Το πρώτο κείμενο των Θέσεων της ΚΕ για το 21ο Συνέδριο αποτελεί μια πολύ σημαντική συμβολή για όλους τους κομμουνιστές. Στη βάση επεξεργασιών που συλλογικά έχουμε κατακτήσει όλα αυτά τα χρόνια, πάνω στους δεσμούς με την εργατική τάξη και το λαό, που με τη δράση των κομμουνιστών ανανεώνονται, προκύπτει πολύτιμη πείρα. Πείρα που πρέπει να μελετηθεί, να αφομοιωθεί.

Αυτά τα χρόνια αποδείχτηκε ότι το να ξεκινά η καθοδήγηση και η δράση από τη στρατηγική είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό καθήκον. Δεν υπάρχουν συνταγές έτοιμες, χρειάζεται οι κινήσεις μας να είναι μελετημένες, συλλογικά επεξεργασμένες, πατώντας πάνω στη γνώση του χώρου που κάθε Κομματική Οργάνωση δουλεύει, δρα.

Αυτά τα χρόνια οι Οργανώσεις του Κόμματος στην Αττική, κλαδικές και εδαφικές, έκαναν πολλή δουλειά στο μέτωπο της δουλειάς μας στο λιμάνι του Πειραιά. Τι κίνδυνοι υπήρχαν πολύ επιγραμματικά και χωρίς φιλοδοξία σε ένα σύντομο άρθρο να ενσωματωθεί όλη η πείρα των Οργανώσεων:

Ο κίνδυνος να επιδράσει πάνω μας το αίτημα για δημόσιο λιμάνι. Αυτό το αίτημα έμπαινε από τις άλλες δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας και του οπορτουνισμού, με βάση και τη δρομολογημένη εξέλιξη για πώληση του πλειοψηφικού πακέτου του ΟΛΠ στο κινεζικό μονοπώλιο της COSCO. Και σίγουρα η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού επέφερε αλλαγές προς το χειρότερο για την εργατική τάξη και το λαό της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά (χτύπημα στις εργασιακές σχέσεις και τις ΣΣΕ, επιβάρυνση περιβάλλοντος κ.λπ.).

Ομως και επί δημόσιου ΟΛΠ το λιμάνι για ποιον δούλευε; Δεν είχε ο ΟΛΠ ως κριτήριο την κερδοφορία των εφοπλιστών; Δεν χτυπιόντουσαν τα εργασιακά δικαιώματα; Δεν στοίχιζε η ανυπαρξία μέτρων υγείας και ασφάλειας ζωές εργατών; Δεν υπήρχαν τα «καζάνια του θανάτου» στις γειτονιές του Περάματος και της Δραπετσώνας;

Αντικειμενικά έμπαινε το θέμα ότι δεν μπορούσαμε να πούμε «όχι στην ιδιωτικοποίηση» σκέτο, να συμμετέχουμε στην πάλη για «δημόσιο λιμάνι». Χώρια που πάντα υπήρχε και υπάρχει στο μυαλό μας ότι η διαπάλη των μονοπωλιακών συμφερόντων για κρίσιμες υποδομές, όπως το λιμάνι του Πειραιά, έχει και διεθνείς διαστάσεις. Αντικειμενικά έπρεπε στη γραμμή μας να υπάρχει μέτωπο στις μερίδες του κεφαλαίου, που συγκρούονταν, που έφτιαχναν μέχρι και δημοτικούς συνδυασμούς για να είναι ακόμα πιο άμεσα στα πράγματα, αλλά και οι όροι κάτω από τους οποίους θα μπορούν τέτοιες κρίσιμες υποδομές να είναι στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών. Να το πούμε διαφορετικά: Αν λέγαμε «δημόσιο λιμάνι» σκέτο, στις σημερινές συνθήκες εξουσίας του κεφαλαίου, πρακτικά, «άθελά μας, θα καλλιεργούσαμε αντιλήψεις ότι μπορεί να υπάρξουν και λύσεις - νησίδες σοσιαλιστικές μέσα στον καπιταλισμό» (αναφορά από τη θ. 10, 1o κείμενο).

Σωστά, με συλλογικό τρόπο, με βοήθεια από την καθοδήγηση των παραπάνω Οργάνων, και με διατομεακή συνεργασία έγινε επεξεργασία πλαισίου πάλης και δράσης. Στοιχείο πολύ σημαντικό που μας βοήθησε.

Αποδείχτηκε ακόμα ότι δεν αρκεί μια συζήτηση. Χρειάζεται να παρακολουθούνται οι εξελίξεις, να παίρνονται μέτρα βελτίωσης του πλαισίου πάλης. Και αυτό γιατί πρέπει να παρακολουθούνται οι μεταβολές που συμβαίνουν, η δράση των άλλων δυνάμεων, αλλά και το πώς η ζωντανή πείρα από τη δράση των Κομματικών Οργανώσεων τροφοδοτεί με νέα πείρα που πρέπει να παίρνεται υπόψη. Δηλαδή και η διαμόρφωση πλαισίου πάλης δεν είναι έργο μιας πράξης.

Ενας δεύτερος κίνδυνος που υπήρχε ήταν να παρακολουθούμε από απόσταση τη δράση των άλλων δυνάμεων, να μένουμε στη ζύμωση για μια άλλη εξουσία. Φυσικά μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν στρέβλωση της στρατηγικής μας.

Οι δυνάμεις μας, και σωστά, αντιπάλεψαν την ιδιωτικοποίηση και τις συνέπειες που φέρνει. Σήμερα, για παράδειγμα, έχουν ξηλωθεί στο λιμάνι εργασιακά δικαιώματα, έχουν επιδεινωθεί οι όροι εργασίας.

Οι κομμουνιστές, πρωτοστατώντας στο κίνημα, στη δράση των εργατικών σωματείων και άλλων μαζικών φορέων της περιοχής, ανέπτυξαν ένα πλούσιο πρόγραμμα δράσης και διεκδικήσεων για όλα τα ζητήματα που αφορούν την εργατική τάξη και την εργατική - λαϊκή οικογένεια και που σχετίζονται με το λιμάνι.

Για το θέμα των ΣΣΕ, με το Συνδικάτο Μετάλλου να καταφέρνει μια φορά να υπογράψει με σκληρή πάλη τοπική ΣΣΕ.

Για τα εργασιακά δικαιώματα σε λιμάνι, καράβια, Ζώνη.

Για τις συνθήκες υγείας και ασφάλειας, για το αίσχος των λεγόμενων «εργατικών ατυχημάτων», δράση που προσαρμόστηκε και στη διεκδίκηση αναγκαίων μέτρων με βάση την εξελισσόμενη πανδημία.

Για τα ζητήματα του περιβάλλοντος, που επιβαρύνεται από τη λειτουργία των καζανιών σε Πέραμα και Δραπετσώνα, ενώ είναι υπαρκτός και ο κίνδυνος ενός βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης, αλλά και από τα έργα που προχωρά η COSCO στην Πειραϊκή.

Για το ζήτημα του χώρου των 640 στρεμμάτων του πρώην εργοστασίου Λιπασμάτων, που διεκδικεί ο λαός της περιοχής για τις δικές του ανάγκες.

