ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Δημήτρης ΜΑΒΙΔΗΣ

Ο εργαζόμενος πρέπει να είναι σβέλτος και να καταφέρνει να βγάλει δουλειά για τρία και για τέσσερα άτομα, καθώς σπάνια βρίσκονται πόστα που είναι πλήρως στελεχωμένα. Και αυτό πρέπει να το κάνει κυριολεκτικά κάθε μέρα. Η πίεση που συσσωρεύεται στη δουλειά, πρέπει να «αποφορτίζεται» μέσα σε λίγες ώρες, πριν ο εργαζόμενος επιστρέψει στο κρεβάτι του σε κατάλυμα που συνήθως μοιράζεται με - πολλούς άλλους - συναδέλφους του, για να ξεκουραστεί και να συνεχίσει την επόμενη μέρα.

Προτέρημα είναι και να μην μιλάει, να μη συμμετέχει στα «πηγαδάκια» των εργαζομένων, όπου η συνήθης κουβέντα είναι το πώς βγαίνει η δουλειά. Πόσο μάλλον να μην συνδικαλίζεται, να μην συναναστρέφεται συναδέλφους και συνδικαλιστές που τον ξεσηκώνουν, που βάζουν φιτιλιές για διεκδικήσεις, δικαιώματα και άλλα τέτοια, που χαλάνε την «ωραία ατμόσφαιρα» της επιχείρησης και θαμπώνουν τη βιτρίνα της χλιδής. Προτέρημα είναι τέλος η αναπαραγωγή τού «εδώ είμαστε καλά», μια φράση η οποία συμπληρώνεται με άλλες του τύπου «εδώ είναι καλά τα μεροκάματα», «εδώ είναι πολλά τα tips», «αλλού δεν πληρώνουν».

Ενώ οι εργαζόμενοι βιώνουν αυτή την άγρια πραγματικότητα, η εργοδοσία βρίσκει στήριγμα και σε συνδικαλιστές του «χεριού της», όπως στην ηγεσία του Εργατικού Κέντρου και του κλαδικού Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων στο νησί της Ρόδου.

Στην πραγματικότητα, οι συνδικαλιστικές αυτές οργανώσεις είναι θεματοφύλακες της «εργασιακής ειρήνης» που απαιτούν οι εργοδότες, δηλαδή του «σκάσε και κολύμπα», στο όνομα του να βγει «χωρίς φασαρίες» η σεζόν και να μην πληγεί η βιτρίνα του τουρισμού.

Γι' αυτό, παρά τα καθημερινά κρούσματα στυγνής εκμετάλλευσης και εργοδοτικής ασυδοσίας, παρά τα συχνά εργατικά «ατυχήματα» και τις καταγγελίες, η συνδικαλιστική ηγεσία στο ΕΚ και στο κλαδικό όχι μόνο δεν «ανοίγει καβγά» με την εργοδοσία, αλλά βάζει πλάτη για να μην κουνιέται φύλλο ακόμα κι εκεί που εκφράζονται διαθέσεις. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, αφού εργοδότες, κυβέρνηση, αστικά κόμματα και εργατοπατέρες μοιράζονται το ίδιο «όραμα» για την ανάπτυξη του τουρισμού στο νησί, που προϋποθέτει το ξεζούμισμα των εργαζομένων.

«Οι πιο ακριβοπληρωμένοι ξενοδοχοϋπάλληλοι της χώρας είναι εκείνοι που εργάζονται στη Ρόδο, αφού οι μισθοί τους σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα είναι κατά 22% υψηλότεροι, έχοντας υπογράψει τοπική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας», διαβάζουμε σε δημοσίευμα που διαφημίζει την τοπική κλαδική Συλλογική Σύμβαση, την οποία υπέγραψαν πέρσι, με «αυξήσεις» που έχει ήδη ροκανίσει η ακρίβεια.

Μάλιστα, οι ξενοδόχοι και οι «εταίροι» τους φρόντισαν να τσεπώσουν τις αυξήσεις από την άλλη τσέπη του εργαζόμενου. Για παράδειγμα, εφόσον η επιχείρηση παρέχει στέγη στον εργαζόμενο εντός ή εκτός των εγκαταστάσεών της, του αφαιρεί ποσοστό 15% επί του μισθού, στην περίπτωση που διαμένει μόνος του ή με έναν το πολύ συγκάτοικο, σε δωμάτιο το οποίο διαθέτει δικό του λουτρό και κλιματισμό! Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος στοιβάζεται σαν τις σαρδέλες στα γνωστά «καταλύματα» - γιαπιά ή τρώγλες, τότε του αφαιρείται 10%...

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ίδια Σύμβαση βρήκαν νομιμοποίηση και οι επαίσχυντες διατάξεις του νόμου Χατζηδάκη για «τζάμπα υπερωρίες», καθώς όπως αναφέρεται, τα εποχικά ξενοδοχεία (ουσιαστικά όλα) «επιτρέπεται να απασχολήσουν τους μισθωτούς έως 2 ώρες ημερησίως, πέραν του νόμιμου ωραρίου τους, σύμφωνα με τις ανάγκες της ξενοδοχειακής επιχείρησης, κατά το χρονικό διάστημα των μηνών Ιουνίου έως και Σεπτεμβρίου, χωρίς να καταβάλλουν πρόσθετη αμοιβή», με την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των 40 ωρών ανά βδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας των μηνών Οκτώβρη και Νοέμβρη.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία (2018) και χωρίς να υπολογίζονται οι μεγάλες επενδύσεις των τελευταίων χρόνων, οι διαθέσιμες κλίνες στη Ρόδο (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα, βραχυχρόνιες μισθώσεις) ξεπερνούν τις 200.000. Στις 515 ξενοδοχειακές μονάδες του νησιού που καταγράφονταν σε έκθεση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας το 2022, υπάρχουν 50.359 δωμάτια και 101.943 κλίνες. Από τα ξενοδοχεία, τα 200 είναι κατηγορίας 4 και 5 αστέρων, με 37.504 δωμάτια και 77.025 κλίνες

Για να αντιληφθούμε τα πραγματικά μεγέθη, αρκεί μια σύγκριση με άλλους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς. Για παράδειγμα, Μύκονος και Σαντορίνη μαζί διαθέτουν συνολικά 542 ξενοδοχειακές μονάδες, με 16.044 δωμάτια και 32.812 κλίνες. Τα τουριστικά μεγέθη της Ρόδου είναι αντίστοιχα με το σύνολο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, όπου λειτουργούν 1.011 μονάδες με 52.862 δωμάτια και 105.496 κλίνες. Στα 248 ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων του Ιονίου, υπάρχουν 24.235 δωμάτια και 63.096 κλίνες.

