα αντιλαϊκά πακέτα που ήταν προγραμματισμένα και σε επίπεδο ΕΕ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων.

Δίνεται όμως και η ευκαιρία στους λαούς να βγάλουν χρήσιμα συμπεράσματα και με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές να οργανώσουν την πάλη τους ενάντια στον ορατό εχθρό, το κεφάλαιο και την εξουσία του, για να πάρουν την τύχη τους στα δικά τους χέρια.


Πάνος ΑΠΕΡΓΗΣ
Γραμματέας της ΤΕ Σκανδιναβίας του ΚΚΕ

Πλευρές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στις μέρες μας

Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στις μετακινήσεις και στις κοινωνικές συναναστροφές, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της επιδημίας του νέου κορονοϊού, άλλαξαν μέσα σε λίγες μέρες τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνικής ζωής, δημιούργησαν νέες ανάγκες κι έφεραν στη ζωή μας νέες ρυθμίσεις κι εργαλεία για την αντιμετώπισή τους. Κατέρριψαν στην πράξη τα ιδεολογήματα για την ατομική πρωτοβουλία, την επιχειρηματικότητα, το «αόρατο χέρι» της αγοράς. Κατέδειξαν ότι μόνο όταν τα άτομα λειτουργούν και νοηματοδοτούν την ύπαρξή τους ως μελών της κοινωνίας μπορούν να είναι αποτελεσματικά και σε ατομικό επίπεδο. Ανέδειξαν τον κατεξοχήν κοινωνικό χαρακτήρα λειτουργιών όπως η εργασία και η Εκπαίδευση.

Για να συνεχιστεί η κοινωνική ζωή παρά την απόσταση που πρέπει να κρατάμε ο ένας από τον άλλον, επιστρατεύθηκαν η «εργασία από το σπίτι» και η «εξ αποστάσεως εκπαίδευση».

Εργαλεία χρήσιμα για το κεφάλαιο

Τα απαραίτητα εργαλεία για «τηλε-λειτουργία» έχουν ήδη αναπτυχθεί και υπάρχουν σε μεγάλη ποικιλία. Εχουν μάλιστα δοκιμαστεί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό σε πραγματικές συνθήκες.

Αξιοποιούνται στη σύγχρονη εκδοχή της εργασίας «με το κομμάτι» (φασόν) και «από το σπίτι», που μειώνει τα λειτουργικά κόστη των εργοδοτών με το να μη διαθέτουν φυσικό χώρο εργασίας στους εργαζομένους τους, εμποδίζει την κοινωνικοποίησή τους, αυξάνει την παραγωγικότητα, βαθαίνει τον βαθμό εκμετάλλευσης των εργαζομένων και διαλύει κάθε έννοια διευθέτησης του χρόνου εργασίας - κάτι που ζουν στο πετσί τους αυτές τις μέρες όσοι εργάζονται από το σπίτι. Χαρακτηριστικές είναι οι «καλές πρακτικές» και οι οδηγίες προς τα στελέχη των επιχειρήσεων για το πώς να επιβλέπουν τους εργαζόμενους που δουλεύουν από το σπίτι, πώς να τους τροφοδοτούν με δουλειά και πώς να αποτρέπουν ή να εντοπίζουν τους «λουφαδόρους».

Αξιοποιούνται για την άντληση εργατικού δυναμικού από «αγορές» με φθηνότερο εργατικό δυναμικό σε σχέση με τη χώρα όπου εδρεύει η επιχείρηση, π.χ. helpdesk εταιρειών των ΗΠΑ που λειτουργούν με εργαζόμενους στην Ινδία.

Τα εργαλεία λοιπόν έχουν αναπτυχθεί και είναι στη διάθεση του κάθε ενδιαφερόμενου, και μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις δωρεάν, κάτι που υπογραμμίζει τη χρησιμότητά τους για το κεφάλαιο.

Δεν είναι νέα ανακάλυψη η εξ αποστάσεως εκπαίδευση

Στο συγκεκριμένο σημείωμα θα επικεντρωθούμε στην «ηλεκτρονική εξ αποστάσεως εκπαίδευση» στα πανεπιστήμια και στην «πλήρη μετάπτωση» σε αυτήν, όπως υποδεικνύει η επιστολή του υφυπουργού Παιδείας με θέμα «Εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα - Θεσμοθέτηση εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε πρώτο και δεύτερο κύκλο σπουδών», για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορονοϊού.

Καταρχήν πρέπει να τονιστεί ότι «εξ αποστάσεως εκπαίδευση» δεν σημαίνει μόνο «εξ αποστάσεως διδασκαλία», όπως ακριβώς δεν είναι ταυτόσημες έννοιες η εκπαίδευση και η διδασκαλία. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει ζωντανή επικοινωνία ανάμεσα στο δάσκαλο και στο φοιτητή και απαιτείται η διαμεσολάβηση ενός τεχνητού διαύλου επικοινωνίας.

Πριν από την ανάπτυξη του διαδικτύου και των σχετικών υπηρεσιών, τέτοιο μέσο, για παράδειγμα, ήταν η αλληλογραφία. Αυτά τα προγράμματα σπουδών απαντούσαν στην ανάγκη εργαζόμενων κυρίως, αλλά και άλλων, φοιτητών που αδυνατούσαν να παρακολουθήσουν μαθήματα με φυσική παρουσία.