Για τα παραπάνω θέματα οι δυνάμεις μας μπήκαν μπροστά. Οργάνωσαν την πάλη σε χώρους δουλειάς και γειτονιές. Αντιπαρατέθηκαν και αντιπαρατίθενται με τις δυνάμεις του κεφαλαίου, του εργοδοτικού συνδικαλισμού, του οπορτουνισμού. Εβαλαν στο στόχαστρο μονοπωλιακούς ομίλους, εργοδοσία, κυβέρνηση, Περιφέρεια, τις δημοτικές αρχές σε όλους τους δήμους. Με όρους πρωτοβουλίας άνοιξαν τα ζητήματα, ακόμα και αν οι διαθέσεις φάνταζαν πεσμένες. Κρίσιμο στοιχείο ήταν ότι η θέση μας για το λιμάνι, το πλαίσιο πάλης, ο σχεδιασμός, συζητήθηκαν σε όλες τις εμπλεκόμενες, άμεσα ή έμμεσα, ΚΟΒ, συζητήθηκαν με τους οπαδούς μας. Κρίσιμο ήταν ότι η προσπάθεια για την κομματική οικοδόμηση στους κρίσιμους χώρους προχώρησε, αν και αποδείχτηκε ένα πάρα πολύ δύσκολο καθήκον.

Επιβεβαιώνεται δηλαδή και από την πείρα των Οργανώσεων αυτό που αναφέρεται στη θ. 30 του 1ου κειμένου: «Το κύριο ζήτημα, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία, είναι έγκαιρα να εκτιμάμε τις διαθέσεις για όποιο πρόβλημα οξύνεται, να παίρνουμε πρωτοβουλίες, γιατί όπου αφήνουμε κενό ή υπάρχει ατολμία ή έλλειψη πρωτοβουλιών, τότε η πρωτοβουλία θα εκδηλωθεί κατευθυνόμενη από δυνάμεις με προβληματικό προσανατολισμό και θα δυσκολευτεί η διαπάλη μέσα σε αυτήν. Το κύριο είναι οι δυνάμεις μας να είναι ιδεολογικά, πολιτικά, οργανωτικά θωρακισμένες με τις θέσεις μας, τη συνολικότερη στάση μας απέναντι στον οπορτουνισμό, ώστε να μην είναι ευάλωτες σε πιέσεις, αλλά και να δουλεύουν με τέτοιον τρόπο στο κίνημα, ώστε με τη στάση τους, την ιδεολογικοπολιτική διαπάλη με επιχειρήματα να καταφέρνουν στη βάση να απεγκλωβίζουν δυνάμεις από τη μέγγενη του οπορτουνισμού και των αντι-ΚΚΕ ψυχώσεων που δυνάμεις του καλλιεργούν».

Χρήσιμα συμπεράσματα προκύπτουν από τη δράση που ανέπτυξε η ΤΟ Δυτικής Θεσσαλονίκης με επίκεντρο το ζήτημα της καύσης απορριμμάτων στην τσιμεντοβιομηχανία του ομίλου «ΤΙΤΑΝ», στην Ευκαρπία. Είναι συμπεράσματα τα οποία ακουμπούν, ενισχύουν πλευρές από τις Θέσεις.

Βάση τόσο για τη διαμόρφωση των αιτημάτων μας, όσο και της γραμμής μας στο κίνημα αποτέλεσαν οι επεξεργασίες βασισμένες στους αντίστοιχους κλάδους της οικονομίας και την παρακολούθησή τους, με επίκεντρο τις εξελίξεις που συνοδεύουν την «πράσινη ανάπτυξη».

Οι κομμουνιστές που δρουν στο εργατικό - λαϊκό κίνημα από την πρώτη στιγμή απεύθυναν κάλεσμα κοινής συμπόρευσης σε άλλους φορείς και συλλόγους, ανεξαρτήτως της πολιτικής και ιδεολογικής αφετηρίας τους. Αυτό μεταφράστηκε στη συνέχεια και στη συγκρότηση της συντονιστικής επιτροπής, που μετρά πάνω από ένα χρόνο λειτουργίας. Η συγκρότηση της τελευταίας ήταν, αφενός, αποτέλεσμα της προσπάθειας της ΚΟ να αναπτύξει δεσμούς με συλλόγους και φορείς όλο το προηγούμενο διάστημα, αφετέρου των γρήγορων αντανακλαστικών που ενεργοποιήσαμε όταν προέκυψαν οι εξελίξεις.

Λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική αφετηρία των ανθρώπων που συγκροτήσαμε από κοινού τη συντονιστική επιτροπή, χωρίς να υποταχθούμε στον ιδεολογικοπολιτικό συσχετισμό των συμμετεχόντων και σε συνδυασμό με την απαραίτητη προσαρμογή, καταφέραμε γρήγορα να συγκροτήσουμε ένα πρώτο πλαίσιο πάλης. Το τελευταίο, στην αρχή του αγώνα, είχε «θολά» σημεία και αντιφάσεις, αποτελούσε αντανάκλαση του συσχετισμού δυνάμεων σε επίπεδο συντονιστικής επιτροπής. Ακόμα και σε αυτό το εμβρυακό στάδιο, όμως, κάναμε προσπάθεια να διαπεράσει στα κείμενα και στη δράση της συντονιστικής επιτροπής το δίπολο «τα κέρδη τους - η ζωή μας». Αφενός, αυτό βοήθησε στο να ανοίγουμε καλύτερα τις ανειρήνευτες κοινωνικές αντιθέσεις στον καπιταλισμό. Αφετέρου, μας έδινε τη δυνατότητα να γενικεύουμε την αντίθεση, να μη την αφήνουμε ανάμεσα στο μεμονωμένο όμιλο και τους άμεσα πληττόμενους από τη βιομηχανική δραστηριότητα. Σε κάθε βήμα μας, βάραιναν η παρατεταμένη οπισθοχώρηση του εργατικού κινήματος, ο χαμηλός βαθμός οργάνωσης και αγωνιστικής διάθεσης, τα αστικά ιδεολογήματα που συναντούσαμε.

Κρίσιμο ζήτημα διαπάλης, ως απόρροια και των παραπάνω, ήταν το κριτήριο συμμαχιών στο κίνημα. Ηταν ζήτημα το οποίο συναντήσαμε από το πρώτο διάστημα της συγκρότησης της συντονιστικής επιτροπής, καθώς στη σύνθεσή της συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, και δυνάμεις από άλλους πολιτικούς χώρους με αναφορά και στις αντίστοιχες δημοτικές παρατάξεις του δήμου. Η παρουσία τους καλλιεργούσε το κλίμα της «ενότητας όλων στο πρόβλημα χωρίς χρώματα», ότι η Τοπική Διοίκηση είναι απέναντι από τις πρακτικές του «κεντρικού κράτους».

Επομένως, το παραπάνω ζήτημα αποδείχθηκε σύνθετο, απαιτεί επίμονη δουλειά διαφώτισης δεμένη με συμπεράσματα που προκύπτουν και από τη ζωντανή πείρα που δημιουργεί ο υφιστάμενος αγώνας. Απαιτεί σχεδιασμένη αποκάλυψη του αντιπάλου, διαμόρφωση πολεμικής απέναντι στις αστικές δυνάμεις που δεν μένει σε μια ατάκα τύπου «οι ευθύνες των κυβερνήσεων είναι διαχρονικές». Διαμορφώσαμε σημειώματα που βοήθησαν στην παραπάνω κατεύθυνση, συγκροτήσαμε πολιτικά επιχειρήματα, εξειδικεύσαμε κεντρικές επεξεργασίες και αναπτύξαμε νέες, προσθέσαμε νέα στοιχεία στη διαπάλη, δεν μείναμε σε μια επιφανειακή φραστική όξυνση.