Η Ρόδος αποτελεί λοιπόν μια από τις «ναυαρχίδες» της ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας. Το 2022 στο νησί έφτασαν με πτήσεις τσάρτερ (τακτικές και ιδιωτικές) πάνω από 2,5 εκατομμύρια επισκέπτες από το εξωτερικό, έναντι 2,3 εκατομμυρίων το 2019.

Τα ρεκόρ συνεχίζουν να σπάνε το ένα μετά το άλλο στο νησί, καθώς ο φετινός Απρίλης ήταν ο καλύτερος όλων των εποχών σε αφίξεις τουριστών. Σε σύγκριση με πέρυσι έφτασαν με πτήσεις τσάρτερ 29% περισσότεροι, προϊδεάζοντας για νέα ρεκόρ εσόδων και κερδών. Εντυπωσιακή άνοδο σημείωσε και η κρουαζιέρα: Μόνο τον Μάιο πραγματοποιήθηκαν 50 κατάπλοι κρουαζιερόπλοιων στη Ρόδο, που μετέφεραν συνολικά 56.331 τουρίστες, έναντι 43.000 τουριστών το 2022 (+31%).

Το τρίμηνο Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος του 2022, η Ρόδος σημείωσε πρωτιά στις εισπράξεις. Στον κλάδο της εστίασης έφτασαν τα 106 εκατ. ευρώ, ενώ στα καταλύματα έφτασαν τα 632 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο στη Σαντορίνη, που κρατάει την πρωτιά στις Κυκλάδες, οι εισπράξεις στην εστίαση ήταν στα ίδια επίπεδα (106 εκατ. ευρώ), αλλά στα καταλύματα ήταν 295 εκατ. ευρώ.

Ενδεικτικό για το ποιος καρπώνεται τα κέρδη - ρεκόρ της «βαριάς βιομηχανίας» του τουρισμού, είναι το ύψος (ή το βάθος) των μισθών των εργαζομένων. Η τοπική κλαδική Συλλογική Σύμβαση του 2012 προέβλεπε μισθούς από 783 ευρώ έως και 854 ευρώ μεικτά ανά κατηγορία εργαζομένων. Την ίδια χρονιά, το διάστημα Γενάρης - Σεπτέμβρης, όλοι οι επιβάτες και όχι μόνο οι τουρίστες που έφτασαν στο αεροδρόμιο του νησιού ήταν περίπου 1,5 εκατ.

Το 2022, οι εργαζόμενοι στο νησί εξυπηρέτησαν πάνω από 1 εκατομμύριο περισσότερους τουρίστες από το εξωτερικό και πλέον η τοπική κλαδική Συλλογική Σύμβαση για το διάστημα 2022-2025 προβλέπει μεικτά 913 - 997 ευρώ ανά κατηγορία, με αυξήσεις 3% από 1η Ιούνη 2024 και 1% από 1η Ιούνη 2025.

Από μεγάλη κινητοποίηση στο νησί το 2020

Οπως σημειώνει στον «Ριζοσπάστη» ο Γραμματέας της ΤΕ Ν. Δωδεκανήσου του ΚΚΕ, Κώστας Γιαννόπουλος,«υπάρχει η εμπειρία των σχετικά πρόσφατων χρόνων, όπως το 2010 - '12, όταν ξεσπούσαν αλλεπάλληλες απεργίες σε μεγάλα ξενοδοχεία του νησιού, με βασικό τότε αίτημα να πληρωθούν τα δεδουλευμένα τους, αφού ήταν πολύ οξυμένο το πρόβλημα, με τους μεγαλοξενοδόχους να επικαλούνται έλλειψη ρευστότητας.

Στις απεργίες αυτές, αρκετές από τις οποίες εξελίχθηκαν σε πολυήμερες, οι εργαζόμενοι δείχνοντας πρωτοπόρα χαρακτηριστικά οργάνωσης, αποφασιστικότητας και πρωτοβουλίας, κατάφεραν να ανατρέψουν την αδιαλλαξία της εργοδοσίας και να πληρωθούν άμεσα ό,τι δεν είχαν πληρωθεί όλη τη σεζόν. Βασικό χαρακτηριστικό ήταν ότι οι εργαζόμενοι ζητούσαν να τεθούν επικεφαλής οι κομμουνιστές συνδικαλιστές γιατί δεν εμπιστεύονταν κανέναν άλλο!».

Και προσθέτει: «Πολύ σημαντική είναι η θετική πείρα από την ίδρυση επιχειρησιακών σωματείων σε μεγάλα ξενοδοχεία στη Ρόδο. Η ίδρυση τριών τέτοιων σωματείων, με τους κομμουνιστές μπροστάρηδες, από εργαζόμενους που δεν είχαν έως τότε καμία πείρα από τη συλλογική δράση, ξεκινώντας από την ανάγκη να λυθούν στοιχειώδη προβλήματα και φυσικά πατώντας πάνω στην πολύχρονη δράση και το κύρος των κομμουνιστών μέσα στους χώρους δουλειάς τους, είχε ευρύτερη επίδραση.

Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις εργαζομένων άλλων ξενοδοχείων που ζητούσαν να γίνουν μέλη παρακολουθώντας τη δράση τους. Δράση με σημαντικά αποτελέσματα, αν σκεφτεί κανείς ότι το 2016-2017 η εργοδοσία εμφανιζόταν αδιάλλακτη στην προοπτική να υπογραφεί κλαδική Συλλογική Σύμβαση στα ξενοδοχεία, αλλά κάτω από την πίεση των επιχειρησιακών σωματείων, τελικά η Ενωση Ξενοδόχων υπέγραψε άρον άρον σύμβαση με την ηγεσία του Σωματείου ξενοδοχοϋπαλλήλων στα κρυφά!».