Η ΕΣΣΔ με τις αχανείς και αραιοκατοικημένες εκτάσεις υπήρξε πρωτοπόρα και στην ανάπτυξη προγραμμάτων «εξ αποστάσεως εκπαίδευσης». Χρησιμοποίησε στο έπακρο τα τεχνολογικά μέσα της εποχής, προκειμένου να δώσει σε όλους τους πολίτες της, και ειδικά στους ήδη εργαζόμενους, πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η προτεραιότητα που έδινε η ΕΣΣΔ στην άνοδο του γενικού μορφωτικού επιπέδου του πληθυσμού της και ο σχεδιασμένος τρόπος που το έκανε, με φροντίδα για τις ανάγκες τόσο των φοιτητών όσο και των εργαζομένων που επέστρεφαν στην Εκπαίδευση με ειδικές αμειβόμενες άδειες, της επέτρεψαν να διανύσει, σε λίγες δεκαετίες, την τεράστια απόσταση από μια χώρα βυθισμένη στον αναλφαβητισμό σε μια χώρα με τα περισσότερα πανεπιστήμια στον κόσμο και το μεγαλύτερο ποσοστό υψηλά ειδικευμένων εργαζομένων. Το 1976, ο αριθμός των εργαζομένων που παρακολουθούσαν προγράμματα νυχτερινής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ανέρχονταν σε 2,2 εκατομμύρια φοιτητές (45% του φοιτητικού πληθυσμού). Σχετικές μελέτες της εποχής ωστόσο επισημαίνουν ότι η ποιότητα αυτών των σπουδών υπολείπεται των κανονικών και ότι η ζωντανή αλληλεπίδραση φοιτητή - διδάσκοντος δεν μπορεί να υποκατασταθεί, ενώ η βελτίωση και χρηματοδότησή της ήταν στους μόνιμους στόχους του κεντρικού σχεδιασμού.

Στον καπιταλιστικό κόσμο, τα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης άρχισαν να κερδίζουν έδαφος και να αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής μελέτης τις τελευταίες δύο δεκαετίες κυρίως, οπότε και αναπτύχθηκαν σημαντικά τα τεχνολογικά εργαλεία πληροφορικής και επικοινωνίας στα οποία στηρίζονται. Στη βιβλιογραφία υπάρχει πληθώρα μελετών που εξετάζουν διάφορες πλευρές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπως:

  • Τις δυνατότητες, την αποτελεσματικότητα και τους περιορισμούς των διαφόρων τεχνολογιών. Λόγου χάρη, σύγχρονη ηλεκτρονική εκπαίδευση μέσω διασύνδεσης σε πραγματικό χρόνο που προσφέρουν τα διάφορα εργαλεία τηλεδιασκέψεων ή ασύγχρονη που υποστηρίζεται από διαδικτυακά εργαλεία που λειτουργούν ως δομημένα και διαδραστικά αποθετήρια εκπαιδευτικού υλικού (όπως e-class, moodle κ.ά.).
  • Το είδος, τη δομή και το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού υλικού: Το εκπαιδευτικό υλικό για τη διαδικτυακή εκπαίδευση δεν είναι απαραίτητα ταυτόσημο με αυτό της συμβατικής εκπαίδευσης, π.χ. το περιεχόμενο πρέπει να είναι συμβατό με τη μορφή του μέσου όπως είναι η οθόνη ενός κινητού, να περιέχει διαδραστικές λειτουργίες, δυνατότητες αυτοαξιολόγησης κ.λπ. (π.χ. microlearning, gamification).
  • Το μείγμα των διαφόρων εκπαιδευτικών μέσων, π.χ. ζωντανή / διαδικτυακή διδασκαλία, πραγματικό / εικονικό εργαστήριο, ηλεκτρονικό / έντυπο εκπαιδευτικό υλικό.
  • Το ρόλο του διδάσκοντος στην προετοιμασία του υλικού, ανάλογα με το μέσο και την τεχνολογία, καθώς και τον τρόπο διδασκαλίας μέσω διαδικτύου που διαφέρει από τη διδασκαλία στην τάξη.
  • Την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και κυρίως του βέλτιστου μείγματος των εκπαιδευτικών μέσων γιατί καμιά σοβαρή μελέτη έως τώρα δεν ισχυρίζεται τεκμηριωμένα ότι μπορεί η διαδικτυακή εκπαίδευση να υποκαταστήσει το ζωντανό μάθημα στην τάξη και στο αμφιθέατρο, πόσο μάλλον την εμπειρία στον εργαστηριακό πάγκο ή την εργασία στο πεδίο.
Χρειάζεται επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό των ιδρυμάτων

Οι σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες δίνουν πραγματικά άλλη διάσταση στον όρο «εξ αποστάσεως εκπαίδευση». Ωστόσο η ορθή εφαρμογή της πόρρω απέχει από τη βιντεοσκόπηση διαλέξεων, την ηλεκτρονική αναπαραγωγή των σημειώσεων στον πίνακα, ή το ανέβασμα ηλεκτρονικών συγγραμμάτων σε μια πλατφόρμα συνοδευόμενα από οδηγίες στους φοιτητές για διάβασμα, όπως υπονοείται στην επιστολή του υφυπουργού Παιδείας. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση πρέπει μεν να συνδυάζει διάφορα μέσα, όπως ορθά διαπιστώνεται στην επιστολή, αλλά χρειάζονται και οι ανάλογοι πόροι για την ανάπτυξη και υποστήριξη αυτών των προγραμμάτων. Δεν αρκεί η επένδυση σε εξυπηρετητές, όπως υποδεικνύεται στις διοικήσεις των πανεπιστημίων. Απαιτείται σημαντικότερη επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό που θα αναπτύξει και θα υλοποιήσει αυτά τα προγράμματα με τρόπο τέτοιο ώστε να λειτουργούν συμπληρωματικά με τη ζωντανή διδασκαλία, ώστε η προσομοίωση να μην υποκαθιστά αλλά να εκπαιδεύει για την καλύτερη απόδοση του φοιτητή στο εργαστήριο ή στο πεδίο.

Οπως όλα τα εργαλεία που έχει αναπτύξει η ανθρωπότητα μπορούν να μπουν είτε στην υπηρεσία των πολλών και να απελευθερώσουν τη δημιουργικότητά μας είτε στην υπηρεσία των λίγων για ένταση της εκμετάλλευσης και επιδείνωση των όρων ζωής και εργασίας μας.

Είναι ζήτημα διαπάλης. Εντέλει, είναι ζήτημα κοινωνικοοικονομικού συστήματος.

Κι εδώ βρίσκεται ο κόμπος.