Καθοριστικό ρόλο είχε και η αυτοτελής παρουσία του Κόμματος στη διεξαγωγή της αντιπαράθεσης στο κίνημα. Η αντιπαράθεση που διεξαγάγαμε με τους εκλεγμένους μας στο Δημοτικό Συμβούλιο με αφορμή την ψήφιση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ) της Ευκαρπίας, που θεσμοθετούσε και πολεοδομικά την καρκινογόνα λειτουργία του εργοστασίου, εξυπηρέτησε την αποκάλυψη της στάσης της δημοτικής διοίκησης για το ζήτημα της καύσης. Στη συνέχεια, την αντιπαράθεση αυτή τη μεταφέραμε στο κίνημα, τα επιχειρήματά μας υιοθετήθηκαν από την πλειοψηφία της συντονιστικής επιτροπής. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα την όξυνση της αντιπαράθεσης με τις άλλες δυνάμεις, επιβεβαιώθηκε στα μάτια της επιτροπής ο λόγος που οι δυνάμεις μας διατηρούσαν σταθερό το μέτωπο απέναντι στις αστικές δυνάμεις. Ηταν η στιγμή που έσπασε το «κλίμα συμπόρευσης με όλους για να λυθεί το πρόβλημα», οι δυνάμεις του αντιπάλου αποχώρησαν από την επιτροπή επειδή το «ΚΚΕ κομματικοποιεί τους αγώνες και θέλει να τους κατευθύνει προς όφελός του». Αποδείχθηκε σωστό το ότι δεν υποχωρήσαμε από την κριτική μας στις άλλες δυνάμεις, στο όνομα μιας αμφίβολης «πλατιάς συσπείρωσης δυνάμεων».

Διαμορφώθηκαν όροι για άνοδο της ταξικής πολιτικής συνείδησης. Ο συσχετισμός σε επίπεδο συντονιστικής επιτροπής έγινε ευνοϊκότερος, γεγονός που βρήκε αντανάκλαση στη ριζοσπαστικοποίηση του πλαισίου πάλης, μπήκε πιο επιθετικά η γραμμή της κοινωνικής συμμαχίας σε ταξική κατεύθυνση, σε αντιπαράθεση με τις «λυκοσυμμαχίες» που προωθούν οι αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις στο κίνημα.

Σε κάθε περίπτωση, η αυτοτελής δουλειά του Κόμματος εκφράστηκε σε πολλά επίπεδα και μορφές, όπως μαζικές πολιτικές εξορμήσεις και περιοδείες στις γειτονιές, συσκέψεις και πλατιά συζήτηση, ανακοινώσεις και σχόλια για τις εξελίξεις, θεματικές εκδηλώσεις με προβολή των θέσεων και της πρότασης διεξόδου του Κόμματος. Ολη η παραπάνω δραστηριότητα συνέβαλε στην άνοδο της πολιτικής μας παρέμβασης.

Τα παραπάνω ζητήματα έχουν και σοβαρή οργανωτική πλευρά που δεν πρέπει να υποβαθμιστεί στο όνομα ότι «κάτι κάνουμε». Παραμένει ζητούμενο πώς ένα επεξεργασμένο σχέδιο σε επίπεδο Τομεακής Επιτροπής ή Κομματικής Ομάδας, μεταφράζεται στην παρέμβαση των ΚΟΒ παρακάτω, με τον καταμερισμό της δουλειάς, συνήθως, να συγκεντρώνεται δυσανάλογα σε ορισμένα και μόνο στελέχη. Εδώ πρέπει να σκεφτούμε καθοδηγητικά αντίστροφα απ' ό,τι συνήθως σκεφτόμαστε, και να θέσουμε τις κρίσιμες αυτές εξελίξεις ως οργανικό στοιχείο στη λειτουργία της ΚΟΒ, στο πώς εξειδικεύει ζωντανά το σχεδιασμό της με αιχμή ένα οξυμένο ζήτημα. Οποτε απλώσαμε καλύτερα τη δουλειά παρακάτω στις ΚΟΒ με ανάληψη ευθυνών από τα μέλη μας, βοήθησε στην προώθηση του σχεδιασμού αφενός και αφετέρου στην ανάδειξη συντρόφων με την πρωτοπόρα δουλειά που σήκωσαν.

Τέλος, πεδίο προβληματισμού αποτελεί η διατομεακή συνεργασία εδαφικών και κλαδικών Οργανώσεων γύρω από ένα κοινό μέτωπο πάλης με σκοπό τη διαμόρφωση, προοπτικά, όρων στρατολογίας και κομματικής οικοδόμησης. Είναι ζήτημα που απασχολεί τις Θέσεις τόσο του 1ου κειμένου όσο και του 3ου. Είναι σωστό ότι πρέπει να σπάσουν τα όποια στεγανά επιβιώνουν μεταξύ της δράσης του κομμουνιστή συνδικαλιστή στον χώρο δουλειάς και στον χώρο κατοικίας. Ως πείρα, οι κοινές συνεδριάσεις με την κατάλληλη σύνθεση των ΤΟ Δυτικής Θεσσαλονίκης και Βιομηχανίας, τα αχτίφ συνδικαλιστών μας από εργατικά σωματεία με αιχμή το ζήτημα της καύσης και ο αντίστοιχος προγραμματισμός δράσης βοηθούν στην παραπάνω κατεύθυνση.

Με όπλο τα συμπεράσματα που συγκεντρώνουμε από τη δράση μας, γινόμαστε πιο ικανοί για τους μεγάλους σκοπούς του Κόμματός μας. Ζήτω το 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ.

Το ζήτημα της παρακολούθησης και της σωστής εκτίμησης των εξελίξεων στη βάση και στο εποικοδόμημα με κριτήριο την επεξεργασμένη στρατηγική μας είναι καθοριστικής σημασίας για να μπορούμε έγκαιρα να προετοιμάζουμε τις δυνάμεις του Κόμματος, να προσανατολίζουμε ανάλογα τη δράση, να γινόμαστε πιο εύστοχοι και αποτελεσματικοί με την εξειδίκευσή της σε κάθε χώρο, κλάδο κ.λπ.

Ομως, ενώ το Κόμμα σε κεντρικό επίπεδο έγκαιρα εκτιμάει τις εξελίξεις και μια σειρά επιμέρους ζητήματα που απορρέουν από αυτές, πολλές φορές δυσκολευόμαστε και δεν καταφέρνουμε να βοηθήσουμε να γίνει συζήτηση σε βάθος και να τα ανοίξουμε ολοκληρωμένα, όπως και να τα δέσουμε με τη δράση των ΚΟΒ, με αποτέλεσμα τη λειψή προετοιμασία και εξοπλισμό των ΚΟΒ για σοβαρά ζητήματα, που αντικειμενικά ανοίγει η ίδια η ζωή και ο αντίπαλος.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Το ζήτημα της Ενέργειας. Ζήτημα που σου δίνει τη δυνατότητα να αντιπαρατεθείς με στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου. Ζήτημα που δένεται με την όξυνση των ανταγωνισμών και τον πόλεμο, με στρατηγικές επιλογές της ΕΕ και της αστικής τάξης για τη λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη» που περιλαμβάνει την απολιγνιτοποίηση, την προώθηση της παραγωγής Ενέργειας από ΑΠΕ και την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας. Δένεται με την αλλαγή χρήσης γης σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, άρα αφορά την παρέμβασή μας στους αγρότες, όπως και σε δάση και σε ορεινούς όγκους, γεγονός που αντικειμενικά σου δίνει τη δυνατότητα να ανοίξεις ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον, τα πλημμυρικά φαινόμενα κ.λπ. Δένεται επίσης με τον πακτωλό δισ. που κατευθύνονται στους ομίλους της Ενέργειας, τα πολύ υψηλά ποσοστά κερδοφορίας τους, το πανάκριβο ρεύμα που παράγουν οι ΑΠΕ και όλα αυτά μαζί με την ενεργειακή φτώχεια που βιώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά και φυσικά με το κύριο, Ενέργεια από ποιον και για ποιον.