«Αλλά και μέσα στην πανδημία, όταν όλα "τα 'σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά", με την ηγεσία του κλαδικού σωματείου να στέλνει συγχαρητήρια στην κυβέρνηση για τη διαχείρισή της, τη στιγμή που οι εργαζόμενοι στον τουρισμό βρίσκονταν στον αέρα και χωρίς εισόδημα, ήταν πάλι η πρωτοβουλία των κομμουνιστών συνδικαλιστών που τους έβγαλε μπροστά, που ανάγκασε και τις συμβιβασμένες ηγεσίες να συρθούν τελικά σε κινητοποιήσεις, με τα επιχειρησιακά σωματεία να παίζουν κεντρικό ρόλο», συμπληρώνει ο Κ. Γιαννόπουλος και καταλήγει:

«Σήμερα, σε αυτές τις συνθήκες - κόλαση που δουλεύουν οι χιλιάδες εργαζόμενοι στον τουρισμό της περιοχής μας, η οργάνωση με όλους τους τρόπους και μορφές, από επιτροπές αγώνα, επιχειρησιακά σωματεία εκεί που υπάρχουν οι προϋποθέσεις, συντονισμό της δράσης και με σωματεία άλλων κλάδων για να δυναμώσει η φωνή της διεκδίκησης, που είναι η μόνη που μπορεί να φέρει αποτελέσματα, ξεπροβάλλει ως ανάγκη από παντού σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Για αυτό, από τον αγώνα δεν επιτρέπεται να λείψει κανένας τίμιος εργαζόμενος».

Ο «Ριζοσπάστης» συνάντησε τον Σ.Μ.-Δ., που εργάζεται τις τελευταίες τέσσερις σεζόν ως μπάρμαν σε μεγάλα ξενοδοχεία της Ρόδου. Σε κάποια στιγμή της συζήτησης, έχοντας μπερδέψει τα λόγια του, μας απολογήθηκε: «Συγγνώμη, αλλά είμαι από "7 στα 7" (εφτά μέρες της βδομάδας συνεχή δουλειά). Από ένα σημείο και μετά το μυαλό σκαλώνει, καταλαβαίνεις».

Ο Σ.Μ.-Δ. παίρνει μόλις 1 ρεπό τον μήνα. «Εχει τύχει να πάρω και παραπάνω. Μια μέρα ανέβηκα στο λεωφορείο για να πάω στη δουλειά, και στη διάρκεια με πήραν τηλέφωνο και μου ανακοίνωσαν πως έχω ρεπό, γιατί βρέχει και δεν θα έχει δουλειά στο μπαρ του ξενοδοχείου».

Ενα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, είπε, είναι πως τα πόστα έχουν λιγότερους από όσους απαιτούνται, και έτσι μεγαλώνει η εντατικοποίηση.«Είναι συχνό φαινόμενο κόσμος να τα παρατάει στη μέση της σεζόν επειδή δεν αντέχει άλλο. Υπάρχει για παράδειγμα μεγάλη διαρροή στις καμαριέρες κάθε χρόνο. Τα κενά καλύπτονται πολύ συχνά με "πρακτικάριους", φέτος είδα και πρώτη φορά έναν 15χρονο να δουλεύει στο ξενοδοχείο.

Πολλοί "πρακτικάριοι" έρχονται τον Ιούλη, όταν είμαστε ήδη στα γεμάτα στη σεζόν. Χωρίς καμιά οδηγία, τους βουτάνε κατευθείαν στα βαθιά, και ζητάνε από τους υπόλοιπους εργαζόμενους να τους εκπαιδεύσουν, πράγμα πολύ δύσκολο, όταν η δουλειά είναι στα "κόκκινα". Και όταν ζητάμε να φέρουν και άλλο κόσμο, η πιο συχνή απάντηση της εργοδοσίας είναι πως τα ταμεία δεν δικαιολογούν την πρόσληψη και άλλων εργαζομένων. Πιάστε τον στόχο στον τζίρο και θα φέρω άτομο λένε».

«Εγώ προσωπικά τον γιατρό εργασίας φέτος τον είδα πρώτη φορά σήμερα! Γίνονται κάποιες συστάσεις. Για παράδειγμα υπάρχουν κάποιες οδηγίες για την προστασία, όπως για τους μάγειρες, που μπαίνουν στα ψυγεία και μετά βγαίνουν κατευθείαν στην κουζίνα που μπορεί να έχει 50 βαθμούς, αλλά αυτά είναι μόνο στα χαρτιά, μέσα στη φούρια της δουλειάς τίποτα από αυτά δεν εφαρμόζεται. Είναι και κάτι σεμινάρια στο πρόγραμμα, εμένα μου έστειλαν για παράδειγμα ένα mail με ένα link από βίντεο του Youtube, για κάποια μέτρα για το πόστο μου όσον αφορά τον Covid, το οποίο έπρεπε να κάτσω να δω μετά τη βάρδιά μου».

Οσο για τα περίφημα tips (φιλοδωρήματα), που χρησιμοποιούνται ως κράχτης για τους εργαζόμενους, αλλά και ως άλλοθι από την εργοδοσία για να παζαρεύει ακόμα μικρότερους μισθούς, η πραγματικότητα δεν είναι και τόσο «ρόδινη» για τους κωπηλάτες στη γαλέρα του τουρισμού:

«Από τα φιλοδωρήματα προσπαθούν να βγάλουν τα "σπασμένα" τους. Πρόσφατα προσπάθησαν να παρακρατήσουν 20% των tips για να καλυφθούν όσοι λογαριασμοί πελατών ήταν υπό αμφισβήτηση από τους πελάτες. Παραγγέλνουν για παράδειγμα στο μπαρ, το χρεώνουν στο δωμάτιο και όταν κάνουν check - out αρνούνται να το πληρώσουν. Η εργοδοσία τα φορτώνει στους εργαζόμενους. Μάλιστα, όταν αντιδράσαμε, μας είπαν και αχάριστους που δεν θέλουμε να παρακρατηθούν τα tips μας, γιατί είναι μόλις ένα ποσοστό αυτών και τα υπόλοιπα είναι πολλά!».