Η ακαδημαϊκή κι επιστημονική κοινότητα εκφράζει φόβους ότι η τηλε-εκπαίδευση, στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος που ζούμε, θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη εμπορικών εκπαιδευτικών προϊόντων, με στόχο φυσικά το κέρδος κι όχι την εκπαίδευση, που θα αξιολογούνται με όρους αγοράς και όχι κοινωνικής αξίας, θα υποκαταστήσει τη ζωντανή εκπαίδευση με σκοπό τη μείωση της κοινωνικής δαπάνης για την Παιδεία και τελικά θα υποβαθμίσει τη μαζική δημόσια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση σε βιομηχανία φθηνών, «ευέλικτων» κι αναλώσιμων εργαζομένων.

Να μην περιοριστεί η διά ζώσης διδασκαλία

Είναι δικαιολογημένη η αγωνία των ακαδημαϊκών δασκάλων για το ρόλο που θα παίξουν αυτά τα εξαιρετικά εργαλεία στη διάλυση της δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στην αποσάθρωση των δομών της και των εργασιακών σχέσεων μέσα σε αυτήν. Είναι βάσιμος ο φόβος ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα χρησιμοποιηθεί για να σπρώξει τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας στο να εργάζονται και να σπουδάζουν ταυτόχρονα όλη τους τη ζωή.

Με άλλα λόγια, τα μέτρα που παίρνει σήμερα η κυβέρνηση για τον κορονοϊό, επιχειρώντας να αντιμετωπίσει ένα πραγματικό πρόβλημα, αναδεικνύουν για άλλη μια φορά ότι κάθε εργαλείο, κάθε μέτρο εξυπηρετεί στόχους με σαφές ταξικό πρόσημο. Τίποτα δεν είναι ουδέτερο.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, με τον απόλυτο τρόπο που αναδεικνύεται ως η μόνη λύση στο υπαρκτό πρόβλημα της συνέχισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας στις σημερινές συνθήκες καραντίνας και το σχεδιασμό που προωθείται για την ενίσχυσή της, «ήρθε για να μείνει» και να αξιοποιηθεί για να εκτοπίσει τελικά τη διά ζώσης εκπαίδευση, που είναι κοστοβόρα και απαιτεί υποδομές που το αστικό κράτος δεν διατίθεται να παρέχει και να συντηρεί. Ερχεται επιπλέον να δώσει κι άλλο χώρο σε μονοπώλια και μεγάλες εταιρείες της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών να πατήσουν πιο γερά το πόδι τους μέσα στα ΑΕΙ και να εγκατασταθούν μέσω των συστημάτων και των συμφωνιών που έχουν υπογραφεί ή θα υπογραφούν με το πρόσχημα του κορονοϊού, όπως προκύπτει από την «ευγενική παροχή των εταιρειών "Google" και "Microsoft"» στην οποία αναφέρεται η επιστολή του υφυπουργού...

Το μόνο σίγουρο είναι πως οι φοιτητές και οι διδάσκοντες μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα θα χάσουν, καθώς θα αποστεώνεται η ζωντανή διδασκαλία και θα μειώνονται οι πόροι για την ενίσχυσή της με σκοπό να εξοικονομηθούν ή απελευθερωθούν πόροι για πιο προσοδοφόρες δραστηριότητες, όπως το εμπόριο εκπαιδευτικών και ερευνητικών προϊόντων. Οι δε σχέσεις εργασίας του διδακτικού και λοιπού προσωπικού θα ακολουθήσουν την πεπατημένη της «ευελφάλειας», από άλλους χώρους εργασίας, της κινητικότητας και της ατομικής διαπραγμάτευσης.

Τα μέτρα αυτά πρέπει να έχουν μόνο πρόσκαιρο, έκτακτο χαρακτήρα

Με βάση τα παραπάνω, ένα είναι σίγουρο: Οταν βγούμε από την καραντίνα, οι επιπτώσεις των μέτρων στα μορφωτικά και τα εργασιακά δικαιώματα θα είναι εδώ, παρούσες και πιεστικές.

Για εμάς, τους διδάσκοντες, τους φοιτητές, πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να έχουν μόνο πρόσκαιρο, έκτακτο χαρακτήρα. Δεν θα δεχτούμε να υποκαταστήσουν τη ζωντανή εκπαίδευση και την, αναντικατάστατη για την αποτελεσματική μετάδοση της γνώσης, επαφή διδάσκοντος - φοιτητή. Δεν θα δεχτούμε να καταργήσουν την, απαραίτητη για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας, συλλογικότητα της φοιτητικής ζωής. Δεν θα επιτρέψουμε να χτυπήσουν μέσα από την εξ αποστάσεως εκπαίδευση τις κοινωνικές πτυχές της φοιτητικής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένης και της οργανωμένης, συλλογικής φοιτητικής δράσης και παρέμβασης.

Επισημαίνουμε ξανά ότι το πρόβλημα δεν είναι το εργαλείο. Το πρόβλημα είναι το ποιος κατέχει το εργαλείο και γιατί το χρησιμοποιεί.

Το ΚΚΕ καλεί όλους τους πανεπιστημιακούς δασκάλους, τους επιστήμονες, τους φοιτητές να συμπορευτούν μαζί του για να υπερασπιστούν το δημόσιο χαρακτήρα του πανεπιστημίου τόσο στις σημερινές ιδιαίτερες συνθήκες όσο και μετά την επιστροφή στην «κανονικότητα», όπου όλα τριγύρω θα μοιάζουν ίδια αλλά όλα θα έχουν αλλάξει. Να συμπορευτούν μαζί του για να διεκδικήσουν ένα σύγχρονο, πραγματικά δωρεάν και δημόσιο πανεπιστήμιο, που θα αξιοποιεί τα τεχνολογικά επιτεύγματα για να παράγει υψηλά ειδικευμένο επιστημονικό δυναμικό και νέα γνώση στην υπηρεσία των κοινωνικών αναγκών. Να συμπορευτούν μαζί του για να οικοδομήσουν το μόνο σύστημα που μπορεί να εγγυηθεί ένα τέτοιο πανεπιστήμιο, τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.