Γνωρίζουμε επίσης, από καιρό ότι - με βάση τον στρατηγικό Περιφερειακό σχεδιασμό της αστικής τάξης - η Στερεά προορίζεται για ενεργειακός κόμβος, άρα αργά ή γρήγορα ήταν δεδομένο πως θα το βρίσκαμε μπροστά μας. Επίσης, υπήρχε και η θετική πείρα από την παρέμβασή μας σε άλλες περιοχές της Περιφέρειας όπως π.χ. στην Κάρυστο.

Κι όμως, οι όποιες αναφορές έγιναν σε άλλη Οργάνωση της περιοχής ήταν κυρίως σε επίπεδο καθοδηγητικού οργάνου, χωρίς να ανοίξει η συζήτηση σε βάθος, δεν σχεδιάστηκε αντίστοιχη συζήτηση στις ΚΟΒ για να εξοπλιστούν οι δυνάμεις μας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, όταν εμφανίστηκε πέρσι το ενδεχόμενο εγκατάστασης Αιολικών σε μια περιοχή και προέκυψε κινητοποίηση φορέων, κατοίκων κ.λπ., να είμαστε απροετοίμαστοι και η παρέμβασή μας αδύναμη.

Λίγο αργότερα, άνοιξε το ίδιο ζήτημα για άλλη περιοχή. Ημασταν πιο ψυλλιασμένοι. Μπήκαν έγκαιρα μπροστά οι δυνάμεις μας και πήραμε εμείς την πρωτοβουλία των κινήσεων, προετοιμάσαμε ψήφισμα για τη συνέλευση κατοίκων που ολοκληρωμένα αποκάλυπτε τους σχεδιασμούς και κατέληγε σε πλαίσιο πάλης υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Προετοιμάσαμε κόσμο να μιλήσει, και φάνηκε ξεκάθαρα πως με μια σχετική προετοιμασία μπορέσαμε να έχουμε τον πρώτο λόγο, να βάλουμε τη θέση μας που ακουμπούσε σε αυτό που ζούσε ο κόσμος, να προσανατολίσουμε την κουβέντα και το περιεχόμενο στο «Ενέργεια από ποιον, για ποιον» και να συσπειρώσουμε δυνάμεις σε σωστή κατεύθυνση.

Την ίδια περίπου περίοδο ήταν σε εξέλιξη κινητοποιήσεις της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας και του Αγροτικού Συλλόγου Ανθήλης για το οριζόντιο κόψιμο των συνδεδεμένων ενισχύσεων του βαμβακιού στην περιοχή. Δυναμικές, απανωτές κινητοποιήσεις, με συγκέντρωση στην πλατεία του χωριού, που είχαμε και επιτυχή έκβαση με 9 στους 10 αγρότες να παίρνουν τα χρήματα που τους οφείλονταν. Ομως, φάνηκε ότι υπήρχε σχέδιο για την συγκεκριμένη περιοχή. Πατώντας πάνω σε παθογένειες του εδάφους, ο στόχος ήταν να δημιουργηθεί μια τετελεσμένη κατάσταση υποτίμησης της παραγωγικότητας, ώστε πιο εύκολα να γίνει αλλαγή χρήσης της γης. Οι αγρότες θα συμβιβάζονταν πιο εύκολα, αφού πλέον τα χωράφια τους δεν θα δικαιούνταν ενισχύσεις και έτσι θα προχωρούσε απρόσκοπτα η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Επειδή δεν ήμασταν προετοιμασμένοι δεν καταφέραμε σε εκείνη τη φάση που ήταν και ανεβασμένες οι αγωνιστικές διαθέσεις, να ζυμώσουμε συνολικά τις θέσεις μας και στους αγρότες και μέσα στο κίνημα, να οξύνουμε τη διαπάλη με τις θέσεις του αντίπαλου. Πρέπει να πάρουμε υπόψιν ότι μεγάλο μέρος της γης που καλλιεργούν οι βιοπαλαιστές αγρότες στους οποίους απευθυνόμαστε είναι ιδιοκτησία άλλων, που δεν έχουν σχέση με την αγροτική παραγωγή και ότι πολλοί από αυτούς τους ιδιοκτήτες σε αυτή τη φάση επιλέγουν να επινοικιάσουν τη γη τους σε ενεργειακούς ομίλους για να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά. Αυτή η εξέλιξη σε συνδυασμό με το νόμο για τους Δασικούς Χάρτες που στοχεύει στην αρπαγή χιλιάδων στρεμμάτων από τους αγρότες, την αλλαγή χρήσης τους και την παράδοσή τους στους ομίλους της Ενέργειας και στο τουριστικό κεφάλαιο για επενδύσεις, διαμορφώνει όρους για συνολική μείωση της αγροτικής γης στη χώρα μας και για παραπέρα χτύπημα του αγροτικού εισοδήματος. Αρα αντικειμενικά οι βιοπαλαιστές αγρότες έχουν κάθε συμφέρον να αντιπαλέψουν τους σχεδιασμούς της αστικής τάξης και τις πολιτικές δυνάμεις που τους υπηρετούν και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αναδείξουμε ολοκληρωμένα.

Δυο λόγια για την παρέμβασή μας στην Τοπική Διοίκηση.

Δεν έχουμε καταφέρει ακόμα ενιαία το να έχουν οι εκλεγμένοι με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» την πρωτοβουλία των κινήσεων και να ανοίγουν παντού ζητήματα από τη σκοπιά της στρατηγικής μας που να εκθέτουν το καπιταλιστικό σύστημα, τους εκλεγμένους των άλλων δυνάμεων που το υπηρετούν. Συνήθως ακολουθούν την ατζέντα που βάζει ο αντίπαλος. Πολύ περισσότερο απέχουμε από το να βάλουμε τους δήμους και την Περιφέρεια στο στόχαστρο της πάλης του κινήματος, να συνδεθούν οι παρεμβάσεις των κομμουνιστών εκλεγμένων μέσα στους αστικούς αυτούς θεσμούς με την πάλη του κινήματος.

Αν την Περιφέρεια δεν την έχουμε εντελώς στο απυρόβλητο, όπως με κινητοποιήσεις που έγιναν όλο το προηγούμενο διάστημα - κυρίως από το αγροτικό κίνημα - οι δήμοι είναι γενικά εκτός παρέμβασης του κινήματος. Το τελευταίο διάστημα μέσα από κινητοποιήσεις σε κάποιους χώρους καταφέραμε να βάλουμε στο ίδιο αντιλαϊκό κάδρο Κυβέρνηση - Περιφέρεια - Δήμο, με επεξεργασμένο πλαίσιο αιτημάτων, εξειδικευμένο, το οποίο περπάτησε, συσπείρωσε, συνδέθηκε η δράση μας στο κίνημα με την παρέμβαση των εκλεγμένων μας, ξεμπρόστιασε εκπροσώπους τους. Νομίζω ότι έχει προκύψει θετική πείρα που πρέπει να αξιοποιηθεί το επόμενο διάστημα.

Συμφωνώ με τις Θέσεις της ΚΕ. Θα ήθελα να σταθώ στα ζητήματα που τίθενται στο 2ο κείμενο, τα οποία φωτίζονται και υπό το πρίσμα του 1ου κειμένου των Θέσεων.