Πλάι στο μαστίγιο, υπάρχει και το «καρότο»: «Δεν φαντάζεσαι τι λένε οι προϊστάμενοι στους νέους εργαζόμενους. Προχθές έλεγε ο άλλος σε ένα παιδί που έκανε την πρακτική του στο ξενοδοχείο "εδώ δεν είσαι για τα χρήματα, μην μετράς τις ώρες εδώ με το πόσα χρήματα παίρνεις, αλλά το πόση εμπειρία ζωής αποκομίζεις, αυτή είναι που θα σου εξασφαλίσει την επαγγελματική ανέλιξη"» λέει ο Σ.Μ-Δ.

«Φυσικά και "παίζουν" πολύ την ιστορία της ανέλιξης» μας λέει και ο Λ.Σ., ο οποίος δουλεύει χρόνια στον επισιτισμό και τα τελευταία τρία χρόνια είναι σε μπαρ ξενοδοχείων. «Σε όλους τάζουν ότι κάποια στιγμή θα γίνουν υπεύθυνοι. Τώρα αυτό μπορεί να σημαίνει ότι του χρόνου θα γίνεις υπεύθυνος ...ξαπλώστρας, ό,τι και αν σημαίνει αυτό», είπε χαριτολογώντας.

Και συνεχίζει: «Τα πρώτα 3 σκαλιά της σκάλας τα ανεβαίνουν όλοι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει και πολλά. Τα λεφτά είναι ουσιαστικά τα ίδια, ενώ αυξάνονται οι ευθύνες. Μπορεί να γίνονται κάποιες αυξήσεις, αλλά μη γελιόμαστε, όλα εξανεμίζονται, όλα ανεβαίνουν, τα νοίκια, η βενζίνη, οι λογαριασμοί, το σούπερ μάρκετ, ουσιαστικά παίρνεις λιγότερα από πέρσι. Και φυσικά δεν φτάνουν για να βγάλεις χειμώνα, πρέπει να βρεις να κάνεις μεροκάματα μόλις τελειώσει η σεζόν. Και μετά το παρουσιάζουν σαν "επιλογή του εργαζόμενου"... Ακόμα κι αν κάποιοι ζητάνε να δουλεύουν "7 στα 7" για μπορέσουν να τη βγάλουν, πως είναι "επιλογή" τους αυτό; Αυτό είναι το χειρότερο... Γιατί αν υπήρχαν οι σωστές προϋποθέσεις δεν θα κατέληγε εκεί, ή να λέει θέλω να γίνομαι ΟΥΚ για να σερβίρω έναν φραπέ».

Στη συζήτηση μπαίνει και ο Μ.Α., μετανάστης, που εργάζεται ως ρεσεψιονίστ σε μεγάλο ξενοδοχείο τις τελευταίες δέκα σεζόν. «Στην ανακαίνιση του ξενοδοχείου πέρσι μας έβαλαν να βοηθήσουμε στις οικοδομικές εργασίες. Ακόμα και οι καμαριέρες κουβαλούσαν βαριά φορτία όπως τα στρώματα για τα δωμάτια», είπε.

«Ποταμός» είναι και ο Μ.Σ., που δούλευε 9 χρόνια στην εστίαση: «Τι να πρωτοαναφέρεις. Πολλές απλήρωτες υπερωρίες, πολλές φορές που ζήτησαν πίσω τα Δώρα, τα επιδόματα, και αν δεν το έκανες τα κρατούσαν από τον μισθό. Περιπτώσεις που η εργοδοσία έχει υπογράψει για τους εργαζόμενους αλλαγές στις συμβάσεις με μειώσεις μισθών.

Εχω συναντήσει περίπτωση μάγειρα που έπεσε ο αεραγωγός πάνω στα χέρια του και δεν μπορούσε να δουλέψει, του υπέγραψαν την οικειοθελή αποχώρηση και τον παράτησαν στη μέση της σεζόν. Μπάρμαν που έστειλαν με μηχανάκι να πάρει πράγματα σε ώρα δουλειάς, έπαθε τροχαίο, και δήλωσαν πως εκείνη την μέρα δεν ήρθε για δουλειά.

Ρεσεψιονίστ που του χρωστούσαν 4 μήνες και δεν έφευγε τον χειμώνα γιατί φοβόταν ότι θα χάσει τα λεφτά του, που τον "έπεισαν" μπράβοι της εργοδοσίας να πάρει χίλια ευρώ και να φύγει από το νησί. Δεν έχουν όρια. Ειδικά απέναντι σε νέους, σε κοπέλες φτάνουν σε σημεία κακοποίησης».

Αλλη μία σημαντική πλευρά των εποχικά εργαζομένων είναι η διαμονή. «Κάθε χρόνο είναι μια λοταρία, δεν ξέρεις τι συνθήκες θα αντιμετωπίσεις. Και κάθε χρόνο είναι και χειρότερα», είπε ο Λ.Σ. Ο ίδιος εξήγησε πως τα νοίκια είναι πολύ υψηλά στο νησί, οπότε οι ξενοδόχοι ψάχνουν πάντα να βρουν τα φθηνότερα καταλύματα για τους εργαζόμενους. «Πέρσι ήταν χαρακτηριστικό ότι εργαζόμενοι του ξενοδοχείου ζούσαν πραγματικά σε ένα γιαπί, στα δωμάτια που είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες, οπότε καταλαβαίνεις πως ήταν βρώμικα και είχε σκόνες από τις εργασίες.

Εμένα προσωπικά μια χρονιά δεν μου παρείχαν διαμονή. Ηρθα για δουλειά και μου το ανακοίνωσαν. Αναγκάστηκα να νοικιάσω σπίτι και επειδή ήταν μακριά αγόρασα και ένα μεταχειρισμένο μηχανάκι για να πηγαίνω στη δουλειά».