Αφροδίτη ΚΤΕΝΑ
Καθηγήτρια στο Γενικό Τμήμα του ΕΚΠΑ

Το ΚΚΕ στηρίζει τα δίκαια αιτήματα

Το ΚΚΕ στηρίζει τα δίκαια αιτήματα του οργανωμένου ριζοσπαστικού αγροτικού κινήματος και καλεί τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους να αγωνιστούν και να διεκδικήσουν μεταξύ άλλων:

  • Κάλυψη από το κράτος του χαμένου εισοδήματος των αγροτοκτηνοτρόφων των κλάδων που έχουν πληγεί και έκτακτο επίδομα για τους παραγωγούς που νοσούν ή αναγκάζονται να παραμείνουν στο σπίτι για τις ανάγκες παιδιών ή ηλικιωμένων.
  • Διοχέτευση της εγχώριας παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος στη μεταποίηση, αμνοεριφίων, αυγών και ευπαθών προϊόντων στη λαϊκή κατανάλωση, χωρίς την κερδοσκοπία των διαφόρων μεσαζόντων, σε προσιτές τιμές που να εγγυώνται στους παραγωγούς ένα εισόδημα επιβίωσης.
  • Προστασία των παραγωγών με αναστολή χρεών και κάθε μέτρου αναγκαστικής είσπραξης, αναστολή διακοπών ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών τους από το κράτος, για όσο διάστημα διαρκέσει η κρίση, δωρεάν χορήγηση ζωοτροφών στις αποκλεισμένες περιοχές.
  • Καταβολή στο 100% των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ του έτους 2019, κατάργηση του ΦΠΑ σε μέσα και εφόδια, είδη πρώτης ανάγκης, μείωση της τιμής του αγροτικού ρεύματος και χορήγηση αφορολόγητου πετρελαίου.
ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ
Εκτεθειμένοι απέναντι στην πανδημία του κορονοϊού και την αντιλαϊκή πολιτική

Eurokinissi

Στη μάχη της επιβίωσης που δίνουν οι βιοπαλαιστές αγρότες και κτηνοτρόφοι, παλεύοντας ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόζουν διαχρονικά οι κυβερνήσεις, με πυξίδα τις κατευθύνσεις της ΚΑΠ της ΕΕ και τις αξιώσεις του μεγάλου κεφαλαίου, η πανδημία του κορονοϊού ήρθε να προσθέσει νέα πλήγματα, όπως και στον υπόλοιπο λαό.

Τεράστιες ελλείψεις στο δημόσιο σύστημα Υγείας στην πόλη και την ύπαιθρο

Στις συνθήκες αυτές αναδεικνύεται ακόμα πιο έντονα η διαχρονική γύμνια των δημόσιων δομών Υγείας και ειδικότερα των Κέντρων Υγείας στα χωριά, ως συνέπεια της αντιλαϊκής πολιτικής που υλοποίησαν διαδοχικά όλες οι κυβερνήσεις, για την εμπορευματοποίηση της Υγείας και τη διασφάλιση των ματωμένων πλεονασμάτων.

Οι μεγάλες ελλείψεις υγειονομικού προσωπικού, μέσων και αναλώσιμων υλικών είναι αποτέλεσμα ακριβώς αυτής της πολιτικής, της λογικής «κόστους - οφέλους», που πετσοκόβει την κρατική χρηματοδότηση και τις λαϊκές ανάγκες για να θωρακίσει τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων.

Ενδεικτικά, το επιχειρησιακό σχέδιο της 5ης ΥΠΕ για την επιδημία του κορονοϊού, σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, την Ανατολική Στερεά και την Εύβοια, περιοχές όπου ζουν χιλιάδες αγροτοκτηνοτρόφοι, προβλέπει μόνο 15 κλίνες ΜΕΘ για βαρέως πάσχοντες από τον κορονοϊό.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση αντί να προχωρήσει άμεσα σε μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στις δημόσιες μονάδες Υγείας, να ενισχύσει τις δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, να επιτάξει τον ιδιωτικό τομέα Υγείας, διαχειρίζεται την πανδημία με μπαλώματα, με μετακινήσεις προσωπικού που ανοίγουν νέες επικίνδυνες τρύπες, όπως συμβαίνει με την κυβερνητική απόφαση για αναστολή της λειτουργίας Περιφερειακών Αγροτικών Ιατρείων, γεγονός που αφήνει το λαό ακόμα πιο εκτεθειμένο σε ό,τι αφορά την προστασία της υγείας και της ζωής του.

Σοβαρά προβλήματα για τους βιοπαλαιστές παραγωγούς με συνέπειες για όλο το λαό

Στο πλαίσιο των μέτρων περιορισμού της διασποράς του νέου κορονοϊού, τα μέτρα στη λειτουργία των λαϊκών αγορών και στην κυκλοφορία των παραγωγών, η αναστολή δραστηριότητας του επισιτιστικού - τουριστικού κλάδου κ.ά., έχουν ως αποτέλεσμα να μην απορροφάται ένα σημαντικό μέρος της παραγωγής, ιδιαίτερα των οπωροκηπευτικών, των κηπευτικών στα θερμοκήπια, των φρούτων εποχής. Σημαντικό τμήμα αυτής της παραγωγής οδηγείται στις χωματερές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους παραγωγούς, οι οποίοι έχουν κάνει τεράστια έξοδα για να παράγουν προκειμένου να μπορέσουν να ζήσουν τις οικογένειές τους. Οι ποσότητες που απορροφούνται δίνονται σε τιμές κόστους, την ίδια ώρα όμως οι μεγαλέμποροι και οι μεσάζοντες δεν χάνουν την ευκαιρία σε αυτές τις συνθήκες να κερδοσκοπήσουν, συμπιέζοντας τις τιμές παραγωγού, αλλά και εκτοξεύοντας ταυτόχρονα τις τιμές για τον καταναλωτή. Για παράδειγμα, η ντομάτα, με τιμή παραγωγού 20 λεπτά το κιλό, ξεπερνά το 1,50 ευρώ στα ράφια των σούπερ μάρκετ!

Αν συνεχιστεί η παραπάνω κατάσταση, οι συνέπειες θα είναι δραματικές τόσο για την επιβίωση των βιοπαλαιστών αγροτοκτηνοτρόφων όσο και για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών του λαού.