Ξεχωρίζει κατά τη γνώμη μου η καθοριστική σημασία της ιδεολογικής μορφωτικής δουλειά σε όλο το Κόμμα, πρωταρχικά στα Οργανα, με την επιδίωξη σε μια πορεία να διαπεράσει ολόπλευρα το περιεχόμενο συζήτησης - δράσης των ΚΟΒ.

Στο κείμενο της ΚΕ αναλύονται το κοινωνικό - πολιτικό πλαίσιο δράσης μας, η πορεία εξέλιξης της καπιταλιστικής οικονομίας στην Ελλάδα ως τμήμα της διεθνούς κίνησης του κεφαλαίου, απ' αυτήν τη σκοπιά οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί, η αντανάκλαση όλων αυτών στις διεργασίες στο αστικό πολιτικό σύστημα.

Ξεχωρίζει ιδιαίτερα κατά τη γνώμη μου η κατάσταση στο ΔΚΚ, που βρίσκεται σε βαθιά κρίση, σε συνθήκες μεγάλης υποχώρησης του εργατικού κινήματος.

Η επίπονη προσπάθεια του Κόμματός μας να επιδράσει στην παραπάνω κατάσταση δεν μπορεί να μας κάνει να αφαιρεθούμε από το εξής γεγονός: Τα τελευταία 30 χρόνια, ύστερα από το προσωρινό ιστορικό πισωγύρισμα των ετών 1989 - 1991, το Κόμμα μας με τις δικές του δυνάμεις έδωσε και δίνει μια μεγάλη μάχη, αυτή της προγραμματικής του ανασυγκρότησης, ζήτημα που συνιστά μεγάλη θεωρητική πρόοδο στη δουλειά μας, εργαλείο δράσης.

Ερχεται συχνά καλοπροαίρετη αγωνία από τμήμα του κομματικού περίγυρου σε σχέση με το ζήτημα αυτό, αν είμαστε μόνοι μας, ποια η κατάσταση στο ΔΚΚ, ποια η στάση του σε μια απότομη ενδεχομένως καμπή, ποια η στάση άλλων ΚΚ απέναντι στην όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, ακόμα και για το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου με την Τουρκία ή και πιο εκτεταμένης πολεμικής εμπλοκής.

Αποτελεί κλειδί, κατά τη γνώμη μου, σε όλα τα παραπάνω, η κατανόηση της φύσης, της λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος, ζήτημα καθόλου απλό. Αποτελεί υποδομή η θεωρητική δουλειά του Κόμματος τα περασμένα χρόνια για τον χαρακτήρα της καπιταλιστικής κρίσης, την εναλλαγή φάσεων κρίσης και ανάπτυξης, επεκτατικού ή περιοριστικού μείγματος διαχείρισής της από τις εκάστοτε αστικές κυβερνήσεις τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες της ΕΕ και συνολικότερα.

Αποτελεί κρίκο για τη δράση μας και μέσα στο κίνημα το ζήτημα που πιάσαμε την περίοδο της πανδημίας, το πλαίσιο πάλης που διαμορφώθηκε τόσο σε γενική κατεύθυνση όσο και με βάση τα ειδικότερα ζητήματα διεκδίκησης στους τόπους δουλειάς. Κοινή συνισταμένη τους υπήρξε η απάντηση στην αστική θέση της «υγειονομικής κρίσης».

Γίνεται δύσκολα κατανοητό από αγωνιζόμενες δυνάμεις που δεν έχουν και βαθύτερους δεσμούς με το Κόμμα ότι η κρίση επιταχύνθηκε λόγω πανδημίας. Αποδεικνύεται ότι θέλει καλή προετοιμασία, καταρχήν δική μας, για να φτάσουμε στον περίγυρό μας, να ανοίξουμε τα ζητήματα στο μαζικό κίνημα, να απαντήσουμε στα ιδεολογήματα που μπαίνουν από τη σοσιαλδημοκρατία αλλά και τον οπορτουνισμό, ότι η νεοκεϊνσιανή διαχείριση που προκρίνεται είναι προοδευτική - φιλολαϊκή απάντηση στον νεοφιλελευθερισμό.

Οτι είτε με περιοριστική είτε με επεκτατική πολιτική, στο τέλος τα βάρη θα πέσουν στις πλάτες του λαού. Οτι η «πράσινη ανάπτυξη», που προκρίνουν ως διέξοδο, φέρνει ακριβότερο ρεύμα στα λαϊκά νοικοκυριά, περιβαλλοντική καταστροφή στα βουνά και της περιοχής μας, ανεμογεννήτριες πέρα από τα Αγραφα και στον Κίσσαβο, για τον οποίο έχουν δρομολογηθεί δύο αιολικά πάρκα, σε περιοχή Natura. Εξέλιξη που είχε δρομολογηθεί από το 2010.

Η κυβέρνηση της ΝΔ παίρνει κάποια «δίκαια και αναγκαία» σύμφωνα με τα λεγόμενά της μέτρα, για να μην καταρρεύσει ένα βασικό επίπεδο κατανάλωσης, δίνει κάποια χρήματα (επιστρεπτέα σε ΕΒΕ, επιδόματα σε αυτούς που είναι σε αναστολή), που μπορεί να μπερδεύουν έναν κόσμο. Ηρθε για παράδειγμα από εκπαιδευτικό εργαζόμενο σε ιδιωτικό σχολείο ότι τα λεφτά που παίρνει τώρα είναι περισσότερα από αυτά που έπαιρνε, επομένως «τι να διεκδικήσει»;

Αποτελεί κλειδί η προσπάθεια να οργανωθεί συζήτηση σε Οργανα και ΚΟΒ για τις εξελίξεις σε κάθε κλάδο, όπως για παράδειγμα είδαμε στο Τομεακό Γραφείο της Λάρισας για τον κλάδο των Τροφίμων.

'Η, για παράδειγμα, σε σχέση με τον κλάδο της Εκπαίδευσης, πώς θα ερμηνεύσουμε τη στάση της κυβέρνησης και άλλων δυνάμεων, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, αν δεν δούμε τις ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας;

Είναι χαρακτηριστική από αυτήν τη σκοπιά η νομοθεσία για την Τεχνική Εκπαίδευση, που εξυπηρετεί τη φθηνή και εφήμερη κατάρτιση που έχουν ανάγκη η εργοδοσία και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι. Στις ειδικότητες και στους τομείς θα έχουν λόγο οι επιχειρήσεις και σε τοπικό επίπεδο παρεμβαίνουν ήδη, μέσα από τα αναλυτικά προγράμματα, προωθώντας την ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων.

Χρειάζεται να αποκαλυφθεί ότι η ΝΔ, με τη στρατηγική συμφωνία των ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, φέρνει την «αξιολόγηση» όχι για να βελτιώσει τις υποδομές, όχι για να προσλάβει μόνιμο προσωπικό, εκπαιδευτικούς, καθαρίστριες, όχι να μορφωθούν ολόπλευρα τα παιδιά της εργατικής τάξης, όπως ισχυρίζεται προπαγανδιστικά, αλλά αντίθετα ο στόχος της είναι να υποβαθμίσει ακόμη περισσότερο το σχολείο με βάση τις ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς.

Εχει σημασία σε όλα τα παραπάνω να πάρουμε υπόψη τη δράση δυνάμεων του ευρύτερου οπορτουνιστικού χώρου, που αναπτύσσουν μια κινητικότητα στη Λάρισα. Διατηρούν δυνάμεις σε εκπαιδευτικούς (κυρίως σε ΕΛΜΕ), νοσοκομεία (κυρίως στο ΓΝΛ), δρουν υπονομευτικά, μπερδεύουν έναν κόσμο που νιώθει αριστερός χωρίς όμως να έχει κατασταλάξει σε συμπεράσματα.