Οταν ρωτήσαμε για ποιον λόγο συνέβη αυτό, ο ίδιος είπε: «Ηθελαν να με πιέσουν. Είμαι ακριβός πλέον για αυτούς, έχω εμπειρία στη δουλειά αλλά και μιλάω, απαιτώ. Βλέπω αυτά που γίνονται. Οι εργαζόμενοι δουλεύουν σπαστά που δεν είναι ποτέ 8ωρα στο σύνολο, αλλά παραπάνω, εργαζόμενοι στο room service που δουλεύουν συστηματικά 10ωρα, όπως και καμαριέρες που δεν σχολάνε με το ωράριο, αλλά όταν τελειώσουν τη δουλειά που τους έχουν αναθέσει, η οποία είναι για περισσότερα άτομα. Υπάρχουν εργαζόμενοι στους εργολάβους που έχουν αναλάβει συντήρηση εγκαταστάσεων και άλλα πόστα που τελειώνουν τη δουλειά στις 12 το βράδυ και το πρωί γυρνάνε για δουλειά. Εγώ αποφάσισα να γίνω μέλος του επιχειρησιακού σωματείου».

Ο Ζ. είναι εργάτης πίστας στο αεροδρόμιο «Διαγόρας» εδώ και 3 χρόνια και μας εξήγησε πως κατά τη διάρκεια της σεζόν η εντατικοποίηση είναι στο «κόκκινο». Αυτός και οι υπόλοιποι περίπου 100 εργάτες που φορτοεκφορτώνουν τις αποσκευές στα αεροπλάνα, μπορεί να εξυπηρετούν ακόμα και 110 πτήσεις τη μέρα, κάτω από μεγάλη πίεση, προκειμένου να μην υπάρχουν καθυστερήσεις.

«Την Τετάρτη, που είχε κουφόβραση, από τις 7 το πρωί που δούλευα, συνειδητοποίησα στις 12 το μεσημέρι πως δεν είχα προλάβει καν να σταματήσω για νερό», είπε χαρακτηριστικά και εξήγησε πως ενώ οι αφίξεις αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο, στο νησί το προσωπικό μειώνεται. Κανονικά, απαιτείται μια ομάδα 4-5 ατόμων για να «βγει» ένα αεροπλάνο, φέτος έχει τύχει να το κάνει και με «ομάδα» των 2.

Ο Ζ. περιγράφει: «Η πίστα πιάνει 50 βαθμούς το καλοκαίρι. Οταν ανοίγει το αμπάρι του αεροπλάνου, στην αρχή βγαίνει μια δροσιά γιατί δούλευε ο κλιματισμός του αεροπλάνου, όμως δεν συνεχίζει να λειτουργεί, και μπορεί να πιάσει και 65 βαθμούς εκεί μέσα, σε ένα αμπάρι ύψους 1,4-1,5 μέτρων που σέρνεσαι να κουβαλήσεις τις αποσκευές. Συχνά έχουμε λιποθυμίες. Από την άλλη, είμαστε με πρησμένα χέρια για 6-7 μήνες κάθε χρόνο, ενώ όταν τελειώνει η σεζόν, κάνεις καιρό να συνέλθεις. Εχω συναδέλφους από τα χρόνια της "Ολυμπιακής", μεγαλύτερους σε ηλικία, που χρειάζονται ενέσεις για τη μέση και φάρμακα τον χειμώνα».

Ο Μιχάλης Κωστάκης δούλευε χρόνια στον κλάδο. Εδώ και δύο χρόνια είναι ιδιοκτήτης ενός παγωτατζίδικου στην παλιά πόλη της Ρόδου. Δουλεύει στο μαγαζί του από τις 7.30 το πρωί μέχρι τις 3 το μεσημέρι και από τις 5 το απόγευμα έως τις 12 το βράδυ.

«Το κράτος και η Τοπική Διοίκηση παρουσιάζουν τα ρεκόρ αφίξεων, φουσκώνουν τα μυαλά του κόσμου. Τα ρεκόρ αυτά δεν φαίνονται εδώ», είπε δείχνοντας την ταμειακή του μαγαζιού του και μας εξήγησε πως αυτοί που αποκτούν τη μερίδα του λέοντος είναι τα μεγάλα τουριστικά πρακτορεία.«Τα πρακτορεία κατευθύνουν τον κόσμο στις μεγάλες επιχειρήσεις, στα all inclusive ξενοδοχεία. Φέτος τον Ιούνη πλημμυρίσαμε κόσμο, αλλά αυτό δεν σήμαινε πως για εμάς γέμισαν και τα ταμεία. Τα εστιατόρια πονάνε. Μικρομάγαζα ανοίγουν κάθε χρόνο και κλείνουν, και όλο και περισσότερο μεγάλες εταιρείες εμφανίζονται και παίρνουν όλα τα φιλέτα», είπε χαρακτηριστικά.

«Χρόνο με τον χρόνο τα καλοκαιρινά μπάνια για τους εργαζόμενους, τη νεολαία και τον λαό των νοτίων προαστίων και όλης της Αττικής μετατρέπονται σε είδος πολυτελείας έτσι και φέτος, που ο λαός μας έχει στενάξει από την ακρίβεια σε όλα τα είδη, στην Ενέργεια, που πάνω από το 50% δεν θα πάνε διακοπές, που κι αυτοί που θα πάνε, μειώνουν κατά 50% τις δαπάνες των διακοπών τους, "κόβοντας" τη διάρκεια των διακοπών και της ξεκούρασής τους, το αυξημένο κόστος για την είσοδο και χρήση των παραλιών κάνει το μπάνιο στη θάλασσα απαγορευτικό για τη λαϊκή οικογένεια (...)

Η πραγματικότητα αυτή απέχει πολύ από τις δυνατότητες που υπάρχουν, το παράκτιο μέτωπο της Αττικής να αποτελεί σε ετήσια βάση και ιδιαίτερα το καλοκαίρι έναν πόλο αναψυχής, ξεκούρασης, άθλησης και ψυχαγωγίας, στο οποίο θα έχει πρόσβαση όλος ο λαός. Με θάλασσες, παραλίες και εγκαταστάσεις υψηλού επιπέδου που θα μπορεί να χαίρεται δωρεάν κάθε οικογένεια, κάθε νέος, εργαζόμενος ή άνεργος.