Παραγωγοί από τους Γαργαλιάνους και τα Φιλιατρά αναφέρουν στον «Ριζοσπάστη» ότι πετιούνται μεγάλες ποσότητες ντομάτας από τα θερμοκήπια, μικροί παραγωγοί δεν ξέρουν αν πρέπει να φυτέψουν ζαρζαβατικά για το καλοκαίρι, έχουν ήδη ακυρώσει παραγγελίες. Μάλιστα, σημειώνουν πως μπορεί τώρα να υπάρχει μια σχετική επάρκεια στην επαρχία, ωστόσο επειδή η καρποφορία για κάποια προϊόντα θέλει 4 - 5 μήνες, με τα θερμοκήπια να παραμένουν κλειστά, ενδέχεται να παρατηρηθούν προβλήματα από το Σεπτέμβρη.

Οι κτηνοτρόφοι που δούλευαν όλο το χρόνο για να πουλήσουν τα αμνοερίφιά τους το Πάσχα βλέπουν να μένουν απούλητα, ενώ μια μικρή ποσότητα που φτάνει στην αγορά την αγοράζουν οι μεγαλέμποροι με τιμές πεσμένες κατά 35% σε σχέση με πέρσι. Οπως μας λέει ο Θανάσης Ασπρουλάκης, πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Φθιώτιδας, «ελάχιστα ζώα έχουν δοθεί μέχρι τώρα και αυτά σε εξευτελιστική τιμή, που κυμαίνεται από 3,6 έως 4 ευρώ το κιλό, η οποία δεν καλύπτει ούτε το κόστος παραγωγής που είναι περίπου 5 ευρώ το κιλό. Οδηγούμαστε στην καταστροφή, χρωστάμε ζωοτροφές στους αγρότες και δεν ξέρουμε πώς θα ταΐζουμε τα ζώα». Σημειώνει μάλιστα ότι «το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής στη Φθιώτιδα κατευθυνόταν στην αγορά της Αθήνας, με τους εμπόρους να αρνούνται να πάρουν τα ζώα ακόμη και σε αυτήν τη χαμηλή τιμή, καθώς οι κρεοπώλες στην Αθήνα είναι επιφυλακτικοί στις παραγγελίες, μη γνωρίζοντας αν οι ίδιοι θα μπορέσουν να τα διαθέσουν στην αγορά».

Αντίστοιχα προβλήματα αναδεικνύει και ο Σπύρος Κουτρούμπας, κτηνοτρόφος και κρεοπώλης στα Καστέλλια Φωκίδας:«Από τη στιγμή που έχει απαγορευτεί η μετακίνηση από τα μεγάλα αστικά κέντρα προς τα χωριά, έχει μειωθεί κατακόρυφα και η δυνατότητα διάθεσης των ζώων. Στα χωριά μένουν κυρίως ηλικιωμένοι οι οποίοι αγοράζουν συνήθως μικρές ποσότητες κρέατος. Αρκετά ζώα από την ευρύτερη περιοχή κατευθύνονταν προς το εξωτερικό και κυρίως προς Ιταλία και Ισπανία για το Πάσχα των Καθολικών, κάτι που όμως φέτος δεν έγινε, εξαιτίας της τραγικής κατάστασης με τον κορονοϊό που επικρατεί και σε αυτές τις χώρες».

Ιδια είναι η εικόνα με το γάλα, όπου οι μεγαλέμποροι, εκτός από τη μείωση στην τιμή του, περιόρισαν την απορρόφηση κατά 35%, φέρνοντας σε απόγνωση τους γαλακτοπαραγωγούς.

Σε δεινή θέση βρίσκονται και οι παραγωγοί που βγαίνουν στις λαϊκές αγορές. Ο τζίρος στους πάγκους τους έχει υποστεί μία μείωση του 60%, αφού πολλοί δήμοι τις έχουν κλείσει, ενώ ακόμα και με την τελευταία ΚΥΑ δεν εξασφαλίζεται ουσιαστικά η άδεια μετακίνησης ανάμεσα στις περιφέρειες, καθώς τίθενται μια σειρά αυστηρών περιορισμών.

Μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι μελισσοκόμοι, ιδίως την τρέχουσα περίοδο της άνοιξης, αφού δεν μπορούν να μετακινηθούν σε περιοχές παραγωγής εκτός νομού ή περιφέρειας και ανά ομάδες, όπως απαιτείται για τη διαδικασία επίβλεψης.

Δυο μέτρα και δυο σταθμά από την κυβέρνηση...

Οπως φάνηκε και την Τετάρτη, από την απάντηση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης στην Επίκαιρη Ερώτηση που κατέθεσε το ΚΚΕ ζητώντας λήψη συγκεκριμένων μέτρων στήριξης των βιοπαλαιστών αγροτοκτηνοτρόφων, η κυβέρνηση συνεχίζει προκλητικά να κινείται με δυο μέτρα και δυο σταθμά.

Ετσι, ενώ δηλώνει πως δεν μπορούν να γίνουν «οριζόντιες παρεμβάσεις» συνολικά στον αγροτικό τομέα και δίνει κάποια ψίχουλα στη μεγάλη πλειοψηφία των αγροτοκτηνοτρόφων, την ίδια ώρα ανακοινώνει δισεκατομμύρια ευρώ, μέσω άμεσων και έμμεσων ενισχύσεων, για τους χονδρέμπορους τροφίμων και βιομηχάνους, όπως οι εκκοκκιστές, οι ζυθοποιοί, οι βιομήχανοι του παγωτού και οι ποτοβιομήχανοι, τα μονοπώλια της ιχθυοκαλλιέργειας (ουσιαστικά πρόκειται για έναν επιχειρηματικό όμιλο), για να σωθούν τα κέρδη τους.

Μάλιστα, οι αγροτοκτηνοτρόφοι είδαν τις προηγούμενες μέρες με έκπληξη το γεγονός ότι ούτε η μείωση 25% στην εφάπαξ καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών δεν ισχύει γι' αυτούς.

Οπως σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων, «επάξια ο κ. Βορίδης κερδίζει τον τίτλο του υπουργού των επιχειρηματιών και όχι των αγροτών και κτηνοτρόφων».