Ολες αυτές οι δυνάμεις το προηγούμενο διάστημα έβαλαν πλάτη να γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα βάζουν το ζήτημα του αυταρχισμού της κυβέρνησης, με κάλεσμα για κοινή δράση όλων των δημοκρατικών δυνάμεων κόντρα στη ΝΔ, προσπαθώντας να ασκήσουν πίεση στις δυνάμεις μας, να επαναφέρουν τη λογική των μετώπων της «κοινής δράσης των αριστερών δυνάμεων σε αυτά που συμφωνούμε». Οξύνουμε την αντιπαράθεση μαζί τους, με επιχειρήματα που επιβεβαιώνονται από την ίδια τη ζωή, αποκαλύπτουμε τον ρόλο τους στην καλλιέργεια αυταπατών, ψευδαισθήσεων για έναν καπιταλισμό με «ανθρώπινο πρόσωπο», φωτίζοντας τη δική μας πρόταση, δουλεύοντας με τις επεξεργασίες μας.

Στο διάστημα που μεσολάβησε από το 20ό Συνέδριο στο έδαφος της όξυνσης της αντίθεσης κεφαλαίου - εργασίας ενισχύθηκε η ανισομετρία ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, επιταχύνθηκαν οι ανακατατάξεις στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, ξέσπασε νέα οικονομική κρίση.

Η διαχείριση της πανδημίας επιβεβαίωσε τον ιστορικά παρωχημένο χαρακτήρα του καπιταλισμού. Οσο βαθαίνει όμως η σαπίλα του καπιταλισμού στο μονοπωλιακό του στάδιο, ταυτόχρονα ωριμάζουν οι υλικές προϋποθέσεις για το σοσιαλισμό.

Το πλαίσιο αυτό θέτει μεγάλες απαιτήσεις. Οι ανακατατάξεις στο ιμπεριαλιστικό σύστημα θα επιφέρουν κλυδωνισμούς και ρήγματα. Αποτελεί καθήκον πρώτης γραμμής η αντιστοίχιση της στρατηγικής του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος με το χαρακτήρα της εποχής μας, εποχής περάσματος στο σοσιαλισμό, έτσι ώστε η ιδεολογική, πολιτική και μαζική πάλη των ΚΚ να υπηρετεί το στόχο της συγκέντρωσης και προετοιμασίας δυνάμεων για τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Είναι ανάγκη να εκτιμάμε αντικειμενικά την κατάσταση στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, χωρίς ωραιοποιήσεις και μηδενισμούς. Ισχύουν στο ακέραιο οι εκτιμήσεις που έχει κάνει το Κόμμα μας αναφορικά με τη βαθιά πολιτική - ιδεολογική - οργανωτική κρίση που αντιμετωπίζει.

Δεν θα είναι εύκολη υπόθεση η αποκατάσταση της διαταραγμένης σύνδεσης μεταξύ της επαναστατικής θεωρίας και του εργατικού κινήματος. Αλλού παραμένει η αδυναμία επεξεργασίας επαναστατικής στρατηγικής, αλλού εκδηλώνεται ιδεολογική υποχώρηση, αλλού η οπορτουνιστική διάβρωση φτάνει ως τον εκφυλισμό του επαναστατικού χαρακτήρα των ΚΚ, σε άλλες περιπτώσεις βαραίνει η δυσκολία απόκτησης ουσιαστικών δεσμών με την εργατική τάξη και το κίνημά της.

Θα ήταν όμως σοβαρό λάθος σε συνθήκες αντεπανάστασης να υποτιμηθούν οι προσπάθειες που καταβάλλουν Κομμουνιστικά Κόμματα να ανασυνταχθούν. Το Κόμμα μας απορρίπτει λαθεμένες απόψεις που κρίνουν την ταξική πάλη με κοινοβουλευτικά κριτήρια, που στέκονται αφ' υψηλού απέναντι σε κομμουνιστές που δίνουν μεγάλο αγώνα για να σταθεί το κίνημα στα πόδια του.

Το Κόμμα μας έχει μεγάλη πείρα. Γνώρισε ιστορικές φάσεις που βρέθηκε με πολύ λίγες δυνάμεις. Βίωσε άγονες περιόδους όπου μεγάλες θυσίες έφερναν περιορισμένα απτά αποτελέσματα. Μέσα από αυτές τις δυσκολίες ατσαλώθηκε και ανδρώθηκε. Αλλά και η αποκατάσταση των επαναστατικών χαρακτηριστικών του μετά την αντεπανάσταση δεν υπήρξε περίπατος, δεν προχώρησε δίχως δυσκολίες, χωρίς διαπάλη.

Αρκετά από τα ΚΚ που σήμερα μοχθούν για να επεξεργαστούν τη στρατηγική τους, ουσιαστικά ξεκίνησαν από το μηδέν. Σε ορισμένες χώρες για χρόνια επιβίωνε η ιστορική ανάμνηση του κόμματος της εργατικής τάξης, αλλού μικρές ομάδες κομμουνιστών με μεγάλη προσπάθεια κρατούσαν ζωντανή τη φλόγα του μαρξισμού - λενινισμού. Σε τέτοιες περιόδους η γνώση των νομοτελειών της κοινωνικής εξέλιξης οπλίζει την πρωτοπορία ώστε η πίστη στην ιστορική αποστολή της εργατικής τάξης να γίνεται μαχητική επαναστατική πράξη και δράση.

Οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε το Κόμμα μας για το ΔΚΚ βοήθησαν να αναδειχθούν δυνάμεις που πιστεύουν στον προλεταριακό διεθνισμό. Ας μην ξεχνάμε ότι η υποτίμηση της διεθνιστικής δράσης αποτελεί μια από τις εκφράσεις της κρίσης του κομμουνιστικού κινήματος.

Δεν είναι μικρό πράγμα η υπεράσπιση της σοσιαλιστικής επανάστασης σε χώρες που ακόμα και η αναφορά στην ταξική πάλη θεωρείται έγκλημα. Δεν είναι ήσσονος σημασίας η έκφραση αλληλεγγύης απέναντι σε αντικομμουνιστικές επιθέσεις, στην καταστολή, στις διώξεις, στις δολοφονίες κομμουνιστών και λαϊκών αγωνιστών. Δεν ήταν δεδομένη η εμφάνιση σε όλο τον κόσμο δυνάμεων στο κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα που στάθηκαν αποφασιστικά στο πλευρό του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ και ακύρωσαν την επιδίωξη του οπορτουνισμού και του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς να απομονώσει το Κόμμα μας την περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Σωστά λοιπόν απορρίπτουμε αβάσιμους μηδενισμούς που τελικά συγκλίνουν στην οπορτουνιστική θέση περί «τέλους» του εργατικού και Κομμουνιστικού Κινήματος και καταλήγουν στην παραίτηση.

Προβλήματα και αντιφάσεις θα συνοδεύουν την πορεία ανασύνταξης του ΔΚΚ ως προϊόντα της φάσης ανάπτυξης του εργατικού κινήματος. Για αυτό είναι άστοχη μια κάθετη κατηγοριοποίηση όλων των κομμάτων σε επαναστατικά ή μη - πλην όσων έχουν ανοικτά παραιτηθεί από την ιδεολογία μας. Πολικές αντιθέσεις εμφανίζονται μόνο σε φάσεις κρίσεων που δρουν καταλυτικά για την επίλυσή τους, όπως ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος που διαχώρισε το επαναστατικό εργατικό κίνημα από τη σοσιαλδημοκρατία.