Εξόρμηση της ΤΟ Νότιου Τομέα Αττικής του ΚΚΕ σε παραλία της περιοχής

Για την κατάσταση αυτή οι ευθύνες βαραίνουν όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν τα τελευταία χρόνια, ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ, που υλοποίησαν κατά γράμμα τις επιδιώξεις των επιχειρηματικών ομίλων μέσω του ξεπουλήματος γης, ακτών και θαλασσών. Οι κάτοικοι της περιοχής και ο λαός της Αττικής "κάνουμε ήδη ταμείο" από τις πολυδιαφημισμένες επενδύσεις στο παραλιακό μέτωπο, τα μεγάλα επενδυτικά πλάνα και τα σχέδια για την "Αττική Ριβιέρα".

ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ είναι υπεύθυνοι για την πολιτική που υιοθέτησαν και εφάρμοσαν οι δημοτικές αρχές στους παραλιακούς δήμους όσον αφορά την ανταποδοτικότητα σε υπηρεσίες και υποδομές και που οδηγεί σταδιακά ακόμη και οι ίδιοι οι δήμοι να "πουλάν ακριβά" τα μπάνια που τόσο ανάγκη έχει ο λαός, μετατρέποντας τις παραλίες ως πηγή εσόδων, μέσω της ιδιωτικοποίησης και της εμπορευματοποίησής τους.

Το ΚΚΕ μπαίνει μπροστά και διαθέτει όλες τις δυνάμεις του για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας στη δουλειά και την ξεκούραση, για την κατάργηση της επιχειρηματικής εκμετάλλευσης των παραλιών και των αιγιαλών. Καλούμε τον λαό να οργανώσει την πάλη του, κόντρα στην πολιτική κυβέρνησης και αστικών κομμάτων - ΕΕ και μονοπωλιακών ομίλων, κόντρα στους μεγάλους ενόχους που ευθύνονται για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα».

• Ελεύθερη πρόσβαση του λαού σε όλες τις παραλίες, με κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας σε παραλίες και αιγιαλούς
• Καθαριότητα και περιποίηση όλων των παραλιών και θαλασσών
• Δωρεάν υποδομές, εξοπλισμό - ομπρέλες και σκίαση, ξαπλώστρες, ντους, αποδυτήρια - και υπηρεσίες σε όλες τις παραλίες
• Εγκατάσταση κατάλληλων υποδομών και μέσων για την πρόσβαση ΑμεΑ
• Επέκταση του δικτύου των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς σε όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής, που θα λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους με πύκνωση των δρομολογίων προς τις παραλίες
• Πύκνωση των δρομολογίων των δημοτικών συγκοινωνιών των δήμων του Νότιου Τομέα Αττικής προς τις παραλίες, με ενίσχυση σε λεωφορεία και το απαραίτητο μόνιμο προσωπικό

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Παναγιώτης ΚΕΤΣΙΕΤΖΗΣ

Eurokinissi

Χαρακτηριστικά, η «τιμή εκκίνησης» τις καθημερινές σε μια τέτοια παραλία για μία 4μελή οικογένεια με μικρά παιδιά είναι τα 18 ευρώ, ενώ τα Σαββατοκύριακα τα 24 ευρώ! Σε ορισμένους δήμους φτάνει και τα 30 ευρώ τις καθημερινές ή τα 45 ευρώ τα Σαββατοκύριακα (χωρίς να υπολογίζονται ομπρέλες και ξαπλώστρες).

Στην «Αττική Ριβιέρα», λοιπόν, που διαφημίζεται ως τουριστικός προορισμός και συγκεντρώνει εμβληματικές επενδύσεις, ακόμη και οι λίγες παραλίες που έχουν παραμείνει ελεύθερες, συρρικνώνονται και άλλο, καθώς όλο και μεγαλύτερο κομμάτι εκχωρείται σε ιδιώτες - ξενοδοχειακές μονάδες, επιχειρήσεις εστίασης και ψυχαγωγίας κ.ά. - προς «εκμετάλλευση».

Φέτος μάλιστα, η πρόσβαση σε ορισμένες ακτές - όπως του Αγίου Κοσμά στο Ελληνικό - στην πράξη παρεμποδίζεται από τα έργα για την κατασκευή των πολυτελών κατοικιών και της μαρίνας, στο πλαίσιο της επένδυσης στην περιοχή!!!

Τα έργα αποκόπτουν την παραλία του Αγ. Κοσμά

Σε μία από τις πιο κοντινές παραλίες από το κέντρο της Αθήνας, αυτή του Αλίμου, η είσοδος τα Σαββατοκύριακα είναι στα 8 ευρώ το άτομο και τις καθημερινές στα 6 ευρώ, ενώ επιπρόσθετη είναι η χρέωση για ξαπλώστρα.

Από 28 με 34 ευρώ πρέπει να δώσει μια τετραμελής οικογένεια μόνο για να μπει στην Α' Πλαζ Βούλας, καθώς η είσοδος είναι 7 ευρώ τις καθημερινές και 8,50 ευρώ τα Σαββατοκύριακα, ενώ το κόστος εκτινάσσουν οι ξαπλώστρες - ομπρέλες, που τις καθημερινές κοστίζουν 20 - 40 ευρώ και τα Σαββατοκύριακα 30 - 50 ευρώ, ανάλογα με την απόσταση από τη θάλασσα.

Στις οργανωμένες παραλίες στο Καβούρι οι χρεώσεις ξεκινούν από 14 ευρώ το ζευγάρι οι ξαπλώστρες, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος ενός μικρού γεύματος ειδικά για τα παιδιά κ.λπ. Στην οργανωμένη παραλία της Βουλιαγμένης που τη διαχειρίζεται η ΕΤΑΔ, δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών, η γενική είσοδος είναι 10 ευρώ το άτομο. Το κόστος για τις ξαπλώστρες ξεκινάει τις καθημερινές από τα 20 ευρώ και τα Σαββατοκύριακα από τα 30 ευρώ.