Το οργανωμένο ριζοσπαστικό αγροτικό κίνημα σε εγρήγορση

Από την πρώτη στιγμή, οι Αγροτικοί Σύλλογοι, οι Ομοσπονδίες που συσπειρώνονται στην Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων κάλεσαν τους βιοπαλαιστές αγρότες και κτηνοτρόφους σε εγρήγορση και οργανωμένη διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων τους. Κατέθεσαν μια σειρά από αιτήματα και συγκεκριμένες προτάσεις τόσο για την προστασία της υγείας του λαού όσο και για την αναγκαία οικονομική στήριξη για τη σημερινή και αυριανή επιβίωσή τους. Σε αυτό το πλαίσιο στήριξαν τις κατά τόπους κινητοποιήσεις που έγιναν τη μέρα πανελλαδικής δράσης για την Υγεία στις 7/4.

Οι βιοπαλαιστές αγρότες και κτηνοτρόφοι, που μαζί με τους εργαζόμενους πλήρωσαν την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, μπορούν να δουν πιο καθαρά τα αδιέξοδα του συστήματος που υπηρετούν τα κόμματα του κεφαλαίου. Εχουν την πείρα για να δουν ότι οι κυβερνήσεις εμφανίζονται πολύ αποτελεσματικές όταν είναι να χτυπήσουν το εργατικό - λαϊκό κίνημα, να εμποδίσουν τα μπλόκα, να στείλουν αγωνιστές στα δικαστήρια, όπως και να δώσουν «ζεστό» χρήμα στο κεφάλαιο... Την ίδια στιγμή είναι «αναποτελεσματικές», «ανίκανες» να προστατέψουν το λαό από έκτακτες καταστάσεις και καταστροφές, ακριβώς γιατί η προστασία αυτή δεν μπορεί να συμβαδίσει με την πολιτική ολόπλευρης στήριξης του μεγάλου κεφαλαίου.

Γι' αυτό, απέναντι στο «σιωπητήριο» που επιχειρούν να επιβάλουν η κυβέρνηση και όλα τα επιτελεία του κεφαλαίου με πρόσχημα την πανδημία, τώρα ακριβώς είναι η ώρα του συλλογικού αγώνα με κάθε πρόσφορο τρόπο, σε κοινή δράση με την εργατική τάξη, τους αυτοαπασχολούμενους, για να διεκδικήσουν την ανακούφιση όσων πλήττονται με μέτρα προστασίας και ταυτόχρονα να δυναμώσει ο αγώνας που θα βάζει στο στόχαστρο την πραγματική αιτία, την ανάπτυξη με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος, το αστικό κράτος και τις κυβερνήσεις που το στηρίζουν.


Γ. Π.

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΗ ΛΑΡΚΟ
Ετοιμάζουν νέες κινητοποιήσεις ενάντια στο σχέδιο - «τσεκούρι»

Με δυναμικές κινητοποιήσεις ετοιμάζονται να απαντήσουν οι εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ στις αντεργατικές μεθοδεύσεις της κυβέρνησης και στο σχέδιο που τους ανακοίνωσε ο ειδικός εκκαθαριστής για οριζόντιο πετσόκομμα μισθών, κατάργηση Δώρων και επιδομάτων και παραπομπή των αποζημιώσεων των συνταξιοδοτούμενων στη λίστα πιστωτών.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Σωματείου Εργαζομένων στο εργοστάσιο της Λάρυμνας καλεί σε Γενική Συνέλευση το μεσημέρι της Τετάρτης 15/4, με πρόταση για δυναμικές κινητοποιήσεις, η οποία θα προσδιοριστεί πιο συγκεκριμένα σε νέα συνεδρίαση του ΔΣ την προηγούμενη μέρα.

Τις τελευταίες εξελίξεις θα συζητήσει και το ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ στα μεταλλεία της Εύβοιας, σε συνεδρίαση που θα γίνει τη Δευτέρα.

«Την ώρα που η κυβέρνηση δίνει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, στη ΛΑΡΚΟ προχωρά ακάθεκτη στην εξόντωση των εργατών και στη διάλυση της εταιρείας», τονίζει στον «Ριζοσπάστη» ο Παναγιώτης Πολίτης, πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Φθιώτιδας και μέλος του ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων στο εργοστάσιο της Λάρυμνας.

Και προσθέτει: «Μετά τα όσα μας ανακοίνωσε ο ειδικός εκκαθαριστής για οριζόντιο πετσόκομμα μισθών και κατάργηση Δώρων και επιδομάτων, καταρρέουν και οι προσπάθειες της κυβέρνησης να προωθήσει τους σχεδιασμούς της διασπώντας την ενότητα των εργαζομένων, χωρίζοντάς τους σε παλιούς - νέους, εργοστάσιο - μεταλλεία, παραγωγικές μονάδες - γραφεία».

«Οι εργαζόμενοι», ξεκαθαρίζει, «είμαστε αποφασισμένοι να απαντήσουμε με ενότητα και δυναμικά απέναντι στους αντεργατικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Θα πάρουμε τις αποφάσεις μας σε Γενικές Συνελεύσεις και θα συνεχίσουμε τον αγώνα που ξεκινήσαμε με βάση το πλαίσιο των αιτημάτων που έχουμε ήδη αποφασίσει. Ο αγώνας μας σε αυτές τις συνθήκες αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία καθώς στην ίδια κατάσταση με μας βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι σε ολόκληρη τη χώρα, που βρίσκονται αντιμέτωποι με απολύσεις, εκ περιτροπής εργασία και απληρωσιά, με όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο που ενισχύει η κυβέρνηση με αφορμή την επιδημία του κορονοϊού. Την ίδια ώρα, μάλιστα, η κυβέρνηση αφήνει τους εργαζόμενους εκτεθειμένους απέναντι στον κορονοϊό στους χώρους δουλειάς, σε συνθήκες συνωστισμού, χωρίς μέτρα προστασίας, όπως συμβαίνει και στη ΛΑΡΚΟ, όπου δεν έχει ληφθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο για την προστασία μας».