Σήμερα διαμορφώνονται παράγοντες που ενδέχεται να επιτείνουν τα προβλήματα στο εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα. Ο κύκλος της αντεπανάστασης, της υποχώρησης των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής, δεν είχε ολοκληρωθεί.

Η απόσπαση οικονομίας - πολιτικής δεν οδηγεί μόνο στην αναζήτηση ενδιάμεσων σταδίων. Τροφοδοτεί και τις οπορτουνιστικές απόψεις περί «εθνικών δρόμων» και «μοντέλων» σοσιαλισμού, περί «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα», «σοσιαλισμού της αγοράς» κ.ο.κ.

Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη η θέση ότι στην Κίνα όχι μόνο δεν υφίσταται μονοπωλιακός καπιταλισμός, αλλά και οικοδομείται σοσιαλισμός με «κινεζικά χαρακτηριστικά». Κατά συνέπεια ο ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ δεν αποτελεί ενδοϊμπεριαλιστική σύγκρουση αλλά εκφράζει αντίθεση καπιταλισμού - σοσιαλισμού, άρα το εργατικό κίνημα πρέπει να συνταχθεί με την Κίνα.

Ακόμα και κάποιος που έχει μαύρα μεσάνυχτα από τη θεωρία μας θα αναρωτιόταν τι σόι σοσιαλισμός είναι αυτός που έχει ως πρωτεύουσα την πόλη με τους περισσότερους δισεκατομμυριούχους στον κόσμο (100 έναντι 99 της Νέας Υόρκης σύμφωνα με το «Forbes»).

Μπορεί ο καθένας να αντιληφθεί τα χαρακτηριστικά της Κίνας ως ιμπεριαλιστικού κέντρου αν διαθέτει απλή λογική σκέψη. Αν μάλιστα μένει στον Πειραιά, μπορεί να διαπιστώσει την επιθετικότητα του κινέζικου μονοπωλιακού κεφαλαίου διά γυμνού οφθαλμού από το μπαλκόνι του.

Οι σοβαροί αστοί αναλυτές είναι αποκαλυπτικοί και διεισδυτικοί. Για παράδειγμα ο Chas Freeman, πρώην διπλωμάτης, κορυφαίος ειδικός σε θέματα Κίνας και διερμηνέας του Νίξον στο Πεκίνο το 1972, εξηγεί αφοπλιστικά ότι το πρόβλημα μεταξύ Κίνας - ΗΠΑ αφορά στην παγκόσμια πρωτοκαθεδρία, όχι σε διαπάλη μεταξύ δύο διαφορετικών συστημάτων.

Το ζήτημα δεν ερμηνεύεται με την άγνοια ή την ημιμάθεια. Ούτε μπορεί να αποδοθεί στην αυθόρμητη τάση του ανθρώπου να τοποθετεί την επιθυμία του στη θέση της πραγματικότητας, ιδιαίτερα όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.

Εκφράζει μια βαθύτερη υποχώρηση, ως αποτέλεσμα της οπορτουνιστικής διάβρωσης, που φτάνει μέχρι την εγκατάλειψη της πάλης για το σοσιαλισμό θεωρητικοποιώντας την άρνηση των νόμων της σοσιαλιστικής επανάστασης και οικοδόμησης.

Οι συγχύσεις αναφορικά με τον χαρακτήρα της Κίνας, της Ρωσίας, των αντιθέσεων μεταξύ άλλων καπιταλιστικών κρατών μπορεί να έχουν ολέθριες συνέπειες, ιδιαίτερα απέναντι στο ενδεχόμενο ιμπεριαλιστικού πολέμου, όπου το κομμουνιστικό κίνημα δεν πρέπει να συρθεί πίσω από καμία ξένη σημαία.

Σήμερα, σε συνθήκες υποχώρησης, ήττας, αλλά και διαμόρφωσης προϋποθέσεων μιας νέας επαναστατικής ανόδου, η μελέτη και αφομοίωση των διδαγμάτων της πάλης για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό στον 20ό αιώνα αποτελεί όρο για την ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος σε επαναστατική βάση.

Και στα τρία κείμενα των Θέσεων της ΚΕ περιγράφεται η δύσκολη κατάσταση μέσα στην οποία καλείται να δράσει το Κόμμα σήμερα, με το λαϊκό κίνημα να είναι σε υποχώρηση. Σωστά, κατά τη γνώμη μου, επισημαίνεται ότι «ο βαθμός οργάνωσης της εργατικής τάξης» «βρίσκεται σε ιστορικά κατώτατο σημείο» (3ο-Θ.1), πως «η μεγάλη απαξίωση των συνδικάτων, η γενικότερη υποχώρηση «είναι σοβαροί ανασταλτικοί παράγοντες» (3ο-Θ.40), ότι «το φοιτητικό κίνημα εξακολουθεί να βρίσκεται σε βαθιά κρίση και υποχώρηση» (3ο-Θ.53) κ.α.

Ταυτόχρονα επισημαίνονται λάθη και συγχύσεις:

1ο: Να θέτουμε ως «προϋπόθεση υιοθέτησης από ΔΣ Σωματείων την αναγκαιότητα για ριζικές κοινωνικές και πολιτικές ανατροπές στο επίπεδο της εξουσίας» και έτσι να ακυρώνεται «στην πράξη η προσπάθεια για τη μέγιστη συσπείρωση των φορέων του μαζικού κινήματος» (3ο-Θ.31). Το παραπάνω αναφέρεται στο μέτωπο της Υγείας, όμως θεωρώ ότι είναι συνολικό πρόβλημα για ολόκληρο το συνδικαλιστικό κίνημα.

2ο: Η παραταξιοποίηση του ΠΑΜΕ (3ο-Θ.34)

3ο: «Το συνδικαλιστικό κίνημα, τα σωματεία δεν είναι κόμμα για να έχουν αυτοτελές πρόγραμμα εξουσίας» (3ο-Θ.39).

4ο: Να αναγνωρίζεται - αν και όχι καθαρά - ότι δεν πρέπει να απαιτούμε από τα ΔΣ και τις άλλες δυνάμεις την υιοθέτηση όλης της θέσης μας για τη λαϊκή εξουσία.

Η ΚΕ έστω και με καθυστέρηση δεκαετίας αναγνωρίζει ότι όλα τα παραπάνω συμβαίνουν και πρέπει να διορθωθούν. Κάτι είναι και αυτό, αλλά όχι αρκετό. Γίνονται διορθώσεις στην πολιτική μας σε σωστή κατεύθυνση. Ομως, δεν γίνεται προσπάθεια να εξηγηθεί πού οφείλονται τα παραπάνω, από πού πηγάζουν, για ποιους λόγους το Κόμμα οδηγήθηκε σε ένα αδιέξοδο, γιατί περί αυτού πρόκειται.

Μέσα στα τρία κείμενα γίνεται αναφορά στα τελευταία 30 χρόνια ζωής και δράσης του Κόμματος, ενός διαστήματος που οριοθετείται από τις ανατροπές των Σοσιαλιστικών Καθεστώτων και τη διάσπαση του Κόμματος και φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Χωρίζω αυτό το διάστημα σε τρεις δεκαετείς περιόδους, με τη μεσαία να είναι μεταβατική από την πρώτη στην τρίτη.