Φτάνοντας στην παραλία της Βάρκιζας, η είσοδος είναι 7,50 ευρώ τις καθημερινές και 8,50 ευρώ τα Σαββατοκύριακα. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι από την Πέμπτη 29 Ιουνίου την παραλία διαχειρίζεται ο δήμος Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης, μετά την παραχώρησή της από την ΕΤΑΔ.

Ταυτόχρονα, στις οργανωμένες παραλίες, ακόμα και χωρίς είσοδο, όπως στην Ανάβυσσο ή στη Βουλιαγμένη, η χρέωση για ένα σετ ξαπλώστρες ξεκινά από 15 ευρώ τις καθημερινές και 30 ευρώ τα Σαββατοκύριακα και φτάνει ακόμα και τα 85 και τα 160 ευρώ στη Βουλιαγμένη, στο Λαγονήσι 30 ευρώ το σετ ξαπλώστρες τις καθημερινές και 70 ευρώ το Σαββατοκύριακο, στο Σούνιο είναι από 20 ευρώ τις καθημερινές και από 40 ευρώ το Σαββατοκύριακο.

Οσοι πάλι θέλουν να αποφύγουν την είσοδο, θα πρέπει να πάνε σε πιο μακρινές παραλίες αντιμετωπίζοντας ένα άλλο δυσβάσταχτο κόστος, αυτό της μετακίνησης. Για παράδειγμα, υπολογίζοντας τη μέση κατανάλωση για τη διαδρομή Αθήνα - Ανάβυσσο και πίσω θα δαπανήσουν περίπου 12 ευρώ και για Αθήνα - Σούνιο περίπου 18 ευρώ.

Τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια και ναύλα των οχημάτων από τον Αύγουστο του 2021 μέχρι σήμερα έχουν πάει 4 φορές πάνω, με τη συνολική αύξηση να φτάνει ακόμα και το 50%! Για παράδειγμα, μια 4μελής οικογένεια που θέλει να ταξιδέψει στην οικονομική θέση για Σύρο με το αυτοκίνητό της θα πρέπει να πληρώσει συνολικά 609 ευρώ με επιστροφή!

Από Πειραιά για Ικαρία μετ' επιστροφής, για το 8ωρο ταξίδι στο κατάστρωμα (βλέπε ...πλαστική καρέκλα), μια 4μελής οικογένεια χωρίς αυτοκίνητο θα πρέπει να δώσει 468 ευρώ. Με το αυτοκίνητο θα πρέπει να καταβάλει 712 ευρώ, με τη συνολική αύξηση από το 2021 να φτάνει στο 48,1%!

Για Σάμο μια 4μελής οικογένεια για πήγαινε - έλα, χωρίς αυτοκίνητο, θα πρέπει να καταβάλει 565 ευρώ, ενώ με αυτοκίνητο, του οποίου το ναύλο έχει εκτιναχτεί στα 122,50 ευρώ, θα πρέπει να καταβάλει συνολικά 810 ευρώ!

Για Ρόδο (πάντα στο κατάστρωμα), από 68,50 ευρώ τον περσινό Αύγουστο, το κόστος τώρα ανέρχεται σε 91 ευρώ! Μια 4μελής οικογένεια χωρίς αυτοκίνητο, για να πάει στο νησί και να γυρίσει, θα πρέπει να πληρώσει μόνο σε εισιτήρια 728 ευρώ!

Ταυτόχρονα με τα πανάκριβα εισιτήρια, οι ακτοπλόοι εφοπλιστές τσεπώνουν εκατομμύρια ευρώ επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις, όλα βέβαια πληρωμένα από τη φοροληστεία του λαού.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η μία κυβέρνηση μετά την άλλη αυξάνουν τις επιδοτήσεις προς τους εφοπλιστές για τις λεγόμενες «άγονες γραμμές». Ενδεικτικά, από 75 με 80 εκατ. ευρώ που παρέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ τις επιδοτήσεις τις εκτίναξε στα 90 και 100 εκατ. ευρώ, για να έρθει στη συνέχεια ξανά η κυβέρνηση της ΝΔ και να τις εκτοξεύσει στα 130 και πλέον στα 138 εκατ. ευρώ τον χρόνο.

Για παράδειγμα, οι επιδοτήσεις μόνο για τις Κυκλάδες, που θεωρούνται ...«άγονες γραμμές», το 2018 ήταν 25.266.224,17 ευρώ, το 2019 ήταν 25.330.873,03 ευρώ, για να φτάσουν το 2022 τα 31.759.302,21 ευρώ και να εκτιναχθούν το 2023 στα 35.448.262,24 εκατ. ευρώ!

Στις επιδοτήσεις, δηλαδή το «ζεστό» χρήμα που προσφέρουν απλόχερα όλες οι κυβερνήσεις στους εφοπλιστές, θα πρέπει να προστεθούν και διάφορα έξτρα πακέτα, όπως 370 εκατ. ευρώ από τα ΕΣΠΑ και άλλα 300 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα «Νέαρχος», ενώ ήδη έχει συμφωνηθεί να τους δοθούν περίπου 5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ανανέωση του στόλου τους.

Παρά το γεγονός ότι όλα προειδοποιούν για τα χειρότερα, οι εφοπλιστές επανέρχονται δριμύτεροι και επιδιώκουν χωρίς περιστροφές την παραπέρα ανατροπή των συγκροτημένων δικαιωμάτων των ναυτεργατών, με τη διάλυση των ΣΣΕ, της Κοινωνικής Ασφάλισης, γεγονός που τροφοδότησε και η πρόσφατη αναθεώρηση του Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου.

Οι προτάσεις που κατέθεσαν στην ΠΝΟ, προβλέπουν νέα μείωση των οργανικών συνθέσεων και ότι για να καλυφθούν θέσεις εργασίας στα ακτοπλοϊκά πλοία, θα γίνεται μεταφορά πληρωμάτων από τα πλοία Πάτρας - Ιταλίας. Ανοίγει δηλαδή η πόρτα για την επέκταση στην ακτοπλοΐα του καθεστώτος που επικρατεί στα πλοία της γραμμής της Αδριατικής, σύμφωνα με τον κανονισμό της ΕΕ 3577, που στόχο έχει να διευκολύνει τους εφοπλιστές στην πρόσληψη χαμηλόμισθων και ανασφάλιστων ναυτεργατών, με συνέπειες και για την προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.