«Τώρα είναι η στιγμή να απλωθεί ολόπλευρα η αλληλεγγύη ανάμεσα στους εργαζόμενους ολόκληρης της χώρας. Μια πλατιά λαϊκή αλληλεγγύη που εκφράστηκε στις προηγούμενες κινητοποιήσεις της ΛΑΡΚΟ και αποτελεί παρακαταθήκη για μας», τονίζει ο Π. Πολίτης, σημειώνοντας παράλληλα ότι «δεν υπάρχουν περιθώρια για αναμονή και εφησυχασμό, τώρα θα πρέπει να μπούμε στη μάχη για την ανατροπή της σαρωτικής αντεργατικής πολιτικής, που δεν αφορά μόνο τη ΛΑΡΚΟ αλλά το σύνολο των εργαζομένων, οι οποίοι με αφορμή τον κορονοϊό καλούνται να πληρώσουν και την επερχόμενη καπιταλιστική οικονομική κρίση».

Το σχέδιο του «τσεκουρώματος»

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο ειδικός εκκαθαριστής στους εκπροσώπους των ΔΣ των Σωματείων Εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ, το σχέδιο περικοπών για τη μείωση του μισθολογικού κόστους κατά 25% περιλαμβάνει κατάργηση των Δώρων Πάσχα και Χριστουγέννων (ενδέχεται αντί για Δώρο Πάσχα να δοθούν τα χρήματα που έχουν παρακρατηθεί από τους εργαζόμενους από Δεκέμβρη μέχρι Φλεβάρη), κατάργηση του επιδόματος αδείας και του πριμ παραγωγής στο σύνολο των εργαζομένων, καθώς και κάθε άλλης παροχής για τους εργαζόμενους, όπως το συνταξιοδοτικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο.

Επίσης, προβλέπεται ο διαχωρισμός των εργαζομένων σε τέσσερις κατηγορίες, ανάλογα με το βασικό μισθό και την ειδικότητα. Σε κάθε κατηγορία θα επιβληθεί ποσοστιαία μείωση αποδοχών. Ο ειδικός εκκαθαριστής δεν προσδιόρισε τα ποσοστά ανά κατηγορία, ωστόσο επισήμανε ότι η μείωση θα αφορά την πλειοψηφία των εργαζομένων και ότι γίνεται προσπάθεια να εξαιρεθούν οι εργαζόμενοι που ήδη αμείβονται με μόλις 700 ευρώ το μήνα.

Για τους εργαζόμενους που βγήκαν στη σύνταξη πριν βγει η ΛΑΡΚΟ σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης και δεν έχουν λάβει τις αποζημιώσεις (εφάπαξ), το σχέδιο του ειδικού εκκαθαριστή προβλέπει την ένταξη των αποζημιώσεων στη λίστα πιστωτών μαζί με Δημόσιο, ΔΕΗ, τράπεζες και προμηθευτές, οι οποίοι διεκδικούν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Στην ίδια λίστα θα ενταχθούν και οι αποζημιώσεις όσων βγαίνουν στη σύνταξη μετά τις 27/2, οι οποίες θα υπολογιστούν με το νέο μισθολόγιο και τις περικοπές.

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΤΑΧΥΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Αύξηση τζίρου για την εργοδοσία, εντατικοποίηση και ελλιπή μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους

Το κλείσιμο των εμπορικών καταστημάτων πολλών κλάδων του λιανεμπορίου, στο πλαίσιο των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, έχουν οδηγήσει στην ιλιγγιώδη αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου, με συνέπεια τη μεγάλη αύξηση εργασιών και στις εταιρείες ταχυμεταφορών.

Οπως συμβαίνει και σε άλλους κλάδους με αντίστοιχη αύξηση εργασιών (αλυσίδες σούπερ μάρκετ, Φάρμακο κ.ά.), και οι εργαζόμενοι στις ταχυμεταφορές βλέπουν την εργοδοσία να προσπαθεί «να βγάλει από τη μύγα ξίγκι» σε βάρος τους, με «απογείωση» της εντατικοποίησης, αλλά και με ελλιπή μέτρα για την προστασία της υγείας τους. Αναγκασμένοι να έρχονται σε καθημερινή επαφή με χιλιάδες αντικείμενα και ανθρώπους, κινδυνεύουν να αρρωστήσουν οι ίδιοι, αλλά και να είναι ταυτόχρονα φορείς μετάδοσης του κορονοϊού.

Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει το κλαδικό Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Ταχυδρομείων - Ταχυμεταφορών νομού Αττικής (ΣΕΤΤΑ): «Αν αναλογιστεί κανείς ένα αντικείμενο, ανεξαρτήτως μεγέθους και βάρους, πόσα χέρια αλλάζει από τον αποστολέα στον παραλήπτη, σε πόσους χώρους εναποθέτεται, εύκολα αναλογίζεται τον υπαρκτό κίνδυνο που υπάρχει, ο οποίος είναι πολλαπλάσιος όταν συνυπολογίσουμε ότι μπορεί χιλιάδες συμπολίτες μας να είναι φορείς του κορονοϊού, και λόγω της ανυπαρξίας και των ελλείψεων του συστήματος Υγείας, δεν έχουν κάνει το τεστ για να γίνει η διάγνωση, ακόμη και αν έχουν ορισμένα από τα συμπτώματα, αν δεν έχουν να πληρώσουν 100 και 200 ευρώ για να εξεταστούν σε ιδιωτικό εργαστήριο».

Χαρακτηριστική είναι και η καταγγελία του ΣΕΤΤΑ για το γεγονός ότι η ACS, εν μέσω πανδημίας, «ανακοίνωσε αυξήσεις στα τιμολόγια, εκμεταλλευόμενη την ανάγκη που προκύπτει σε αυτήν τη δύσκολη κατάσταση», τις οποίες «αναγκάστηκε και πήρε πίσω λόγω της δημοσιότητας που πήρε το θέμα, υπό τον φόβο να δυσφημιστεί η εταιρεία και ο πρόεδρος του ΣΕΒ, που είναι ιδιοκτήτης».

Μέλη της διοίκησης του ΣΕΤΤΑ και εργαζόμενοι σε εταιρείες ταχυμεταφορών, μιλώντας στον «Ριζοσπάστη», αναδεικνύουν επίσης την εντατικοποίηση της εργασίας.