Η πρώτη περίοδος χαρακτηρίζεται από το σοκ των ανατροπών του Σοσιαλισμού και την προσπάθεια ανασυγκρότησης του ΚΚΕ. Το Κόμμα στάθηκε στα πόδια του, επεξεργάστηκε νέα πολιτική γραμμή που αποκρυσταλλώθηκε στο 15ο Συνέδριο. Γοργά προχώρησε και η ανασυγκρότηση της ΚΝΕ, με τις Οργανώσεις της να αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς σε χώρους δουλειάς, στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, στους μαθητές. Η παρουσία της στους αγώνες έκανε τους καλοθελητές να πάψουν να αποκαλούν το ΚΚΕ «κόμμα των παππούδων».

Πριν εκπνεύσει ο 20ός αιώνας και ολοκληρωθεί μια δεκαετία από τη διάσπαση, το ΚΚΕ πρωτοστατούσε στους αγώνες του λαού και της νεολαίας, κατοχύρωσε την πολιτική του παρουσία, αύξησε το κύρος του και απέσπασε το θαυμασμό των αντιπάλων του. Αναπτύχθηκαν εργατικοί αγώνες, έγιναν μεγάλες κινητοποιήσεις της αγροτιάς (αγροτικά μπλόκα), των μαθητών (1998 νόμος Αρσένη), των φοιτητών/σπουδαστών για το δημόσιο χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα είχε άνοδο, εναντιώθηκε στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, με το ΚΚΕ και την ΚΝΕ να πρωτοστατούν στις διαδηλώσεις για το Κουρδικό, την επέμβαση στην Γιουγκοσλαβία, στο Ιράκ αργότερα. Ποιος καλοπροαίρετος πολίτης δεν αναγνώρισε τη συμβολή του ΚΚΕ στην ανάπτυξη αυτών των αγώνων; Ποιος δεν χαμογέλασε και δεν είπε «μπράβο στους κουκουέδες που έστειλαν το ΝΑΤΟικό κομβόι στη... λαχαναγορά της Θεσσαλονίκης»;

Ιδρύθηκε το ΠΑΜΕ για να βοηθήσει την ανασυγκρότηση και τον ταξικό προσανατολισμό του εργατικού κινήματος. Συνέβαλε στον απεγκλωβισμό εργατών, στη συσπείρωσή τους στα συνδικάτα, στην οργάνωση απεργιών και αγώνων που πολλές φορές σημείωναν νίκες και αποσπούσαν κατακτήσεις ή έβαζαν εμπόδια. Θυμίζω μόνο το νομοσχέδιο Γιαννίτση που αποσύρθηκε μια μέρα πριν από τη μεγαλειώδη απεργιακή συγκέντρωση.

Μια δεκαετία είχε περάσει από την προσπάθεια διάλυσης - αφανισμού του ΚΚΕ και εκείνο αύξανε τις δυνάμεις του, με την αμερικάνικη πρεσβεία να εκτιμά ότι η πολιτική του επιρροή είναι πολύ μεγαλύτερη από τα εκλογικά ποσοστά του. Αυτά χαρακτηρίζουν την πρώτη περίοδο όπου το Κόμμα ανασυγκροτήθηκε και έδωσε με τις δυνάμεις του σημαντικές μάχες σε όλα τα επίπεδα.

Προσπερνάω, για οικονομία, τη δεύτερη περίοδο (2001-2011), που θεωρώ μεταβατική, και θα αναφερθώ την τρίτη που χαρακτηρίζεται από τις θεωρητικές - ιδεολογικές επεξεργασίες, που έχει προχωρήσει το Κόμμα (1ο-Θ.28 και αλλού) και την εφαρμογή τους στην πολιτική γραμμή του Κόμματος, τη στάση του μέσα στα κινήματα κ.λπ. Επεξεργασίες που αποκρυσταλλώθηκαν στο 19ο Συνέδριο. Θεωρώ, όμως, ότι ουσιαστικά εφαρμόζονταν τουλάχιστον μια πενταετία νωρίτερα. Επεξεργασίες για την «ιμπεριαλιστική πυραμίδα», την «αλληλεξάρτηση» και αργότερα για άρνηση κυβερνήσεων «στο έδαφος του καπιταλισμού», για Κόμμα «παντός καιρού», «αποκατάσταση του επαναστατικού χαρακτήρα» του Κόμματος, αποδέσμευση από την ΕΕ «με λαϊκή εξουσία» (ουσιαστικά «μόνο με λαϊκή εξουσία»).

Την περίοδο αυτή αρχικά παρατηρείται στασιμότητα στην παραπέρα ανάπτυξη του Κόμματος, δυσκολίες μέσα στα κινήματα, κυρίως το εργατικό - συνδικαλιστικό, και στη συνέχεια υποχώρηση, φαινόμενα που είχαν αρχίσει από τη δεύτερη περίοδο.

Τα χρόνια του ξεσπάσματος της οικονομικής κρίσης και στη συνέχεια της επιβολής των μνημονίων στη χώρα μας, παρά το γεγονός ότι το Κόμμα έγκαιρα είχε προειδοποιήσει τον λαό για τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, την επίθεση στα δικαιώματά του, τον χαρακτήρα της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, του ΔΝΤ, δεν κατάφερε να κερδίσει ευρύτερες λαϊκές μάζες, το ΠΑΜΕ δεν κατάφερε να κινητοποιήσει και να συσπειρώσει την πλειοψηφία των εργαζομένων ενάντια στα νέα αντεργατικά μέτρα, τα οποία και περάσαν.

Στις εκλογές του 2012, σε σχέση με το 2009, το σοσιαλδημοκρατικό ΠΑΣΟΚ κατακρημνίστηκε (756.00 ψήφους από 3.012.000), συνολικά ο δικομματισμός έχασε περισσότερες από τις μισές του δυνάμεις (2.500.000 από 5.370.000). Το Κόμμα έχασε το 50% των ψήφων του από Μάη σε Ιούνη. Ταυτόχρονα είχε άνοδο ο οπορτουνισμός, που διαμόρφωσε νέο κόμμα σε συνεργασία με τμήμα του ΠΑΣΟΚ, καλλιέργησε προσδοκίες και φρούδες ελπίδες κερδίζοντας τις εκλογές με αντιμνημονιακή ρητορική για να οδηγήσει τελικά στην αποδοχή των μνημονίων.

Τελικά βοήθησαν αυτές οι επεξεργασίες να ισχυροποιηθεί το Κόμμα;

Να προσεγγίσει ευρύτερες δυνάμεις;

Να μπορέσει να φέρει κοντά του τους εργαζόμενους;

Να επωφεληθεί από την πτώση του δικομματισμού;

Να αντιμετωπίσει τον οπορτουνισμό που αναδείχθηκε σε κυβέρνηση;

Κατά την γνώμη μου όχι μόνο δεν βοήθησαν, αλλά το εμπόδισαν να χαράξει σωστή στρατηγική και τακτική, να αναπτυχθεί, να διατυπώσει πρόταση εξόδου από την κρίση, το εγκλώβισαν. Η στρατηγική έγινε ταυτόχρονα και τακτική. Αντί «να αποκαθίσταται ο επαναστατικός χαρακτήρας» του Κόμματος, αποδυναμώθηκαν τα λενινιστικά του χαρακτηριστικά. Και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να συνεχιστεί!

Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του 21ου Συνεδρίου του Κόμματος, οι σύνεδροι να αναλογιστούν την ευθύνη τους και με μπούσουλα τον μαρξισμό - λενινισμό να συμβάλουν στην ενδυνάμωση των λενινιστικών χαρακτηριστικών στη στρατηγική και τακτική του Κόμματος. Για να μην είναι τα επόμενα 4 χρόνια μέχρι το 22ο Συνέδριο άλλα τέσσερα «χαμένα» χρόνια.