Μια ματιά στους ισολογισμούς των ακτοπλοϊκών εταιρειών ζαλίζει:

Ο όμιλος «Grimaldi», που έχει τις «Μινωικές Γραμμές», για το 2022 εμφάνισε κέρδη ύψους 222,2 εκατ. ευρώ, από 80,6 εκατ. ευρώ το 2021.

Η «Attica Group» (μητρική της «Blue Star») εμφάνισε αύξηση κερδών κατά 38%, με τα καθαρά της κέρδη να ανέρχονται σε 17,5 εκατ. ευρώ.

Η ΑΝΕΚ το 2022 αύξησε κατά 20% τον κύκλο εργασιών της, ο οποίος ανήλθε σε 180 εκατ. ευρώ, έναντι 150 εκατ. ευρώ το 2021. Τα δε κέρδη της ήταν 10,5 εκατ. ευρώ, 17,5 εκατ. ευρώ το 2021. Η μείωση αυτή δεν αποκλείεται να προέρχεται και από διάφορα επιχειρηματικά παιχνίδια που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτήν την περίοδο ανάμεσα στις ακτοπλοϊκές εταιρίες.

Για την εταιρεία Ηλιόπουλου («Sea Jet»), με 21 ακτοπλοϊκά πλοία, τα περισσότερα ταχύπλοα, μπορεί να μην αναφέρονται συγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία στον ναυτιλιακό Τύπο, όμως και μόνο το γεγονός ότι παζαρεύει να αγοράσει την ΑΝΕΚ είναι ενδεικτικό της πορείας όλων των μεγεθών της εταιρείας.

Οσο για το ποιες είναι οι προθέσεις της «νέας» κυβέρνησης της ΝΔ απέναντι στις αξιώσεις των εφοπλιστών, το στίγμα έσπευσε να το δώσει από την πρώτη στιγμή ο «νέος» υπουργός Ναυτιλίας Μ. Βαρβιτσιώτης κατά τη διαδικασία παράδοσης - παραλαβής, λέγοντας ότι «στόχος και όραμα» του ίδιου και της κυβέρνησής του είναι «να διευκολύνω και να διευκολύνουμε όσο μπορούμε την ελληνική ναυτιλία»...

Οι ακτοπλοϊκές ανάγκες θα καλυφθούν και φέτος με λειψό ακτοπλοϊκό στόλο και πλοία τύπου «AQUA BLUE», με έτος κατασκευής το 1975, «SUPER STAR», με έτος κατασκευής το 1974, «ΚΡΗΤΗ ΙΙ», με έτος κατασκευής το 1979 κ.ά. Ενώ τους ναυτεργάτες τούς περιμένουν εξαντλητικά δρομολόγια και εξοντωτικά ωράρια εργασίας, που σε συνδυασμό με τις μειωμένες οργανικές συνθέσεις διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό μείγμα.

Ηδη από τις 4 Μάη έως και τις 27 Ιούνη, από την άγρια εκμετάλλευση που επικρατεί στα ακτοπλοϊκά πλοία, οι ναυτεργάτες μετρούν 9 ναυτεργατικά «ατυχήματα»! Μάλιστα προκαλεί ερωτήματα το γεγονός ότι δυο από αυτά έγιναν στο πλοίο «BLUE STAR 2» και άλλα δύο στο πλοίο «BLUE STAR ΔΗΛΟΣ» με διαφορά μερικών ημερών, χωρίς ωστόσο να ιδρώσει το αυτί των αρμόδιων αρχών.

Τουλάχιστον ανατριχίλα προκαλούν επίσης οι καταγγελίες των ναυτεργατικών σωματείων για το επιβατηγό «ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ», σύμφωνα με τις οποίες το πλοίο, μετά από τρίχρονη ακινησία, δρομολογείται τώρα με μειωμένη την οργανική του σύνθεση, καθώς μείωσαν πάνω από το μισό τις ειδικότητες των θαλαμηπόλων και των επίκουρων.

Στη σχετική ανακοίνωση της Ενωσης Θαλαμηπόλων τίθενται τα εξής ερωτήματα: «Σε περίπτωση κινδύνου το ελάχιστο ξενοδοχειακό πλήρωμα που διαθέτει, είναι αρκετό να καθοδηγήσει τους επιβάτες που περιφέρονται εκτός καμπίνας, αλλά και στους κοινόχρηστους χώρους αυτού του μεγάλου πλοίου, στους σταθμούς συγκέντρωσης; (...) Το πλήρωμα αναπαύεται τις προβλεπόμενες ώρες (ειδικά στα συνδυαστικά δρομολόγια βραδινά - ημερήσια); (...) Τι σέρβις και τι ασφάλεια μπορεί να προσφέρει το πλήρωμα που καθημερινά δηλώνει την επιθυμία απόλυσης (2 - 3 άτομα τουλάχιστον) λόγω της κόπωσης και εξαιτίας των δύσκολων εργασιακών συνθηκών;».

Τονίζει δε ότι η μειωμένη οργανική σύνθεση στο προσωπικό των ενδιαιτημάτων συνεπάγεται ακόμα «έκπτωση από την ίδια την ασφάλεια των επιβαινόντων και του πλοίου».

Eurokinissi

Και από την άλλη έχουν αφήσει στην ακτοπλοΐα λιγοστά πλοία, τα περισσότερα υπερήλικα και υποσυντήρητα, τα οποία, σε συνδυασμό με τα ταξίδια - «οδύσσειες», τις μειωμένες οργανικές συνθέσεις και τη δουλειά των ναυτεργατών μέχρι τελικής πτώσης, τινάζουν στον αέρα την προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για νέα «Τέμπη». Τις συνέπειες της αντιλαϊκής - αντεργατικής πολιτικής στους εργαζόμενους και στον λαό αναδεικνύει ο «Ριζοσπάστης» με πέντε χαρακτηριστικά και αποκαλυπτικά παραδείγματα.

Eurokinissi