«Η εντατικοποίηση έχει χτυπήσει κόκκινο», μας λέει εργαζόμενος. «Ο όγκος εργασίας έχει ανέβει στα ύψη. Είναι σαν να δουλεύουμε Black Friday, Χριστούγεννα και Πάσχα μαζί!».

Την ίδια ώρα, η εργοδοσία προσπαθεί με διάφορους τρόπους να διαχειριστεί σε βάρος των εργαζομένων αυτόν τον πολύ αυξημένο όγκο δουλειάς. Στα κεντρικά γραφεία της ACS έχουν να γίνουν προσλήψεις οδηγών πάνω από δέκα χρόνια. Αυτήν τη στιγμή απασχολούνται περίπου 30 οδηγοί, στους οποίους η εργοδοσία «ζήτησε» να δουλεύουν και τα Σαββατοκύριακα χωρίς ρεπό. Συνολικά η εργοδοσία πιέζει τους εργαζόμενους του κλάδου να κάνουν υπερωρίες, να δουλεύουν τα Σαββατοκύριακα, για να βγάλουν πιο πολλή δουλειά στον ίδιο χρόνο. Συχνά εξάλλου συναντιέται και το φαινόμενο της ανασφάλιστης εργασίας, το οποίο μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες για τους εργαζόμενους, ιδιαίτερα για τους διανομείς με μοτοσικλέτες.

Ελλιπή μέτρα προστασίας των εργαζομένων - Τεράστιες ουρές πελατών στα καταστήματα

Σε ό,τι αφορά τα μέτρα προστασίας, εκτός όσων αναφέρθηκαν και παραπάνω, είναι ένα επιπλέον ερώτημα αν και πόσο συχνά απολυμαίνονται οι υποδομές και τα οχήματα. Επίσης, στο χώρο διαλογής οι εργαζόμενοι είναι αναγκασμένοι να βρίσκονται σε διαρκή κίνηση, λόγω του αντικειμένου εργασίας, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να τηρήσουν τις προβλεπόμενες αποστάσεις για την προστασία της υγείας τους.

Ενα άλλο παράδειγμα έρχεται από την εταιρεία «Γενική Ταχυδρομική», όπου σύμφωνα και με καταγγελία του επιχειρησιακού σωματείου (ΣΕΓΕΤΑ), η εργοδοσία μετά τα μέσα Μάρτη ενημέρωσε τους εργαζόμενους ότι στην αγορά υπάρχει έλλειψη μέσων ατομικής προστασίας (γάντια, μάσκες, αντισηπτικά) και για αυτό θα τους δώσει μια συσκευασία με υγρό σαπούνι χεριών, ρολό χαρτί και μια φιάλη ενός λίτρου νερό για να πλένουν τα χέρια τους σε τακτά χρονικά διαστήματα!

Ακόμα ένα ζήτημα είναι οι τεράστιες ουρές πελατών που δημιουργούνται σε καταστήματα των εταιρειών αυτών, καθώς πολλές φορές, αδυνατώντας οι ίδιες να παραδώσουν τα αντικείμενα, καλούν τους πελάτες να τα παραλάβουν από τα καταστήματα.

Η σημερινή κατάσταση βέβαια έρχεται να προστεθεί στα ήδη τσακισμένα δικαιώματα των εργαζομένων. Για παράδειγμα, αρκετοί από τους οδηγούς δεν εντάσσονται στα ΒΑΕ, ως αποτέλεσμα των αντεργατικών νόμων που άλλαξαν τους όρους ένταξης σε αυτά.

Αιτήματα που απαντούν στις ανάγκες των εργαζομένων

Απέναντι στην κατάσταση αυτή, το ΣΕΤΤΑ προβάλλει αιτήματα που απαντούν στις ανάγκες των εργαζομένων.

Διεκδικεί: Αμεσες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού με πλήρη δικαιώματα. Συγκρότηση μεικτών υγειονομικών επιτροπών ανά εταιρεία στις οποίες θα συμμετέχουν οι Επιτροπές εργαζομένων (ΕΥΑΕ) και εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Η παράδοση των αποστολών να γίνεται εκτός του χώρου του πελάτη, στο πεζοδρόμιο.

Σε διαφορετική περίπτωση, καλεί τις αρμόδιες αρχές να επιληφθούν του θέματος, εφαρμόζοντας όσα ορίζει ο νόμος σχετικά με τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού, εξυπηρέτηση κατά προτεραιότητα των αποστολών άμεσης ανάγκης όπως φάρμακα, τακτική απολύμανση όλων των κτιρίων, ειδικοί χώροι απολύμανσης (παραβάν απολύμανσης) κατά την είσοδο και έξοδο των εργαζομένων από τους χώρους δουλειάς κ.ά.

Διανομείς Courier Νομού Ηρακλείου

Στις άθλιες συνθήκες μέσα στις οποίες είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν οι εργαζόμενοι του κλάδου αναφέρεται σε επιστολή της προς το υπουργείο Εργασίας και η Επιτροπή Διανομέων Courier νομού Ηρακλείου, απαιτώντας να ληφθούν μέτρα.

Η Επιτροπή καταγγέλλει ανύπαρκτα μέτρα προστασίας, εργασία 10 και 12 ωρών, μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας, απλήρωτες υπερωρίες, ανασφάλιστη ή μισοασφαλισμένη εργασία, εντατικοποίηση. Ακόμα καταγγέλλει μειώσεις μισθών με πρόσχημα την κρίση, εργοδότες που λένε στους εργαζόμενους να «βάλουν πλάτη για το καλό της επιχείρησης», όπως και ότι σημασία δεν έχει το μεροκάματο αλλά τα φιλοδωρήματα!

Η Επιτροπή απαιτεί να δοθεί το επίδομα των 800 ευρώ και σε όσους συνεχίζουν να δουλεύουν, αναστολή χρεών σε τράπεζες, εφορία, πληρωμές παγίων, όχι στις μειώσεις μισθών, μέτρα για την προστασία της υγείας κ.ά.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